۸۷٬۸۱۳
ویرایش
فقه مقارن، به مثابه رویکردی برای تقریب: تفاوت میان نسخه‌ها
فقه مقارن، به مثابه رویکردی برای تقریب (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۳۱ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۱۷
، ۳۱ دسامبر ۲۰۲۲جایگزینی متن - ' کرده اند' به ' کرده‌اند'
جز (جایگزینی متن - ' برده اند' به ' برده‌اند') |
جز (جایگزینی متن - ' کرده اند' به ' کرده‌اند') |
||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
== طرفداران این رویکرد == | == طرفداران این رویکرد == | ||
در فقه امامیه بسیاری از فقهای بزرگ از قدماء و متأخرین از روش فقه مقارن چه در تألیف و چه در تدریس استفاده | در فقه امامیه بسیاری از فقهای بزرگ از قدماء و متأخرین از روش فقه مقارن چه در تألیف و چه در تدریس استفاده کرده‌اند. شیخ مفید(ره) نخستین کسی است که در بین فقهای شیعه برای نوشتن کتاب «الاعلام بما اتّفقت الامامیة من الاحکام» در این علم قلم به دست گرفت<ref>ر. ک: شیخ مفید، الاعلام بما اتّفقت الامامیة من الاحکام، ج1،ص16</ref> پس از او شاگردش سید مرتضی (ره) با نوشتن دو کتاب «الانتصار» و «ناصریات» راه استاد خویش را ادامه داد. | ||
ایشان در کتاب «الانتصار»در پی آن بود که تهمت بی سند بودن فتاوای علمای شیعه را برطرف کند و روشن سازد که موارد زیادی از فتاوای فقهای شیعه مطابق با فتاوای عالمان اهل سنّت است و در مواردی که فتاوای خاص و مخالف علمای اهل سنّت درفقه شیعه وجود دارد مستندی از اجماع، آیات قرآن، سنّت نبوی و یا روایات اهل بیت «علیهم السلام» برای این فتاوا وجود دارد.<ref>ر. ک: مهریزی، مهدی، مجله نقد ونظر، شماره 1، ص276</ref> | ایشان در کتاب «الانتصار»در پی آن بود که تهمت بی سند بودن فتاوای علمای شیعه را برطرف کند و روشن سازد که موارد زیادی از فتاوای فقهای شیعه مطابق با فتاوای عالمان اهل سنّت است و در مواردی که فتاوای خاص و مخالف علمای اهل سنّت درفقه شیعه وجود دارد مستندی از اجماع، آیات قرآن، سنّت نبوی و یا روایات اهل بیت «علیهم السلام» برای این فتاوا وجود دارد.<ref>ر. ک: مهریزی، مهدی، مجله نقد ونظر، شماره 1، ص276</ref> | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
مرحوم زین الدّین عاملی معروف به شهید ثانی نیز در بعلبک لبنان مدرسه فقه مذاهب اسلامی را تأسیس کرد و با جا انداختن ضرورت یادگیری فقه مذاهب مختلف در جهان اسلام، موجب روی آوردن پژوهندگان این گونه مباحث به مدرسه مذکور گردید. ایشان با تسلّط فراوانی که نسبت به فتاوای تمامی مذاهب معروف اسلامی‌داشت افزون بر تدریس کتاب‌های مذاهب مختلف در آن مدرسه مرجعی قابل اطمینان نیز جهت اخذ فتاوای مذاهب گوناگون برای پیروان آنها محسوب می‌شد.<ref>ر. ک: جناتی، محمد ابراهیم، کیهان اندیشه، شماره 59، ص 48</ref> | مرحوم زین الدّین عاملی معروف به شهید ثانی نیز در بعلبک لبنان مدرسه فقه مذاهب اسلامی را تأسیس کرد و با جا انداختن ضرورت یادگیری فقه مذاهب مختلف در جهان اسلام، موجب روی آوردن پژوهندگان این گونه مباحث به مدرسه مذکور گردید. ایشان با تسلّط فراوانی که نسبت به فتاوای تمامی مذاهب معروف اسلامی‌داشت افزون بر تدریس کتاب‌های مذاهب مختلف در آن مدرسه مرجعی قابل اطمینان نیز جهت اخذ فتاوای مذاهب گوناگون برای پیروان آنها محسوب می‌شد.<ref>ر. ک: جناتی، محمد ابراهیم، کیهان اندیشه، شماره 59، ص 48</ref> | ||
علمای اهل سنّت نیز با نگاه فقه مقارن به تألیفات زیادی دست زده اندکه به عنوان نمونه می‌توان از کتاب «الحجة علی اهل المدینة» تألیف محمد بن الحسن الشیبانی(م189ق)، «اختلاف العلماء» تألیف محمد بن نصر المروزی(م294ق)، «اختلاف الفقهاء» تألیف محمدبن جریرالطبری(م310ق)، «بدایة المجتهد و نهایة المقتصد» تألیف ابن رشد القرطبی(م 595ق) و «الذخیرة» تألیف شهاب‌الدین احمدبن ادریس القرافی(م 684ق) نام برد. لکن اغلب قریب به اتفاق مؤلفین این آثار، نظرات فقهای امامیه را در این کتب ذکر نکرده و تنها به ذکر اقوال فقهای اهل سنّـت از مذاهب گوناگون بسنده | علمای اهل سنّت نیز با نگاه فقه مقارن به تألیفات زیادی دست زده اندکه به عنوان نمونه می‌توان از کتاب «الحجة علی اهل المدینة» تألیف محمد بن الحسن الشیبانی(م189ق)، «اختلاف العلماء» تألیف محمد بن نصر المروزی(م294ق)، «اختلاف الفقهاء» تألیف محمدبن جریرالطبری(م310ق)، «بدایة المجتهد و نهایة المقتصد» تألیف ابن رشد القرطبی(م 595ق) و «الذخیرة» تألیف شهاب‌الدین احمدبن ادریس القرافی(م 684ق) نام برد. لکن اغلب قریب به اتفاق مؤلفین این آثار، نظرات فقهای امامیه را در این کتب ذکر نکرده و تنها به ذکر اقوال فقهای اهل سنّـت از مذاهب گوناگون بسنده کرده‌اند.<ref>ر. ک: جناتی، کیهان اندیشه، شماره 59، ص 43-42</ref> | ||
در بین علمای متأخّر اهل سنّت که با رویکرد فقه مقارن دست به تألیف زده اند می‌توان از دکتر وهبة الزحیلى نویسنده کتاب«الفقه الاسلامی و أدلّته»، احمد محمّدالحصرى نویسنده«اختلاف الفقهاء و القضایا المتعلقة به فى الفقه الاسلامی‌المقارن» و حسن احمدالخطیب نویسنده کتاب«الفقه المقارن» نام برد. | در بین علمای متأخّر اهل سنّت که با رویکرد فقه مقارن دست به تألیف زده اند می‌توان از دکتر وهبة الزحیلى نویسنده کتاب«الفقه الاسلامی و أدلّته»، احمد محمّدالحصرى نویسنده«اختلاف الفقهاء و القضایا المتعلقة به فى الفقه الاسلامی‌المقارن» و حسن احمدالخطیب نویسنده کتاب«الفقه المقارن» نام برد. | ||