شحامیه: تفاوت میان نسخه‌ها

موسس و رهبر فرقه، ابویعقوب یوسف بن عبدالله بن شحام بود که از شاگردان [[ابوعلی جبائی]] و [[ابوالهذیل علاف]] به شمار می  آمد. گروهی نام وی را علی بن محمد گزارش کرده‌اند.<ref>ذبیح الله صفا. تاریخ ادبیات در ایران.فرقه معتزله</ref>

ابو یعقوب از مناظره کنندگان در خصوص نقد بر [[اسلام]] و [[قرآن]] بود. <ref>ذبیح الله صفا، کتاب تاریخ ادبیات در ایران، فرقه معتزله</ref> وی در ایام [[واثق عباسی]]، مسئول دیوان خراج بوده است. <ref> شهفور اسفراینی، التبصیر فی الدین، ص83</ref> <ref>عبد القاهر بغدادی، الفرق بین الفرق، ص190</ref> این شخصیت از مهم ترین اساتید [[مکتب معتزله]] در [[بصره]] شناخته می شد که  پس از شورش علی بن محمد معروف به صاحب الزنج، مورد بازخواست وی قرار گرفته  نتوانست درس خویش را در این شهر ادامه دهد و در نهایت مجبور به ترک بصره شد. لازم به ذکر است که فرقه شحامیه و تعالیم شحام، از آخرین فرقه‌ها و تعالیم معتزله در بصره بوده ‌است.<ref>فصل نامه تاریخ نو  بهار 1396 شماره 18 میترا سعادت  مقاله زمینه های رکود مکتب معتزله بصره در قرن سوم هجری با ویرایش و اصلاح عبارات </ref>

مبانی اعتقادی ابو یعقوب چون عقاید جبایی بود، جز آن كه وى صدور مقدور واحد را از دو قادر جايز می دانست، ولى جبايى و پسرش چنین اعتقادی نداشتند. وی در این قول به عقیده اهل سنت نزدیک شده است. <ref>محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 خورشیدی،چاپ اول، ص 253 با ویرایش و اصلاح عبارات </ref> <ref>شهفور اسفراینی، التبصیر فی الدین، ص51</ref> <ref>عبد القاهر بغدادی الفرق بین الفرق، ص190</ref>برخى گمان كرده اند كه گفتار شحام همان قول «[[صفاتيه]]» است، ولى تفاوت میان این دو سخن آشکار است، زيرا شحام صدور يك مقدور را از دو قادر جایز می داند  كه هر كدام می توانند به جاى دیگری آن مقدور را به وجود آورند.اما [[كعبى]] معتقد است که  «صفاتيه» دو آفريدگار را اثبات نمى ‏كنند، ولى صدور يك مقدور را از دو قادر جایز مى‏ دانند، بدين ترتيب كه يكى از آنان آفريدگار و ديگرى كسب‏ كننده باشد.<ref>محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 خورشیدی،چاپ اول، ص 253 با ویرایش و اصلاح عبارات </ref>