طلحه: تفاوت میان نسخه‌ها

| نام = طلحه بن عبیدالله بن عثمان بن عمرو بن کعب بن سعد بن تیم بن مرة بن کعب بن لؤی بن غالب قرشی تیمی

'''طلحة بن عبیدالله''' صحابی پیامبر که در دوران خلافت امام علی (علیه السلام) به همراهی [[زبیر بن عوام]] سردمدار نفاقی بزرگ و برپایی نبرد جمل شدند. طلحه در میان [[اهل سنت]] از جمله <big>عشره مبشره</big> است. اما نقل او در نزد امامیه پذیرفته نیست. طلحه در زمان عثمان حاکم [[بیت‌المقدس]] و [[فلسطین]] بود، اما پس از [[عثمان]] با امام علی (علیه السلام) [[بیعت]] کرد در حالی که در سر هوای امارت داشت. اما هنگامی که امام به [[خلیفه|خلافت]] رسید و در تقسیم [[بیت‌المال]] او را مانند سایر مردمان در نظر گرفت و از امتیازهای خاص برایش صرف‌نظر کرد و توقع او برای سپردن امارت [[بصره]] نیز با مخالفت و ممانعت امام (علیه السلام) روبه‌رو شد [[بیعت]] خویش را به فراموشی سپرد و به بهانه خون‌خواهی [[عثمان]] به همراه زبیر با امام به مخالفت برخاستند و بیعت خویش را شکستند.  

طلحة بن عبیدالله از تیره بنی تیم بن مرة، از قبیله قریش بود که کمتر از ۱۰ سال قبل از [[بعثت]] به دنیا آمد. مادرش صعبة بنت حضرمی در دوران پیامبر(صل الله عليه وسلم) می‌زیست و بنابر گفتار برخی از خاندان طلحه [[مسلمان]] از دنیا رفته است. <ref> بلاذری، جمل من انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱۰، ص۱۲۹</ref>

طلحه بنابر منابع تاریخی هفت زن و دو کنیز ام ولد داشت؛ حمنة بنت جحش، دخترعمه پیامبر(صل الله عليه وسلم)، ام کلثوم دختر ابوبکر، سعدی بنت عوف، خولة بنت قعقاع، و ام حارث بنت قسامه برخی از آنان هستند. <ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۱۶۰-۱۶۱؛ بلاذری، جمل من انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۸۸و۲۴۴، ج۱۰، ص۱۱۷و۱۳۰؛ ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ۱۴۰۳ق، ص۱۵۷</ref>

طلحه توسط ابوبکر به اسلام‌ گرایش یافته و مسلمان شد. ابن هشام، ‌السیرة النبویة، دار المعرفة، ج۱، ص۲۵۱ و ۲۵۲؛ مسعودی، مروج الذهب، ج۲، ص۲۷۷؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ج۲، ص۴۶۸ بنابر نقلی دیگر، راهبی در شام خبر ظهور پیامبری به نام احمد فرزند عبدالمطلب را به طلحه داده و او پس از آمدن به مکه، به همراه ابوبکر مسلمان می‌شود. <ref>بلاذری، جمل من انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱۰، ص۱۱۵؛ بیهقی، دلائل النبوة، ۱۴۰۵ق، مقدمه، ص۲۷؛ ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۲۹</ref>

طلحه و ابوبکر، در ابتدای مسلمان شدن، غالبا توسط نوفل بن خویلد بن عدویه یا عثمان بن عبیدالله، برادر طلحه، شکنجه می‌شده‌اند. بنابر روایات، نوفل (یا عثمان) این دو نفر را با یک طناب به هم می‌بسته تا از نماز خواندن‌شان جلوگیری کند. <ref> ابن هشام، السیرة النبویة، دار المعرفة، ج۱، ص۲۸۲؛ ابن جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۵، ص۱۱۲؛ ابن اثیر، اسدالغابة، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۴۶۸</ref>

طلحه بن عبیدالله، از جمله مهاجرانی است که قبل از هجرت پیامبر (صل الله عليه وسلم)، به همراه برخی از خانواده پیامبر (صل الله عليه وسلم) به مدینه رفت <ref> بلاذری، جمل من انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۲۶۹؛ مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۶۸-۶۹</ref> و در خانه حبیب بن اساف از بنی حرث بن خزرج سکنی گزید.<ref>ابن هشام، السیرة النبویة، دار المعرفة، ج۱، ص۴۷۷</ref> بنابر نقلی، وی در جریان مهاجرت، دو لباس سفید برای پیامبر(صل الله عليه وسلم) و ابوبکر از شام آورده بود و آن دو، لباس‌های سفید شامی را پوشیده و وارد مدینه شده‌اند. <ref>ابن هشام، السیرة النبویة، دار المعرفة، ج۱، ص۴۷۷</ref>

پیامبر (صل الله عليه وسلم) در مکه، بین طلحه و زبیر بن عوام <ref>بلاذری، جمل من انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱۰، ص۶۱</ref> یا سعید بن زید <ref>هاشمی بغدادی، المحبر، دار الآفاق الجدیدة، ص۷۱</ref> یا سعد بن ابی وقاص عقد اخوت بست. حضرت محمد (صل الله عليه وسلم) همچنین پس از مهاجرت به مدینه، بین طلحه و کعب بن مالک <ref> ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۷۶۴</ref> یا ابوایوب انصاری <ref>ابن اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۴۶۸</ref> یا ابی بن کعب <ref>هاشمی بغدادی، المحبر، دار الآفاق الجدیدة، ص۷۳؛ بلاذری، ‌ جمل من انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۲۷۱</ref> در ماجرای عقد اخوت، پیمان برادری بست.

طلحه از جمله راویانی است که روایت مشهوری از پیامبر را نقل کرده که بر اساس آن، پیامبر در پاسخ به این سوال که چگونه باید بر او صلوات فرستاد، پاسخ داده‌اند: بگو: «اللَّهمّ صل علی محمد و علی آل محمد کما صلیت علی إبراهیم إنک حمید مجید و بارک علی محمد و علی آل محمد کما بارکت علی آل إبراهیم إنک حمید مجید.» <ref>مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱۱، ص۳۳</ref> اشخاصی که از وی روایاتی نقل کرده‌اند، عبارتند از فرزندانش: یحیی، موسی و عیسی و همچنین قیس بن ابوحازم، احنف بن قیس، سائب بن یزید، ابوعثمان نهدی و ابوسلمة بن عبدالرحمن. <ref>ذهبی، تاریخ الاسلام، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۵۲۳</ref>

طلحة بن عبیدالله توسط [[ابوبکر]] به اسلام‌گرایش یافته و مسلمان شد. بنابر نقلی دیگر، راهبی در [[شام]] خبر ظهور پیامبری به نام احمد فرزند عبدالمطلب را به طلحه داده و او پس از آمدن به [[مکه]]، به همراه ابوبکر مسلمان می‌شود. <ref>بلاذری، جمل من انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱۰، ص۱۱۵؛ بیهقی، دلائل النبوة، ۱۴۰۵ق، مقدمه، ص۲۷؛ ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۲۹</ref>

طلحه، از جمله مهاجرانی است که قبل از هجرت پیامبر (صل الله عليه وسلم)، به همراه برخی از خانواده پیامبر (صل الله عليه وسلم) به مدینه رفت و در خانه حبیب بن اساف از بنی حرث بن خزرج سکنی گزید. پیامبر (صل الله عليه وسلم) در مکه، بین طلحه و زبیر بن عوام <ref>ابن هشام، ‌السیرة النبویة، دار المعرفة، ج۲، ص۵۶۱</ref> یا سعد بن ابی وقاص [[عقد اخوت]] بست.

از وی روایت می‌کردند. <ref> ابن حجر عسقلانی، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۴۳۰</ref> همچنین طلحه را در کنار:

از دوازده حواری پیامبر (صل الله عليه وسلم) به شمار می‌آورند. <ref>بغدادی، المنمق، ۱۴۰۵ق، ص۴۲۳؛ بسوی، المعرفة و التاریخ، ۱۴۰۱ق، ج۲، ص۵۳۵-۵۳۶</ref>

== مرقد طلحة بن عبیدالله‌ ==

قبر طلحه، از صحابه پیامبر (صل الله عليه وسلم)، در شرق شهر زبیر، میان خرابه‌های بصره قدیم، قرار دارد و ساختمان روی آن، در سال 624 ه. ق، به دست امیر شمس‌الدین باتکین، در دوره مستنصر عباسی، ساخته شده است.<ref>المشاهد ذات القباب المخروطة فی العراق، ص 64</ref> به گزارش ابن‌بطوطه، قبر طلحه در شهر [[بصره]]، در قرن هفتم، [[زیارتگاه|زیارتگاه]] و دارای [[قبه]] و بارگاه و مورد توجه مردم بود و کنارش، زاویه‌ای قرار داشت که در آن، به مسافران طعام می‌دادند. <ref> رحلة ابن بطوطة، ج 2، ص 14؛ مراقد المعارف، ج 1، ص 419</ref>

مرقد طلحه، شامل بنای مربع گنبدداری است که در سمت شرقی آن، [[مسجد]] جدیدی وجود دارد. این مسجد را وزارت اوقاف [[عراق]]، در سال 1393 ه. ق- 1973 م، ساخته است. نمای آن مربع شکل، به طول هر ضلع، ده متر است که بر فراز آن، گنبدی مدور وجود دارد و رواقی نیز متصل به مسجد، به طول ده متر و عرض دو متر، وجود دارد. <ref>تاریخ مساجد البصرة، ص 77</ref>