۸۷٬۷۱۸
ویرایش
گستره جغرافیایی و کانونهای سادات طباطبایی شاخص در جهان اسلام (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها
گستره جغرافیایی و کانونهای سادات طباطبایی شاخص در جهان اسلام (مقاله) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۸ مارس ۲۰۲۲، ساعت ۰۱:۱۳
، ۱۸ مارس ۲۰۲۲جایگزینی متن - 'کانون ها' به 'کانون‌ها'
جز (جایگزینی متن - 'شهاب الدین' به 'شهاب‌الدین') |
جز (جایگزینی متن - 'کانون ها' به 'کانون‌ها') |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''گستره جغرافیایی و | '''گستره جغرافیایی و کانونهای سادات طباطبایی شاخص در جهان اسلام''' عنوان مقاله ایست به زبان فارسی <ref>نویسنده: سید محمود سامانی</ref> که در پژوهشکده الذریة النبویة به نگارش در آمده است در این مقاله زندگینامه و مشخصات تمامی سادات طباطبایی شاخص در [[جهان اسلام]] به تصویر کشیده شده است | ||
=چکیده= | =چکیده= | ||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
نسل حسن مثنی نیز از 5 پسر است: عبدالله محض ف ابراهیم غمر، حسن مثلث، داود و جعفر. | نسل حسن مثنی نیز از 5 پسر است: عبدالله محض ف ابراهیم غمر، حسن مثلث، داود و جعفر. | ||
یکی از ویژگی‌های خاص جناب حسن مثنّی این است که مادر سه فرزند نخست یاد شده، فاطمه دختر امام حسین علیه السلام است. | یکی از ویژگی‌های خاص جناب حسن مثنّی این است که مادر سه فرزند نخست یاد شده، فاطمه دختر امام حسین علیه السلام است. | ||
سرسلسله سادات طباطبایی، جناب «ابراهیم الغمر» پسر جناب حسن مثنّی و از نوادگان امام حسن مجتبی(ع) است. نسل جناب ابراهیم غمر که وی را به سبب جود و کرمش ، به این نام خوانده اند، تنها از اسماعیل دیباج و او هم از دو پسر به نام های حسن التجّ و ابراهیم طباطبا است. ابراهیم طباطبا که پدر قاسم رسی، احمد و حسن است ، جد سادات طباطبایی محسوب می‌گردد. این خاندان به عنوان شاخه ای از سادات حسنی از قرن دوم بنا به دلایل سیاسی، فرهنگی و غیره به مناطق مختلف اسلامی هجرت کردند و در برخی از نقاط و مناطق از تمرکز بیشتری برخوردار شدند. آنان در گذر زمان با توجه به کثرت نسلشان به تیره ها و خاندان هایی با شهرت های گوناگون شناخته شدند. از مهم ترین | سرسلسله سادات طباطبایی، جناب «ابراهیم الغمر» پسر جناب حسن مثنّی و از نوادگان امام حسن مجتبی(ع) است. نسل جناب ابراهیم غمر که وی را به سبب جود و کرمش ، به این نام خوانده اند، تنها از اسماعیل دیباج و او هم از دو پسر به نام های حسن التجّ و ابراهیم طباطبا است. ابراهیم طباطبا که پدر قاسم رسی، احمد و حسن است ، جد سادات طباطبایی محسوب می‌گردد. این خاندان به عنوان شاخه ای از سادات حسنی از قرن دوم بنا به دلایل سیاسی، فرهنگی و غیره به مناطق مختلف اسلامی هجرت کردند و در برخی از نقاط و مناطق از تمرکز بیشتری برخوردار شدند. آنان در گذر زمان با توجه به کثرت نسلشان به تیره ها و خاندان هایی با شهرت های گوناگون شناخته شدند. از مهم ترین کانونهای سادات طباطبایی در جهان، یمن، ایران، عراق و مصر می باشد. | ||
این مقاله متکفل پرداختن به گستره ی جغرافیایی شاخص ترین چهره های این دسته از سادات در طول تاریخ بلند اسلام در مناطق مختلف جهان اسلام است. | این مقاله متکفل پرداختن به گستره ی جغرافیایی شاخص ترین چهره های این دسته از سادات در طول تاریخ بلند اسلام در مناطق مختلف جهان اسلام است. | ||
روش تحقیق در این اقدام پژوهشی «توصیفی ـ تحلیلی» و روش گرد آوری اطلاعات به شیوه‌ی کتابخانه ای است. برآیند تحقیق حاکی از آن است که خاندان های برجسته سادات طباطبایی بیشتر در ایران، عراق و یمن متمرکز بوده‌اند که این مناطق از ظرفیت ها و قابلیت‌های بالایی برخوردار بوده‌اند و سادات طباطبایی با بهره گیری از آن ها در برخی از این مناطق موفق به تشکیل حکومت نیز شدند. از میان ایشان در طول تاریخ، چهره ها و خاندان های شاخصی برخاست که در تحولات علمی و سیاسی جهان اسلام نقش چشمگیری ایفا کردند. | روش تحقیق در این اقدام پژوهشی «توصیفی ـ تحلیلی» و روش گرد آوری اطلاعات به شیوه‌ی کتابخانه ای است. برآیند تحقیق حاکی از آن است که خاندان های برجسته سادات طباطبایی بیشتر در ایران، عراق و یمن متمرکز بوده‌اند که این مناطق از ظرفیت ها و قابلیت‌های بالایی برخوردار بوده‌اند و سادات طباطبایی با بهره گیری از آن ها در برخی از این مناطق موفق به تشکیل حکومت نیز شدند. از میان ایشان در طول تاریخ، چهره ها و خاندان های شاخصی برخاست که در تحولات علمی و سیاسی جهان اسلام نقش چشمگیری ایفا کردند. | ||
کلید واژه ها: ابراهیم الغمر، سادات طباطبایی، | کلید واژه ها: ابراهیم الغمر، سادات طباطبایی، کانونهای سادات، ایران، یمن، عراق | ||
سادات طباطبایی به آن دسته از سادات گفته می شود که از نسل ابراهیم بن اسماعیل بن ابراهیم الغمر پدید آمده اند. ابراهیم معروفترین فرزند اسماعیل و ملقب به طباطبا بود. او جد سادات طباطبایى است. در قرن دوم هجری، ابراهیم الغمر نیای اعلای سادات طباطبایی پس از دستگیری به همراه برخی دیگر از سادات حسنی در کوفه به دستور منصور عباسی به شهادت رسیدند. پس از آن نیز بسیاری از نسل او به سبب مبارزات و قیام بر ضد عباسیان به شهادت رسیدند. دسته دیگری از آنان نیز تحت شرایط سخت در حجاز و عراق به مناطق دیگر هجرت کرده و در اقصی نقاط جهان اسلام منتشر شدند. خاندان طباطبا از دیرباز تا امروز معروفیت ویژه‌ای در بین تاریخ‌نگاران و نسب شناسان داشته‌اند. از عمده ترین | سادات طباطبایی به آن دسته از سادات گفته می شود که از نسل ابراهیم بن اسماعیل بن ابراهیم الغمر پدید آمده اند. ابراهیم معروفترین فرزند اسماعیل و ملقب به طباطبا بود. او جد سادات طباطبایى است. در قرن دوم هجری، ابراهیم الغمر نیای اعلای سادات طباطبایی پس از دستگیری به همراه برخی دیگر از سادات حسنی در کوفه به دستور منصور عباسی به شهادت رسیدند. پس از آن نیز بسیاری از نسل او به سبب مبارزات و قیام بر ضد عباسیان به شهادت رسیدند. دسته دیگری از آنان نیز تحت شرایط سخت در حجاز و عراق به مناطق دیگر هجرت کرده و در اقصی نقاط جهان اسلام منتشر شدند. خاندان طباطبا از دیرباز تا امروز معروفیت ویژه‌ای در بین تاریخ‌نگاران و نسب شناسان داشته‌اند. از عمده ترین کانونهای سادات طباطبایی می توان به ایران، عراق، یمن و بخشی از شمال آفریقا اشاره کرد. در طول تاریخ از این گروه سادات شخصیت سیاسی، دینی و علمی بسیاری برخاست و آنان در این مناطق، منشأ اقداماتی شدند و در تحولات سیاسی ـ اجتماعی به ایفای نقش پرداختند. در این مقاله به عمده ترین کانونهای سادات طباطبایی در جهان اسلام پرداخته شده و شاخص ترین چهره های آنان معرفی می شود. در باره پیشینه موضوع، قابل یادآوری است که با استقصا در پایگاهها و مراکز علمی، موضوعی با عنوان این مقاله یافت نشد . البته افزون بر منابع نسبی، کتبی در باره سادات به نگارش در آمده که برخی به سادات طباطبایی پرداخته اند. ابراهیم الغمر جد سادات طباطبایی اثر سید محمود سامانی و رساله خانم خزعلی در باره سادات طباطبایی یمن از آن جمله است. از خاندانهای مشهور سادات طباطبایی می توان موارد زیر را برشمرد: آل بحرالعلوم، آل حکیم، آل مدرسی، آل خاتمی، آل فهری، آل صراف، آل بروجردی، آل طباطبایی، آل رُسّی، آل تبریزی. آل شیخ‌الاسلامی، آل اردستانی و آل نائینی که شمار آنان را قریب به ده میلیون نفر دانسته‌اند. از میان خانواده بزرگ سادات طباطبایی فقها، ادبا، مورخین و دانشنمدان زیادی برخاستند و کارنامه درخشانی برای این خاندان رقم زدند. این خاندان در شهرها و کشورهای مختلف پراکنده اند. | ||
==مهمترین کانونهای سادات طباطبایی در جهان اسلام :== | ==مهمترین کانونهای سادات طباطبایی در جهان اسلام :== | ||
| خط ۱۸۹: | خط ۱۸۹: | ||
==نتیجه گیری== | ==نتیجه گیری== | ||
سادات از طبقات اجتماعی مهم و تأثیر گذار در جهان اسلام هستند. آنان به عنوان منسوبان به بنی هاشم و اهل بیت(ع) از جایگاه ممتازی برخوردار بوده و بنا به دلایل گوناگون اعم سیاسی ـ فرهنگی از قرن دوم هجری در اقصی نقاط قلمرو اسلامی پراکنده شدند. سادات طباطبایی که از نسل ابراهیم بن اسماعیل بن ابراهیم الغمر از نوادگان امام حسن مجتبی(ع) هستند گویا بیشترین پراکندگی و انتشار را در جهان اسلام داشته اند. از | سادات از طبقات اجتماعی مهم و تأثیر گذار در جهان اسلام هستند. آنان به عنوان منسوبان به بنی هاشم و اهل بیت(ع) از جایگاه ممتازی برخوردار بوده و بنا به دلایل گوناگون اعم سیاسی ـ فرهنگی از قرن دوم هجری در اقصی نقاط قلمرو اسلامی پراکنده شدند. سادات طباطبایی که از نسل ابراهیم بن اسماعیل بن ابراهیم الغمر از نوادگان امام حسن مجتبی(ع) هستند گویا بیشترین پراکندگی و انتشار را در جهان اسلام داشته اند. از کانونهای عمده این دسته از سادات، ایران، یمن، عراق و مغرب است. آنان در بازه زمانی مختلف در این مناطق موفق به تشکیل حکومت شدند. از خاندانهای مشهور سادات طباطبایی می توان به آل بحر العلوم، آل حکیم، آل مدرسی، آل بروجردی، آل رسی، آل تبریزی، آل اردستانی و آل نائینی اشاره کرد که این خاندان امروزه در سرزمین های مختلف اسلامی بویژه در عراق و ایران تمرکز دارند. | ||
==کتابنامه== | ==کتابنامه== | ||
http://www.tabatabaiyazdi.com/ | http://www.tabatabaiyazdi.com/ | ||