بیت لاهیا
بیت لاهیا شهرک عربی است که در 7 کیلومتری شمال شرقی غزه و در دورترین قسمت شمالی آن واقع شده است و خط آهن رفح - حیفا و بزرگراه ساحلی آسفالته از فاصله 4 کیلومتری شرق آن میگذرد. یک جاده فرعی آن را به جاده ساحلی آسفالتهای که از جنوب به غزه و از شمال به حیفا میرسد، پیوند میدهد و راههای فرعی دیگری نیز آن را به روستاهای بیت حانون و جبالیا و نزله و به خود شهر غزه مرتبط میسازد.
جغرافیا
بیت لاهیا بر قطعه زمین ماسهای در دشت ساحلی جنوبی بنا شده و از سطح دریا 55 متر ارتفاع دارد و به وسیله تودههای شنی از همه جهات احاطه شده و به همین خاطر منازل و مزارع و خیابانها را در معرض هجوم شن قرار میگیرد لذا بسیاری از اهالی ناچار شدند خانههایشان را از نو بسازند . خانههای لاهیا از آجر و سیمان ساخته شده و طرح عمرانی آن به شکل مستطیل است و رشد و توسعه شهرک براین اساس از شرق به غرب میباشد[۱]. بیت لاهیا شهرکی است تحت کنترل حکومت فلسطین که حدود ۸۹۸۳۸ نفر جمعیت دارد و در شمال نوار غزه واقع شدهاست. این شهرک در شمال جبالیا، نزدیک بیت حانون و مرز سرزمینهای اشغالی قرار دارد. حماس در جریان انتخابات شهرداریهای فلسطین در سال ۲۰۰۵ کنترل این شهر را به دست گرفتند. واژه «لاهیا» در زبان سریانی به معنی «متروک» و طاقتفرسا میباشد. اطراف این شهرک را تلهای شنی فرا گرفتهاست، که ارتفاع بعضی از آنها تا ۵۵ متر بالاتر از سطح دریا میرسد. این منطقه به خاطر درختهای چنار بسیار بزرگ آن معروف است. شهرکهای یهودینشین نیسانیت، ایلی سینای، و دوگیت که خیلی به بیت لاهیا نزدیک بودند در اوت ۲۰۰۵ تخلیه شدند.
جمعیت
مساحت آن در اواخر دوره قیمومیت 18 جریب بود ولی بعد از سال 1948 با افزایش جمعیتی که در نتیجه مهاجرت بعضی از پناهندگان به آنجا و استقرار در آن صورت پذیرفت وسعت بسیاری یافت. افزایش جمعیت همراه با رشد آبادانی توأم بود که در سال 1980 منجر به افزایش ساختمانها در بیش از 150 جریب شد . بعضی از کشاورزان بیت لاهیا در حومه شمال غربی شهرک به نام سیفه مستقر شدند . این نواحی از خانههایی تشکیل شده بود که صاحبانش در مزارع درختان میوه روی تپههای شنی در قسمت غرب بنا کرده بودند.
تاریخچه
بیت لاهیا علاوه بر ساختمانهای مسکونی، شامل بعضی مراکز تجاری و مدارس ابتدایی و راهنمایی - که باری ساکنان اصلی و پناهندگان احداث شده - نیز میشود همچنین دارای دو مسجد است که مسجد بزرگتر، مقبره شیخ سلیم ابومسلم را در خود جای داده است. اطراف شهرک اماکنی وجود داشت که اولین مجاهدان ( اسلام ) در آن آرمیدهاند. وجود قسمتهایی از ستونها و سر ستونها دلالت بر این داردکه شهر در قدیم آباد بوده است همچنین در شهر چاههای آب آشامیدنی با عمق بین 10 تا 20 متر وجود دارد . در زمینهای آن هنوز آثار خرابه تل الذهب و خرابه سحلیه که هر دو از بناهای تاریخ هستند دیده میشود . مساحت زمینهای بیت لاهیا 376 ، 38 جریب است که 287 جریب به راهها و درهها تعلق دراد . در قسمت وسیعی از زمینهای زراعی آن که دارای خاکهای شنی است درختان میوه مانند انگور ، پرتقال ، انجیر و زردآلو و هلو توت و در خاکهای کم بهره ، مرکبات و انواع حبوبات و سبزیجات کاشته میشود . کشاورزی بر آب باران و چاهها متکی است که در سالهای اخیر برای آبیاری مقدار اصلاح شده زمینهای شنی آماده شده است. در زمان فرمانروایی مصر بر نوار غزه " طرح عمران " برای اصلاح اراضی شنی و بهرهبرداری آن در کشاورزی، با بهری بسیار در استفاده از اراضی بین بیت لاهیا و کناره دریای مدیترانه سهم داشت به طوری که زمینهای کشاروزی دارای سیب و مرکبات وسعت یافت. سیب از مهمترین محصولات بیت لاهیا به شمار میآید و در بازارهای نوار غزه دارای شهرت میباشد. بعضی اهالی از درختان سمنوط که اطراف بیت لاها میروید در صنعت سبدسازی استفاده میکنند. همچنین قفس و انواع بسیاری از ظروف سبدی را از گیاهی علفی و پایا از تیره گندمیان به نام حلفاء که در منطقه رشد میکند میسازند. تعداد ساکنان بیت لاهیا از 871 تن در سال 1922 به 1133 تن در سال 1931 رسید که که دارای 223 باب خانه بودند. تعداد ساکنانش در سال 1945 به 1700 تن و در سال 963 به 2966 تن رسید و هم اکنون نیز بیش از 5000 تن در آنجا سکونت دارند.
کشتارهای ۲۰۰۵
در ۴ ژانویه ۲۰۰۵ هفت غیرنظامی ساکن بیت لاهیا، از جمله شش عضو یک خانواده بعد از آنکه یک گلوله تانک نظامیان اسرائیل به منطقه کشاورزی محل کار آنها اصابت کرد کشته شدند. اسامی کشتگان این حادثه عبارتند از:[۲]
هانی محمد کمال غابن، ۱۷ ساله
محمد حسن موسی غابن، ۱۷ ساله
راجح غاسن کمال گبین، ۱۰ ساله
جابر عبدالله غابن، ۱۶ ساله
بسام کمال محمد غابن، ۱۷ ساله
محمود کمال محمد گبین، ۱۲ ساله
جبریل عبدالفتاح الکاسیه، ۱۶ ساله
انفجار ساحل غزه
در ۹ ژوئن، ۲۰۰۶ هشت غیرنظامی درحالی که در ساحل شمال غزه در بیت لاهیه سرگرم تفریح بودند، کشته شدند. در بین کشتهشدگان هفت نفر از اعضای خانواده علی غالیه بودند.