منجی: تفاوت میان نسخه‌ها

[[انسان]] به دنیا می آید تا مسیر هدایت را بشناسد و سر گذشت و سر انجام خویش را به نیکی رقم بزند. بر همین مبنا [[پیامبران]] همراه با [[ادیان]] ظهور کردند تا مسیر هدایت انسان ها را ترسیم کنند. با این حال بشر  همواره از مسیر حق خارج می شده و درگیر مخاصمت ها بوده و در این میان امر هدایت و اجرای عدالت در فراز و نشیب حوادث با مشکلات غیر قابل حلی مواجه می شده است. و ادامه جهان بدون هیچ سر انجامی نمی توانست هدف خلقت بشر را توجیه کند بنا بر این بشارت ادیان به آمدن منجی به وقتی که قطار دنیا در آخرین ایستگاه زندگی توقف می کند و جامعه انسانی به آخرین حد تباهی و تاریکی می رسد امری حتمی است تا بیاید و جامعه مضطرب از رنج و بلا دیده از ظلم را نجات دهد.

منجی در اصطلاح ممکن است با تعابیر مختلفی بیان شود ولی در اصل به شخصیت منحصر به فردی می گویند که در آخر الزمان ظهور می کند تا با قدرت الهی، بشر را از بند ظلم و ستم برهاند و عدالت را در سراسر جهان بگستراند.

اعتقاد به ظهور منجی در آخر الزمان با هدف نجات جامعه از ظلم و پلیدی،  فکر بشر را از دیر باز به خود مشغول کرده است. این وعده در دوره های مختلف زمان و از سوی پیامبران و ادیان مختلف به امت ها داده شده است که جامعه غرق در ظلم و بی عدالتی  به دست یک انسان برگزیده و قدرت مند اصلاح خواهد شد. بنابر این، سابقه طولانی اعتقاد به ظهور منجی صرفا به اسلام باز نمی گردد، بلکه پرداختن به وجود منجی در  بیشتر ادیان الهی و بعضا غیر الهی از معتقدات پذیرفته شده در جوامع انسانی است.در  منابع یهود، مسیح، زرتشت، هندوها و بودائیان، به مسئله منجی پرداخته شده است که می آید و بشر را از تاریکی و تباهی نجات می دهد و عدالت را در سراسر جهان برقرار می کند.اضافه بر این، می توان گفت که هر چند تعابیر مربوط به نحوه پرداختن به منجی و اوصاف او در ادیان مختلف متفاوت است، ولی یک نقطه مشترک در همه ادیان الهی وجود دارد و آن چیزی جز ایمان و اعتقاد به ظهور منجی نخواهد بود.

همان طور که پیشتر اشاره شد، تقریبا در تمام ادیان بزرگ توحیدی و آیین های دینی و انسانی به این موضوع پرداخته شده است که سر انجام روزی فرا خواهد رسید که آن روز آخرین مقطع از دوره حیات بشر در زمین است. در آن روز منجی ظهور خواهد کرد تا کام تشنگان عدالت را شیرین کند.  مستضعفین، وارثان زمین خواهند شد و ظالمین به سزای اعمال خود خواهند رسید، زیرا که این وعده تخلف نا پذیر الهی است.   

و علاوه در قرآن و روایات اسلامی مخصوصا در تشیع در این باره مفصل بحث شده است. علامه مجلسی (ره) صد و سی آیه از قرآن را مربوط به حضرت مهدی (ع) دانسته و آن ها را تفسیر روایی کرده و حتی بیش از سیصد روایت با مضمون «یملأ الارض عدلاً و قسطاً» آورده است.

از امام هادی سلام الله علیه نقل شده است که فرمود: قائم ما همان مهدی موعود است... به خدایی که محمد را به پیامبری فرستاد و ما را به امامت تعیین کرد قسم که اگر از عمر دنیا فقط یک روز باقی  بماند، خدا آن روز را طولانی می کند تا مهدی ظاهر شود و زمین را از عدل و داد پر کند، چنان که از ظلم و جور پر شده است. <ref>بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۱۵۶.</ref>اکنون به برخی از مهم ترین ویژگی های عصر ظهور در اسلام اشاره می کنیم.

یکی از ویژگی های مهم دوران پس از ظهور که  در روایات و منابع دینی نسبت به آن تاکید فراوانی شده است، اجرای عدالت در سراسر زمین است.از پیامبر صلوات الله علیه نقل شد است که مهدی عج الله تعالی فرجه الشریف چنان عدالتی در جامعه بر پا می کند که افراد زنده آرزو می کنند کاش مردگانشان زنده بودند و از آن عدالت بهره می بردند.<ref>هیثمی نور الدین علی اکبر مجمع الزوائد و منبع الفوائد بیروت ج 7، ص 115</ref>همچنین از معصومین علیه السلام نقل شده است که از نسل حضرت و فاطمه علیهما السلام مردی به نام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف ظهور خواهد کرد که مالک شرق و غرب زمین است و سپاه کفر را در هم می شکند و زمین را از عدل و داد پر می کند؛ زمانی که از ظلم و جور پر شده است. <ref>کتاب الغیبه للنعمانی، ص 10</ref>  

در سایه حکومت منجی موعود، دانش بشری به نهایت اعتلای خود می رسد و در این زمان انسان به نهایت بلوغ خود می رسد. این ارمغان اختصاص به حکومت حضرت مهدی عج دارد. <ref>علامه مجلسی بحار الانوار ج 52 ص 331</ref>

عصر ظهور عصر آشکار شدن تمام علوم و شکوفایی تمام صنایع مورد نیاز بشر است.از امام صادق روایت شده است در زمان ظهور اگر مومنی در شرق کره زمین باشد، می تواند برادرش را که در غرب کره زمین است ببیند. <ref>علامه مجلسی بحار الانوار ، ج 52، ص 391</ref>

در عصر ظهور، مومنان نسبت به قرآن و احکام دین آگاه می شوند. این نوع آگاهی از خصایص حضور منجی است.امام باقر ع فرمود در زمان حضور امام زمان به اندازه ای به شما حکمت و علم و فهم داده خواهد شد که یک زن می تواند در منزلش بماند و  مطابق با کتاب خدا و سنت رسول صلوات الله علیه قضاوت  کند.<ref>علامه مجلسی بحار الانوار ، ج 52، ص 352</ref>

در عصر ظهور با اجرای عدالت و  گسترش آن، فقر از جامعه بشری ریشه کن خواهد شد. به شخص نیازمند به اندازه ای ثروت و اموال داده خواهد شد که توان جا به جایی آن را نداشته باشد. وضعیت عمومی جامعه چنان بهبود خواهد یافت که دارندگان زکات برای یافتن فقیر به زحمت می افتند.(یعنی فقیری دیده نمی شود) از رسول خدا ص روایت شده است که فرمود هنگام قیام قائم، مردم اموال شان را برای بخشیدن به نیازمند عرضه می کنند اما کسی پیدا نمی شود که آن را دریافت کند. <ref>علامه مجلسی بحار الانوار، ج 52 ص 379</ref>

برخی از انبیاء چون حزقاییل بیان کردند که خداوند از نسل داوود یک مسیح را برای بازگرداندن اعتبار و شکوه بنی اسرائیل خواهد فرستاد. در دوره حاکمیت این مسیح، اجرای عدالت، نیکی به افراد مستمند و عبادت خالصانه برای خدا حکم فرما خواهد شد. بنا بر نقل برخی از پیامبران، این نوع حاکمیت مختص قوم یهود نیست، بلکه در تمام زمین فراگیر خواهد شد.در منابع آمده است که یک عقیده همگانی وجودداشت  و آن رفاه و آسایشی است که از نسل داوود به مردم عرضه می شود و تا ابد پایدار خواهد ماند.  ناتان نبی در پیشگویی خود مبنی بر جاودانگی تخت داوود این نظر را تأیید کرد. <ref>کتاب دوم سموئیل، باب7، بندهای 12ـ16.</ref>این باور چنان قطعی بود که بیان شده است حتی خود داوود نیز این بشارت را به فرزندش سلیمان داده است. <ref>کتاب اول پادشاهان، باب2، بند4؛</ref> و <ref>جولیوس کرینستون؛ انتظار مسیحا در آیین یهود، ترجمه حسین توفیقی، قم، مرکز مطالعات ادیان و مذاهب، چاپ اول، 1377، ص20.</ref>

اشعیای نبی از منجی به عنوان  «بنده خدا» یاد می کند که خواهد آمد. می گوید که منجی به دور از قدرت نظامی و اقتصادی و هر شکوه ظاهری و نفوذ کلمه خواهد آمد. همچنین او مومن و تسلیم اراده الهی و مخالف هرگونه شدت عمل است.او نسبت به دردها و ستم ها برد بار است و بار گناهان قوم خویش را بر  دوش  می کشد و وسیله ای برای نجات قوم خود خواهد بود.

تعبیر دیگر منابع یهود از منجی، «پسر انسان» است که نام ایشان در کتاب دانیال آمده است. در این کتاب که به شیوه رمرز آلودی نگارش شده است، اشکال و رموز پیچیده و نا آشنایی وجود دارد. از روز خدا سخن می گوید که فرا خواهد رسید. در آن روز پسر خدا برای اصلاح مفاسد و محکوم کردن ظالمان و آزادی بخشی به مومنان استوار، ظاهر خواهد شد و حاکمیت ملکوت الهی را بر پا خواهد کرد. <ref>رساله به عبرانیان، باب2، بندهای 6ـ8.</ref> و <ref>توماس میشل، کلام مسیحی، ترجمه حسین توفیقی، قم، مرکز مطالعات ادیان و مذاهب، چاپ اول، 1377، صص37ـ38</ref>

در سفر پیدایش نقل شده است که خداوند بر حضرت ابراهیم ظاهر شد و به وی گفت این زمین را تا ابد به نسل تو می بخشم <ref>سفر پیدایش، فصل12، بند7؛ فصل13، بند15؛ فصل15، بندهای 5ـ8</ref> تو پدر امت های بسیاری خواهی بود. عهد خویش را در میان تو و ذریه تو استوار می گردانم. این عهد جاودانه نسل به نسل ادامه خواهد یافت. اما به اسماعیل  برکت می دهم و بارورش می گردانم. نسلی فراوان به او می دهم. از این نسل که در واقع نسل ابراهیم است، تمام مردم جهان بهره مند خواهند شد. <ref>همان، فصل17، بندهای 5ـ8 و20؛ فصل18، بند19.</ref>

در کتاب زبور داود که با عنوان «مزامیر» و در لابلای عهد عتیق آمده، نویدهایی درباره ظهور منجی موعود داده شده است.  می توان گفت در هر بخشی از این کتاب  به ظهور منجی اشاره شده است و  پیروزی صالحان بر ظالمان و تشکیل حکومت فراگیر جهانی نوید داده شده است. جالب توجه اینکه قرآن کریم آیاتی پیرامون ظهور منجی از زبور نقل کرده است که در زبور فعلی نیز بدون آن که تحریف شود موجود است. قرآن کریم  می فرماید:«ولقد کتبنا فی الزّبور من بعد الذّکر اَنّ الارضَ یرئُها عبادی الصّالحونَ». در «زبور» بعد از ذكر (تورات) نوشتيم: «بندگان شايسته ‏ام وارث (حكومت) زمين خواهند شد!» <ref>سوره انبیاء: 105.</ref> آیه مربوط به ظهور حضرت مهدی(عج) می باشد. در متن «زبور» آمده است: زیرا که ستمگران نابود و مومنان و منتظران  وارث زمین خواهند شد و  صالحان را خداوند تأیید می کند. خداوند روزهای کاملان را می داند و میراث آن ها خواهد بود برای همیشه. <ref>کتاب مزامیر، مزمور 37، بندهای 9ـ12 و 17ـ18</ref>علاوه، با دقت به آیه شریفه به دست می آوریم که خداوند می فرماید قبل از اشاره به حکومت صالحان در زبور، حکایت آن را در «ذکر» یعنی  تورات بیان کرده ایم.ر ک، <ref> محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1385ق، ج 51، ص47؛</ref> <ref> علی بن ابراهیم قمی، تفسیر قمی، ذیل آیه انبیاء 105؛</ref> و <ref>فخررازی، تفسیرالکبیر، ذیل آیه مربوطه.</ref> و در جای دیگری می فرماید قوم ها را به انصاف داوری خواهد کرد. آسمان شادی می کند و زمین خرسند می گردد. دریا ها از حجم آب غرش خواهد کرد. صحرا و هرچه در آن است به  شادی در می آید. آنگاه تمام درختان در حضور خداوند آواز نیکو خواهند خواند، زیرا که او برای داوری جهان می آید. <ref>کتاب مزامیر، مزمور 96، بندهای 10ـ13</ref>. در هر صورت، نویدهای منجی در زبور بسیار فراوان است.مثلا در بیش از 35 بخش از مزامیر 150 گانه، نوید ظهور آمده است که برای اطلاعات بیشتر، می توان به متن مزامیر در عهد عتیق مراجعه کرد.

نوید به ظهور منجی در اناجیل معتبر با نام پسر انسان و به این مضمون آمده است: منجی چون برقی است آشکار که از مشرق طلوع و تا مغرب را روشن می کند. ظهور پسر انسان نیز چنین خواهد بود آن گاه که پسر انسان در آسمان طلوع کند، تمام اقوام و طایفه های روی زمین او را می بینند که با قوت و شکوه بر ابر های آسمان سوار است و در آن هنگام آسمان و زمین دگرگون و زایل خواهد شد. اما از آن روز و ساعت و لحظه ظهور هیچ کسی خبر ندارد حتی ملائک آسمان ... به همین دلیل شما همواره آگاه و منتظر باشید، زیرا پسر انسان در ساعتی می آید که شما گمان نمی برید پس غافل نشوید.ا<ref>نجیل متّی، باب24، بندهای 27، 30، 35، 37، 44.</ref>

و باز آمده است پسر انسان در کمال شکوه و جلال می آید و  آن هنگامی است که ملایکه مقدسه در خدمت او هستند. او بر کرسی امارت خواهد نشست در حالی که جمیع امت ها نزد او حاضر می شوند  <ref>انجیل متّی، باب25، بندهای 31، 32.</ref> و آمده است پسر انسان فرشتگان خود را از جهات اربعه از انتهای زمین تا به اقصای فلک دور خود جمع خواهد کردد، ولی از آن روز و ساعت، غیر از پدر هیچ کسی اطلاع ندارد، نه فرشتگان در آسمان و نه پسر از لحظه ظهور خبر ندارند، پس بر حذر بوده و در حال بیداری دعا کنید، زیرا نمی دانید که آن زمان  کی فرا خواهد رسید. <ref>انجیل مرقس، باب13، بندهای 26، 27، 31، 32.</ref>

و باز آمده است کمر همت ببندید و چراغ های خود را روشن نگاه دارید و مانند غلامانی باشید که در انتظار آمدن مولای خود لحظه شماری می کنند تا در را بکوبد و شما در آن حال هوشیار باشید. او زمانی خواهد آمد که شما از آن خبر ندارید، اما همواره آماده باشید.ا<ref>نجیل لوقا، باب12، بندهای 35، 36</ref>  و با همین مضمون <ref> انجیل لوقا، باب21، بندهای 27، 33ـ36.</ref>در انجیل یوحنّا (بندهای 12ـ17) نویدهای جالب و جامعی درباره منجی و موعود آخرالزمان دیده می شود. <ref>مکاشفه یوحنا، باب19؛ رسالة دوم پطرس، باب3.</ref>مطابق نوشته مسترهاکس آمریکایی در کتاب خود به نام قاموس کتاب مقدس، نام«پسر انسان» هشتاد بار در انجیل و ملحقات آن (عهد جدید) تکرار شده است که فقط سی مورد آن بر حضرت عیسی(ع) قابل تطبیق است.<ref>مسترهاکس، قاموس کتاب مقدس، مادة «پسر خواهر»، ص219.</ref>و پنجاه مورد دیگر از نجات دهنده ای سخن می گوید که در آخرالزمان ظهور خواهد کرد و حضرت عیسی نیز همراه او خواهد آمد.