۲۱٬۹۲۴
ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۹: | خط ۹: | ||
|- | |- | ||
|دین و مذهب | |دین و مذهب | ||
|اسلام | |[[اسلام]] | ||
|- | |- | ||
|زاد روز | |زاد روز | ||
خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
</div> | </div> | ||
'''کمیت بن زید اسدی''' از برجستهترین شاعران [[شیعه]] معاصر [[اهلبیت]] بود که مورد عنایت سه پیشوای شیعیان ([[امام سجاد(ع)|امام سجادعلیهالسلام]]، [[امام باقر علیه السلام|امام باقرعلیهالسلام]] و [[امام جعفر صادق (علیه السلام)|امام جعفر صادق علیهالسلام]]) قرار داشت. وی مرثیه معروفی پیرامون [[امام حسین|حسینعلیهالسلام]] سرودهاست. کمیت از شاعران زمان خود و از اصحاب خاص باقر است. به نقل از ابوالفرج اصفهانی، کمیت با اینکه شیعه خالصی بود، با یکی از خوارج به نام طرماح که شاعر بود، رابطه دوستانهای داشت. به نقل از ابوالفرج، اشعار کمیت به «هاشمیات» معروف بود و در میان همه مردم مقبول افتاده بود. به نوشته ابوالفرج، کمیت امویان را نامشروع مىدانسته و دلش با | '''کمیت بن زید اسدی''' از برجستهترین شاعران [[شیعه]] معاصر [[اهلبیت]] بود که مورد عنایت سه پیشوای شیعیان ([[امام سجاد(ع)|امام سجادعلیهالسلام]]، [[امام باقر علیه السلام|امام باقرعلیهالسلام]] و [[امام جعفر صادق (علیه السلام)|امام جعفر صادق علیهالسلام]]) قرار داشت. وی مرثیه معروفی پیرامون [[امام حسین|حسینعلیهالسلام]] سرودهاست. کمیت از شاعران زمان خود و از اصحاب خاص باقر است. به نقل از ابوالفرج اصفهانی، کمیت با اینکه شیعه خالصی بود، با یکی از خوارج به نام طرماح که شاعر بود، رابطه دوستانهای داشت. به نقل از ابوالفرج، اشعار کمیت به «هاشمیات» معروف بود و در میان همه مردم مقبول افتاده بود. به نوشته ابوالفرج، کمیت امویان را نامشروع مىدانسته و دلش با اهلبیت بوده است. اما گاهی از روی تقیه مدح بنی امیه را کرده است. از آثار کمیت بهعنوان قدیمترین شواهد در دفاع از عقیده امامت یاد می کنند. | ||
وی که حافظ قرآن و فقیه نیز بود، به سخاوت و دلیری شهرت داشت. مجموعه سرودههای او در دوجلد، به نام «شعر الکمیت بن زید الاسدی» گردآوری و چاپ شده است. وی در نهایت در دوران امویان کشته شد. | وی که حافظ قرآن و فقیه نیز بود، به سخاوت و دلیری شهرت داشت. مجموعه سرودههای او در دوجلد، به نام «شعر الکمیت بن زید الاسدی» گردآوری و چاپ شده است. وی در نهایت در دوران امویان کشته شد. | ||
== زندگینامه == | == زندگینامه == | ||
ابومُستَهَل کُمَیْت بن زید اَسَدی (۶۰-۱۲۶ق)، از شاعران عربزبان شیعه و از مدیحهسرایان | ابومُستَهَل کُمَیْت بن زید اَسَدی (۶۰-۱۲۶ق)، از شاعران عربزبان شیعه و از مدیحهسرایان اهلبیتعلیهالسلام است. لغتشناسی آشنا به تاریخ عرب و از سخنوران قبیله مُضَر بوده است. وی محضر [[امام سجاد(ع)|امام سجادعلیهالسلام]]، [[امام باقر علیه السلام|امام باقرعلیهالسلام]] و [[امام جعفر صادق (علیه السلام)|امام جعفر صادق علیهالسلام]] را درک کرد. | ||
کمیت در روزگار خلافت بنیامیه میزیست و از روی تقیه شعری نیز نزد هشام بن عبدالملک در مدح بنیامیه سرود. معروفترین اشعارش را قصاید هاشمیات دانستهاند. | کمیت در روزگار خلافت بنیامیه میزیست و از روی تقیه شعری نیز نزد هشام بن عبدالملک در مدح بنیامیه سرود. معروفترین اشعارش را قصاید هاشمیات دانستهاند. | ||
خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
=== هجویات و مناظرههای شاعر === | === هجویات و مناظرههای شاعر === | ||
کمیت نسبت به عدنانیه تعصب داشت و در تمام دوران زندگیاش با شاعران یمن هجوسرایی و پاسخگویی رواج داشت. دعبل بن علی خزاعی و ابن عیینه، قصیدۀ مذهّبۀ او را پس از مرگش پاسخ گفتند. البته ابوزلفاء بصری آزادشدۀ بنیهاشم نیز جواب آن دو را داده است. | کمیت نسبت به عدنانیه تعصب داشت و در تمام دوران زندگیاش با شاعران یمن هجوسرایی و پاسخگویی رواج داشت. [[دعبل خزاعی|دعبل بن علی خزاعی]] و ابن عیینه، قصیدۀ مذهّبۀ او را پس از مرگش پاسخ گفتند. البته ابوزلفاء بصری آزادشدۀ بنیهاشم نیز جواب آن دو را داده است. | ||
همچنین میان کمیت و حکیم اعور کلبی مفاخره و مناظرۀ فراوانی رخ داده است<ref>امینی، الغدیر، ج۴، ص۹ به نقل از «الموتلف و المختلف» صفحۀ۱۷. </ref>. | همچنین میان کمیت و حکیم اعور کلبی مفاخره و مناظرۀ فراوانی رخ داده است<ref>امینی، الغدیر، ج۴، ص۹ به نقل از «الموتلف و المختلف» صفحۀ۱۷. </ref>. | ||
== شعر کمیت در بیان دیگران == | == شعر کمیت در بیان دیگران == | ||
«آمدی» و «ابن عمر بغدادی» گفتهاند: اشعار کمیت بن زید دربارۀ خاندان [[پیامبر صلی الله علیه و آله|پیامبرصل الله علیه وآله]] مشهور است. سندوبی گفته است: | «آمدی» و «ابن عمر بغدادی» گفتهاند: اشعار کمیت بن زید دربارۀ خاندان [[پیامبر صلی الله علیه و آله|پیامبرصل الله علیه وآله]] مشهور است. سندوبی گفته است: | ||
کمیت از بهترین شاعران دولت اموی است، وی مردی دانا به لغات عرب و روزگار آنان بود، و از بهترین و برترین شعرهای او هاشمیات است و آن قصائدی است که در آن از خاندان [[پیامبر صلی الله علیه و آله|پیامبرصل الله علیه وآله]] به نیکی یاد کرده است<ref> | کمیت از بهترین شاعران دولت اموی است، وی مردی دانا به لغات عرب و روزگار آنان بود، و از بهترین و برترین شعرهای او هاشمیات است و آن قصائدی است که در آن از خاندان [[پیامبر صلی الله علیه و آله|پیامبرصل الله علیه وآله]] به نیکی یاد کرده است<ref>همان.</ref>. | ||
«ثعالبی» در صفحۀ ۱۷۱ «ثمار القلوب» گفته است: | «ثعالبی» در صفحۀ ۱۷۱ «ثمار القلوب» گفته است: | ||
خط ۹۰: | خط ۹۰: | ||
ترجمه: «تیراندازان، با کمان دیگری ([[یزید]]) به سوی او ([[امام حسین|حسینعلیهالسلام]]) تیر میاندازند وای بر آن آخری که زمینۀ تبهکاری را اولی برای او فراهم آورد». | ترجمه: «تیراندازان، با کمان دیگری ([[یزید]]) به سوی او ([[امام حسین|حسینعلیهالسلام]]) تیر میاندازند وای بر آن آخری که زمینۀ تبهکاری را اولی برای او فراهم آورد». | ||
«ابی جعفر» دستها را به آسمان بلند کرد و گفت: خداوندا! کمیت را بیامرز!<ref> | «ابی جعفر» دستها را به آسمان بلند کرد و گفت: خداوندا! کمیت را بیامرز!<ref>همان، ج۴، ص۲۰-۲۱.</ref>. | ||
ارتباط با | |||
== ارتباط با اهلبیت == | |||
=== ابیاتی از قصائد کمیت درباره امام حسین علیهالسلام: === | === ابیاتی از قصائد کمیت درباره امام حسین علیهالسلام: === | ||
خط ۱۳۵: | خط ۱۳۶: | ||
== اخلاص شاعر == | == اخلاص شاعر == | ||
کمیت، هدایای مادی را که به خاطر سرایش اشعار در مدح | کمیت، هدایای مادی را که به خاطر سرایش اشعار در مدح اهلبیت علیهالسلام بود نمیپذیرفت؛ وی ۴۰۰ هزار درهم را به امام سجاد علیهالسلام برگرداند و تن پوشی را که امام به تن داشت، درخواست کرد تا بدان تبرک جوید. نیز یک بار ۱۰۰ هزار درهم و بار دیگر ۵۰۰ هزار درهم را به امام باقر علیهالسلام باز پس داد و پیراهنی از پیراهنهای حضرت را تقاضا کرد. او هزار دینار و جامهای را که امام صادق علیهالسلام به وی ارزانی کرده بود، برگرداند و درخواست کرد تا او را به جامهای که بر بدن امام است، سرافراز کند.<br> | ||
ابومستهل، روستایی که عبداللّه بن حسن سندش را به وی داده بود و با چهار هزار دینار برابری میکرد همچنین پولهایی که عبدالله به خاطر سرایش کمیت در مدح بنی هاشم، از آنان فراهم آورده بود و مقدار آن به صد هزار درهم میرسید، برگرداند. | ابومستهل، روستایی که عبداللّه بن حسن سندش را به وی داده بود و با چهار هزار دینار برابری میکرد همچنین پولهایی که عبدالله به خاطر سرایش کمیت در مدح بنی هاشم، از آنان فراهم آورده بود و مقدار آن به صد هزار درهم میرسید، برگرداند. | ||
خط ۱۴۶: | خط ۱۴۷: | ||
امام سجاد علیهالسلام درباره کمیت این گونه دعا میکند؛ خداوندا! او را به خوشبختی زنده بدار و به شهادت بمیران و پاداش دنیوی او را به وی بنما و ثواب اخرویش را برایش ذخیره فرما! امام باقر علیهالسلام در موارد متعددی مانند ایام تشریق در منا، و غیر آن روی به کعبه آورده و دربارۀ او به درخواست رحمت و آمرزش، دعا کرده که «پیوسته به روح القدس مؤید باشی». | امام سجاد علیهالسلام درباره کمیت این گونه دعا میکند؛ خداوندا! او را به خوشبختی زنده بدار و به شهادت بمیران و پاداش دنیوی او را به وی بنما و ثواب اخرویش را برایش ذخیره فرما! امام باقر علیهالسلام در موارد متعددی مانند ایام تشریق در منا، و غیر آن روی به کعبه آورده و دربارۀ او به درخواست رحمت و آمرزش، دعا کرده که «پیوسته به روح القدس مؤید باشی». | ||
امام صادق در مواقف شهود دستها را به دعا بلند کرد و گفت: خدایا! گناهان گذشته و آینده و پنهان و آشکار «کمیت» را بیامرز و آن قدر به وی عطا کن که راضی شود. | امام صادق در مواقف شهود دستها را به دعا بلند کرد و گفت: خدایا! گناهان گذشته و آینده و پنهان و آشکار «کمیت» را بیامرز و آن قدر به وی عطا کن که راضی شود. | ||
وی هنگامیکه در مدینه نزد محمد باقر رفت و قصیدهاش را برای او خواند، و محمد باقر او را مورد تفقد و دلجویی و محبت قرارداد و دعایش کرد. دعای محمد باقر این بود که: «تا وقتی که از | وی هنگامیکه در مدینه نزد محمد باقر رفت و قصیدهاش را برای او خواند، و محمد باقر او را مورد تفقد و دلجویی و محبت قرارداد و دعایش کرد. دعای محمد باقر این بود که: «تا وقتی که از اهلبیت و حق دفاع میکنی، روح القدس پشتیبان و تاییدکننده ات باد!» | ||
=== قصیده راییه و مدح بنی امیه === | === قصیده راییه و مدح بنی امیه === |