محقق حلی: تفاوت میان نسخه‌ها

| تصویر = پرونده:محقق حلی.jpg  

| نام = ابوالقاسم نجم الدین جعفر بن حسن بن یحیی بن سعید حلی

| سال تولد = ۶۰۲ قمری

| تاریخ تولد =  

| استادان = {{فهرست جعبه افقی |پدرش حسن بن یحیی حلی |ابن زهره |محمد بن جعفر ابن نما |فخار بن معد موسوی }}

| شاگردان = {{فهرست جعبه افقی |علامه حلی |ابن داود حلی |ابن ربیب آدمی |سید عبدالکریم بن احمد حلی |عبدالعزیز بن سرایای حلی |حسن ابی‌طالب یوسفی }}

| آثار = {{فهرست جعبه عمودی |شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام |المختصر النافع فی فقه الامامیة |النافع فی مختصر الشرائع |المعتبر فی شرح مختصر النافع |المعارج فی اصول الفقه |نهج الوصول الی معرفة علم الاصول |تلخیص الفهرست }}

| فعالیت‌ها =  

'''جعفر بن حسن بن یحیی حلی''' (۶۷۶-۶۰۲ ق) معروف به «محقق حلی» یا «محقق اول» از فقهای بزرگ مکتب [[تشیع]] است. کتاب «شرایع الاسلام» او از مهمترین آثار فقهی است که بسیار مورد توجه و استفاده علمای بعد قرار گرفته است. عالمان بزرگی چون [[علامه حلی]] و ابن داوود حلی از شاگردان او هستند.  

ابوالقاسم جعفر بن الحسن ملقب به نجم الدین در سال 602 هجری در شهر حله دیده به جهان گشود. عشق پدر و مادر به ائمه اطهار سبب شد که نام نوزاد را جعفر نهادند. پدر، خود در خانواده‌ای روحانی بزرگ شده بود و فاضلی ادیب و فقیهی پارسا و از بزرگان شهر به شمار می‌رفت.  

ثانیاً: معروف‌ترین کتاب‌های فقهی - اصولی قرن هفتم و هشتم را شاگردان این حوزه تألیف نموده‌اند. و محقق و سپس خواهرزاده او، علامه حلی، از علمای برجسته این حوزه بوده‌اند.

حضور تحصیلی او منحصر به حوزه علمیه «حلّه» نبود. او با عالمان و استادان آن دیار ارتباط یافته و از آنان توشه بر می‌گرفت و با آنان به مذاکره می‌پرداخت و استفاده‌های بسیار می‌برد و با این کار بر‌اندوخته‌های علمی و معنوی‌اش می‌افزود.

در اینجا به نام گروهی از استادان «محقق حلّی» اشاره می‌نماییم:

محقق حلّی در نزد اساتید بزرگ فقه و معارف اسلامی، زانوی ادب زد و دانش‌های مرسوم حوزه‌های علمیه را از آنان فراگرفت و سرانجام عالمی بزرگ و استادی ماهر گردید و به تدریس فقه و معارف اسلامی و تربیت شاگرد همت گماشت. شاگردان وی نه تنها از دانش او بهره می‌بردند بلکه از کرامت‌های اخلاقی و از روش زندگی بسیار ساده و سرشار از ایمان آن استاد نیز سودمند می‌شدند.  

تعداد شاگردان او در مقاطع مختلف زندگی خویش بیش از ۴۰۰ نفر بوده است از جمله می‌توان:

در میان شاگردان محقق، علامه حلّی از برجستگی خاصی برخوردار است. وی که خواهرزاده محقق است از دوران کودکی به تحصیل علوم اسلامی و کسب کمالات معنوی پرداخت و هنوز به سن تکلیف پا ننهاده بود که به درجه اجتهاد نائل گشت. <ref>عباس قمی، فوائدالرضویه، ص۱۲۶</ref> او علاوه بر شاگردی محقق <ref>حسن بن یوسف حلی، مختلف الشیعه، ج۱، ص۲۱ - ۲۵</ref> مدت‌ها از پدر بزرگوارش سدیدالدین یوسف و خواجه نصیرالدین طوسی کسب فیض کرده است.

آثار «محقق حلّی» هر یک ستاره‌ای تابناک در آسمان علم و معرفت است که تا ابد خواهد درخشید و کتاب‌هایش گل‌های باغ بی‌خزانِ جاودانی است که غبار کهنگی و افسردگی بر آنها ننشسته است. خداوند متعال به او ذوق و استعداد سرشاری داده بود و او نیز از این نعمت بزرگ الهی توانست بخوبی بهره‌مند شود.  

</ref>

محقق حلّی این دانشمند بزرگ و نامی، مرجع عالم تشیّع، عارف وارسته، شاعر متعهد، نویسنده نوآور و خدمتگذار صادق [[اسلام]] و [[مسلمانان]]، چراغ دیده دانش‌پژوهان و مرزبان فقاهت، سرانجام پس از عمری پربار در ۱۳ جمادی‌الاخر روز پنجشنبه سال ۶۷۶ ق. در سن هفتاد و چهار سالگی، در شهر حلّه دار فانی را وداع گفت و به جوار حق شتافت و سبب مرگ این فقیه را سقوط از پشت بام خانه‌اش نوشته‌اند.