۸۸٬۱۶۴
ویرایش
(تغییرمسیر به غلاة حذف شد) برچسب: تغییرمسیر حذف شد |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class="wikiInfo">[[پرونده:غلاة.jpg|بندانگشتی|غلاة]]</div> | <div class="wikiInfo">[[پرونده:غلاة.jpg|بندانگشتی|غلاة]]</div> | ||
''' | '''غُلات''' کسانی هستند که دچار غُلُوّ و افراطگرایی درباره بیانگذاران و پیشوایان خود شدند. پدیده ی غلو موجب ترسیم چهرهای آلوده و [[تحریف]] شده از [[دین]] و [[مذهب]] شده و اصل آن را زیر سؤال میبرد و در نهایت راه تکامل و پیشرفت مورد نظر دین را مسدود میکند. از این رو [[ائمه|امامان]] [[مذهب شیعه|شیعه]] به طور جدی با جریان غلو مبارزه کرده و عقاید صحیح را بیان نمودهاند. آنها با افشاگری درباره ی رؤسای غالیان و سرانجام صادر کردن فرمان قتل بعضی از آنان تلاش عظیم و پرثمری را در راه نابودی و اضمحلال این پدیده انجام دادهاند؛ به گونهای که نظیر این تلاش را از سوی آنان در برخورد با هیچ یک از [[مذاهب]] دیگر اسلامی و حتی ادیان غیر اسلامی سراغ نداریم. | ||
== غلاة (غالیان) == | == غلاة (غالیان) == | ||
در اصطلاح به افراد و گروههایی میگویند که اعتقاد به [[اولوهیت]] [[علی بن ابی طالب|امام علی (علیهالسلام)]]<ref> المقالات و الفرق، ص۲۰؛ مقالات الاسلامیین، ج۱، ص۸۳</ref> و سایر ائمه (علیهالسلام)<ref>اختیار معرفه الرجال، صص۴۸۰و۵۱۸و۵۵۵؛ الفرق بین الفرق، ص۲۲۳</ref> از جمله [[ | در اصطلاح به افراد و گروههایی میگویند که اعتقاد به [[اولوهیت]] [[علی بن ابی طالب|امام علی (علیهالسلام)]]<ref> المقالات و الفرق، ص۲۰؛ مقالات الاسلامیین، ج۱، ص۸۳</ref> و سایر ائمه (علیهالسلام)<ref>اختیار معرفه الرجال، صص۴۸۰و۵۱۸و۵۵۵؛ الفرق بین الفرق، ص۲۲۳</ref> از جمله [[جعفر بن محمد (صادق)|امام صادق (علیهالسلام)]]<ref>المقالات و الفرق، ص۵۱و۵۳؛ فرق الشیعه، ص۴۳و۴۴</ref> پیدا کردند و یا قائل به [[نبوت]] آنها شدند<ref>الفرق بین الفرق، ص۲۲۵٫ البته باید توجه داشت که اندیشههای غالیانه فقط در مورد ائمه (علیهالسلام) شیعه ابراز نشده است بلکه در میان سایر ادیان و نیز اهل سنت این گونه اندیشهها در مورد رهبران شان وجود دارد. برای اطلاع بیشتر ر. ک. غالیان کاوشی در جریانها و برایندها، نعمت الله صفری، فصل اول.</ref>. یا ادعا میکردند که فرستاده و رسول خدای مورد ادعای خود هستند<ref>مقالات الاسلامیین، ج۱، ص۶۹</ref>. | ||
این افراد قائل به [[تناسخ]]<ref> المقالات و الفرق، ص۵۸؛ الفرق بین الفرق، ص۲۲۱</ref> و [[حلول]]<ref>فرق الشیعه، ص۴۴؛ مقالات الاسلامیین، ج۱، ص۸۳</ref> بودند یعنی معتقد به انتقال [[ارواح]] از بدنی به بدن دیگر در این دنیا و حلول و تجلی | این افراد قائل به [[تناسخ]]<ref> المقالات و الفرق، ص۵۸؛ الفرق بین الفرق، ص۲۲۱</ref> و [[حلول]]<ref>فرق الشیعه، ص۴۴؛ مقالات الاسلامیین، ج۱، ص۸۳</ref> بودند یعنی معتقد به انتقال [[ارواح]] از بدنی به بدن دیگر در این دنیا و حلول و تجلی روح خدا در بدن ائمه (علیهالسلام) گشتند. همچنین اینان مسلک اباحهگری را در پیش گرفتند و به ارتکاب [[محرمات]] مثل ترک [[نماز]] و [[شرب خمر]] پرداخته و تنها شناخت [[امام]] را برای رستگاری کافی مىدانستند<ref>اختیار معرفه الرجال، ص۵۲۱؛ فرق الشیعه، ص۴۳؛ مقالات الاسلامیین، ج۱، ص۷۵و۷۸</ref>. | ||
این گروه از غالیان افراطی در دوران خود گاهی به عنوان [[طیاره]] (پرواز کننده) خوانده میشدند<ref>اختیار معرفه الرجال، صص۳۲۴و۳۲۶و۴۰۷؛ رجال طوسی، ص۴۹۹</ref>. به این معنی که اینان خیلی از راه حق منحرف شده و به مسیر گمراهی و ضلالت پریدهاند. در کتب رجالی نیز این افراد با عباراتی نظیر غالی المذهب<ref>رجال ابن غضائری، ص۵۶و۸۹</ref> و فاسدالروایه یا فاسدالروایه و الدین معرفی شدهاند. | این گروه از غالیان افراطی در دوران خود گاهی به عنوان [[طیاره]] (پرواز کننده) خوانده میشدند<ref>اختیار معرفه الرجال، صص۳۲۴و۳۲۶و۴۰۷؛ رجال طوسی، ص۴۹۹</ref>. به این معنی که اینان خیلی از راه حق منحرف شده و به مسیر گمراهی و ضلالت پریدهاند. در کتب رجالی نیز این افراد با عباراتی نظیر غالی المذهب<ref>رجال ابن غضائری، ص۵۶و۸۹</ref> و فاسدالروایه یا فاسدالروایه و الدین معرفی شدهاند. | ||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
'''نمونه دیگر''': | '''نمونه دیگر''': | ||
[[یونس بن عبدالرحمن قمی]] از اصحاب نزدیک [[ | [[یونس بن عبدالرحمن قمی]] از اصحاب نزدیک [[موسی بن جعفر (موسی الکاظم)|امام کاظم (علیهالسلام)]] و از مدافعان سرسخت [[امامت]] [[علی بن موسی بن جعفر|امام رضا(علیهالسلام)]]<ref>الغیبه طوسی، ص۶۴؛ رجال نجاشی، ص۴۴۶و۴۴۷</ref> در امر حدیث بسیار سختگیری میکرد و صحت بسیاری از احادیث را منکر میشد. ایشان میگوید: هنگامی که در [[عراق]] بودم با جمعی از اصحاب امام صادق (علیهالسلام) برخورد نمودم از آنان حدیث شنیدم و برخی از کتب آنها را گرفتم. | ||
کتابها را به نزد [[علی بن موسی بن جعفر|امام رضا (علیهالسلام)]] بردم امام پس از مشاهده کتابها بسیاری از احادیث را که منسوب به امام صادق (علیهالسلام) بود را انکار کرده و فرمودند: خدا [[ابوالخطاب]] (از غالیان ملحد زمان امام صادق (علیهالسلام) که بارها از سوی ایشان مورد [[لعن]] قرار گرفت)<ref>المقالات و الفرق، ص۵۵</ref> را لعنت کند و همچنین یاران او را، که تا امروز هم در کتب یاران امام صادق(علیهالسلام) دست میبرند و حدیث جعل میکنند<ref>اختیار معرفه الرجال، ص۲۲۴</ref>. | کتابها را به نزد [[علی بن موسی بن جعفر|امام رضا (علیهالسلام)]] بردم امام پس از مشاهده کتابها بسیاری از احادیث را که منسوب به امام صادق (علیهالسلام) بود را انکار کرده و فرمودند: خدا [[ابوالخطاب]] (از غالیان ملحد زمان امام صادق (علیهالسلام) که بارها از سوی ایشان مورد [[لعن]] قرار گرفت)<ref>المقالات و الفرق، ص۵۵</ref> را لعنت کند و همچنین یاران او را، که تا امروز هم در کتب یاران امام صادق(علیهالسلام) دست میبرند و حدیث جعل میکنند<ref>اختیار معرفه الرجال، ص۲۲۴</ref>. | ||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
در موردی دیگر غالیان جمعیت فراوانی از شیعیان را که در تشییع جنازه [[عبدالله بن ابی یعفور]] شرکت داشتند از زبان امام صادق (علیهالسلام) مرجئه شیعه قلمداد کردند. <ref> اختیار معرفه الرجال، ص۱۳۸</ref> عبدالله بن ابی یعفور شخصی نزدیک به امام صادق (علیهالسلام) بود که تاییدات بینظیری را از سوی ایشان دارد <ref> اختیار معرفه الرجال، ص۲۴۹</ref> و به شدت با افکار و اندیشههای غالیانه مخالفت میکرد<ref>اختیار معرفه الرجال، ص۲۴۷</ref>. | در موردی دیگر غالیان جمعیت فراوانی از شیعیان را که در تشییع جنازه [[عبدالله بن ابی یعفور]] شرکت داشتند از زبان امام صادق (علیهالسلام) مرجئه شیعه قلمداد کردند. <ref> اختیار معرفه الرجال، ص۱۳۸</ref> عبدالله بن ابی یعفور شخصی نزدیک به امام صادق (علیهالسلام) بود که تاییدات بینظیری را از سوی ایشان دارد <ref> اختیار معرفه الرجال، ص۲۴۹</ref> و به شدت با افکار و اندیشههای غالیانه مخالفت میکرد<ref>اختیار معرفه الرجال، ص۲۴۷</ref>. | ||
[[مرجئه]] فرقهای بودند و یا بهتر بگوییم اندیشهای بود که توسط [[بنیامیه]] ایجاد شد و باعث تقویت نظامشان میشد. این اندیشه در میان [[اهلسنت]] رواج یافت. اینان معتقد بودند که معصیت به ایمان ضربه نمیزند و [[عصمت]] از لوازم ضروری [[امامت]] نیست<ref>تاریخ شیعه و فرقههای اسلام، ص۴۲و۴۳</ref>. غالیان با نسبت دادن اندیشههای مرجئه به تشییع کنندگان جنازه ابن ابی یعفور در حقیقت در صدد ضربه زدن به شخص او و اندیشههای معتدلش بودند که در آن زمان طرفداران فراوانی داشت. | [[مرجئه]] فرقهای بودند و یا بهتر بگوییم اندیشهای بود که توسط [[بنی امیه|بنیامیه]] ایجاد شد و باعث تقویت نظامشان میشد. این اندیشه در میان [[اهلسنت]] رواج یافت. اینان معتقد بودند که معصیت به ایمان ضربه نمیزند و [[عصمت]] از لوازم ضروری [[امامت]] نیست<ref>تاریخ شیعه و فرقههای اسلام، ص۴۲و۴۳</ref>. غالیان با نسبت دادن اندیشههای مرجئه به تشییع کنندگان جنازه ابن ابی یعفور در حقیقت در صدد ضربه زدن به شخص او و اندیشههای معتدلش بودند که در آن زمان طرفداران فراوانی داشت. | ||
به طور کلی غالیان مخالفین خود، شیعیان و کسانی که صفات فوق بشری برای ائمه (علیهالسلام) قائل نمیشدند را مقصره <ref>المقالات و الفرق، ص۵۸و۶۱</ref> میخواندند یعنی این که اینان در شناخت حقیقت امام (علیهالسلام) و فضایل او دچار تقصیر شدهاند و از درک کنه آن عاجز ماندهاند که توهینی به خیل عظیم شیعیان محسوب میشد. و این گونه خود و پیروان نظرات شان را در راه صحیح و واقعی معرفی میکردند. | به طور کلی غالیان مخالفین خود، شیعیان و کسانی که صفات فوق بشری برای ائمه (علیهالسلام) قائل نمیشدند را مقصره <ref>المقالات و الفرق، ص۵۸و۶۱</ref> میخواندند یعنی این که اینان در شناخت حقیقت امام (علیهالسلام) و فضایل او دچار تقصیر شدهاند و از درک کنه آن عاجز ماندهاند که توهینی به خیل عظیم شیعیان محسوب میشد. و این گونه خود و پیروان نظرات شان را در راه صحیح و واقعی معرفی میکردند. | ||
خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
فعالیت این جریانات انحرافی اثرات بسیار مخربی در اجتماع بر جای گذاشت و باعث شد که ذهنیت بدی در جامعه نسبت به شیعیان ایجاد شود. | فعالیت این جریانات انحرافی اثرات بسیار مخربی در اجتماع بر جای گذاشت و باعث شد که ذهنیت بدی در جامعه نسبت به شیعیان ایجاد شود. | ||
فعالیت مخرب آنها به حدی بود که امام صادق( ع) در مورد آن فرمود: این وقایع ضررش برای [[اسلام]] و [[مسلمین]] از ضرر قتل [[ | فعالیت مخرب آنها به حدی بود که امام صادق( ع) در مورد آن فرمود: این وقایع ضررش برای [[اسلام]] و [[مسلمین]] از ضرر قتل [[حسین بن علی (سید الشهدا)|امام حسین (علیهالسلام)]] به وسیله [[یزید]] بیشتر است. زیرا این مصائب از جانب گروهی است که دوستی ما را به خود بستهاند و پندارند [[موالات]] ما را در دین خود گرفتهاند و به امامت ما عقیده دارند. سپس میفرمایند: اصولاً این گونه افراد شیعه ما نیستند<ref>اثبات الهداه بالنصوص و المعجزات، ج۷، ص۴۵۶</ref>. | ||
البته احتمال بسیار زیادی وجود دارد که این جریانات به وسیله بعضی محافل سیاسی وابسته به حکومت، مخفیانه حمایت و تأیید میشدند تا از سویی هم ذهنیت مردم را نسبت به ائمه (علیهالسلام) و عموم شیعیان بدبین سازند و هم ائمه (علیهالسلام) و جامعه شیعه را دچار یک معضل درون گروهی کرده، تا ائمه (علیهالسلام) و یارانشان به جای نشر و ترویج معارف اصیل دینی در اجتماع، وقت و همت شان را مصروف دفع اعتقادات باطل آنها کنند که نشانههایی نیز از این نوع روابط موجود است<ref>اختیار معرفه الرجال، ص۵۲۱و۵۵۴</ref>. | البته احتمال بسیار زیادی وجود دارد که این جریانات به وسیله بعضی محافل سیاسی وابسته به حکومت، مخفیانه حمایت و تأیید میشدند تا از سویی هم ذهنیت مردم را نسبت به ائمه (علیهالسلام) و عموم شیعیان بدبین سازند و هم ائمه (علیهالسلام) و جامعه شیعه را دچار یک معضل درون گروهی کرده، تا ائمه (علیهالسلام) و یارانشان به جای نشر و ترویج معارف اصیل دینی در اجتماع، وقت و همت شان را مصروف دفع اعتقادات باطل آنها کنند که نشانههایی نیز از این نوع روابط موجود است<ref>اختیار معرفه الرجال، ص۵۲۱و۵۵۴</ref>. |