۴٬۹۳۳
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'آنها' به 'آنها') |
جز (تمیزکاری) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:روز جهانی قدس.jpg|بندانگشتی]] | [[پرونده:روز جهانی قدس.jpg|بندانگشتی]] | ||
نوع نگرش انسانها در مسائل گوناگون سیاسی، اقتصادی و. . . برگرفته از مبانی خاص فکری - اعتقادی آنهاست. از آنجا که مبانی فکری [[امام خمینی]] در مسائل مختلف جهانی از جمله اعلام [[روزجهانی قدس]]، نشئت گرفته از [[قرآن کریم]] میباشد در نوشتار حاضر به تبیین این مبانی پرداخته شده است. اصولی نظیر: دفاع از مظلوم با قطع نظر از هرنوع عقیده و مذهب، دفاع از مسلمانان ستمدیده و مستضعف، نفی سلطه | نوع نگرش انسانها در مسائل گوناگون سیاسی، اقتصادی و. . . برگرفته از مبانی خاص فکری - اعتقادی آنهاست. از آنجا که مبانی فکری [[امام خمینی]] در مسائل مختلف جهانی از جمله اعلام [[روزجهانی قدس]]، نشئت گرفته از [[قرآن کریم]] میباشد در نوشتار حاضر به تبیین این مبانی پرداخته شده است. اصولی نظیر: دفاع از مظلوم با قطع نظر از هرنوع عقیده و مذهب، دفاع از مسلمانان ستمدیده و مستضعف، نفی سلطه کفار،، عزت و اقتدار اسلامی، خشم افرینی، ارهاب وتخویف دشمنان که همگی بر گرفته از قرآن کریم میباشد، بعنوان محورهای اصلی مورد بحث قرار گرفته و با راهکاری که امام در حل مساله فلسطین و مشکلات جهان اسلام ییان نمودهاند تطبیق گردیده است. | ||
==چکیده== | == چکیده == | ||
بررسی تحلیلی دیدگاه امام درزمینه قدس، علاوه بر اینکه بیانگر نگرش عمیق او در معارف قرآن کریم میباشد حاکی از گستره نگاهشان در دشمن شناسی است. از منظر امام روز قدس اختصاص به ملت مظلوم فلسطین نداشته بلکه رمز رهائی مستضعفین جهان از چنگال مستکبرین میباشد. لازم به ذکر است روش تحقیق مقاله کنونی کتابخانهای بوده و در تبیین مبانی و مستندات قرآنی اندیشه امام، از تفاسیر فریقین استفاده شده است. | بررسی تحلیلی دیدگاه امام درزمینه قدس، علاوه بر اینکه بیانگر نگرش عمیق او در معارف قرآن کریم میباشد حاکی از گستره نگاهشان در دشمن شناسی است. از منظر امام روز قدس اختصاص به ملت مظلوم فلسطین نداشته بلکه رمز رهائی مستضعفین جهان از چنگال مستکبرین میباشد. لازم به ذکر است روش تحقیق مقاله کنونی کتابخانهای بوده و در تبیین مبانی و مستندات قرآنی اندیشه امام، از تفاسیر فریقین استفاده شده است. | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
ابتکار تاریخی و ماندگار امام خمینی در نامگذاری اخرین جمعه ماه مبارک رمضان بعنوان روز جهانی قدس، نشئت گرفته از بینش عمیق او از معارف قرآن و نیز شناخت همه جانبه دشمن است. | ابتکار تاریخی و ماندگار امام خمینی در نامگذاری اخرین جمعه ماه مبارک رمضان بعنوان روز جهانی قدس، نشئت گرفته از بینش عمیق او از معارف قرآن و نیز شناخت همه جانبه دشمن است. | ||
خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
سیره نظری و عملی امام ره نیز از زمانی که قدم به مبارزه گذاشت حاکی از اهتمام جدی ایشان به مساله فلسطین مظلوم، اوضاع ذلت بار مسلمانان در جوامع اسلامی و نجات مستضعفین از چنگال مستکبرین است. از طرفی همانطور که قرآن کریم، منبع نخست بینش ها، گرایشها و مواضع فکری و عملی مسلمانان در ابعاد گوناگون حیات فردی و اجتماعی شان میباشد بنابر باید مبانی اندیشه امام را که سبب نامگذاری روز جهانی قدس گردیده است در قرآن جستجو نمود. | سیره نظری و عملی امام ره نیز از زمانی که قدم به مبارزه گذاشت حاکی از اهتمام جدی ایشان به مساله فلسطین مظلوم، اوضاع ذلت بار مسلمانان در جوامع اسلامی و نجات مستضعفین از چنگال مستکبرین است. از طرفی همانطور که قرآن کریم، منبع نخست بینش ها، گرایشها و مواضع فکری و عملی مسلمانان در ابعاد گوناگون حیات فردی و اجتماعی شان میباشد بنابر باید مبانی اندیشه امام را که سبب نامگذاری روز جهانی قدس گردیده است در قرآن جستجو نمود. | ||
==مبانی قرآنی روز قدس== | == مبانی قرآنی روز قدس == | ||
بطور کلی مبانی قرآنی اندیشه امام در نامگذاری روز جهانی قدس را میتوان اصول ذیل که برگرفته از قرآن کریم میباشد دانست: | بطور کلی مبانی قرآنی اندیشه امام در نامگذاری روز جهانی قدس را میتوان اصول ذیل که برگرفته از قرآن کریم میباشد دانست: | ||
۱. دفاع از مظلوم و مستضعف-با قطع نظر از عقیده و مذهب خاص - | ۱. دفاع از مظلوم و مستضعف-با قطع نظر از عقیده و مذهب خاص - | ||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
در این مقاله نخست به تبیین قواعد مذکور پرداخته وانگاه در ذیل هر یک از آنها به تطبیق اندیشه امام ره - در نامگذاری روز جهانی قدس- بر آن خواهیم پرداخت: | در این مقاله نخست به تبیین قواعد مذکور پرداخته وانگاه در ذیل هر یک از آنها به تطبیق اندیشه امام ره - در نامگذاری روز جهانی قدس- بر آن خواهیم پرداخت: | ||
==اصل لزوم دفاع از مظلوم و مستضعف== | == اصل لزوم دفاع از مظلوم و مستضعف == | ||
در اثبات این اصل قرآنی، به آیات متعددی میتوان استناد نمود: | در اثبات این اصل قرآنی، به آیات متعددی میتوان استناد نمود: | ||
الف - "وما لکم لا تقاتلون فی سبیل الله والمستضعفین من الرجال والنساء والولدان الذین یقولون ربنا أخرجنا من هذه القریة الظالم أهلها واجعل لنا من لدنک ولیا واجعل لنا من لدنک نصیرا" ( نساء(۴): ۷۵). | الف - "وما لکم لا تقاتلون فی سبیل الله والمستضعفین من الرجال والنساء والولدان الذین یقولون ربنا أخرجنا من هذه القریة الظالم أهلها واجعل لنا من لدنک ولیا واجعل لنا من لدنک نصیرا" (نساء(۴): ۷۵). | ||
تبیین | تبیین | ||
خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
موضع امام در دفاع از مظلوم با قطع نظر از ملیت و مذهب را میتوان در گفتار دیگر ایشان نیز مشاهده نمود انگاه که از ایشان سئوال میشود: | موضع امام در دفاع از مظلوم با قطع نظر از ملیت و مذهب را میتوان در گفتار دیگر ایشان نیز مشاهده نمود انگاه که از ایشان سئوال میشود: | ||
:آیا این درست است که شما طرفدار اهداف سازمان آزادیبخش فلسطین | :آیا این درست است که شما طرفدار اهداف سازمان آزادیبخش فلسطین هستید؟ | ||
ایشان در پاسخ میفرماید: ما طرفدار مظلوم هستیم. هر کس در هر کجا که مظلوم باشد ما طرفدار او هستیم. و فلسطینیها مظلوم هستند. اسرائیل به آنها ظلم کرده است، به این جهت ما طرفدار آنها هستیم. [۸] | ایشان در پاسخ میفرماید: ما طرفدار مظلوم هستیم. هر کس در هر کجا که مظلوم باشد ما طرفدار او هستیم. و فلسطینیها مظلوم هستند. اسرائیل به آنها ظلم کرده است، به این جهت ما طرفدار آنها هستیم. [۸] | ||
نتیجه آنکه دفاع مسلمانان جهان از ملت مظلوم فلسطین - با قطع نظر از عقائد و مذاهب شان -از منظر قرآن کریم امری لازم خواهد بود. | نتیجه آنکه دفاع مسلمانان جهان از ملت مظلوم فلسطین - با قطع نظر از عقائد و مذاهب شان -از منظر قرآن کریم امری لازم خواهد بود. | ||
==لزوم دفاع از مسلمانان مظلوم و تحت ستم== | == لزوم دفاع از مسلمانان مظلوم و تحت ستم == | ||
از منظر قرآن کریم، مسلمانان علاوه بر لزوم دفاع از مظلوم ـ با قطع نظر از مذاهب و مکاتبی که بدان معتقدند ـ مکلفند از همکیشان خود نیز که مبتلا به ظلم و ستم دیگران گشتهاند دفاع کنند چون اسلام تمامی مؤمنان و مسلمانان جهان را در حکم پیکری واحد، دانسته که بهنگام اسیب دیدن عضوی از ان، سائر اعضا به یاری او میشتابند[۹]. | از منظر قرآن کریم، مسلمانان علاوه بر لزوم دفاع از مظلوم ـ با قطع نظر از مذاهب و مکاتبی که بدان معتقدند ـ مکلفند از همکیشان خود نیز که مبتلا به ظلم و ستم دیگران گشتهاند دفاع کنند چون اسلام تمامی مؤمنان و مسلمانان جهان را در حکم پیکری واحد، دانسته که بهنگام اسیب دیدن عضوی از ان، سائر اعضا به یاری او میشتابند[۹]. | ||
در لزوم دفاع از مسلمانان تحت ستم به آیات متعددی از جمله آیات ذیل میتوان استناد نمود: | در لزوم دفاع از مسلمانان تحت ستم به آیات متعددی از جمله آیات ذیل میتوان استناد نمود: | ||
الف –"والذین إذا أصابهم البغی هم ینتصرون" ( شوری(۴۲): ۳۹ ) | الف –"والذین إذا أصابهم البغی هم ینتصرون" (شوری(۴۲): ۳۹) | ||
تبیین: | تبیین: | ||
خط ۸۴: | خط ۸۴: | ||
مولف تفسیر الکاشف در زمینه علت لزوم انتصار مظلوم از دیگران مینویسد: | مولف تفسیر الکاشف در زمینه علت لزوم انتصار مظلوم از دیگران مینویسد: | ||
عدم انتصار و سکوت در برابر ظلم، نوعی کمک به ظالم بوده و او را شریک در گناه ظلم خواهد کرد، از اینرو انتصار – طلب یاری از مسلمانان – بر او لازم میباشد بهمین جهت در ادامهآیه مذکورامده است: "و لمن انتصرمن بعد ظلمه فاولئک ما علیهم من سبیل "- (شوری( ۴۲): ۴۱) شوری - که مظلوم را بابت انتصارش از مسلمانان دیگر، مبرا از هر نوع عتاب و سرزنشی میداند. [۱۰] | عدم انتصار و سکوت در برابر ظلم، نوعی کمک به ظالم بوده و او را شریک در گناه ظلم خواهد کرد، از اینرو انتصار – طلب یاری از مسلمانان – بر او لازم میباشد بهمین جهت در ادامهآیه مذکورامده است: "و لمن انتصرمن بعد ظلمه فاولئک ما علیهم من سبیل "- (شوری(۴۲): ۴۱) شوری - که مظلوم را بابت انتصارش از مسلمانان دیگر، مبرا از هر نوع عتاب و سرزنشی میداند. [۱۰] | ||
درنتیجه وقتی بر اساسآیه مذکور انتصاراز ناحیه مظلوم، امری ممدوح و از اوصاف مومنین بیان گردید قطعاً اجابت مومنانی که از آنها طلب یاری شده است امری واجب و لازم خواهد بود. چون امر به انتصار، بدون الزام به یاری کردن دیگران، لغو و بیهوده خواهد بود. [۱۱] | درنتیجه وقتی بر اساسآیه مذکور انتصاراز ناحیه مظلوم، امری ممدوح و از اوصاف مومنین بیان گردید قطعاً اجابت مومنانی که از آنها طلب یاری شده است امری واجب و لازم خواهد بود. چون امر به انتصار، بدون الزام به یاری کردن دیگران، لغو و بیهوده خواهد بود. [۱۱] | ||
ب- "وإن استنصروکم فی الدین فعلیکم النصر" (انفال(۸): ۷۲ ) | ب- "وإن استنصروکم فی الدین فعلیکم النصر" (انفال(۸): ۷۲) | ||
بر اساسآیه مذکور هر گاه مسلمانان تحت ستم از همکیشان خود جهت دفاع از دین شان طلب یاری نمودند بر آنان لازم است به یاری شان بشتابند. | بر اساسآیه مذکور هر گاه مسلمانان تحت ستم از همکیشان خود جهت دفاع از دین شان طلب یاری نمودند بر آنان لازم است به یاری شان بشتابند. | ||
علامه طباطبائی نیز با ذکرآیه مذکور مینویسد: مقاومت در برابر ظلم و نصرت کسانی که طلب یاری میکنند از واجبات فطری میباشد. [۱۲] | علامه طباطبائی نیز با ذکرآیه مذکور مینویسد: مقاومت در برابر ظلم و نصرت کسانی که طلب یاری میکنند از واجبات فطری میباشد. [۱۲] | ||
نکته مهمی که درآیه "وإن استنصروکم فی الدین فعلیکم النصر" مورد توجه مفسران قرار گرفته آن است که موضوع لزوم نصرت و یاری درآیه مذکور، مربوط به مسلمانان ضعیفی است که به وظیفه شرعی خود در مهاجرت از دیار کفر به دیار ایمان، عمل ننموده و همچنان بدون عذر در منطقه کفر باقی ماندند، میباشد. از منظر قرآن کریم مسلمانان موظفند حتی نسبت به چنین مسلمانانی نیز ولایت نصرت داشته و آنان را در صورت انتصار، یاری رسانند. [۱۳] | نکته مهمی که درآیه "وإن استنصروکم فی الدین فعلیکم النصر" مورد توجه مفسران قرار گرفته آن است که موضوع لزوم نصرت و یاری درآیه مذکور، مربوط به مسلمانان ضعیفی است که به وظیفه شرعی خود در مهاجرت از دیار کفر به دیار ایمان، عمل ننموده و همچنان بدون عذر در منطقه کفر باقی ماندند، میباشد. از منظر قرآن کریم مسلمانان موظفند حتی نسبت به چنین مسلمانانی نیز ولایت نصرت داشته و آنان را در صورت انتصار، یاری رسانند. [۱۳] | ||
از طرفی باید گفت مفاد آیات ذکر شده، هماهنگ با مفادآیه "وما لکم لا تقاتلون فی سبیل الله والمستضعفین من الرجال والنساء والولدان الذین یقولون ربنا أخرجنا من هذه القریة الظالم أهلها واجعل لنا من لدنک ولیا واجعل لنا من لدنک نصیرا"( نساء(۴): ۷۵) میباشد که با لحن شدید از مسلمانان میخواهد به ندای مظلومیت و استغاثه همکیشان در بند خویش لبیک گفته و زمینه رهائی آنان را فراهم نمایند. | از طرفی باید گفت مفاد آیات ذکر شده، هماهنگ با مفادآیه "وما لکم لا تقاتلون فی سبیل الله والمستضعفین من الرجال والنساء والولدان الذین یقولون ربنا أخرجنا من هذه القریة الظالم أهلها واجعل لنا من لدنک ولیا واجعل لنا من لدنک نصیرا"(نساء(۴): ۷۵) میباشد که با لحن شدید از مسلمانان میخواهد به ندای مظلومیت و استغاثه همکیشان در بند خویش لبیک گفته و زمینه رهائی آنان را فراهم نمایند. | ||
تطبیق | تطبیق | ||
با توجه به آیات ذکر شده میگوئیم: | با توجه به آیات ذکر شده میگوئیم: | ||
آیا مردم مسلمان و مظلوم فلسطین که با توطئه های استکباری نظام سلطه و خیانت برخی از سران خود فروخته عرب از خانه و کاشانه شان اواره گردیده و ندای مظلومیت و استغاثه شان بسوی مسلمانان و مجامع حقوق بشر جهانی بلند است را نمیتوان مصداق، «إذا أصابهم البغی هم ینتصرون» | آیا مردم مسلمان و مظلوم فلسطین که با توطئه های استکباری نظام سلطه و خیانت برخی از سران خود فروخته عرب از خانه و کاشانه شان اواره گردیده و ندای مظلومیت و استغاثه شان بسوی مسلمانان و مجامع حقوق بشر جهانی بلند است را نمیتوان مصداق، «إذا أصابهم البغی هم ینتصرون» دانست؟ آیا راهکار حکیمانه امام خمینی ره در اختصاص اخرین جمعه ماه رمضان بعنوان دفاع و حمایت از مردم فلسطین چیزی جز لبیک به ندای قرآنی"وإن استنصروکم فی الدین فعلیکم النصر"است؟ | ||
انطباق قرآنی اندیشه امام خمینی در دفاع از ملت مظلوم فلسطین و اعلام روز جهانی قدس را از گفتار ذیل نیز میتوان بدست اورد: | انطباق قرآنی اندیشه امام خمینی در دفاع از ملت مظلوم فلسطین و اعلام روز جهانی قدس را از گفتار ذیل نیز میتوان بدست اورد: | ||
دفاع از نوامیس مسلمین و دفاع از بلاد مسلمین و دفاع از همه حیثیات مسلمین امری است لازم و ما باید خودمان را برای مقاصد الهی و دفاع از مسلمین مهیا کنیم و خصوصاً در این شرایطی که فرزندان واقعی فلسطین اسلامی و لبنان- یعنی، حزب اللَّه- و مسلمانان انقلابی سرزمین غصب شده و لبنان با نثار خون و جان خود فریاد «یا للمسلمین» سر میدهند، با تمام قدرت معنوی و مادی، در مقابل اسرائیل و متجاوزین بایستیم و در مقابل آن همه سفاکیها و ددمنشیها مقاومت و پایمردی کنیم و به یاری آنان بشتابیم. [۱۴] | دفاع از نوامیس مسلمین و دفاع از بلاد مسلمین و دفاع از همه حیثیات مسلمین امری است لازم و ما باید خودمان را برای مقاصد الهی و دفاع از مسلمین مهیا کنیم و خصوصاً در این شرایطی که فرزندان واقعی فلسطین اسلامی و لبنان- یعنی، حزب اللَّه- و مسلمانان انقلابی سرزمین غصب شده و لبنان با نثار خون و جان خود فریاد «یا للمسلمین» سر میدهند، با تمام قدرت معنوی و مادی، در مقابل اسرائیل و متجاوزین بایستیم و در مقابل آن همه سفاکیها و ددمنشیها مقاومت و پایمردی کنیم و به یاری آنان بشتابیم. [۱۴] | ||
==نفی سلطه کفار بر مسلمانان== | == نفی سلطه کفار بر مسلمانان == | ||
در استنباط اصل مذکور ازقرآن کریم به آیات متعددی میتوان استناد نمود که بارزترین آن آیه : " لن یجعلالله للکافرین علی المؤمنین سبیلاً" (نساء(۴): ۱۴۱)، میباشد | در استنباط اصل مذکور ازقرآن کریم به آیات متعددی میتوان استناد نمود که بارزترین آن آیه: " لن یجعلالله للکافرین علی المؤمنین سبیلاً" (نساء(۴): ۱۴۱)، میباشد | ||
تبیین | تبیین | ||
ایه مذکور که بیانگر یکی از احکام مهم سیاسی – اجتماعی اسلام در نفی استیلاء، نفوذ و سلطه بیگانگان بر مسلمین میباشد مستند یکی از قواعد فقهیهای است که فقهاءاسلام از آن بعنوان قاعده نفی سبیل یاد نمودهاند. اینان در کنار این قاعده قرآنی، روایت نبوی" الاسلام یعلو ولا یعلى علیه [۱۵]"-که مفادش برتری اسلام و مسلمین بر کفار میباشد - را نیز بیان میکنند. در اینجا گفتار برخی از اعلام فریقین را در تبیینآیه مذکور بر اثبات مدعا – نفی سلطه کفار بر مسلمین - بیان میکنیم: | ایه مذکور که بیانگر یکی از احکام مهم سیاسی – اجتماعی اسلام در نفی استیلاء، نفوذ و سلطه بیگانگان بر مسلمین میباشد مستند یکی از قواعد فقهیهای است که فقهاءاسلام از آن بعنوان قاعده نفی سبیل یاد نمودهاند. اینان در کنار این قاعده قرآنی، روایت نبوی" الاسلام یعلو ولا یعلى علیه [۱۵]"-که مفادش برتری اسلام و مسلمین بر کفار میباشد - را نیز بیان میکنند. در اینجا گفتار برخی از اعلام فریقین را در تبیینآیه مذکور بر اثبات مدعا – نفی سلطه کفار بر مسلمین - بیان میکنیم: | ||
خط ۱۱۴: | خط ۱۱۴: | ||
مسلمین به هر مقدار به اموزه های دینی شان پایبیند بودهاند به همان میزان از سلطه اجانب محفوظ مانده و بر آنان غلبه یافتهاند. [۱۷] | مسلمین به هر مقدار به اموزه های دینی شان پایبیند بودهاند به همان میزان از سلطه اجانب محفوظ مانده و بر آنان غلبه یافتهاند. [۱۷] | ||
اآیتالله سبحانی: | اآیتالله سبحانی: | ||
ایشان در کتاب "البدعه مفهوما حدها و اثارها " ذیلآیه نفی سبیل مینویسد: آیه مذکور، هر نوع سلطه کفار بر مومنین را نفی نموده و اختصاص به نفی تفوق وسلطه خاص ندارد. هر چند در عصر رسالت مصداق این | ایشان در کتاب "البدعه مفهوما حدها و اثارها " ذیلآیه نفی سبیل مینویسد: آیه مذکور، هر نوع سلطه کفار بر مومنین را نفی نموده و اختصاص به نفی تفوق وسلطه خاص ندارد. هر چند در عصر رسالت مصداق این آیه، نفی سلطه کافر بر مسلمان بعنوان برده یا تمیلک مصحف به آنان بوده اما این امر در همه اعصار قابل جریان است، بنابراین شامل نفی سلطه اجانب بر بلاد اسلامیخواهد بود[۱۸]. | ||
آیتالله فاضل لنکرانی | آیتالله فاضل لنکرانی | ||
ایشان در کتاب القواعد الفقهیه ذیلآیه مذکور مینویسد: هر چند مورد نفی سبیل درآیه شریفه مربوط به عدم تفوق کفار برمسلمانان در قیامت میباشد اما این عدم تفوق مختص به قیامت نبوده و همه انواع سلطه کفار بر مسلمانان در دنیا را نیز شامل میشود. [۱۹] | ایشان در کتاب القواعد الفقهیه ذیلآیه مذکور مینویسد: هر چند مورد نفی سبیل درآیه شریفه مربوط به عدم تفوق کفار برمسلمانان در قیامت میباشد اما این عدم تفوق مختص به قیامت نبوده و همه انواع سلطه کفار بر مسلمانان در دنیا را نیز شامل میشود. [۱۹] | ||
نتیجه آنکه بر اساسآیه نفی سبیل، اراده الهی بر تفوق و علو همیشگی مسلمانان بر کفار تعلق گرفته و اختصاص به برتری مسلمانان بر کفار و منافقین در قیامت یا برتری مسلمانان بر کفار در حجت و دلیل نخواهد | نتیجه آنکه بر اساسآیه نفی سبیل، اراده الهی بر تفوق و علو همیشگی مسلمانان بر کفار تعلق گرفته و اختصاص به برتری مسلمانان بر کفار و منافقین در قیامت یا برتری مسلمانان بر کفار در حجت و دلیل نخواهد داشت؛ بنابر این هر نوع سلطه بیگانگان بر مسلمین خلاف شریعت میباشد. | ||
تطبیق | تطبیق | ||
خط ۱۳۰: | خط ۱۳۰: | ||
بنابر این یکی دیگر از مبانی پیام جهانی امام در اعلام روز جهانی قدس را باید الهام گرفته از این اموزه قرآن کریم –آیه نفی سبیل - دانست که هیچ نوع سلطه کفار بر جوامع اسلامی را بر نتافته و مسلمانان را به خرو ج از سیطره استکبار و قطع این روابط و سلطه فرا میخواند. | بنابر این یکی دیگر از مبانی پیام جهانی امام در اعلام روز جهانی قدس را باید الهام گرفته از این اموزه قرآن کریم –آیه نفی سبیل - دانست که هیچ نوع سلطه کفار بر جوامع اسلامی را بر نتافته و مسلمانان را به خرو ج از سیطره استکبار و قطع این روابط و سلطه فرا میخواند. | ||
==خشم آفرینی دشمن و بر هم زدن تعادلش== | == خشم آفرینی دشمن و بر هم زدن تعادلش == | ||
از آیات متعدد قرآنی استفاده میشود که هر اقدامی که سبب خشم دشمن از مسلمانان گردد ممدوح بوده و غفلت مسلمانان از آن روا نیست. | از آیات متعدد قرآنی استفاده میشود که هر اقدامی که سبب خشم دشمن از مسلمانان گردد ممدوح بوده و غفلت مسلمانان از آن روا نیست. | ||
خط ۱۶۱: | خط ۱۶۱: | ||
==ارهاب و تخویف دشمن== | == ارهاب و تخویف دشمن == | ||
خوف دشمن از قدرت مسلمانان قطعا یکی از عوامل اصلی باز دارنده تهاجم و طمع آنان در سلطه برمسلمین خواهد بود. به همین سبب قرآن کریم ازمسلمانان میخواهد با همه قوای شان، اقتدار همه جانبه خویش -در ابعاد مختلف نظامی اقتصادی سیاسی و. . . –در برابر دشمن به نمایش گذاشته و انچنان خوفی در آنان ایجاد کنند که حتی تصور حمله به مسلمانان را ننماید: | خوف دشمن از قدرت مسلمانان قطعا یکی از عوامل اصلی باز دارنده تهاجم و طمع آنان در سلطه برمسلمین خواهد بود. به همین سبب قرآن کریم ازمسلمانان میخواهد با همه قوای شان، اقتدار همه جانبه خویش -در ابعاد مختلف نظامی اقتصادی سیاسی و. . . –در برابر دشمن به نمایش گذاشته و انچنان خوفی در آنان ایجاد کنند که حتی تصور حمله به مسلمانان را ننماید: | ||
خط ۱۷۳: | خط ۱۷۳: | ||
بر اساس خطاب "و اعدوا" لازم است علاوه بر حاکمیت – نظام اسلامی -، افراد جوامع اسلامی نیز در حدتوان، به تقویت بنیه دفاعی خویش در برابر دشمن کوشا باشند: | بر اساس خطاب "و اعدوا" لازم است علاوه بر حاکمیت – نظام اسلامی -، افراد جوامع اسلامی نیز در حدتوان، به تقویت بنیه دفاعی خویش در برابر دشمن کوشا باشند: | ||
. . . دشمن منافع یک جامعه اسلامى دشمن منافع تمامى افراد است، و بر همه افراد لازم است قیام نموده و دشمن را از خود و از منافع خویش دفع کنند، ونیزلازم است براى چنین روزى نیرو و اسلحه فراهم نموده، تا بتوانند منافع خود را از خطر دستبرد دشمن محفوظ دارند، هرچند تهیه برخی از ذخیره هاى دفاعى جز از عهده حکومتها بر نمىآید، لیکن پاره اى از آنها دردسترس دیگران بوده و امکان تهیه آن بدون حکومت نیز مقدور میباشد، چون حکومت هر قدر هم نیرومند و داراى امکانات زیادى باشد به افراد مردم محتاج است، پس مردم هم باید فنون جنگى را آموخته و خود را براى روز مبادا آماده کنند. پس تکلیف | . . . دشمن منافع یک جامعه اسلامى دشمن منافع تمامى افراد است، و بر همه افراد لازم است قیام نموده و دشمن را از خود و از منافع خویش دفع کنند، ونیزلازم است براى چنین روزى نیرو و اسلحه فراهم نموده، تا بتوانند منافع خود را از خطر دستبرد دشمن محفوظ دارند، هرچند تهیه برخی از ذخیره هاى دفاعى جز از عهده حکومتها بر نمىآید، لیکن پاره اى از آنها دردسترس دیگران بوده و امکان تهیه آن بدون حکومت نیز مقدور میباشد، چون حکومت هر قدر هم نیرومند و داراى امکانات زیادى باشد به افراد مردم محتاج است، پس مردم هم باید فنون جنگى را آموخته و خود را براى روز مبادا آماده کنند. پس تکلیف «و اعدوا. . .»، تکلیف به همه است. | ||
ایشان فقره " تُرْهِبُونَ بِه عَدُوَّ اللَّه وَعَدُوَّکُمْ " درآیه مذکور را علت فقره نخستآیه " | ایشان فقره " تُرْهِبُونَ بِه عَدُوَّ اللَّه وَعَدُوَّکُمْ " درآیه مذکور را علت فقره نخستآیه "«وَأَعِدُّوا لَهُمْ» دانسته و میفرماید: | ||
مفهوم این فراز ازآیه آن است که مسلمانان مکلفند امکانات دفاعى خویش را به مرحلهای برسانند که دشمنان خدا و دشمنان خویش را ترسانده و از آنان زهر چشم بگیرند. | مفهوم این فراز ازآیه آن است که مسلمانان مکلفند امکانات دفاعى خویش را به مرحلهای برسانند که دشمنان خدا و دشمنان خویش را ترسانده و از آنان زهر چشم بگیرند. | ||
ایشان درعلت تعلق کلمه ارهاب به "عدو الله و عدوکم" نیز میفرماید: | ایشان درعلت تعلق کلمه ارهاب به "عدو الله و عدوکم" نیز میفرماید: | ||
خط ۱۸۳: | خط ۱۸۳: | ||
وقتی یک میلیارد جمعیت فریاد کرد، اسرائیل نمیتواند، از همان فریادش می ترسد. اگر همۀ مسلمینی که در دنیا الآن هستند، که قریب یک میلیارد هستند، اگر در روز قدس، همه بیرون بیایند از خانه، فریاد بکنند «مرگ بر امریکا» و «مرگ بر اسرائیل» و «مرگ بر شوروی»، همین قول «مرگ بر شوروی» برای آنها مرگ میآورد. [۲۹]۰ | وقتی یک میلیارد جمعیت فریاد کرد، اسرائیل نمیتواند، از همان فریادش می ترسد. اگر همۀ مسلمینی که در دنیا الآن هستند، که قریب یک میلیارد هستند، اگر در روز قدس، همه بیرون بیایند از خانه، فریاد بکنند «مرگ بر امریکا» و «مرگ بر اسرائیل» و «مرگ بر شوروی»، همین قول «مرگ بر شوروی» برای آنها مرگ میآورد. [۲۹]۰ | ||
==لزوم همبستگی و وحدت اسلامی دربرابر جبهه کفر== | == لزوم همبستگی و وحدت اسلامی دربرابر جبهه کفر == | ||
یکی از قواعد برجسته اجتماعی- سیاسی اسلام، اصل لزوم وحدت و انسجام مسلمانان در برابر جبهه کفر میباشد. این اصل از اموزه های قطعی قرآن کریم بوده و آیات متعددی بر آن دلالت میکند که برخی از آنها را در این قسمت بیان میکنیم: | یکی از قواعد برجسته اجتماعی- سیاسی اسلام، اصل لزوم وحدت و انسجام مسلمانان در برابر جبهه کفر میباشد. این اصل از اموزه های قطعی قرآن کریم بوده و آیات متعددی بر آن دلالت میکند که برخی از آنها را در این قسمت بیان میکنیم: | ||
الف - "وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعًا وَلَا تَفَرَّقُوا وَاذْکُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ کُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَکُنْتُمْ عَلَى شَفَا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَکُمْ مِنْهَا کَذَلِکَ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَکُمْ آَیَاتِهِ لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ " ( ال عمران (۳): ۱۰۳ )؛ | الف - "وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعًا وَلَا تَفَرَّقُوا وَاذْکُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ کُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَکُنْتُمْ عَلَى شَفَا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَکُمْ مِنْهَا کَذَلِکَ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَکُمْ آَیَاتِهِ لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ " (ال عمران (۳): ۱۰۳)؛ | ||
تبیین | تبیین | ||
خط ۱۹۵: | خط ۱۹۵: | ||
موضوع یکم، کلمهء حبل اللَّه است که بمعناى دستاویز الهى است، نه طبیعى و نژادى و حقوقى و فرهنگى و احساساتى و غیر ذلک. بنظر مىرسد که معناى حبل اللَّه در این آیهء شریفه همان عقائد و دستورات الهى است که با داشتن و عمل کردن به آنها گردیدن تکاملى اختیارى بوجود مىآید و احساس وحدت عالى میان انسانها بدنبال آن گردیدن بجریان مىافتد، چنانکه نتیجه بدنبال مقدّمات خود مىافتد. | موضوع یکم، کلمهء حبل اللَّه است که بمعناى دستاویز الهى است، نه طبیعى و نژادى و حقوقى و فرهنگى و احساساتى و غیر ذلک. بنظر مىرسد که معناى حبل اللَّه در این آیهء شریفه همان عقائد و دستورات الهى است که با داشتن و عمل کردن به آنها گردیدن تکاملى اختیارى بوجود مىآید و احساس وحدت عالى میان انسانها بدنبال آن گردیدن بجریان مىافتد، چنانکه نتیجه بدنبال مقدّمات خود مىافتد. | ||
موضوع دوم، جملهء ( فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْ ) است. پیوستن دلها بهم و بوجود آمدن تألیف حقیقى میان آنها، بدون تردید نیازمند همان گردیدن است که در بالا متذکَّر شدیم. | موضوع دوم، جملهء (فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْ) است. پیوستن دلها بهم و بوجود آمدن تألیف حقیقى میان آنها، بدون تردید نیازمند همان گردیدن است که در بالا متذکَّر شدیم. | ||
موضوع سوم، جملهء ( فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِه إِخْواناً ) است. در این جمله، عامل آن هماهنگى و اخوّت میان مردم دوران پیامبر اکرم صلَّى اللَّه علیه و آله و سلَّم، نعمت خداوندى معرّفى شده و قطعى است که نعمت خداوندى نمىتواند وسیلهء خودخواهى و مال پرستى و جاه و مقام خواهى بوده باشد، بلکه این نعمت همان عامل الهى است که خصومتها را به برادرى تبدیل نموده است. [۳۰] | موضوع سوم، جملهء (فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِه إِخْواناً) است. در این جمله، عامل آن هماهنگى و اخوّت میان مردم دوران پیامبر اکرم صلَّى اللَّه علیه و آله و سلَّم، نعمت خداوندى معرّفى شده و قطعى است که نعمت خداوندى نمىتواند وسیلهء خودخواهى و مال پرستى و جاه و مقام خواهى بوده باشد، بلکه این نعمت همان عامل الهى است که خصومتها را به برادرى تبدیل نموده است. [۳۰] | ||
علامه محمد جواد مغنیه نیز در تفسیرآیه شریفه میفرماید: | علامه محمد جواد مغنیه نیز در تفسیرآیه شریفه میفرماید: | ||
خط ۲۱۹: | خط ۲۱۹: | ||
ایشان با استناد بهآیه شریفه "واعتصموا بحبل الله جمیعا "خطاب به سران دولتهای به اصطلاح اسلامی منطقه میفرماید: | ایشان با استناد بهآیه شریفه "واعتصموا بحبل الله جمیعا "خطاب به سران دولتهای به اصطلاح اسلامی منطقه میفرماید: | ||
" قرآن کریم دعوت به وحدت میکند، و شما دعوت به تفرقه و مقابله با هم. باید عقل را پیشوای خودتان قرار بدهید و اسلام را مقتدای خودتان قرار بدهید و در مقابل اسلام همه خاضع باشید و به حکم عقل عمل کنید، عقل و اسلام میگوید شما باید با هم متحد باشید. . . . اسلام از شما وحدت میخواهد، . . ، اعتصام به حبل الله میخواهد. چرا با هم اعتصام به حبل الله نمیکنید؟[۳۶] | " قرآن کریم دعوت به وحدت میکند، و شما دعوت به تفرقه و مقابله با هم. باید عقل را پیشوای خودتان قرار بدهید و اسلام را مقتدای خودتان قرار بدهید و در مقابل اسلام همه خاضع باشید و به حکم عقل عمل کنید، عقل و اسلام میگوید شما باید با هم متحد باشید. . . . اسلام از شما وحدت میخواهد، . . ، اعتصام به حبل الله میخواهد. چرا با هم اعتصام به حبل الله نمیکنید؟ [۳۶] | ||
ایشان در بخش دیگری از پیامشان میفرماید: مشکل عمدة مسلمین همان دوری از اسلام و قرآن است و اگر مسلمین به حسب امری که خدای تبارک و تعالی فر موده است "واعتصموا بحبل الله جمیعاً و لاتفرقوا" اگر به همین یک امر و نهی عمل میکردند تمام مشکلاتشان، مشکلات سیاسی، اجتماعی و اقتصاد ی شان رفع میشد و هیچ قدرتی نمیتوانست با آن مقابله کند لکن مع الاسف به واسطه غفلت بعضی و عدم توجه بعضی و تغافل بعضی از این امر محروم ماندند و تا این امر الهی تحقق پیدا نکند باید مسلمین انتظار گرفتاریهای بیشتر داشته باشند. [۳۷]- | ایشان در بخش دیگری از پیامشان میفرماید: مشکل عمدة مسلمین همان دوری از اسلام و قرآن است و اگر مسلمین به حسب امری که خدای تبارک و تعالی فر موده است "واعتصموا بحبل الله جمیعاً و لاتفرقوا" اگر به همین یک امر و نهی عمل میکردند تمام مشکلاتشان، مشکلات سیاسی، اجتماعی و اقتصاد ی شان رفع میشد و هیچ قدرتی نمیتوانست با آن مقابله کند لکن مع الاسف به واسطه غفلت بعضی و عدم توجه بعضی و تغافل بعضی از این امر محروم ماندند و تا این امر الهی تحقق پیدا نکند باید مسلمین انتظار گرفتاریهای بیشتر داشته باشند. [۳۷]- | ||
امام ره روز قدس را نیز نماد وحدت جهان اسلام دانسته و انرا مقدمه تشکیل حزب مستضعفین در سراسر جهان میداند: | امام ره روز قدس را نیز نماد وحدت جهان اسلام دانسته و انرا مقدمه تشکیل حزب مستضعفین در سراسر جهان میداند: | ||
خط ۲۲۶: | خط ۲۲۶: | ||
==لزوم اقتدار و عزت مسلمین در برابر کفار== | == لزوم اقتدار و عزت مسلمین در برابر کفار == | ||
اصل عزت و اقتدار از مهمترین اصول سیاسی و اجتماعی اسلام بوده که در قرآن کریم و سیره اهل بیت ع مورد تاکید فراوان قرار گرفته است. این واژه در لغت، بمعنای حالتی است که مانع از شکست انسان گردیده و همیشه مایه پیروزی و اقتدار او میباشد. [۳۹] در برابر واژه عزت، کلمه ذلت قرار دارد که بمعنای شکست پذیری و مقهور شدن میباشد[۴۰]. | اصل عزت و اقتدار از مهمترین اصول سیاسی و اجتماعی اسلام بوده که در قرآن کریم و سیره اهل بیت ع مورد تاکید فراوان قرار گرفته است. این واژه در لغت، بمعنای حالتی است که مانع از شکست انسان گردیده و همیشه مایه پیروزی و اقتدار او میباشد. [۳۹] در برابر واژه عزت، کلمه ذلت قرار دارد که بمعنای شکست پذیری و مقهور شدن میباشد[۴۰]. | ||
خط ۲۳۹: | خط ۲۳۹: | ||
علامه طباطبائی در تبیینآیه "من کان یرید العزة فلله العزة جمیعا" (فاطر(۳۵): ۱۰) میفرماید: | علامه طباطبائی در تبیینآیه "من کان یرید العزة فلله العزة جمیعا" (فاطر(۳۵): ۱۰) میفرماید: | ||
عزت به معناى | عزت به معناى | ||
موجودی که قاهر و شکست ناپذیر است، مختص خداوند متعال میباشد، چون غیر از خداى عز و جل، همه موجودات در ذات شان فقیر، و در نفس شان ذلیل هستند، مگر آنکه خدا به او عنایت نموده و و سهمى از عزت به او بدهد، چنان که همین کار را با مؤمنین به خود کرده، و فرموده: | موجودی که قاهر و شکست ناپذیر است، مختص خداوند متعال میباشد، چون غیر از خداى عز و جل، همه موجودات در ذات شان فقیر، و در نفس شان ذلیل هستند، مگر آنکه خدا به او عنایت نموده و و سهمى از عزت به او بدهد، چنان که همین کار را با مؤمنین به خود کرده، و فرموده: «وَلِلَّه الْعِزَّةُ وَلِرَسُولِه وَلِلْمُؤْمِنِینَ - عزت خاص خدا و رسول خدا و مؤمنین است[۴۱] | ||
الوسی از مفسرین بزرگ اهل سنت نیز ذیلآیه "ولله العزة ولرسوله وللمؤمنین"(منافقون(۶۳): ۸) در فرق بین عزت خداوند با عزت پیامبرص و عزت مومنین مینویسد: | الوسی از مفسرین بزرگ اهل سنت نیز ذیلآیه "ولله العزة ولرسوله وللمؤمنین"(منافقون(۶۳): ۸) در فرق بین عزت خداوند با عزت پیامبرص و عزت مومنین مینویسد: | ||
از منظر قرآن، عزت واقعی و ذاتی مختص خداوند متعال بوده و پیامبر ص بواسطه قرب به خداوند و مومنین نیز بواسطه قرب و تبعیت از رسول الله ص صاحب عزت میباشند: لأن ما لله تعالى وحده العزة بالذات وما للرسول صلى الله علیه وسلم العزة بواسطة قربه من الله تعالى وما للمؤمنین العزة بواسطة الرسول علیه الصلاة والسلام[۴۲] | از منظر قرآن، عزت واقعی و ذاتی مختص خداوند متعال بوده و پیامبر ص بواسطه قرب به خداوند و مومنین نیز بواسطه قرب و تبعیت از رسول الله ص صاحب عزت میباشند: لأن ما لله تعالى وحده العزة بالذات وما للرسول صلى الله علیه وسلم العزة بواسطة قربه من الله تعالى وما للمؤمنین العزة بواسطة الرسول علیه الصلاة والسلام[۴۲] | ||
قرآن کریم درآیه " ایَبْتَغُونَ عِنْدَهُمُ الْعِزَّةَ فَإِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّه جَمِیعاً" ( نساء (۳): )۱۳۹)نیز منافقین را که خواهان عزت و اقتدار از طریق توسل به قدرتهای غیر الهی اند خطاکار دانسته و به آنان اعلام میکند که اقتدار و عزت حقیقی فقط با اتصال به قدرت الهی بدست مییابد. | قرآن کریم درآیه " ایَبْتَغُونَ عِنْدَهُمُ الْعِزَّةَ فَإِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّه جَمِیعاً" (نساء (۳):)۱۳۹)نیز منافقین را که خواهان عزت و اقتدار از طریق توسل به قدرتهای غیر الهی اند خطاکار دانسته و به آنان اعلام میکند که اقتدار و عزت حقیقی فقط با اتصال به قدرت الهی بدست مییابد. | ||
تطبیق | تطبیق | ||
خط ۲۵۲: | خط ۲۵۲: | ||
روز قدس، . . . اعلام به این است که مسلمین به پیش! برای پیشرفت در همۀ اقطار عالَم. روز قدس فقط روز فلسطین نیست، روز اسلام است؛ روز حکومت اسلامی است. روزی است که باید جمهوری اسلامی در سراسر کشورها بیرق آن برافراشته شود. روزی است که باید به ابرقدرتها فهماند که دیگر آنها نمیتوانند در ممالک اسلامی پیشروی کنند[۴۳]. | روز قدس، . . . اعلام به این است که مسلمین به پیش! برای پیشرفت در همۀ اقطار عالَم. روز قدس فقط روز فلسطین نیست، روز اسلام است؛ روز حکومت اسلامی است. روزی است که باید جمهوری اسلامی در سراسر کشورها بیرق آن برافراشته شود. روزی است که باید به ابرقدرتها فهماند که دیگر آنها نمیتوانند در ممالک اسلامی پیشروی کنند[۴۳]. | ||
ایشان در لزوم ذلت ناپذیری مسلمانان میفرماید: اگر ما همه از بین برویم، بهتر است [از] اینکه ذلیل باشیم زیر دست صهیونیسم و زیر دست امریکا. ننگ بر آن اعرابی که برای خاطر سلطۀ کمی که به کشوری پیدا کنند و برای خاطر استفاده هایی که پیدا کنند تن به یک همچو ذلتی بدهند! و ننگ بر همۀ ما چنانچه ساکت بنشینیم![۴۴] | ایشان در لزوم ذلت ناپذیری مسلمانان میفرماید: اگر ما همه از بین برویم، بهتر است [از] اینکه ذلیل باشیم زیر دست صهیونیسم و زیر دست امریکا. ننگ بر آن اعرابی که برای خاطر سلطۀ کمی که به کشوری پیدا کنند و برای خاطر استفاده هایی که پیدا کنند تن به یک همچو ذلتی بدهند! و ننگ بر همۀ ما چنانچه ساکت بنشینیم! [۴۴] | ||
| | ||
از طرفی ایشان عامل عزت وسیادت مطرح شده درآیه شریفه "لِلَّهِ الْعِزَّةُ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنِینَ"(منافقون(۶۳): ۸) را در وحدت کلمه دانسته و میفرماید: | از طرفی ایشان عامل عزت وسیادت مطرح شده درآیه شریفه "لِلَّهِ الْعِزَّةُ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنِینَ"(منافقون(۶۳): ۸) را در وحدت کلمه دانسته و میفرماید: | ||
خط ۲۶۰: | خط ۲۶۰: | ||
==احیاء اصل امر بمعروف و نهی از منکر== | == احیاء اصل امر بمعروف و نهی از منکر == | ||
از بزرگترین اصول اجتماعی و سیاسی اسلام که ضامن حیات و عزت مسلمانان خواهد بود اصل امر بمعروف و نهی از منکر است. در بسیاری از آیات قرآن کریم به این دو اصل مهم و محوری اسلام تاکید شده است. اهمیت امر بمعروف و نهی ازمنکر از منظر قرآن کریم بحدی است که از آن بعنوان عامل برتری امت اسلامی نسبت به سائر امم یاد شده است: | از بزرگترین اصول اجتماعی و سیاسی اسلام که ضامن حیات و عزت مسلمانان خواهد بود اصل امر بمعروف و نهی از منکر است. در بسیاری از آیات قرآن کریم به این دو اصل مهم و محوری اسلام تاکید شده است. اهمیت امر بمعروف و نهی ازمنکر از منظر قرآن کریم بحدی است که از آن بعنوان عامل برتری امت اسلامی نسبت به سائر امم یاد شده است: | ||
خط ۲۷۸: | خط ۲۷۸: | ||
ایشان در ادامه تفسیرآیه مذکور به روایاتی که بیانگر نقش مهم امر بمعروف و نهی از منکر در صلاح و فساد جامعه است نیز استناد میکند، نظیر روایت نبوی: و الذی نفسی بیده لتأمرن بالمعروف و لتنهون عن المنکر، أو لیوشکن اللّه أن یبعث علیکم عقابا منه، ثم تدعونه فلا یستجیب لکم[۴۹]. | ایشان در ادامه تفسیرآیه مذکور به روایاتی که بیانگر نقش مهم امر بمعروف و نهی از منکر در صلاح و فساد جامعه است نیز استناد میکند، نظیر روایت نبوی: و الذی نفسی بیده لتأمرن بالمعروف و لتنهون عن المنکر، أو لیوشکن اللّه أن یبعث علیکم عقابا منه، ثم تدعونه فلا یستجیب لکم[۴۹]. | ||
در این روایت پیامبرص ضمن هشدار به مسلمانان، قسم یاد میکند در صورت ترک امر بمعروف و نهی از منکر منتظر عذاب الهی و عدم استجابت دعاهایتان باشید. | در این روایت پیامبرص ضمن هشدار به مسلمانان، قسم یاد میکند در صورت ترک امر بمعروف و نهی از منکر منتظر عذاب الهی و عدم استجابت دعاهایتان باشید. | ||
ب- شهید مطهری | ب- شهید مطهری | ||
خط ۳۰۹: | خط ۳۰۹: | ||
بر این اساس باید اعلام روز جهانی قدس از ناحیه امام را نوعی اعلام جهاد و نیز اقامه امر بمعروف و نهی از منکر در برابر تهاجم همه جانبه مستکبران جهانی دانست. | بر این اساس باید اعلام روز جهانی قدس از ناحیه امام را نوعی اعلام جهاد و نیز اقامه امر بمعروف و نهی از منکر در برابر تهاجم همه جانبه مستکبران جهانی دانست. | ||
باید گفت: در اثبات قرآنی بودن اندیشه امام ره در اعلام روز جهانی قدس علاوه بر آیات مذکور در مقاله، به آیات دیگری نیز میتوان استناد نمود -که بدلیل اختصار از تبیین آن صرف نظر میکنیم -، نظیرآیه : " َتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ" (مائده (۵): ) و نیزآیه : "مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَالَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّارِ رُحَمَاءُ بَیْنَهُمْ" (فتح (۴۸): ۲۹) که ازآیه نخست، اصل لزوم همکاری و مشارکت در امور خیر و ازآیه دوم، اصل صلابت و خشونت در برابر دشمن بدست میآید. | باید گفت: در اثبات قرآنی بودن اندیشه امام ره در اعلام روز جهانی قدس علاوه بر آیات مذکور در مقاله، به آیات دیگری نیز میتوان استناد نمود -که بدلیل اختصار از تبیین آن صرف نظر میکنیم -، نظیرآیه: " َتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ" (مائده (۵):) و نیزآیه: "مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَالَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّارِ رُحَمَاءُ بَیْنَهُمْ" (فتح (۴۸): ۲۹) که ازآیه نخست، اصل لزوم همکاری و مشارکت در امور خیر و ازآیه دوم، اصل صلابت و خشونت در برابر دشمن بدست میآید. | ||
==نتیجه== | == نتیجه == | ||
اقدام تاریخی و ماندگار امام خمینی دراعلام روز جهانی قدس که بجهت اعلام همبستگی مسلمانان جهان در حمایت همه جانیه از ملت فلسطین صورت گرفت نشئت گرفته از عمق نگرش ایشان در معارف قرآن کریم میباشد. اصولی همانند اصل دفاع از مظلوم –باقطع نظراز هرنوع عقیده و مذهب، دفاع از مسلمانان و بلاد اسلامی تحت ستم، نفی سلطه اجانب بر مسلمانان، عزت طلبی، خشم افرینی دشمن و. . . را که برگرفته ازقرآن کریم میباشد میتوان مبانی فکری اما م خمینی ره در اعلام روز جهانی قدس دانست. پیامها و هشدارهای سرنوشت ساز امام ره در اهتمام مسلمانان به گرامیداشت اخرین جمعه ماه رمضان در دفاع از ملت فلسطین، اکنون بعنوان نماد سالانه مبارزه با استکبار در سطح جهان مبدل گردیده و در صورت استمرار، زمینه ساز اقتدار و عظمت مسلمین و ذلت دشمنان را بدنبال خواهد بود انشاء الله. | اقدام تاریخی و ماندگار امام خمینی دراعلام روز جهانی قدس که بجهت اعلام همبستگی مسلمانان جهان در حمایت همه جانیه از ملت فلسطین صورت گرفت نشئت گرفته از عمق نگرش ایشان در معارف قرآن کریم میباشد. اصولی همانند اصل دفاع از مظلوم –باقطع نظراز هرنوع عقیده و مذهب، دفاع از مسلمانان و بلاد اسلامی تحت ستم، نفی سلطه اجانب بر مسلمانان، عزت طلبی، خشم افرینی دشمن و. . . را که برگرفته ازقرآن کریم میباشد میتوان مبانی فکری اما م خمینی ره در اعلام روز جهانی قدس دانست. پیامها و هشدارهای سرنوشت ساز امام ره در اهتمام مسلمانان به گرامیداشت اخرین جمعه ماه رمضان در دفاع از ملت فلسطین، اکنون بعنوان نماد سالانه مبارزه با استکبار در سطح جهان مبدل گردیده و در صورت استمرار، زمینه ساز اقتدار و عظمت مسلمین و ذلت دشمنان را بدنبال خواهد بود انشاء الله. | ||
==منابع== | == منابع == | ||
۱- قرآن | ۱- قرآن | ||
۲-نهج البلاغه | ۲-نهج البلاغه | ||
۳- الأحمدی المیانجی، الشیخ علی، مکاتیب الرسول ( صلى الله علیه وآله وسلم(، المطبعة: دارالحدیث، الناشر: دارالحدیث الطبعة: الأولى - ۱۹۹۸ م | ۳- الأحمدی المیانجی، الشیخ علی، مکاتیب الرسول (صلى الله علیه وآله وسلم(، المطبعة: دارالحدیث، الناشر: دارالحدیث الطبعة: الأولى - ۱۹۹۸ م | ||
۴-البخاری الجعفی، محمد بن إسماعیل بن إبراهیم، صحیح البخاری، دار الفکر۱۴۰۱ ه - ۱۹۸۱ م | ۴-البخاری الجعفی، محمد بن إسماعیل بن إبراهیم، صحیح البخاری، دار الفکر۱۴۰۱ ه - ۱۹۸۱ م | ||
خط ۳۲۵: | خط ۳۲۵: | ||
۵- الری شهری، محمد، میزان الحکمه، التحقیق: دارالحدیث، الناشر: دارالحدیث، الطبعة الثانیة۱۴۱۶ ه. ق | ۵- الری شهری، محمد، میزان الحکمه، التحقیق: دارالحدیث، الناشر: دارالحدیث، الطبعة الثانیة۱۴۱۶ ه. ق | ||
۶- السبحانی، جعفر، البدعه مفهوما حدها و اثارها، الناشر: مؤسسة الإمام الصادق ( ع ). المطبعة: اعتماد قم ۱۴۱۶ ه | ۶- السبحانی، جعفر، البدعه مفهوما حدها و اثارها، الناشر: مؤسسة الإمام الصادق (ع). المطبعة: اعتماد قم ۱۴۱۶ ه | ||
۷- موسوی خمینی، الامام روح الله، صحیفه امام خمینی( ۲۱جلد ) ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى( س) | ۷- موسوی خمینی، الامام روح الله، صحیفه امام خمینی(۲۱جلد) ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى(س) | ||
۸-الآلوسی، سید محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن المعروف بتفسیر الآلوسی، چاپ: بیروت، ۱۴۱۵ ق | ۸-الآلوسی، سید محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن المعروف بتفسیر الآلوسی، چاپ: بیروت، ۱۴۱۵ ق | ||
خط ۳۴۷: | خط ۳۴۷: | ||
۱۶-جعفرى، محمد تقى، ترجمه و تفسیر نهج البلاغه، ناشر: دفتر نشر فرهنگ اسلامى، چاپ چهارم، ۱۳۶۸ | ۱۶-جعفرى، محمد تقى، ترجمه و تفسیر نهج البلاغه، ناشر: دفتر نشر فرهنگ اسلامى، چاپ چهارم، ۱۳۶۸ | ||
۱۷-السمرقندی، أبواللیث، تفسیر السمرقندی، وفات: ، ۳۸۳ تحقیق: د. محمود مطرجی دار الفکر بیروت - | ۱۷-السمرقندی، أبواللیث، تفسیر السمرقندی، وفات:، ۳۸۳ تحقیق: د. محمود مطرجی دار الفکر بیروت - | ||
۱۸-الشافعی، أبی القاسم علی بن الحسن ابن هبة الله بن عبدالله المعروف بابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، دراسة وتحقیق: علی شیری، دار الفکر ۱۴۱۵ ه / ۱۹۹۵ م بیروت- لبنان | ۱۸-الشافعی، أبی القاسم علی بن الحسن ابن هبة الله بن عبدالله المعروف بابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، دراسة وتحقیق: علی شیری، دار الفکر ۱۴۱۵ ه / ۱۹۹۵ م بیروت- لبنان | ||
خط ۳۶۱: | خط ۳۶۱: | ||
۲۳-الواسطی، علی بن محمد اللیثی، عیون الحکم والمواعظ، تحقیق: الشیخ حسین الحسینی البیرجندی، الطبعة: الأولى، سنة الطبع۱۳۷۶، الناشر: دارالحدیث، المطبعة: دارالحدیث | ۲۳-الواسطی، علی بن محمد اللیثی، عیون الحکم والمواعظ، تحقیق: الشیخ حسین الحسینی البیرجندی، الطبعة: الأولى، سنة الطبع۱۳۷۶، الناشر: دارالحدیث، المطبعة: دارالحدیث | ||
۲۴- ا لحر العاملی، محمد بن الحسن، الکتاب: وسائل الشیعة إلى تحصیل مسائل | ۲۴- ا لحر العاملی، محمد بن الحسن، الکتاب: وسائل الشیعة إلى تحصیل مسائل الشریعة،، تحقیق: مؤسسة آل البیت (ع) لإحیاء التراث، ناشر: مؤسسة آل البیت (ع) لإحیاء التراث، الطبعة: الثانیة، المطبعة: مهر - قم، سنة الطبع: ۱۴۱۴ | ||
۲۵-شاذلی، سید بن قطب بن ابراهیم، فى ظلال القرآن، ناشر: دارالشروق چاپ: بیروت- قاهره ۱۴۱۲ ق | ۲۵-شاذلی، سید بن قطب بن ابراهیم، فى ظلال القرآن، ناشر: دارالشروق چاپ: بیروت- قاهره ۱۴۱۲ ق | ||
خط ۳۷۸: | خط ۳۷۸: | ||
[۱] - مراد از مبانی در مقاله کنونی، برخی از اصول اجتماعی و سیاسی اسلام است که از قرآن کریم استخراج گردیده است. . | [۱] - مراد از مبانی در مقاله کنونی، برخی از اصول اجتماعی و سیاسی اسلام است که از قرآن کریم استخراج گردیده است. . | ||
[۲] امام علی ع، ( ۱۳۷۰ش )، نهج البلاغه، ج ۳، ص ۷۶؛ | [۲] امام علی ع، (۱۳۷۰ش)، نهج البلاغه، ج ۳، ص ۷۶؛ | ||
[۳]، الری شهری، محمد، (۱۴۱۶ ه )، میزان الحکمه، ج ۲، ص ۱۷۸۰؛ | [۳]، الری شهری، محمد، (۱۴۱۶ ه)، میزان الحکمه، ج ۲، ص ۱۷۸۰؛ | ||
[۴] الاحمدی میانجی، علی، ( ۱۹۹۸ م) مکاتیب الرسول، ج ۳، ص ۱۳۳؛ | [۴] الاحمدی میانجی، علی، (۱۹۹۸ م) مکاتیب الرسول، ج ۳، ص ۱۳۳؛ | ||
[۵] الطباطبائی، السید محمد حسین، المیزان، بی تا، ج ۴، ص ۴۱۹- | [۵] الطباطبائی، السید محمد حسین، المیزان، بی تا، ج ۴، ص ۴۱۹-۴۲۰؛ | ||
[۶] الری شهری، محمد، (۱۴۱۶ ه )، میزان الحکمه، ج ۲، ص ۱۷۸۰؛ | [۶] الری شهری، محمد، (۱۴۱۶ ه)، میزان الحکمه، ج ۲، ص ۱۷۸۰؛ | ||
[۷] موسوی خمینی، الامام روح الله، صحیفه امام خمینی، بی تا، ج ۱۱ص ۱۱۰ | [۷] موسوی خمینی، الامام روح الله، صحیفه امام خمینی، بی تا، ج ۱۱ص ۱۱۰ | ||
خط ۳۹۲: | خط ۳۹۲: | ||
[۸] موسوی خمینی، الامام روح الله، صحیفه امام خمینی، بی تا، ج ۵ص ۱۴۸ | [۸] موسوی خمینی، الامام روح الله، صحیفه امام خمینی، بی تا، ج ۵ص ۱۴۸ | ||
[۹] الشافعی، أبی القاسم علی بن الحسن ابن هبة الله بن عبدالله المعروف بابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، (۱۴۱۵ ه )، ج ۲۲ص ۱۶۸ | [۹] الشافعی، أبی القاسم علی بن الحسن ابن هبة الله بن عبدالله المعروف بابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، (۱۴۱۵ ه)، ج ۲۲ص ۱۶۸ | ||
[۱۰]مغنیّة، محمّد جواد، التّفسیر الکاشف، بی تا، ج ۶ص ۵۲۹-۵۳۰ | [۱۰]مغنیّة، محمّد جواد، التّفسیر الکاشف، بی تا، ج ۶ص ۵۲۹-۵۳۰ | ||
[۱۱] نک: مکارم شیرازی، ناصر وجمعی از نویسندگان، تفسیر نمونه ج ۲۰ص | [۱۱] نک: مکارم شیرازی، ناصر وجمعی از نویسندگان، تفسیر نمونه ج ۲۰ص ۴۲۴؛ | ||
[۱۲]الطباطبائی، السید محمد حسین، المیزان، بی تا، ج ۱۸، ص ۹۴-۹۳ | [۱۲]الطباطبائی، السید محمد حسین، المیزان، بی تا، ج ۱۸، ص ۹۴-۹۳ | ||
[۱۳] نک: الرازی، فخرالدین، تفسیر الرازی، بی تا، ج ۱۵ص | [۱۳] نک: الرازی، فخرالدین، تفسیر الرازی، بی تا، ج ۱۵ص ۲۱۱؛ الطباطبائی، السید محمد حسین، المیزان ج ۹ص ۱۴۱و ج ۱۸ص ۶۴ | ||
[۱۴] موسوی خمینی، الامام روح الله، صحیفه امام خمینی، بی تا، ج ۲۰ص ۴۸۶؛ | [۱۴] موسوی خمینی، الامام روح الله، صحیفه امام خمینی، بی تا، ج ۲۰ص ۴۸۶؛ | ||
[۱۵] الری شهری، محمد، میزان الحکمه (۱۴۰۱ه)ج ۲، ص ۱۳۳۸؛ البخاری الجعفی، محمد بن إسماعیل بن إبراهیم، صحیح البخاری (۱۴۰۱ ه )، ج ۲، ص ۹۶؛ | [۱۵] الری شهری، محمد، میزان الحکمه (۱۴۰۱ه)ج ۲، ص ۱۳۳۸؛ البخاری الجعفی، محمد بن إسماعیل بن إبراهیم، صحیح البخاری (۱۴۰۱ ه)، ج ۲، ص ۹۶؛ | ||
[۱۶] محمد بن عبدالله بن ابوبکر ابن العربی، أحکام القرآن، بی تا، ج ۱، ص ۶۴۰؛ | [۱۶] محمد بن عبدالله بن ابوبکر ابن العربی، أحکام القرآن، بی تا، ج ۱، ص ۶۴۰؛ | ||
خط ۴۱۲: | خط ۴۱۲: | ||
[۱۸] السبحانی، جعفر، البدعه مفهوما حدها و اثارها، (۱۴۱۶ ه) ص ۹۷؛ | [۱۸] السبحانی، جعفر، البدعه مفهوما حدها و اثارها، (۱۴۱۶ ه) ص ۹۷؛ | ||
[۱۹] النکرانی محمد الفاضل، القواعد الفقهیه(۱۴۱۶ ه )، ج ۱، ص ۲۳۶ و نک: تفسیر الثعالبی ج ۲ص ۳۱۸، التفسیر الاصفی ج۱ ص ۲۴۸، البرهان فی تفسیر القرآن ج ۲ص ۱۹۱، المیزان ج ۵ص ۱۱۶، الحدائق الناضره ج۱۸ ص | [۱۹] النکرانی محمد الفاضل، القواعد الفقهیه(۱۴۱۶ ه)، ج ۱، ص ۲۳۶ و نک: تفسیر الثعالبی ج ۲ص ۳۱۸، التفسیر الاصفی ج۱ ص ۲۴۸، البرهان فی تفسیر القرآن ج ۲ص ۱۹۱، المیزان ج ۵ص ۱۱۶، الحدائق الناضره ج۱۸ ص ۴۲۵؛ | ||
[۲۰] موسوی خمینی، الامام روح الله، صحیفه امام خمینی، بی تا، ج ۳، ص ۲، | [۲۰] موسوی خمینی، الامام روح الله، صحیفه امام خمینی، بی تا، ج ۳، ص ۲، | ||
خط ۴۲۷: | خط ۴۲۷: | ||
[۲۶] نک: الطباطبائی، السید محمد حسین، المیزان، بی تا، ج ۹، ص ۱۱۴-۱۱۶؛ | [۲۶] نک: الطباطبائی، السید محمد حسین، المیزان، بی تا، ج ۹، ص ۱۱۴-۱۱۶؛ | ||
[۲۷] الطبری، أبی جعفر محمد بن جریر، جامع البیان عن تأویل آی القرآن، )(۱۴۱۵ ه )ج ۱۰، ص ۴۰؛ | [۲۷] الطبری، أبی جعفر محمد بن جریر، جامع البیان عن تأویل آی القرآن،)(۱۴۱۵ ه)ج ۱۰، ص ۴۰؛ | ||
[۲۸] السمرقندی، أبواللیث، تفسیر السمرقندی، بی تا، ج ۲ص ۲۹؛ | [۲۸] السمرقندی، أبواللیث، تفسیر السمرقندی، بی تا، ج ۲ص ۲۹؛ | ||
[۲۹] موسوی خمینی، الامام روح الله، صحیفه امام خمینی، بی تا، ج ۱۳، ص | [۲۹] موسوی خمینی، الامام روح الله، صحیفه امام خمینی، بی تا، ج ۱۳، ص ۸۰؛ | ||
[۳۰] جعفرى، محمد تقى، ترجمه و تفسیر نهج البلاغه، (۱۳۶۸ش)، ج ۱۷، ص ۲۸۸؛ | [۳۰] جعفرى، محمد تقى، ترجمه و تفسیر نهج البلاغه، (۱۳۶۸ش)، ج ۱۷، ص ۲۸۸؛ | ||
خط ۴۵۷: | خط ۴۵۷: | ||
[۴۱] الطباطبائی، السید محمد حسین، المیزان، بی تا، ج ۱۷ص ۲۲- با استفاده از ترجمه ج ۱۷ص ۲۸- | [۴۱] الطباطبائی، السید محمد حسین، المیزان، بی تا، ج ۱۷ص ۲۲- با استفاده از ترجمه ج ۱۷ص ۲۸- | ||
[۴۲] الآلوسی، سید محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن المعروف بتفسیر الآلوسی(۱۴۱۵ ق )، ج ۲۲، ص ۱۷۳؛ | [۴۲] الآلوسی، سید محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن المعروف بتفسیر الآلوسی(۱۴۱۵ ق )، ج ۲۲، ص ۱۷۳؛ | ||
[۴۳] همان، ج ۹، ص ۲۷۸؛ | [۴۳] همان، ج ۹، ص ۲۷۸؛ | ||
خط ۴۶۶: | خط ۴۶۶: | ||
[۴۶] الحر العاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعة إلى تحصیل مسائل الشریعة، (۱۴۱۴ه)، ج ۱۶ص ۱۱۹؛ | [۴۶] الحر العاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعة إلى تحصیل مسائل الشریعة، (۱۴۱۴ه)، ج ۱۶ص ۱۱۹؛ | ||
[۴۷] شاذلی، سید بن قطب بن ابراهیم، فى ظلال القرآن(۱۴۱۲ ق)ج۱، ص ۴۴۷ | [۴۷] شاذلی، سید بن قطب بن ابراهیم، فى ظلال القرآن(۱۴۱۲ ق)ج۱، ص ۴۴۷ | ||
[۴۸] همان، ج۱ ۴۴۸ | [۴۸] همان، ج۱ ۴۴۸ | ||
[۴۹] همان: ج۱ ۴۴۸ | [۴۹] همان: ج۱ ۴۴۸ | ||
[۵۰]نک: مطهری، مرتضی، مجموعهآثاراستادشهیدمطهرى ج۱۷، ص | [۵۰]نک: مطهری، مرتضی، مجموعهآثاراستادشهیدمطهرى ج۱۷، ص ۲۸۲؛ | ||
[۵۱]همان، ج۱۷، ص: | [۵۱]همان، ج۱۷، ص: ۲۳۶؛ | ||
[۵۲] همان، ج۱۷ ص ۲۸۲ | [۵۲] همان، ج۱۷ ص ۲۸۲ | ||
خط ۴۸۷: | خط ۴۸۷: | ||
[۵۷] همان، ج ۲۰ص ۳۱۲ | [۵۷] همان، ج ۲۰ص ۳۱۲ | ||
[[رده: مقالات]] | [[رده:مقالات]] |