۴٬۹۳۳
ویرایش
سوره کهف: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
تمیزکاری
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (تمیزکاری) |
||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''سوره کَهْفْ''' هجدهمین سوره و از [[سوره‌های مکی]] [[قرآن]] که در جزء پانزدهم و شانزدهم قرآن. کهف به معنای غار است و دلیل نامگذاری این سوره به کهف وجود داستان [[اصحاب کهف]] در آن آمده است. اعتقاد به حق و انجام عمل صالح از توصیه‌های این سوره به مردم است. داستان اصحاب کهف | '''سوره کَهْفْ''' هجدهمین سوره و از [[سوره‌های مکی]] [[قرآن]] که در جزء پانزدهم و شانزدهم قرآن. کهف به معنای غار است و دلیل نامگذاری این سوره به کهف وجود داستان [[اصحاب کهف]] در آن آمده است. اعتقاد به حق و انجام عمل صالح از توصیه‌های این سوره به مردم است. داستان اصحاب کهف داستان [[موسی]] و بنده‌ای از بندگان خدا ([[خضر]])حکایت [[ذوالقرنین]] و داستان باغستان دو نفر از مهمترین حکایاتی است که در این [[سوره]] بیان شده است. گفته شده سوره کهف هنگامی نازل شد که عده‌ای از [[قریش]] قصد آموختن مسائلی از [[یهودیان]] برای آزمودن [[حضرت محمد (ص)|پیامبر صلى الله علیه وآله]] را داشتند. این مسائل پرسش از سه داستان گفته‌شده و زمان برپایی [[قیامت]] بود. | ||
==کهف== | == کهف == | ||
غار وسیع<ref>قاموس قرآن ج6 ص154.</ref>. | غار وسیع<ref>قاموس قرآن ج6 ص154.</ref>. | ||
==مفهوم کلی سوره== | == مفهوم کلی سوره == | ||
* اثبات [[رستاخیر]]؛ | * اثبات [[رستاخیر]]؛ | ||
* نمونه های عینی [[معاد]] مثل زنده شدن اصحاب کهف؛ | * نمونه های عینی [[معاد]] مثل زنده شدن اصحاب کهف؛ | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
# حائلة<ref>همان ص 183.</ref>. | # حائلة<ref>همان ص 183.</ref>. | ||
==علت نامگذاری== | == علت نامگذاری == | ||
«سوره کهف» و «سوره اصحاب کهف»؛ کهْف به معنای غار و شکاف کوه است و نامگذاری این سوره به این دو نام بر اساس آیات نهم تا بیست‌وششم این سوره است که داستان [[اصحاب کهف]] یعنی آن غارنشینان یکتاپرست را مطرح کرده است<ref>همان.</ref>. | «سوره کهف» و «سوره اصحاب کهف»؛ کهْف به معنای غار و شکاف کوه است و نامگذاری این سوره به این دو نام بر اساس آیات نهم تا بیست‌وششم این سوره است که داستان [[اصحاب کهف]] یعنی آن غارنشینان یکتاپرست را مطرح کرده است<ref>همان.</ref>. | ||
«سوره حائلة»؛ به خاطر اینکه این سوره میان آتش و قاری حائل می‌شود<ref>الموسوعة القرآنیةج 2 ص 62.</ref>. | «سوره حائلة»؛ به خاطر اینکه این سوره میان آتش و قاری حائل می‌شود<ref>الموسوعة القرآنیةج 2 ص 62.</ref>. | ||
==تعداد آیات کلمات حروف== | == تعداد آیات کلمات حروف == | ||
* سوره کهف صدوده آیه دارد<ref>الكشف و البیان ج 6 ص 144.</ref>. | * سوره کهف صدوده آیه دارد<ref>الكشف و البیان ج 6 ص 144.</ref>. | ||
* سوره کهف هزاروپانصدوهفتادوهفت کلمه دارد<ref>همان.</ref>.(لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سوره‌های قرآن مختلف است) | * سوره کهف هزاروپانصدوهفتادوهفت کلمه دارد<ref>همان.</ref>.(لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سوره‌های قرآن مختلف است) | ||
* سوره کهف شش‌هزاروسیصدوشصت حرف دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سوره‌های قرآن مختلف است) | * سوره کهف شش‌هزاروسیصدوشصت حرف دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سوره‌های قرآن مختلف است) | ||
==اهداف و آموزه‌ها== | == اهداف و آموزه‌ها == | ||
اهداف کلی سوره کهف عبارتند از: | اهداف کلی سوره کهف عبارتند از: | ||
| خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
* عبرت آموزی از سرگذشت‌های عجیب پیشینیان<ref>تفسیر قرآن مهر ج 12 ص 183.</ref>. | * عبرت آموزی از سرگذشت‌های عجیب پیشینیان<ref>تفسیر قرآن مهر ج 12 ص 183.</ref>. | ||
==محتوا و موضوعات== | == محتوا و موضوعات == | ||
سوره کهف با حمد و ستایش [[خداوند]] آغاز می‌شودصلى الله علیه | سوره کهف با حمد و ستایش [[خداوند]] آغاز می‌شودصلى الله علیه و با [[توحید]] و [[ایمان]] و عمل صالح پایان می‌یابد. | ||
محتوای این سوره همچون سایر سوره‌های مکی بیشتر بیان مبدء و معاد و بشارت و انذار است و نیز به مساله مهمی که [[مسلمانان]] در آن روزها سخت به آن نیاز داشتند اشاره می‌کند و آن اینکه یک اقلیت هر چند کوچک باشد در برابر یک اکثریت هر چند ظاهرا قوی و نیرومند باشند نباید تسلیم گردد و در فساد محیط حل شود بلکه همچون گروه کوچک اصحاب کهف باید حساب خودشان را از محیط فاسد جدا کنند و بر ضد آن قیام نمایند.آن روز که توانایی دارند به مبارزه ادامه دهند و در صورت عدم توانایی هجرت نمایند. | محتوای این سوره همچون سایر سوره‌های مکی بیشتر بیان مبدء و معاد و بشارت و انذار است و نیز به مساله مهمی که [[مسلمانان]] در آن روزها سخت به آن نیاز داشتند اشاره می‌کند و آن اینکه یک اقلیت هر چند کوچک باشد در برابر یک اکثریت هر چند ظاهرا قوی و نیرومند باشند نباید تسلیم گردد و در فساد محیط حل شود بلکه همچون گروه کوچک اصحاب کهف باید حساب خودشان را از محیط فاسد جدا کنند و بر ضد آن قیام نمایند. آن روز که توانایی دارند به مبارزه ادامه دهند و در صورت عدم توانایی هجرت نمایند. | ||
همچنین از جمله داستان‌های این سوره داستان دو نفر است که یکی بسیار ثروتمند و مرفه اما بی‌ایمان و دیگری فقیر و تهی‌دست اما مؤمن بود ولی او هرگز عزت و شرف خود را در برابر آن فرد بی ایمان از دست نداد و تا آنجا که می‌توانست او را نصیحت و ارشاد کرد و سرانجام اعلام بیزاری نمود و پیروزی هم با او بود. تا مؤمنان در شرائطی همچون آغاز دعوت [[حضرت محمد (ص)|پیغمبر صلى الله علیه ]] بدانند اگر ثروتمندان بی‌ایمان جنب و جوشی دارند موقت و خاموش‌شدنی است همانند فقر و تنگدستی افراد با ایمان. | همچنین از جمله داستان‌های این سوره داستان دو نفر است که یکی بسیار ثروتمند و مرفه اما بی‌ایمان و دیگری فقیر و تهی‌دست اما مؤمن بود ولی او هرگز عزت و شرف خود را در برابر آن فرد بی ایمان از دست نداد و تا آنجا که می‌توانست او را نصیحت و ارشاد کرد و سرانجام اعلام بیزاری نمود و پیروزی هم با او بود. تا مؤمنان در شرائطی همچون آغاز دعوت [[حضرت محمد (ص)|پیغمبر صلى الله علیه]] بدانند اگر ثروتمندان بی‌ایمان جنب و جوشی دارند موقت و خاموش‌شدنی است همانند فقر و تنگدستی افراد با ایمان. | ||
بخش دیگری از این سوره به داستان [[حضرت موسی|موسى]] و [[خضر]] (هر چند نام خضر در این سوره نیامده است) اشاره می‌کند که چگونه [[حضرت موسی|موسى]] در برابر کارهایی که ظاهر آن زننده اما باطنش پر مصلحت بود نتوانست صبر و حوصله به خرج دهد ولی پس از توضیحات خضر به عمق مسائل کاملا آگاه شد و از بی‌تابی خود پشیمان گشت. این نیز درسی است برای همه تا به ظواهر حوادث و رویدادها ننگرند و بدانند در زیر این ظواهر باطنی بسیار عمیق و پر معنی وجود دارد. | بخش دیگری از این سوره به داستان [[حضرت موسی|موسى]] و [[خضر]] (هر چند نام خضر در این سوره نیامده است) اشاره می‌کند که چگونه [[حضرت موسی|موسى]] در برابر کارهایی که ظاهر آن زننده اما باطنش پر مصلحت بود نتوانست صبر و حوصله به خرج دهد ولی پس از توضیحات خضر به عمق مسائل کاملا آگاه شد و از بی‌تابی خود پشیمان گشت. این نیز درسی است برای همه تا به ظواهر حوادث و رویدادها ننگرند و بدانند در زیر این ظواهر باطنی بسیار عمیق و پر معنی وجود دارد. | ||
| خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
جالب اینکه در این سوره به سه داستان اشاره شده (داستان اصحاب کهف داستان موسی و خضر و داستان ذو القرنین) که بر خلاف غالب داستان‌های [[قرآن]] در هیچ جای دیگر از قرآن سخنی از اینها به میان نیامده است (تنها در [[سوره انبیاء]] آیه 96 به مسئله یاجوج و ماجوج بدون ذکر نام ذوالقرنین اشاره شده است) و این یکی از ویژگی‌های این سوره است. و به هر حال محتوایش از هر نظر پر بار و تربیت‌کننده می‌باشد<ref>تفسیر قرآن مهر ج 12 ص 183.</ref>. | جالب اینکه در این سوره به سه داستان اشاره شده (داستان اصحاب کهف داستان موسی و خضر و داستان ذو القرنین) که بر خلاف غالب داستان‌های [[قرآن]] در هیچ جای دیگر از قرآن سخنی از اینها به میان نیامده است (تنها در [[سوره انبیاء]] آیه 96 به مسئله یاجوج و ماجوج بدون ذکر نام ذوالقرنین اشاره شده است) و این یکی از ویژگی‌های این سوره است. و به هر حال محتوایش از هر نظر پر بار و تربیت‌کننده می‌باشد<ref>تفسیر قرآن مهر ج 12 ص 183.</ref>. | ||
==فضائل خواص و ثواب قرائت== | == فضائل خواص و ثواب قرائت == | ||
[[ابى‌بن‌كعب|ابی‌بن‌کعب]] از پیامبر گرامی اسلام روایت کرده است که هر کس سوره کهف را بخواند تا هشت روز از هر فتنه‌ای آسوده است. اگر در این هشت روز [[دجال]] ظهور کند خداوند او را از فتنه وی حفظ کند و هر کس آیه آخر آن «قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ ...» را هنگام رفتن به بستر خواب بخواند از بستر او نوری به سوی [[كعبه|کعبه]] می‌درخشد که در کنار آن فرشتگانی از درگاه خدا برایش طلب رحمت می‌کنند تا از خواب برخیزد. اگر در [[مكه|مکه]] باشد و این آیه را بخواند نوری از بستر او به [[بیت‌المعمور]] می‌تابد که در کنار آن فرشتگان برایش طلب رحمت می‌کنند تا از خواب برخیزد. | [[ابى‌بن‌كعب|ابی‌بن‌کعب]] از پیامبر گرامی اسلام روایت کرده است که هر کس سوره کهف را بخواند تا هشت روز از هر فتنه‌ای آسوده است. اگر در این هشت روز [[دجال]] ظهور کند خداوند او را از فتنه وی حفظ کند و هر کس آیه آخر آن «قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ ...» را هنگام رفتن به بستر خواب بخواند از بستر او نوری به سوی [[كعبه|کعبه]] می‌درخشد که در کنار آن فرشتگانی از درگاه خدا برایش طلب رحمت می‌کنند تا از خواب برخیزد. اگر در [[مكه|مکه]] باشد و این آیه را بخواند نوری از بستر او به [[بیت‌المعمور]] می‌تابد که در کنار آن فرشتگان برایش طلب رحمت می‌کنند تا از خواب برخیزد. | ||
| خط ۸۲: | خط ۸۲: | ||
[[عیاشی |عیاشى]] به اسناد خود از امام صادق علیه السلام روایت کرده است که: هر کس سوره کهف را در هر شب جمعه‌ای بخواند [[شهید]] از دنیا می‌رود و خداوند او را با شهیدان مبعوث می‌کند و در [[روز قیامت]] در موقف شهیدان می‌ایستد<ref>ترجمه تفسیر مجمع‌البیان ج 15 ص 4-3.</ref>. | [[عیاشی |عیاشى]] به اسناد خود از امام صادق علیه السلام روایت کرده است که: هر کس سوره کهف را در هر شب جمعه‌ای بخواند [[شهید]] از دنیا می‌رود و خداوند او را با شهیدان مبعوث می‌کند و در [[روز قیامت]] در موقف شهیدان می‌ایستد<ref>ترجمه تفسیر مجمع‌البیان ج 15 ص 4-3.</ref>. | ||
==محل و زمان | == محل و زمان نزول == | ||
سوره کهف مکی است. | سوره کهف مکی است. | ||
| خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
سوره کهف بعد از [[سوره غاشیه]] و در حدود سال‌های هشت تا دوازده بعثت نازل شده است<ref>تفسیر أحسن‌الحدیث ج 6 علیه ص 166.</ref>. | سوره کهف بعد از [[سوره غاشیه]] و در حدود سال‌های هشت تا دوازده بعثت نازل شده است<ref>تفسیر أحسن‌الحدیث ج 6 علیه ص 166.</ref>. | ||
==ویژگی== | == ویژگی == | ||
سوره کهف یکی از پنج سوره‌ای است که با عبارت «الحمدلله» آغاز شده است این سوره‌ها عبارتند از [[سوره فاتحه]] [[سوره انعام]][[سوره کهف]] [[سوره سبأ]][[سوره فاطر]] که همه آنها جزو سور مکی هستند. | سوره کهف یکی از پنج سوره‌ای است که با عبارت «الحمدلله» آغاز شده است این سوره‌ها عبارتند از [[سوره فاتحه]] [[سوره انعام]][[سوره کهف]] [[سوره سبأ]][[سوره فاطر]] که همه آنها جزو سور مکی هستند. | ||
همچنین این سوره جزو [[سور مئین]] (صد آیه‌ای‌ها) است [[ابن قتیبه]] می‌گوید سور مئین سوره هایی هستند که بعد از [[سور طوال]] آمده‌اند علت نامگذاری این سوره‌ها به مئین نزدیک بودن تعداد آیه‌های این سوره‌ها به عدد صد می‌باشد<ref>زاد المسیر فى علم التفسیر ج 4 ص 141.</ref>. گفته شده این سوره‌ها عبارتند از [[سوره بنی إسرائیل]] کهف [[سوره مریم]] [[سوره طه]] [[سوره أنبیاء]] | همچنین این سوره جزو [[سور مئین]] (صد آیه‌ای‌ها) است [[ابن قتیبه]] می‌گوید سور مئین سوره هایی هستند که بعد از [[سور طوال]] آمده‌اند علت نامگذاری این سوره‌ها به مئین نزدیک بودن تعداد آیه‌های این سوره‌ها به عدد صد می‌باشد<ref>زاد المسیر فى علم التفسیر ج 4 ص 141.</ref>. گفته شده این سوره‌ها عبارتند از [[سوره بنی إسرائیل]] کهف [[سوره مریم]] [[سوره طه]] [[سوره أنبیاء]] [[سوره حج]] و [[سوره مؤمنون]]»<ref>دراسة حول القرآن الکریم ص ۳۷</ref>. برخی دیگر نیز سور مئین را سوره‌های «[[سوره توبه]] [[سوره نحل]] [[سوره هود]] [[سوره یوسف]] کهف سوره بنی اسرائیل سوره انبیاء سوره طه [[سوره مؤمنون]][[سوره شعراء]] و [[سوره صافات]]» ذکر کرده‌اند<ref>]التمهید فی علوم القرآن ج1 ص313.</ref>. | ||
روایتی است که از [[حضرت محمد (ص)|رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم]] نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جای [[تورات]] و سوره های مئین را به جای [[انجیل]] و سوره های مثانی را به جای [[زبور]] به من داد و پروردگارم مرا با دادن سوره های مفصّل فزونی بخشید<ref>جامع البیان فى تفسیر القرآن ج 1 ص 34.</ref>. | روایتی است که از [[حضرت محمد (ص)|رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم]] نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جای [[تورات]] و سوره های مئین را به جای [[انجیل]] و سوره های مثانی را به جای [[زبور]] به من داد و پروردگارم مرا با دادن سوره های مفصّل فزونی بخشید<ref>جامع البیان فى تفسیر القرآن ج 1 ص 34.</ref>. | ||
[[بخارى|بخاری]] از [[ابن مسعود]] روایت کرده که دربارۀ سوره‌های: بنی اسرائیل کهف مریم طه و الانبیاء گفت: «این سوره‌ها از سوره‌های کهن اول است و از دیرینه‌ها هستند» سپس به همین ترتیب آنها را ذکر کرد<ref>ترجمه الإتقان فى علوم | [[بخارى|بخاری]] از [[ابن مسعود]] روایت کرده که دربارۀ سوره‌های: بنی اسرائیل کهف مریم طه و الانبیاء گفت: «این سوره‌ها از سوره‌های کهن اول است و از دیرینه‌ها هستند» سپس به همین ترتیب آنها را ذکر کرد<ref>ترجمه الإتقان فى علوم ج 1 ص 215.</ref>. | ||
این سوره با حمد و ستایش خدا آغاز می‌گردد و با ذکر توحید و ایمان و عمل صالح پایان می‌یابد. و در این سوره از برخی داستان های عجیب تاریخ بشر پرده برداشته شده است و آیۀ آخر این سوره ویژگی خاصی دارد که هر کس آن را قبل از خواب با رعایت شرایطی بخواند هر ساعتی که اراده کند از خواب بیدار خواهد شد<ref>تفسیر قرآن مهر ج 12 ص 184.</ref>. | این سوره با حمد و ستایش خدا آغاز می‌گردد و با ذکر توحید و ایمان و عمل صالح پایان می‌یابد. و در این سوره از برخی داستان های عجیب تاریخ بشر پرده برداشته شده است و آیۀ آخر این سوره ویژگی خاصی دارد که هر کس آن را قبل از خواب با رعایت شرایطی بخواند هر ساعتی که اراده کند از خواب بیدار خواهد شد<ref>تفسیر قرآن مهر ج 12 ص 184.</ref>. | ||
| خط ۱۰۵: | خط ۱۰۵: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منبع== | == منبع == | ||
[https://quran.inoor.ir/fa/surah/18/ برگرفته از سایت معرفی سوره کهف - پایگاه جامع قرآنhttps://quran.inoor.ir] | [https://quran.inoor.ir/fa/surah/18/ برگرفته از سایت معرفی سوره کهف - پایگاه جامع قرآنhttps://quran.inoor.ir] | ||
[[رده: قرآن]] | [[رده:قرآن]] | ||
[[رده: سوره‌های قرآن]] | [[رده:سوره‌های قرآن]] | ||