۲۱٬۸۸۹
ویرایش
(افزودن تصویر) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
<div class="wikiInfo">[[پرونده:العقیدة البرهانیه.jpg|جایگزین=کتاب العقیدة البرهانیة والفصول الایمانیة|بندانگشتی|کتاب العقیدة البرهانیة والفصول الایمانیة]] | <div class="wikiInfo">[[پرونده:العقیدة البرهانیه.jpg|جایگزین=کتاب العقیدة البرهانیة والفصول الایمانیة|بندانگشتی|کتاب العقیدة البرهانیة والفصول الایمانیة]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |نام | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |نام | ||
!نام | !نام نویسنده | ||
|ابوعمرو عثمان السلاجی | |ابوعمرو عثمان السلاجی | ||
|- | |- | ||
خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
''' | '''عقیدة البرهانیة والفصول الایمانیة''' امام ابوعمرو عثمان السلاجی (ج 574 هجری قمری )، عقیدهای است مختصر از سیره [[اهلسنت]] [[اشعری]] که متصف به برهان ایمان است. کوچکی، سادگی سبک و جامعیت کلیت آن در اصول اشعری ، مورد قبول و تأیید علمای اهل سنت و گروه سازنده آن در سایر کشورهای مراکشی و اسلامی قرار گرفته است. شرقی، البته در مساجد و مدارس درس میداد و بسیاری از دانشمندان را توضیح میداد و كتابهایش را در [[اندلس]] ، [[مراكش]] ، [[تونس]] و [[الجزایر]] گسترش میداد <ref>مکتب فکری اشعری در مراکش، تاریخ و منشأ.</ref> | ||
==دلیل نوشتن کتاب== | ==دلیل نوشتن کتاب== | ||
شاگردش خیرونه (متوفی 594 هجری قمری ) که بانوی صالح و زاهد اندلسی بود، از او خواست که مطالبی را در علم کلام بیاموزد که ایمان او را از انحراف در امان دارد و این مطالب را در لوحی برای او می نوشت تا آن را حفظ کند.<br> | شاگردش خیرونه (متوفی 594 هجری قمری ) که بانوی صالح و زاهد اندلسی بود، از او خواست که مطالبی را در علم کلام بیاموزد که ایمان او را از انحراف در امان دارد و این مطالب را در لوحی برای او می نوشت تا آن را حفظ کند.<br> | ||
و این رویه ادامه داشت تا کامل شد، پس آن را برهانیه نامیدند: « این زن زاهد توانست آنچه را که مردان نزدیک به ابوعمرو می توانستند به دست آورد. نه، پس او را وادار به نوشتن و تألیف کرد بعد از اینکه او از آن فرار می کند و تا آخر عمر از او می ترسد و از این رو اعتبار انتشار و پخش نظرات و مواضع شیخ خود را در همه کشورها دارد. » پسر مومن شاگرد | و این رویه ادامه داشت تا کامل شد، پس آن را برهانیه نامیدند: « این زن زاهد توانست آنچه را که مردان نزدیک به ابوعمرو می توانستند به دست آورد. نه، پس او را وادار به نوشتن و تألیف کرد بعد از اینکه او از آن فرار می کند و تا آخر عمر از او می ترسد و از این رو اعتبار انتشار و پخش نظرات و مواضع شیخ خود را در همه کشورها دارد. » پسر مومن شاگرد السلاجی: می گوید « در فاس بودزنی به نام خیرونه و از زنان صالح و مطیع و زاهد و غافل و مؤمن بود و او را تسبیح میداشت و به او احترام میگذاشت و به مجلس او تمسک میکرد و لوح دومی داشت و این عمل او بود تا اینکه او عقیده ای را کامل کرد و نوشت و درباره آن نوشت و آن را تظاهرات نامیدند و بسیار به دست مردم رسید. » <ref>ابن مؤمن فی الراغب علی المدیونی، شرح 60-61، به نقل از عثمان السلاجی و مکتب اشعری او، دکتر جمال آل البختی، ص 186.</ref>. | ||
==موضوع کتاب== | ==موضوع کتاب== | ||
آن را به هجده باب | آن را به هجده باب تقسیم كرده و با توجه به این ابواب، آن را به پنج باب تقسیم كرده است: | ||
1. فیزیک: نویسنده در آن دیدگاه خود را در تعریف جهان و اینکه همه چیز هست جز خداوند تبارک و تعالی ذکر کرده است. | 1. فیزیک: نویسنده در آن دیدگاه خود را در تعریف جهان و اینکه همه چیز هست جز خداوند تبارک و تعالی ذکر کرده است. | ||
2. | 2. الهیات : واستنباط شروع به اثبات وجود سازنده و پا و مبنای خود، اثبات صفات خداوند متعال و مقاطعی می كند، سپس به صحبترؤیت خدای متعال می پردازد وایجاد تجارت و عدل الهی صحبت می كند. | ||
3. پیشگویی ها: بیان شد که گایزاک نیز فرستادن رسولان و حمایت آنها از معجزات، در مورد معجزه و شروط و صحبت در مورد عصمت انبیا و رسولان و بیان معجزه حضرت محمد (ص) است. ) و سپس بقیه صوت از نشر حشر و عذاب قبر و سؤال از دو فرشته و ترازو مستقیم و لگن و شفاعت و نیز نیاز به ایمان به اخبار آخرت را به تفصیل ذکر کرد. | 3. پیشگویی ها: بیان شد که گایزاک نیز فرستادن رسولان و حمایت آنها از معجزات، در مورد معجزه و شروط و صحبت در مورد عصمت انبیا و رسولان و بیان معجزه [[حضرت محمد(ص)]] است. ) و سپس بقیه صوت از نشر حشر و عذاب قبر و سؤال از دو فرشته و ترازو مستقیم و لگن و شفاعت و نیز نیاز به ایمان به اخبار آخرت را به تفصیل ذکر کرد. | ||
4. احكام قضاوت: سپس به صحبت در مورد احكام امر پرداخت و | 4. احكام قضاوت: سپس به صحبت در مورد احكام امر پرداخت و مبنای احكام را سه كتاب و سنت و اجماع دانست و اینكه ایمان در مجموع عقیده است. | ||
5. امامت : در آن از شرایط امامت و نحوه اقامه آن و احکام آن صحبت کرده است و شرط آن نیست که با نص ثابت شود، بلکه با نص یا اجتهاد ثابت شود، سپس صحبت کرده است. در مورد شایستگی صحابه و اینکه آنها خلفای راشدین و امامان مهدی هستند. | 5. امامت : در آن از شرایط امامت و نحوه اقامه آن و احکام آن صحبت کرده است و شرط آن نیست که با نص ثابت شود، بلکه با نص یا اجتهاد ثابت شود، سپس صحبت کرده است. در مورد شایستگی صحابه و اینکه آنها خلفای راشدین و امامان مهدی هستند. | ||
آل Salji می گوید: " این باور است Ahlus سنت وال Jama'ah برای به خاطر اختصار، که جانشین دریافت شده از سلف ، هیچ کس نمی توانیم به نادان از آن است. " سپس او آن را با تضرع به این نتیجه رسیدند صلوات و درود بر پیامبر. | آل Salji می گوید: " این باور است Ahlus سنت وال Jama'ah برای به خاطر اختصار، که جانشین دریافت شده از سلف ، هیچ کس نمی توانیم به نادان از آن است. " سپس او آن را با تضرع به این نتیجه رسیدند صلوات و درود بر پیامبر. <ref>عثمان السلاجی و عقاید اشعری او: جمال البختی - ص: ۵۶۵.</ref>. | ||
=شرحهایی برکتاب= | =شرحهایی برکتاب= | ||
از جمله شروح ذکر شده است: | از جمله شروح ذکر شده است: | ||
1. شرح ابی عبدالله الکتانی (متوفی 596 هجری قمری ) و یفرانی آن را در بررسی های ذهنی به او نسبت داده است. | 1. شرح ابی عبدالله الکتانی (متوفی 596 هجری قمری ) و یفرانی آن را در بررسی های ذهنی به او نسبت داده است. | ||
2. شرح الرائینی (متوفی 598 هجری قمری ) که الحبتی در نامه ای در شرایط ذکر کرده است. | 2. شرح الرائینی (متوفی 598 هجری قمری ) که الحبتی در نامه ای در شرایط ذکر کرده است. | ||
خط ۵۹: | خط ۶۰: | ||
5. شرح ابن بازی (متوفی 673 ق ) که در آن از ابن الکتانی نقل شده است، ولی متن آن مفقود است و آن را شرح عقیده ی حجیه می گویند. | 5. شرح ابن بازی (متوفی 673 ق ) که در آن از ابن الکتانی نقل شده است، ولی متن آن مفقود است و آن را شرح عقیده ی حجیه می گویند. | ||
6. شرح الیافرنی (متوفی 734 ق ) و آن را «تحقیقات عقلی فی شرح معانی الاعتقاد» که ابوالحسن التنجی در میان مؤلفان الیافرنی ذکر کرده است. | 6. شرح الیافرنی (متوفی 734 ق ) و آن را «تحقیقات عقلی فی شرح معانی الاعتقاد» که ابوالحسن التنجی در میان مؤلفان الیافرنی ذکر کرده است. | ||
7. شرح العقبانی (متوفی 811 هجری قمری ) تألیف ابوعثمان سعید بن محمد بن العقبانی و توسط نزار حمادی در کتابی به نام: «اعتقاد و ابواب الایمان ابوعمرو عثمان | 7. شرح العقبانی (متوفی 811 هجری قمری ) تألیف ابوعثمان سعید بن محمد بن العقبانی و توسط نزار حمادی در کتابی به نام: «اعتقاد و ابواب الایمان ابوعمرو عثمان السلاجی» چاپ شده است. با شرح عقیده ی تشریعی ابن العقبانی» به اعتبار مؤسسه المعارف للطباعه و النشر بیروت - چاپ اول /2008م. | ||
علاوه بر برخی توضیحات و اختصارات دیگر: مانند مختاسر جزولی (متوفی: 10 هجری) و تقید السمالی (متوفی: 9 ق)، شرح محمد بن عبدالرحمن المدیونی (متوفی: 966 ق. ) شرح الجدموی ، شرح تنبکتی و نظام الحبتی . | علاوه بر برخی توضیحات و اختصارات دیگر: مانند مختاسر جزولی (متوفی: 10 هجری) و تقید السمالی (متوفی: 9 ق)، شرح محمد بن عبدالرحمن المدیونی (متوفی: 966 ق. ) شرح الجدموی ، شرح تنبکتی و نظام الحبتی . | ||
=منابع= | =منابع= | ||
• مرکز مطالعات و تحقیقات گره ابی الحسن اشعری. | • مرکز مطالعات و تحقیقات گره ابی الحسن اشعری. | ||
= پانویس = | |||
[[رده: کتاب شناسی]] | [[رده: کتاب شناسی]] | ||
[[رده: کتاب کلامی]] | [[رده: کتاب کلامی]] | ||
<references /> | <references /> |