پرش به محتوا

سوره آل عمران: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۲۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۸ اکتبر ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - '[[محمد بن عبد‌الله (خاتم الأنبیاء)' به '[[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)'
جز (جایگزینی متن - '[[محمد بن عبد‌الله (خاتم الأنبیاء)' به '[[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)')
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class="wikiInfo">[[پرونده:سوره آل عمران.jpg |جایگزین=سوره آل عمران]]</div>
<div class="wikiInfo">[[پرونده:سوره آل عمران.jpg |جایگزین=سوره آل عمران]]</div>
'''سوره آل عمران''' که ۲۰۰ آیه دارد و در سال سوم [[هجرت]] در [[مدینه]] نازل شده است از [[توحید]] و مقاومت در برابر دشمنان و مردم‌شناسی و در رابطه با [[جنگ بدر]] و [[احد]] و زندگی [[مسلمین]] در آن فراز و نشیب‌ها، سخن می‌‏گوید. در بخشی هم ولادت [[حضرت مریم]] و [[حضرت عیسی|حضرت عیسی]] و [[نصاری|نصاری]] و مجادله با [[اهل کتاب]] مطرح است و از شیوه‏‌های عمل مخالفان و مخالفت‏‌های [[یهودیان]] هم سخن به میان آمده است و در کل بشارتی برای [[اصحاب]] [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الأنبیاء)|پیامبر]] است.  
'''سوره آل عمران''' که ۲۰۰ آیه دارد و در سال سوم [[هجرت]] در [[مدینه]] نازل شده است از [[توحید]] و مقاومت در برابر دشمنان و مردم‌شناسی و در رابطه با [[جنگ بدر]] و [[احد]] و زندگی [[مسلمین]] در آن فراز و نشیب‌ها، سخن می‌‏گوید. در بخشی هم ولادت [[حضرت مریم]] و [[حضرت عیسی|حضرت عیسی]] و [[نصاری|نصاری]] و مجادله با [[اهل کتاب]] مطرح است و از شیوه‏‌های عمل مخالفان و مخالفت‏‌های [[یهودیان]] هم سخن به میان آمده است و در کل بشارتی برای [[اصحاب]] [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پیامبر]] است.  


== مفهوم کلی سوره ==
== مفهوم کلی سوره ==
خط ۵۵: خط ۵۵:


=== نور و سایه در قیامت ===
=== نور و سایه در قیامت ===
بریده می‌گوید: [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الأنبیاء)|نبی اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم)]] فرمود: «[[سوره بقره]] و سوره آل عمران را یاد بگیرید زیرا آنها دو نور هستند و در [[روز قیامت]] برای کسی که آنها را بداند مانند دو ابر یا دو پرده یا دو صف از پرندگان بر او سایه می‌اندازند<ref>ترجمه تفسیر مجمع‌البیان، ج3، ص 222</ref>».
بریده می‌گوید: [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|نبی اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم)]] فرمود: «[[سوره بقره]] و سوره آل عمران را یاد بگیرید زیرا آنها دو نور هستند و در [[روز قیامت]] برای کسی که آنها را بداند مانند دو ابر یا دو پرده یا دو صف از پرندگان بر او سایه می‌اندازند<ref>ترجمه تفسیر مجمع‌البیان، ج3، ص 222</ref>».


=== تاثیر در باروری ===
=== تاثیر در باروری ===
در روایتی پیامبر اکرم(صلی الله علیه) فرموده‌اند اگر سوره آل عمران به زعفران نوشته شود و زنی که حمل بر نمی‌دارد با خود همراه کند به اذن خداوند حامله گردد و اگر آنرا بر درخت یا نخلی ببندند میوه آن درخت بسیار شود و اگر شخصی که معیشت او به سختی می‌گذرد با زعفران بنویسد و همراه خود کند خداوند او را گشایشی دهد و روزی او را برساند<ref>تفسیر جامع، ج1، ص 406</ref>.
در روایتی [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم)]] فرموده‌اند اگر سوره آل عمران به زعفران نوشته شود و زنی که حمل بر نمی‌دارد با خود همراه کند به اذن [[خدا|خداوند]] حامله گردد و اگر آنرا بر درخت یا نخلی ببندند میوه آن درخت بسیار شود و اگر شخصی که معیشت او به سختی می‌گذرد با زعفران بنویسد و همراه خود کند خداوند او را گشایشی دهد و روزی او را برساند<ref>تفسیر جامع، ج1، ص 406</ref>.


== محل و زمان نزول ==
== محل و زمان نزول ==
سوره آل عمران در [[مدینه]] بر پیامبر اسلام(صلی الله علیه) نازل شده است<ref>ترجمه تفسیر مجمع‌البیان، ج3، ص 222</ref>.
سوره آل عمران در [[مدینه]] بر پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) نازل شده است<ref>ترجمه تفسیر مجمع‌البیان، ج3، ص 222</ref>.
از آن جا که سوره آل عمران بعد از [[سوره انفال]] و قضایای جنگ «بدر» و «احد» و «حمراءالاسد» و قبل از [[سوره احزاب]] (و [[جنگ احزاب]] که در سال پنجم اتفاق افتاد<ref>ر. ك مقاصد و اهداف قرآن، ص 57</ref>) فرود آمده، می‌توان گفت که این سوره حدود سال چهارم هجری نازل شده است<ref>تفسیر قرآن مهر، ج3، ص23</ref>.
از آن جا که سوره آل عمران بعد از [[سوره انفال]] و قضایای جنگ «بدر» و «احد» و «حمراءالاسد» و قبل از [[سوره احزاب]] (و [[جنگ احزاب]] که در سال پنجم اتفاق افتاد<ref>ر. ك مقاصد و اهداف قرآن، ص 57</ref>) فرود آمده، می‌توان گفت که این سوره حدود سال چهارم هجری نازل شده است<ref>تفسیر قرآن مهر، ج3، ص23</ref>.


== فضای نزول ==
== فضای نزول ==
نزول سوره آل‌عمران در سال چهارم هجری و پس از سوره انفال در هنگامی بود که پیش از آن حکومت پیامبر(صلی الله علیه) به خاطر تشریع قوانین و مقررات جامعه اسلامی و پیروزی در جنگ بدر، تا حدودی استقرار یافته و مسلمانان را در موقعیت ممتازی قرار داده بود. همین امر هشداری جدی برای دشمنان اسلام به حساب می‌آمد<ref>الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن، ج 5، ص 9</ref>.
نزول سوره آل‌عمران در سال چهارم هجری و پس از [[سوره انفال]] در هنگامی بود که پیش از آن حکومت پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) به خاطر تشریع قوانین و مقررات جامعه اسلامی و پیروزی در [[غزوه بدر|جنگ بدر]]، تا حدودی استقرار یافته و مسلمانان را در موقعیت ممتازی قرار داده بود. همین امر هشداری جدی برای دشمنان اسلام به حساب می‌آمد<ref>الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن، ج 5، ص 9</ref>.


از سویی شکست مسلمانان در جنگ احد، دشمنان اسلام از یهودیان، مسیحیان و مشرکان را نسبت به مقابله با اسلام بی‌باک‌تر کرد و هر کدام به گونه‌ای در صدد خاموش کردن نور اسلام برآمدند. پس از این شکست عبرت‌آموز، [[قریش]] و دیگر احزاب مشرک عرب به یک صف درآمدند تا ضربه نهایی را (در [[خندق]]) فرود آورند. اهل کتاب، از یهودیان متن جزیره گرفته تا مسیحیان حاشیه آن، هماهنگ شدند تا با احتجاج‌ها و جدال‌ها و تشکیک‌ها، ضربه‌ای فکری و روحی به مسلمانان بزنند<ref>پرتوی از قرآن، ج 5، ص6</ref>، و از طرف دیگر دو امپراتوری بزرگِ آن زمان، یعنی [[ایران]] و [[روم]] نیز نسبت به حکومت نوپای اسلام حساس شده بودند<ref>المیزان فی تفسیر القرآن، ج 3، ص6</ref>.
از سویی شکست مسلمانان در جنگ احد، دشمنان اسلام از [[آیین یهودیت|یهودیان]]، [[مسیحیت|مسیحیان]] و [[شرک|مشرکان]] را نسبت به مقابله با اسلام بی‌باک‌تر کرد و هر کدام به گونه‌ای در صدد خاموش کردن نور اسلام برآمدند. پس از این شکست عبرت‌آموز، [[قریش]] و دیگر احزاب مشرک عرب به یک صف درآمدند تا ضربه نهایی را (در [[خندق]]) فرود آورند. اهل کتاب، از یهودیان متن جزیره گرفته تا مسیحیان حاشیه آن، هماهنگ شدند تا با احتجاج‌ها و جدال‌ها و تشکیک‌ها، ضربه‌ای فکری و روحی به مسلمانان بزنند<ref>پرتوی از قرآن، ج 5، ص6</ref>، و از طرف دیگر دو امپراتوری بزرگِ آن زمان، یعنی [[ایران]] و [[روم]] نیز نسبت به حکومت نوپای اسلام حساس شده بودند<ref>المیزان فی تفسیر القرآن، ج 3، ص6</ref>.


این مطالب همگی بیانگر این معناست که این سوره در زمانی نازل شده است که مردم از یهودی و مسیحی و مشرک همه بر علیه اسلام قیام کرده بودند و مسلمانان به شدت در حال دفاع از حوزه دین بودند و لحظه‌ای امنیت نداشتند. از این رو باید همه توان خود را برای مقابله با آنان بسیج می‌کردند<ref>همان</ref>. در این هنگام سوره مبارکه آل‌عمران نازل شد و راه مقابله با دشمنان را به مؤمنان یادآور شد. با توجه به فضای نزول سوره آل‌عمران، می‌توان «بیان راهکارهای ایجاد و تقویت انسجام درونی جامعه دینی و کسب آمادگی لازم برای مقابله با دشمنان نظامی و فرهنگی» را مقصود و غرض اصلی سوره دانست. این مقصود را بسیاری از مفسران برگزیده‌اند و آن را با عبارت‌های مختلف بیان کرده‌اند<ref>الموسوعة القرآنیة، خصائص‌السور، ج 2، ص23؛ مواهب‌الرحمان فی تفسیر القرآن، ج 5، ص5؛ تفسیر أحسن‌الحدیث، ج 2، ص3.</ref>.
این مطالب همگی بیانگر این معناست که این سوره در زمانی نازل شده است که مردم از یهودی و مسیحی و مشرک همه بر علیه اسلام قیام کرده بودند و مسلمانان به شدت در حال دفاع از حوزه دین بودند و لحظه‌ای امنیت نداشتند. از این رو باید همه توان خود را برای مقابله با آنان بسیج می‌کردند<ref>همان</ref>. در این هنگام سوره مبارکه آل‌عمران نازل شد و راه مقابله با دشمنان را به مؤمنان یادآور شد. با توجه به فضای نزول سوره آل‌عمران، می‌توان «بیان راهکارهای ایجاد و تقویت انسجام درونی جامعه دینی و کسب آمادگی لازم برای مقابله با دشمنان نظامی و فرهنگی» را مقصود و غرض اصلی سوره دانست. این مقصود را بسیاری از مفسران برگزیده‌اند و آن را با عبارت‌های مختلف بیان کرده‌اند<ref>الموسوعة القرآنیة، خصائص‌السور، ج 2، ص23؛ مواهب‌الرحمان فی تفسیر القرآن، ج 5، ص5؛ تفسیر أحسن‌الحدیث، ج 2، ص3.</ref>.
خط ۷۴: خط ۷۴:
سوره آل عمران با حروف مقطعه شروع شده است و یکی از هفت سوره طولانی قرآن (سبع طوال) می‌باشد. اقوال در سبع طوال هم مختلف است به گفته بعضی سوره‌های بقره، آل عمران، نساء، مائدة، انعام، اعراف و أنفال به همراه توبه را سبع طوال می‌گویند ولی برخی دیگر هفتمی را یونس می‌دانند و معتقدند که انفال و توبه جزو آنها نیست (این قول سعید بن جبیر می‌باشد)<ref>المحرر الوجیز فی تفسیر الكتاب العزیز، ج 3، ص 373، مفاتیح الأسرار و مصابیح الأبرار، ج 1، ص 30، جامع البیان فی تفسیر القرآن، ج 1، ص 34.</ref>
سوره آل عمران با حروف مقطعه شروع شده است و یکی از هفت سوره طولانی قرآن (سبع طوال) می‌باشد. اقوال در سبع طوال هم مختلف است به گفته بعضی سوره‌های بقره، آل عمران، نساء، مائدة، انعام، اعراف و أنفال به همراه توبه را سبع طوال می‌گویند ولی برخی دیگر هفتمی را یونس می‌دانند و معتقدند که انفال و توبه جزو آنها نیست (این قول سعید بن جبیر می‌باشد)<ref>المحرر الوجیز فی تفسیر الكتاب العزیز، ج 3، ص 373، مفاتیح الأسرار و مصابیح الأبرار، ج 1، ص 30، جامع البیان فی تفسیر القرآن، ج 1، ص 34.</ref>


روایت از رسول خدا(صلی الله علیه) نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جای تورات و سوره‌های مئین را به جای انجیل و سوره‌های مثانی را به جای زبور به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سوره‌های مفصّل فزونی بخشید<ref>جامع البیان فی تفسیر القرآن، ج 1، ص 34</ref>.  
روایت از رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جای تورات و سوره‌های مئین را به جای انجیل و سوره‌های مثانی را به جای زبور به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سوره‌های مفصّل فزونی بخشید<ref>جامع البیان فی تفسیر القرآن، ج 1، ص 34</ref>.  


این احتمال خیلی به ذهن نزدیک می‌رسد که سوره آل عمران همه اش یکباره نازل شده باشد، برای اینکه آیاتش که دویست آیه است ظهوری روشن در بهم پیوستگی و انسجام دارد، و از اول تا به آخر متناسب با هم است، و پیداست که همه اغراض آنها بهم مربوط است<ref>ترجمه تفسیر المیزان، ج 3، ص: 4</ref>.
این احتمال خیلی به ذهن نزدیک می‌رسد که سوره آل عمران همه اش یکباره نازل شده باشد، برای اینکه آیاتش که دویست آیه است ظهوری روشن در بهم پیوستگی و انسجام دارد، و از اول تا به آخر متناسب با هم است، و پیداست که همه اغراض آنها بهم مربوط است<ref>ترجمه تفسیر المیزان، ج 3، ص: 4</ref>.
Writers، confirmed، مدیران
۸۷٬۵۶۷

ویرایش