۸۷٬۷۸۰
ویرایش
ملائکه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'علیه السلام' به 'علیه‌السلام'
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'علیه السلام' به 'علیه‌السلام') |
||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
== ملائکه ساکنان عالم غیب == | == ملائکه ساکنان عالم غیب == | ||
ملائکه، ساکنان عالم غیب هستند و اهالی عالم [[غیب]] از دیدگان ما نهانند و ما مأمور و [[مکلّف]] به اعتقاد به وجود آنان. با مراجعه به آیات و روایات می‌بینیم تعدادی از ملائک به شکل [[انسان]] نمایان شده‌اند. در [[قرآن کریم]]<ref>سوره هود(11)، آیه 69 به بعد</ref> اشاره‌ای به ماجرای ورود ملائکه به منزل [[حضرت ابراهیم(ع)|حضرت ابراهیم ( | ملائکه، ساکنان عالم غیب هستند و اهالی عالم [[غیب]] از دیدگان ما نهانند و ما مأمور و [[مکلّف]] به اعتقاد به وجود آنان. با مراجعه به آیات و روایات می‌بینیم تعدادی از ملائک به شکل [[انسان]] نمایان شده‌اند. در [[قرآن کریم]]<ref>سوره هود(11)، آیه 69 به بعد</ref> اشاره‌ای به ماجرای ورود ملائکه به منزل [[حضرت ابراهیم(ع)|حضرت ابراهیم (علیه‌السلام)]] پیش از [[نزول]] عذاب بر [[قوم لوط]] شده که تفصیل ماجرا در روایتی از [[امام جعفر صادق|امام صادق (علیه‌السلام)]] بیان شده و علاقه‌مندان می‌توانند به منابع آن مراجعه نمایند<ref>بحار الأنوار، ج 56، ص 256</ref>. | ||
از مجموع روایات چنین برداشت می‌شود که ظاهراً قابلیّت و امکان دیده شدن برای برخی از ملائکه مانند [[جبرائیل]]، [[میکائیل]] و [[عزرائیل]] و تعداد محدود دیگری قابل بررسی است و برای، برخی از شخصیّت‌ها و اولیای الهی، همانند [[حضرت محمد (ص)|رسول خدا (صلی الله علیه)]]، [[ائمه اطهار(ع)|ائمه ( | از مجموع روایات چنین برداشت می‌شود که ظاهراً قابلیّت و امکان دیده شدن برای برخی از ملائکه مانند [[جبرائیل]]، [[میکائیل]] و [[عزرائیل]] و تعداد محدود دیگری قابل بررسی است و برای، برخی از شخصیّت‌ها و اولیای الهی، همانند [[حضرت محمد (ص)|رسول خدا (صلی الله علیه)]]، [[ائمه اطهار(ع)|ائمه (علیه‌السلام)]] یا [[انبیا]] و رسل(علیه‌السلام) و برخی از عرفای بزرگ مانند مرحوم [[سید محمد حسین طباطبایی]] توانایی و امکان این وجود دارد که آنان را ببینند. | ||
به عبارت دیگر نمی‌توان به طور یقین مدّعی شد همه مردم می‌توانند ملائکه را ببینند. البتّه می‌توان احتمال داد که بسیاری از مدّعیان ارتباط با ملائکه، در واقع با طایفه [[جن]] ارتباط برقرار کرده‌اند. نکته بسیار مهمّی که دراین‌باره باید مدّنظر داشته باشیم، این است که فرشتگان مأمور اجرای اوامر الهی هستند و هرکدام از آنان مأموریّت و وظیفه مشخّصی در جهان دارند. | به عبارت دیگر نمی‌توان به طور یقین مدّعی شد همه مردم می‌توانند ملائکه را ببینند. البتّه می‌توان احتمال داد که بسیاری از مدّعیان ارتباط با ملائکه، در واقع با طایفه [[جن]] ارتباط برقرار کرده‌اند. نکته بسیار مهمّی که دراین‌باره باید مدّنظر داشته باشیم، این است که فرشتگان مأمور اجرای اوامر الهی هستند و هرکدام از آنان مأموریّت و وظیفه مشخّصی در جهان دارند. | ||
بر این اساس نمی‌توان این جمله برخی از بزرگان را که «[[فرشتگان]] نیز به استخدام [[ساحران]] در می‌آیند تا از امور غیبی خبر دهند»، پذیرفت. با استفاده از برخی روایات درمی‌یابیم که اساساً زمین و عالم مادّه، ظرفیّت تجسّم و شهود مادّی ملائک را ندارد؛ برای نمونه وقتی از [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین ( | بر این اساس نمی‌توان این جمله برخی از بزرگان را که «[[فرشتگان]] نیز به استخدام [[ساحران]] در می‌آیند تا از امور غیبی خبر دهند»، پذیرفت. با استفاده از برخی روایات درمی‌یابیم که اساساً زمین و عالم مادّه، ظرفیّت تجسّم و شهود مادّی ملائک را ندارد؛ برای نمونه وقتی از [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)]] درباره قدرت [[خداوند]] و امکان ستایش او به نحو شایسته پرسیدند، عظمت خلقت را تنها با ذکر ویژگی برخی از ملائک چنین به تصویر کشیدند: | ||
«خداوند تبارک و تعالی فرشتگانی دارد. بعضی به اندازه‌ای بزرگ که اگر یکی از آنان به زمین فرود آید از بس بزرگ است و از بس پر و بال دارد، زمین نمی‌تواند آن را در خود جا دهد. بعضی از آنها به اندازه‌ای تنومند و زیبا هستند که اگر همه جنّ و انس هم‌دست شوند، نمی‌توانند او را وصف کنند، بعضی از ملائکه الهی چنان است که هفتصد سال راه مسافت میان دو شانه یا مسافت پرّه گوشش است، بعضی از آنها با یکی از بال‌های خود می‌تواند همه افق را بپوشاند، به علاوه از بزرگی جسمش، بعضی از آنها به اندازه‌ای بلند‌قامتند که آسمان‌ها تا زیر ناف آنها است، بعضی از آنها بدون پایگاه، قدم در عمق هوای زیرین زمین نهاده و همه زمین‌ها تا زانوی او است، بعضی از آنها هم گروهی هستند که اگر همه دریاها را به پشت ناخن بزرگش بریزند، جا می‌دهد؛ بعضی هستند که اگر کشتی‌ها را در اشک چشمش بیندازند تا ابد سیر می‌کنند. {{متن قرآن|«فَتَبارَکَ اللهُ أَحْسَنُ الْخالِقِینَ}}<ref>الخصال، ج 2، ص 401</ref>». | «خداوند تبارک و تعالی فرشتگانی دارد. بعضی به اندازه‌ای بزرگ که اگر یکی از آنان به زمین فرود آید از بس بزرگ است و از بس پر و بال دارد، زمین نمی‌تواند آن را در خود جا دهد. بعضی از آنها به اندازه‌ای تنومند و زیبا هستند که اگر همه جنّ و انس هم‌دست شوند، نمی‌توانند او را وصف کنند، بعضی از ملائکه الهی چنان است که هفتصد سال راه مسافت میان دو شانه یا مسافت پرّه گوشش است، بعضی از آنها با یکی از بال‌های خود می‌تواند همه افق را بپوشاند، به علاوه از بزرگی جسمش، بعضی از آنها به اندازه‌ای بلند‌قامتند که آسمان‌ها تا زیر ناف آنها است، بعضی از آنها بدون پایگاه، قدم در عمق هوای زیرین زمین نهاده و همه زمین‌ها تا زانوی او است، بعضی از آنها هم گروهی هستند که اگر همه دریاها را به پشت ناخن بزرگش بریزند، جا می‌دهد؛ بعضی هستند که اگر کشتی‌ها را در اشک چشمش بیندازند تا ابد سیر می‌کنند. {{متن قرآن|«فَتَبارَکَ اللهُ أَحْسَنُ الْخالِقِینَ}}<ref>الخصال، ج 2، ص 401</ref>». | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
خداوند در سه جای قرآن بر این امر تأکید می‌کند که ملائک از اوامر الهی سرپیچی ننموده و به آنچه مأمور شده‌اند عمل می‌کنند<ref>سوره نحل (16)، آیات 49-50؛ سوره انبیا (21)، آیه 26؛ سوره تحریم (66)، آیه 6</ref>. | خداوند در سه جای قرآن بر این امر تأکید می‌کند که ملائک از اوامر الهی سرپیچی ننموده و به آنچه مأمور شده‌اند عمل می‌کنند<ref>سوره نحل (16)، آیات 49-50؛ سوره انبیا (21)، آیه 26؛ سوره تحریم (66)، آیه 6</ref>. | ||
با توجّه به آیات یاد شده از سوره بقره در ماجرای خلقت [[حضرت آدم |حضرت آدم ( | با توجّه به آیات یاد شده از سوره بقره در ماجرای خلقت [[حضرت آدم |حضرت آدم (علیه‌السلام)]] شاید بتوان چنین گفت که نوع اختیار ایشان، مرتبه نازلی است از همان اختیار انبیا و اوصیا که هر چند توان انجام گناه را دارند امّا با توجّه به شناخت و معرفتی که دارند از [[گناه]]، [[معصیت]] و خطا مبرّا هستند. علاوه بر اعتراض ملائکه در ماجرای فوق، درباره برخی از ملائک گاه صحبت از کوتاهی آنان در انجام مأموریّت‌های محوّل شده به میان می‌آید؛ از این دست ملائک می‌توان به جریان [[فطرس]] اشاره کرد. فطرس ملکی بود که به جهت کوتاهی در انجام مأموریّتی، بالش شکسته و به جزیره‌ای تبعید شد و پس از ولادت [[سیّدالشّهدا(ع)|سیّدالشّهدا (علیه‌السلام)]] و با وساطت ایشان جایگاه قبل و مأموریّتی تازه یافت<ref>امالی صدوق، ص 137؛ الخرائج و الجرائح، ج 1، ص 252؛ بحار الأنوار، ج 43، ص 244</ref>. | ||
=== علم === | === علم === | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
مشهور است که محلّ سکونت ملائکه آسمان است و قائلان این مطلب مشهور در میان طبقات مختلف اجتماعی قابل مشاهده‌اند. امّا بنا بر نوع مأموریّت و وظیفه‌ای که بر عهده آنان نهاده شده است، آنان را در تمام نقاط عالم می‌توان مشاهده و حس کرد که با توجّه به تجرّد و عاری بودن از جسم مادّی تزاحمی با دیگر موجودات به وجود نخواهند آورد و جنس حضور آنان با حضور ساکنان عالم مادّه متفاوت است. | مشهور است که محلّ سکونت ملائکه آسمان است و قائلان این مطلب مشهور در میان طبقات مختلف اجتماعی قابل مشاهده‌اند. امّا بنا بر نوع مأموریّت و وظیفه‌ای که بر عهده آنان نهاده شده است، آنان را در تمام نقاط عالم می‌توان مشاهده و حس کرد که با توجّه به تجرّد و عاری بودن از جسم مادّی تزاحمی با دیگر موجودات به وجود نخواهند آورد و جنس حضور آنان با حضور ساکنان عالم مادّه متفاوت است. | ||
به عبارت دیگر در آسمان، زمین، دریا و عیان و نهان عالم، فرشتگان به انجام تکالیف خود مشغولند. [[امام سجّاد(ع)|امام سجّاد ( | به عبارت دیگر در آسمان، زمین، دریا و عیان و نهان عالم، فرشتگان به انجام تکالیف خود مشغولند. [[امام سجّاد(ع)|امام سجّاد (علیه‌السلام)]] در فرازی از دعای سوم [[صحیفه سجادیه]] به تفصیل از اصناف ملائکه سخن گفته‌اند. در این دعا به خوبی می‌توان مأموریّت‌ها و موقعیّت‌های مختلف ملائک را در عالم هستی مشاهده کرد. | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||