confirmed، مدیران
۳۷٬۲۰۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''سوره نساء''' چهارمین سوره و از [[سورههای مدنی]] [[قرآن]] است که در جزء چهارم تا ششم قرار دارد. این سوره را نساء نامیدهاند چون بسیاری از [[احکام فقهی]] مربوط به زنان در این سوره آمده است. سوره نساء بیشتر درباره احکام زناشویی و [[ارث]] سخن میگوید و در میان آنها به احکام [[نماز]]، [[جهاد]] و [[شهادت]] میپردازد. همچنین در این سوره مطالبی به صورت خلاصه درباره اهل کتاب و سرگذشت پیشینیان آمده و خداوند درباره منافقان هشدار داده است. | '''سوره نساء''' چهارمین سوره و از [[سورههای مدنی]] [[قرآن]] است که در جزء چهارم تا ششم قرار دارد. این سوره را نساء نامیدهاند چون بسیاری از [[احکام فقهی]] مربوط به زنان در این سوره آمده است. سوره نساء بیشتر درباره احکام زناشویی و [[ارث]] سخن میگوید و در میان آنها به احکام [[نماز]]، [[جهاد]] و [[شهادت]] میپردازد. همچنین در این سوره مطالبی به صورت خلاصه درباره [[اهل کتاب]] و سرگذشت پیشینیان آمده و خداوند درباره منافقان هشدار داده است. | ||
== نساء == | == نساء == | ||
زنان. | زنان. همچنین است نِسوة و نَسوان، جمع مرأة است از غیر لفظش مثل قوم در جمع مرء<ref>قاموس قرآن، ج 7، ص: 59</ref>. | ||
== مفهوم کلی سوره == | == مفهوم کلی سوره == | ||
# قانونمند كردن جامعه اسلامى؛ | # قانونمند كردن جامعه اسلامى؛ | ||
# | # | ||
# | # حمایت از افراد كم توان جامعه؛ | ||
# | # | ||
# | # بیدار باش در مقابل دشمنان داخلى و خارجى؛ | ||
# | # | ||
# | # تثبیت حكومت اسلامى؛ | ||
# | # | ||
# | # تشویق به هجرت<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 4، ص 19.</ref>. | ||
== اسامی سوره == | == اسامی سوره == | ||
* نساء؛ | |||
* | |||
* | * | ||
* | * نساء، | ||
* | * | ||
* | * کبری<ref>موسوعة القرآن العظیم، ج1، ص 530.</ref>. | ||
== علت نامگذاری == | == علت نامگذاری == | ||
«سوره نساء»؛ به خاطر | «سوره نساء»؛ به خاطر اینکه در این سوره بیشترین احکام مربوط به زنان آمده است<ref>همان.</ref>. | ||
«سوره نساء | «سوره نساء کبری»؛ در مقابل [[سوره طلاق]] که سوره نساء صغری نامیده شده است<ref>همان، ص 531.</ref>. | ||
== تعداد | == تعداد آیات و کلمات و کلمات == | ||
* سوره نساء صدوهفتادوشش | * سوره نساء صدوهفتادوشش آیه دارد<ref>الكشف و البیان، ج 3، ص 241.</ref>. | ||
* | * | ||
* سوره نساء سههزاروهفتصدوچهلوپنج کلمه دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سورهها مختلف است). | * سوره نساء سههزاروهفتصدوچهلوپنج کلمه دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سورهها مختلف است). | ||
خط ۶۵: | خط ۶۴: | ||
اهداف کلی سوره نساء عبارتند از: | اهداف کلی سوره نساء عبارتند از: | ||
# | # بیان قوانین خانوادگى و اجتماعى اسلام به منظور قانونمند كردن جامعه ى نوپاى مسلمانان؛ | ||
# | # | ||
# كنترل، نگه دارى و به سازى | # كنترل، نگه دارى و به سازى نخستین واحد اجتماع، یعنى خانواده؛ | ||
# | # | ||
# | # حمایت از افراد كم توان جامعه؛ مثل یتیمان، كودكان و زنان؛ | ||
# | # | ||
# | # تثبیت حكومت اسلامى و بیان لزوم اطاعت از رهبران الهى؛ | ||
# | # | ||
# | # بیدارباش مسلمانان در مقابل دشمنان داخلى و خارجى؛ | ||
# | # | ||
# | # تشویق مسلمانان به هجرت از سرزمین كفر، به مركز اسلام<ref>تفسیر قرآن مهر، ج4، ص 22.</ref>. | ||
== محتوا و موضوعات == | == محتوا و موضوعات == | ||
بطور كلى بحثهاى مختلفى كه در سوره نساء مى | بطور كلى بحثهاى مختلفى كه در سوره نساء مى خوانیم عبارتند از: | ||
# دعوت به [[ | # دعوت به [[ایمان]] و [[عدالت]] و قطع رابطه دوستانه با دشمنان سرسخت؛ | ||
# | # | ||
# قسمتى از سرگذشت | # قسمتى از سرگذشت پیشینیان براى آشنایى هر چه بیشتر به سرنوشت جامعههاى ناسالم؛ | ||
# | # | ||
# | # حمایت از كسانى كه نیازمند به كمك هستند، مانند یتیمان، و دستورهاى لازم براى نگاهدارى و مراقبت از حقوق آنها؛ | ||
# | # | ||
# قانون ارث بر اساس | # قانون ارث بر اساس یك روش طبیعى و عادلانه در برابر شكل بسیار زننده اى كه در آن زمان داشت و به بهانههاى مختلفى افراد ضعیف را محروم مى ساختند؛ | ||
# | # | ||
# | # قوانین مربوط به ازدواج و برنامههایى براى حفظ عفت عمومى؛ | ||
# | # | ||
# | # قوانین كلى براى حفظ اموال عمومى؛ | ||
# | # | ||
# كنترل و نگهدارى و بهسازى | # كنترل و نگهدارى و بهسازى نخستین واحد اجتماع یعنى محیط خانواده؛ | ||
# | # | ||
# حقوق و وظائف متقابل افراد جامعه در برابر | # حقوق و وظائف متقابل افراد جامعه در برابر یكدیگر؛ | ||
# | # | ||
# معرفى دشمنان جامعه اسلامى و | # معرفى دشمنان جامعه اسلامى و بیدارباش به مسلمانان در برابر آنها؛ | ||
# | # | ||
# حكومت اسلامى و لزوم اطاعت از رهبر | # حكومت اسلامى و لزوم اطاعت از رهبر چنین حكومتى؛ | ||
# | # | ||
# | # تشویق مسلمانان به مبارزه با دشمنان شناخته شده؛ | ||
# | # | ||
# معرفى دشمنانى كه | # معرفى دشمنانى كه احیانا فعالیتهاى زیر زمینى داشتند؛ | ||
# | # | ||
# | # اهمیت هجرت و لزوم آن به هنگام روبرو شدن با یك جامعه فاسد و غیر قابل نفوذ؛ | ||
# | # | ||
# مجددا | # مجددا بحثهایى در باره ارث و لزوم تقسیم ثروتهاى متراكم شده در میان وارثان<ref>تفسیر نمونه، ج 3، ص 242.</ref>. | ||
# | # | ||
== فضائل، خواص و ثواب قرائت == | == فضائل، خواص و ثواب قرائت == | ||
[[صدقه]] به | [[صدقه]] به مومنین، [[ثواب]] آزاد کردن بنده، دوری از [[شرک]]، چشم پوشی از خطا؛ | ||
[[ابىبنكعب]] از | [[ابىبنكعب]] از پیامبر(صلی الله علیه) نقل كرده است كه: «هر كس سوره نساء را قرائت كند، گویى به هر مؤمنى كه پس از وى بیاید، میراثى صدقه داده و اجر او به اندازه كسى است كه بنده اى را بخرد و آزاد كند و از [[شرك]]، برىء میشود و در مشیت الهى، از كسانى است كه از خطاى آنها چشم پوشى میشود». | ||
''' | '''ایمنی از فشار قبر'''؛ | ||
[[ | [[عیاشى]] به اسناد خود از [[امیرالمؤمنین(علیه السلام)]] نقل كرده است كه: «هر كس سوره نساء را در روزهاى [[جمعه]] بخواند، از فشار قبر، ایمن خواهد بود»<ref>ترجمۀ مجمعالبیان، ج 5، ص 4</ref>. | ||
== محل و زمان نزول == | == محل و زمان نزول == | ||
سوره نساء '''مدنى''' است. برخى گفتهاند: تمام | سوره نساء '''مدنى''' است. برخى گفتهاند: تمام آیات آن مدنى هستند به جز دو آیه: «إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُكُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَماناتِ إِلى أَهْلِها ...» (آیه 58) و «یَسْتَفْتُونَكَ قُلِ اللَّهُ یُفْتِیكُمْ فِی الْكَلالَةِ ..» (آیه 176) كه در [[مكه]]، [[نازل]] شده اند<ref>ترجمه تفسیر مجمع البیان، ج 5، ص: 4.</ref>. | ||
تاریخ نزول سوره نساء در ما بین صلح حدیبیه و جنگ تبوك (شش الی نه هجری) می باشد<ref>حجة التفاسیر و بلاغ الإکسیر، مقدمه اول، ص 19.</ref>. | |||
== فضای نزول == | == فضای نزول == | ||
سوره نساء در [[ | سوره نساء در [[مدینه]] نازل شده، یعنى هنگامى كه [[پیامبر(صلی الله علیه)]] دست در كار تاسیس حكومت اسلامى و ایجاد یك جامعه سالم انسانى بود، به همین دلیل بسیارى از قوانینى كه در سالم سازى جامعه مؤثر است در این سوره نازل شده است. | ||
از طرفى چون افرادى كه تار و پود | از طرفى چون افرادى كه تار و پود این جامعه نو پا را تشكیل مى دادند، افراد [[بت پرست]] دیروز با آن همه آلودگىهاى [[دوران جاهلیت]] بوده اند، لذا باید قبل از هر چیز رسوبات گذشته را از مغز و [[روح]] آنها بیرون ساخت و به جاى آن قوانین و برنامههایى كه براى نوسازى یك جامعه فرسوده لازم است قرار | ||
داد<ref> | داد<ref>تفسیر نمونه، جلد3، ص 242</ref>. | ||
== | == ویژگى == | ||
سوره نساء | سوره نساء یکی از هفت سوره طولانی قرآن ([[سبع طوال]]) میباشد. اقوال در سبع طوال هم مختلف است به گفته بعضی سورههای [[بقره]]، [[آل عمران]]، نساء، [[مائدة]]، [[انعام]]، [[اعراف]] و [[أنفال]] به همراه توبه را سبع طوال میگویند ولی برخی دیگر هفتمی را [[یونس]] میدانند و معتقدند که انفال و توبه جزو آنها نیست (این قول [[سعید بن جبیر]] میباشد)<ref>المحرر الوجیز فى تفسیر الكتاب العزیز، ج 3، ص 373، مفاتیح الأسرار و مصابیح الأبرار، ج 1، ص 30، جامع البیان فى تفسیر القرآن، ج 1، ص 34.</ref>. | ||
روایت از [[رسول خدا(صلی الله علیه)]] نقل شده كه فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جاى [[تورات]] و [[سوره هاى مئین|سورههاى مئین]] را به جاى [[انجیل]] و [[سوره هاى مثانى|سورههاى مثانى]] را به جاى [[زبور]] به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سورههاى مفصّل فزونى بخشید<ref>جامع البیان فى تفسیر القرآن، ج 1، ص 34</ref>. | |||
سوره نساء از نظر تعداد كلمات و حروف، طولانى | سوره نساء از نظر تعداد كلمات و حروف، طولانى ترین سورههاى قرآن بعد از سوره" البقره" است و داراى 176 آیه میباشد و نظر به اینكه بحثهاى فراوانى در مورد احكام و حقوق زنان در آن طرح شده به سوره" نساء" نامیده شده است<ref>تفسیر نمونه، ج 3، ص: 241.</ref>. | ||
== منبع == | == منبع == |