پرش به محتوا

زینب بنت علی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۰: خط ۲۰:
'''حضرت زینب''' نوه گرانقدر [[پیامبر اکرم (ص)]] و دختر [[امیرالمومنین(ع)]] و [[حضرت فاطمه الزهرا(س)]] است. ایشان بانوی خردمندی است که قدرت شگرفی در پاسداری از آرمان‌های [[قیام عاشورا]] داشت. یکی از شخصیت‌های بی‌نظیر و مؤثر در دنیای [[اسلام]] است که در روز ۵ جمادی الاول سال پنجم یا ششم هجری قمری (پس از [[صلح حدیبیه]] و دو سال بعد از ولادت [[امام حسین|امام حسین بن علی (ع)]]) در محلّه [[بنی‌هاشم|بنی‌هاشم]] شهر [[مدینه منوّره]] به دنیا آمد. نقش ویژه او در واقعه [[کربلا]] و دوران اسارت پس از آن است. صبر و پایداری آن بانو در [[واقعه عاشورا]] علی‌رغم از دست دادن عزیزترین کسانش موجب شد که به عنوان اسوه صبر جاودان شود. خطبه‌های کوبنده آن حضرت در بند اسارت در [[کوفه]] و [[شام]]، باعث پرده‌برداری از چهره ظالمانه و ننگین [[امویان|حکومت اموی]] شد.
'''حضرت زینب''' نوه گرانقدر [[پیامبر اکرم (ص)]] و دختر [[امیرالمومنین(ع)]] و [[حضرت فاطمه الزهرا(س)]] است. ایشان بانوی خردمندی است که قدرت شگرفی در پاسداری از آرمان‌های [[قیام عاشورا]] داشت. یکی از شخصیت‌های بی‌نظیر و مؤثر در دنیای [[اسلام]] است که در روز ۵ جمادی الاول سال پنجم یا ششم هجری قمری (پس از [[صلح حدیبیه]] و دو سال بعد از ولادت [[امام حسین|امام حسین بن علی (ع)]]) در محلّه [[بنی‌هاشم|بنی‌هاشم]] شهر [[مدینه منوّره]] به دنیا آمد. نقش ویژه او در واقعه [[کربلا]] و دوران اسارت پس از آن است. صبر و پایداری آن بانو در [[واقعه عاشورا]] علی‌رغم از دست دادن عزیزترین کسانش موجب شد که به عنوان اسوه صبر جاودان شود. خطبه‌های کوبنده آن حضرت در بند اسارت در [[کوفه]] و [[شام]]، باعث پرده‌برداری از چهره ظالمانه و ننگین [[امویان|حکومت اموی]] شد.


=نحوه نام‌گذاری حضرت زینب(س)=  
== نحوه نام‌گذاری حضرت زینب ==
 
زینب در پنجم جمادی‌الاول سال ششم هجری مطابق با ۶۲۸ <ref> قزوینی، محمد کاظم (۱۳۹۴)، زینب کبری من المهد الی الحد، قم: پیام قدس</ref> و یا بنابر قولی در پنجمین روز سال پنجم هجرت، مطابق با ۶۲۷ میلادی <ref>«زینب (س) راز ماندگاری عاشورا». کرب و بلا پایگاه تخصصی امام حسین (ع)</ref> به دنیا آمد.
زینب در پنجم جمادی‌الاول سال ششم هجری مطابق با ۶۲۸ <ref> قزوینی، محمد کاظم (۱۳۹۴)، زینب کبری من المهد الی الحد، قم: پیام قدس</ref> و یا بنابر قولی در پنجمین روز سال پنجم هجرت، مطابق با ۶۲۷ میلادی <ref>«زینب (س) راز ماندگاری عاشورا». کرب و بلا پایگاه تخصصی امام حسین (ع)</ref> به دنیا آمد.


خط ۲۹: خط ۲۸:
[[حضرت علی]] در جواب گفت: من بر پدرت سبقت نمی‌گیرم، صبر می‌کنیم تا [[پیامبر]] از سفر برگردد. چون حضرت محمد(ص) بازگشت و خبر تولد نوزاد حضرت زهرا(س) را از زبان حضرت علی (ع) شنید گفت: فرزندان حضرت فاطمه (س) فرزندان من هستند ولی [[خداوند]] دربارهٔ آنان تصمیم می‌گیرد. <ref>ناسخ التواریخ، جلد زینبیه، ص ۴۷</ref> بعد از آن [[جبرئیل]] [[نازل]] شد و پیام آورد که خداوند سلام می‌رساند و می‌گوید: نام این دختر را زینب بگذارید که این نام را در [[لوح محفوظ]] نوشته‌ام. آن‌گاه حضرت محمد(ص) زینب را گرفت و بوسید و گفت: توصیه می‌کنم که همه این دختر را احترام کنند، که او مانند [[خدیجه (س)]] است. <ref>خصائص الزینبیه، ص ۱۵</ref>  
[[حضرت علی]] در جواب گفت: من بر پدرت سبقت نمی‌گیرم، صبر می‌کنیم تا [[پیامبر]] از سفر برگردد. چون حضرت محمد(ص) بازگشت و خبر تولد نوزاد حضرت زهرا(س) را از زبان حضرت علی (ع) شنید گفت: فرزندان حضرت فاطمه (س) فرزندان من هستند ولی [[خداوند]] دربارهٔ آنان تصمیم می‌گیرد. <ref>ناسخ التواریخ، جلد زینبیه، ص ۴۷</ref> بعد از آن [[جبرئیل]] [[نازل]] شد و پیام آورد که خداوند سلام می‌رساند و می‌گوید: نام این دختر را زینب بگذارید که این نام را در [[لوح محفوظ]] نوشته‌ام. آن‌گاه حضرت محمد(ص) زینب را گرفت و بوسید و گفت: توصیه می‌کنم که همه این دختر را احترام کنند، که او مانند [[خدیجه (س)]] است. <ref>خصائص الزینبیه، ص ۱۵</ref>  


=القاب حضرت زینب(س)=  
== القاب حضرت زینب ==
 
بر اساس [[روایات]] متعدد، [[پیامبر اکرم(ص)]] نام حضرت زینب را برای دختر [[حضرت فاطمه(س)]] انتخاب کردند که این نام توسط [[جبرئیل]] از سوی خداوند به پیامبر (ص) گفته شده بود.<ref>شریف القرشی، السیده زینب، ۱۴۲۲ق، ص۳۹</ref>
بر اساس [[روایات]] متعدد، [[پیامبر اکرم(ص)]] نام حضرت زینب را برای دختر [[حضرت فاطمه(س)]] انتخاب کردند که این نام توسط [[جبرئیل]] از سوی خداوند به پیامبر (ص) گفته شده بود.<ref>شریف القرشی، السیده زینب، ۱۴۲۲ق، ص۳۹</ref>


خط ۳۹: خط ۳۷:
حضرت زینب(س) را به سبب سختی‌های بسیاری که در زندگی دید، ام‌المصائب نیز لقب داده‌اند. درگذشت جدش [[پیامبر(ص)]]، بیماری و به شهادت رسیدن مادرش، شهادت پدرش [[امیرالمؤمنین(ع)]]، شهادت برادرش [[امام مجتبی(ع)]]، واقعه کربلا و به اسارت رفتن در [[کوفه]] و [[شام]] از جمله وقایع سخت و تلخ زندگی وی به شمار می‌آید. <ref>امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۶ق، ج۷، ص۱۳۷</ref>
حضرت زینب(س) را به سبب سختی‌های بسیاری که در زندگی دید، ام‌المصائب نیز لقب داده‌اند. درگذشت جدش [[پیامبر(ص)]]، بیماری و به شهادت رسیدن مادرش، شهادت پدرش [[امیرالمؤمنین(ع)]]، شهادت برادرش [[امام مجتبی(ع)]]، واقعه کربلا و به اسارت رفتن در [[کوفه]] و [[شام]] از جمله وقایع سخت و تلخ زندگی وی به شمار می‌آید. <ref>امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۶ق، ج۷، ص۱۳۷</ref>


=ازدواج و همسر حضرت زینب (س)=
== ازدواج و همسر حضرت زینب ==
 
حضرت زینب (س) با [[عبداللَّه جعفر]] (پسر عموی خود) ازدواج کرد. برخی از مورخین تاریخ این ازدواج را سال هفدهم [[هجری]] می‏ دانند. <ref>زینب کبری عقیله بنی‌هاشم ،حسن الهی، ص۷۶</ref>
حضرت زینب (س) با [[عبداللَّه جعفر]] (پسر عموی خود) ازدواج کرد. برخی از مورخین تاریخ این ازدواج را سال هفدهم [[هجری]] می‏ دانند. <ref>زینب کبری عقیله بنی‌هاشم ،حسن الهی، ص۷۶</ref>


=فرزندان حضرت زینب (س)=
== فرزندان حضرت زینب ==
 
در برخی منابع از چهار پسر به نام‌های:علی، عون، عباس، محمد و یک دختر به نام ام کلثوم به عنوان فرزندان زینب(س) و عبدالله نام برده شده است. <ref>ابن الاثیر، أسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۶، ص۱۳۳</ref>
در برخی منابع از چهار پسر به نام‌های:علی، عون، عباس، محمد و یک دختر به نام ام کلثوم به عنوان فرزندان زینب(س) و عبدالله نام برده شده است. <ref>ابن الاثیر، أسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۶، ص۱۳۳</ref>


خط ۵۱: خط ۴۷:
[[معاویه]] برای فرزندش یزید از ام کلثوم دختر حضرت زینب(س) خواستگاری کرد؛ ولی [[امام حسین (ع)]] او را به همسری پسر عمویش [[قاسم بن محمد بن جعفر بن ابی‌طالب]] درآورد. <ref>امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۶ق، ج۷، ص۱۳۷</ref>  
[[معاویه]] برای فرزندش یزید از ام کلثوم دختر حضرت زینب(س) خواستگاری کرد؛ ولی [[امام حسین (ع)]] او را به همسری پسر عمویش [[قاسم بن محمد بن جعفر بن ابی‌طالب]] درآورد. <ref>امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۶ق، ج۷، ص۱۳۷</ref>  


=ویژگی‌ها، فضایل اخلاقی حضرت زینب(س)=
== ویژگی‌ها، فضایل اخلاقی حضرت زینب ==
 
این بانوی بزرگ، دارای قوت قلب، فصاحت زبان، شجاعت، زهد و ورع، عفاف و شهامت فوق‌العاده بود. امام حسین(ع) هنگام دیدار، به احترامش از جا بر می‌خاست. [[زینب کبری]]، از جدش [[رسول خدا(ص)]] و پدرش [[امیرالمؤمنین]] و مادرش فاطمه زهرا(س)[[حدیث]] روایت کرده است. <ref>الحسین فی طریقه الی الشهاده، ص۶۵</ref>  
این بانوی بزرگ، دارای قوت قلب، فصاحت زبان، شجاعت، زهد و ورع، عفاف و شهامت فوق‌العاده بود. امام حسین(ع) هنگام دیدار، به احترامش از جا بر می‌خاست. [[زینب کبری]]، از جدش [[رسول خدا(ص)]] و پدرش [[امیرالمؤمنین]] و مادرش فاطمه زهرا(س)[[حدیث]] روایت کرده است. <ref>الحسین فی طریقه الی الشهاده، ص۶۵</ref>  


== علم و سخنوری ==
=== علم و سخنوری ===
 
سخنان و [[خطبه]]<nowiki/>‌های زینت(س) را در کوفه و همچنین در دربار [[یزید]]، که همراه با استدلال به [[آیات قرآن]] بود، بیانگر دانش او دانسته‌اند. <ref>کحّاله، أعلام النساء، ۲۰۰۸، ج۲، ص۹۲-۹۷</ref>
سخنان و [[خطبه]]<nowiki/>‌های زینت(س) را در کوفه و همچنین در دربار [[یزید]]، که همراه با استدلال به [[آیات قرآن]] بود، بیانگر دانش او دانسته‌اند. <ref>کحّاله، أعلام النساء، ۲۰۰۸، ج۲، ص۹۲-۹۷</ref>


== مقام وصایت و نیابت ==
=== مقام وصایت و نیابت ===
 
مقام وصایت و نیابت، از امتیازات و خصلت‌های ویژه حضرت زینب (س) است، در پرتو این مقام بلند معنوی و انسانی حضرت زینب(س) عهده دار کم سابقه‌ترین مأموریت، برای یک زن در طول تاریخ گردیده است‎. به هر حال مقام و استعداد و دانایی زینب که وی را <big>عقیله بنی‌هاشم</big> نیز نامیده‌اند، از مقام و استعداد افراد عادی بسیار برتر است.
مقام وصایت و نیابت، از امتیازات و خصلت‌های ویژه حضرت زینب (س) است، در پرتو این مقام بلند معنوی و انسانی حضرت زینب(س) عهده دار کم سابقه‌ترین مأموریت، برای یک زن در طول تاریخ گردیده است‎. به هر حال مقام و استعداد و دانایی زینب که وی را <big>عقیله بنی‌هاشم</big> نیز نامیده‌اند، از مقام و استعداد افراد عادی بسیار برتر است.


== عبادت ==
=== عبادت ===
 
حضرت زینب(س) شب‌ها به [[عبادت]] می‌پرداخت و در دوران زندگی، هیچ‌گاه [[تهجّد]] را ترک نکرد. آنچنان به عبادت اشتغال ورزید که ملقّب به <big>عابده آل علی</big> شد. <ref>جعفر النقدی، زینب الکبری بنت الامام، ص۶۱</ref>
حضرت زینب(س) شب‌ها به [[عبادت]] می‌پرداخت و در دوران زندگی، هیچ‌گاه [[تهجّد]] را ترک نکرد. آنچنان به عبادت اشتغال ورزید که ملقّب به <big>عابده آل علی</big> شد. <ref>جعفر النقدی، زینب الکبری بنت الامام، ص۶۱</ref>


== صبر و استقامت ==
=== صبر و استقامت ===
 
حضرت زینب را تجسم و نماد <big>صبر جمیل</big> نامیده‌اند. مقاومت در راه پاسداری از حریم دین، کنترل نفس خود در برابر ناملایمات و ضعف نشان ندادن در مقابل دشمن و عدم شکوه در حضور مردم را از جمله ویژگی‌های صبر زینب(س) نام برده‌اند. <ref>حضرت زینب(س)، نماد صبر جمیل»، خبرگزاری حوزه</ref>
حضرت زینب را تجسم و نماد <big>صبر جمیل</big> نامیده‌اند. مقاومت در راه پاسداری از حریم دین، کنترل نفس خود در برابر ناملایمات و ضعف نشان ندادن در مقابل دشمن و عدم شکوه در حضور مردم را از جمله ویژگی‌های صبر زینب(س) نام برده‌اند. <ref>حضرت زینب(س)، نماد صبر جمیل»، خبرگزاری حوزه</ref>


او در [[روز عاشورا]]، هنگام دیدن پیکر خونین برادرش چنین گفت:«بار خدایا! این قربانی و کشته در راه خودت را از ما ([[خاندان پیامبر]]) بپذیر.» <ref>فیض الاسلام، خاتون دوسرا، ۱۳۶۶ش، ص۱۸۵</ref>
او در [[روز عاشورا]]، هنگام دیدن پیکر خونین برادرش چنین گفت:«بار خدایا! این قربانی و کشته در راه خودت را از ما ([[خاندان پیامبر]]) بپذیر.» <ref>فیض الاسلام، خاتون دوسرا، ۱۳۶۶ش، ص۱۸۵</ref>


== تعلیم و تفسیر قرآن ==
=== تعلیم و تفسیر قرآن ===
 
حضرت زینب (س) فرزند پیامبر، که قلب او محل [[نزول]] [[وحی]] و قرآن و فرزند [[علی (ع)]] از مفسرین قرآن است؛ بنابراین جای تعجبی ندارد که ایشان نیز معلم و [[مفسر قرآن]] بودند. بر اساس روایت متعدد حضرت زینب(س) در کوفه برای زنان قرآن را تفسیر می‌کردند. <ref>محلاتی، ریاحین الشریعه، ۱۳۴۹ش، ج۳، ص۵۷</ref>
حضرت زینب (س) فرزند پیامبر، که قلب او محل [[نزول]] [[وحی]] و قرآن و فرزند [[علی (ع)]] از مفسرین قرآن است؛ بنابراین جای تعجبی ندارد که ایشان نیز معلم و [[مفسر قرآن]] بودند. بر اساس روایت متعدد حضرت زینب(س) در کوفه برای زنان قرآن را تفسیر می‌کردند. <ref>محلاتی، ریاحین الشریعه، ۱۳۴۹ش، ج۳، ص۵۷</ref>
=نقش حضرت زینب(س) در کربلا=


== نقش حضرت زینب در کربلا ==
وقتی امام حسین(ع) پس از امتناع از [[بیعت]] با یزید، از [[مدینه]] به قصد [[مکه]] خارج شد، زینب نیز با دو تن از فرزندانش به نام‌های محمد و عون، همراه برادر گشت. در طول نهضت عاشورا، نقش فداکاری‌های عظیم زینب، بسیار بود.
وقتی امام حسین(ع) پس از امتناع از [[بیعت]] با یزید، از [[مدینه]] به قصد [[مکه]] خارج شد، زینب نیز با دو تن از فرزندانش به نام‌های محمد و عون، همراه برادر گشت. در طول نهضت عاشورا، نقش فداکاری‌های عظیم زینب، بسیار بود.


خط ۹۰: خط ۸۰:
حضرت زینب (س) از [[امام زین‌العابدین (ع)]] مراقبت کرد و بدلیل مریضی ایشان‌، ریاست [[قافله اسرا]] را برعهده داشت و در کاخ یزید هم با خطبه‌ای از خود و برادر مقتولش [[حسین بن علی]] دفاع کرد.
حضرت زینب (س) از [[امام زین‌العابدین (ع)]] مراقبت کرد و بدلیل مریضی ایشان‌، ریاست [[قافله اسرا]] را برعهده داشت و در کاخ یزید هم با خطبه‌ای از خود و برادر مقتولش [[حسین بن علی]] دفاع کرد.


=وفات حضرت زینب (س)=  
== وفات حضرت زینب ==
 
[[حضرت زینب کبری (س)]] پس از تحمل آلام، محنت‌ها و مصائب گوناگون در سن ۵۶ سالگی دیده از جهان فرو بستند.
[[حضرت زینب کبری (س)]] پس از تحمل آلام، محنت‌ها و مصائب گوناگون در سن ۵۶ سالگی دیده از جهان فرو بستند.


confirmed، مدیران
۳۷٬۲۶۱

ویرایش