پرش به محتوا

اخوان المسلمین لیبی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۸: خط ۱۸:


== سیر تکامل ==
== سیر تکامل ==
نخستین هسته‌های [[اخوان‌المسلمین]] [[لیبی]] در دوران پادشاهی [[محمد ادریس السنوسی]] در سال 1949 م توسط 3 تن از عناصر تحت تعقیب [[اخوان المسلمین|اخوان]] [[مصر]] به نام‌های «عزالدین ابراهیم - محمود یونس الشریبنی - جلال‌الدین ابراهیم سعده» که به لیبی پناهنده شده بودند، شکل گرفت.
نخستین هسته‌های [[اخوان‌المسلمین]] [[لیبی]] در دوران پادشاهی [[محمد ادریس السنوسی]] در سال 1949 م توسط 3 تن از عناصر تحت تعقیب [[اخوان المسلمین|اخوان]] [[مصر]] به نام‌های «عزالدین ابراهیم - محمود یونس الشریبنی - جلال‌الدین ابراهیم سعده» که به لیبی پناهنده شده بودند، شکل گرفت.


السنوسی چون شخصاً فردی متدین و از پیروان طریقه‌های صوفیه بود، از حضور آنان در کشورش استقبال کرد، اما این اقدام وی با مخالفت «جمال عبدالناصر» مواجه شد و در واکنش به آن مرز استان رقه در شرق لیبی و غرب مصر توسط دولت جمال عبدالناصر مسدود گردید. با این حال، پادشاه لیبی امکاناتی را نیز جهت انجام امور فرهنگی و تبلیغی در اختیار آنها قرار داد؛ بگونه‌ای که [[عزالدین ابراهیم]] اقدام به برگزاری حلقه‌های درس شبانه در مساجد بنغازی نمود و جوانان لیبیایی را با اندیشه‌های [[حسن البنا]] آشنا نمود. به این ترتیب، پس از اندکی شاگردان وی که با علوم دینی آشنا شده بودند، به اقامه [[نماز]] و ایراد خطبه در مساجد سرتاسر این کشور پرداختند.<br>
السنوسی چون شخصاً فردی متدین و از پیروان طریقه‌های صوفیه بود، از حضور آنان در کشورش استقبال کرد، اما این اقدام وی با مخالفت «جمال عبدالناصر» مواجه شد و در واکنش به آن مرز استان رقه در شرق لیبی و غرب مصر توسط دولت جمال عبدالناصر مسدود گردید. با این حال، پادشاه لیبی امکاناتی را نیز جهت انجام امور فرهنگی و تبلیغی در اختیار آنها قرار داد؛ بگونه‌ای که [[عزالدین ابراهیم]] اقدام به برگزاری حلقه‌های درس شبانه در مساجد بنغازی نمود و جوانان لیبیایی را با اندیشه‌های [[حسن البنا]] آشنا نمود. به این ترتیب، پس از اندکی شاگردان وی که با علوم دینی آشنا شده بودند، به اقامه [[نماز]] و ایراد خطبه در مساجد سرتاسر این کشور پرداختند.<br>
==  
 
آغاز فعالیت در لیبی ==
== آغاز فعالیت در لیبی ==


بر این اساس، اولین دفتر [[اخوان‌المسلمین]] [[لیبی]] در سال 1954 م و با حمایت‌های شخص پادشاه در این کشور تاسیس شد، اما اندکی نگذشت که با ترور «محیی الدین السنوسی» پسر عموی پادشاه به دست یکی از اعضای اخوان‌المسلمین، کلیه فعالیت جماعت اخوان‌المسلمین در لیبی ممنوع اعلام شد. لذا اعضای این جماعت با انتشار کتب و‌ مجله‌ها سیاسی و دینی به فعالیت‌های زیر زمینی و نامحسوس روی آوردند و تشکیلات اخوان بتدریج رنگ و بوی مخفی به خود گرفت. در اواسط دهه شصت قرن بیستم میلادی اولین تشکیلات پنهان اخوان‌المسلمین لیبی در بنغازی به ریاست [[شیخ فاتح احواص]] فعالیت خود را آغاز نمود. همزمان تشکیلات دیگری در شهر [[طرابلس]] آغاز به کار نمود. لازم به ذکر است که در این دوره (1952- 1969) اگرچه هیچ یک از اعضای اخوان بازداشت نشدند، اما فعالیت آنها به شدت توسط سازمان‌های امنیتی رصد و کنترل می‌شد.
بر این اساس، اولین دفتر [[اخوان‌المسلمین]] [[لیبی]] در سال 1954 م و با حمایت‌های شخص پادشاه در این کشور تاسیس شد، اما اندکی نگذشت که با ترور «محیی الدین السنوسی» پسر عموی پادشاه به دست یکی از اعضای اخوان‌المسلمین، کلیه فعالیت جماعت اخوان‌المسلمین در لیبی ممنوع اعلام شد. لذا اعضای این جماعت با انتشار کتب و‌ مجله‌ها سیاسی و دینی به فعالیت‌های زیر زمینی و نامحسوس روی آوردند و تشکیلات اخوان بتدریج رنگ و بوی مخفی به خود گرفت. در اواسط دهه شصت قرن بیستم میلادی اولین تشکیلات پنهان اخوان‌المسلمین لیبی در بنغازی به ریاست [[شیخ فاتح احواص]] فعالیت خود را آغاز نمود. همزمان تشکیلات دیگری در شهر [[طرابلس]] آغاز به کار نمود. لازم به ذکر است که در این دوره (1952- 1969) اگرچه هیچ یک از اعضای اخوان بازداشت نشدند، اما فعالیت آنها به شدت توسط سازمان‌های امنیتی رصد و کنترل می‌شد.
==  
 
سیاست قذافی گریبان‌گیر اخوان‌المسلمین ==
== سیاست قذافی گریبان‌گیر اخوان‌المسلمین ==


[[معمر قذافی]] در سال 1969 م طی کودتایی [[محمد ادریس السنوسی|ادریس السنوسی]] را از حکومت خلع و جماهیریه لیبی را تاسیس نمود. از آنجا که وی دارای تفکرات شبه کمونیستی و سوسیالیستی بود، به سرعت مورد مخالفت اخوانی‌ها قرار گرفت و قذافی نیز همچون عبدالناصر به مقابله با اخوان‌المسلمین پرداخت. اگر‌چه اعضای اخوان‌المسلمین حتی تا سال 1973م در مقامات عالی‌رتبه کشوری حضور داشتند، اما از این تاریخ به بعد هر گونه فعالیت اخوان در لیبی به دستور قذافی ممنوع اعلام شد. بطور کلی سیاست قذافی جلوگیری از اختلاط میان دین و سیاست یا به تعبیر خود مسجد و حکومت بود. لذا اخوان لیبی برای دومین بار از فعالیت رسمی محروم شده و عده زیادی از آنها به کشورهای اروپایی و آمریکایی پناهنده شدند. البته، در سال 1980م تعدادی از دانشجویان اخوانی لیبی که در کشورهای دیگر مشغول به تحصیل بودند، به کشور بازگشتند و سعی در راه‌اندازی مجدد تشکیلات اخوان نمودند.
[[معمر قذافی]] در سال 1969 م طی کودتایی [[محمد ادریس السنوسی|ادریس السنوسی]] را از حکومت خلع و جماهیریه لیبی را تاسیس نمود. از آنجا که وی دارای تفکرات شبه کمونیستی و سوسیالیستی بود، به سرعت مورد مخالفت اخوانی‌ها قرار گرفت و قذافی نیز همچون عبدالناصر به مقابله با اخوان‌المسلمین پرداخت. اگر‌چه اعضای اخوان‌المسلمین حتی تا سال 1973م در مقامات عالی‌رتبه کشوری حضور داشتند، اما از این تاریخ به بعد هر گونه فعالیت اخوان در لیبی به دستور قذافی ممنوع اعلام شد. بطور کلی سیاست قذافی جلوگیری از اختلاط میان دین و سیاست یا به تعبیر خود مسجد و حکومت بود. لذا اخوان لیبی برای دومین بار از فعالیت رسمی محروم شده و عده زیادی از آنها به کشورهای اروپایی و آمریکایی پناهنده شدند. البته، در سال 1980م تعدادی از دانشجویان اخوانی لیبی که در کشورهای دیگر مشغول به تحصیل بودند، به کشور بازگشتند و سعی در راه‌اندازی مجدد تشکیلات اخوان نمودند.