نجف: تفاوت میان نسخه‌ها

این شهر مرکز استان نجف است و از مقدس‌ترین شهرهای شیعیان و مرکز قدرت سیاسی شیعیان در [[عراق]] به‌شمار می‌رود. نجف همواره محل تردد و اقامت زائران و نیز مشتاقان [[علوم اسلامی|علوم دینی]] است که این عامل در رونق تجارت آن تأثیری بسزا دارد. این شهر مدت زیادی در مسیر کاروان‌هایی قرارداشته که برای انجام [[مناسک حج]] از راه خشکی عازم [[مکه]] و [[مدینه]] بودند. این ویژگی نیز در ارتباط نجف با شهرها و مراکز تأثیر زیادی داشته‌است.

یک عامل مهم آشکار شدن قبر امیرمؤمنان علی (علیه السلام) و برپا شدن بارگاه و حرم آن حضرت است. نخستین بار در زمان امام صادق (علیه السلام) و به فرمان ایشان، قبر امیرمؤمنان آشکار گردید. در روایت صفوان آمده که [[جعفر بن محمد (صادق‌)|امام صادق (علیه السلام)]] پس از آن که ما را به قبر راهنمایی کرد، من به ایشان عرض کردم: فدای تان شوم! آیا اجازه می‌دهید شیعیان کوفه را از این امر آگاه گردانم؟ فرمود: آری، و درهم هایی در اختیار من گذارد تا قبر را تعمیر و بازسازی کنم. قبر حضرت امیر (علیه السلام) پس از آن بر اثر سیل خراب گردید و تا زمان داوود بن علی عباسی (متوفی ١٣٣) به همان حال باقی بود و داوود آن را اصلاح کرد و روی آن صندوقی قرار داد. آنگاه دوباره، قبر شریف تخریب شد و [[هارون الرشید]] آن را بازسازی کرد و در سال ١٧٠ هجری گنبدی بر آن نهاد<ref>دلیل النجف الاشرف، ص٢٣</ref>.

نجف یكی از شهرهای زیارتی [[عراق]] است كه در استانی به همین نام واقع شده و به سبب وجود مزار شریف نخستین پیشوای شیعیان جهان، كعبه آمال و آرزوهای بسیاری از مشتاقان وارادت مندان [[اهل بیت|اهل‌بیت]] است. این شهر با 563000 نفر جمعیت، در 77 كیلومتری جنوب شرقی كربلا و ده كیلومتری جنوب كوفه قرار دارد. وجود شهر باستانی حیره در مجاورت آن، كه تمدن درخشانی در تاریخ عراق دارد، از سابقه تاریخی این منطقه خبر می‌دهد. وادی السلام در شمال و دریای خشك شده نجف در مغرب و صحرایی متصل به بادیة الشام كه تا عربستان و اردن و سوریه ادامه دارد در مغرب آن واقع شده است<ref>عضدالملك، سفرنامه عضدالملك به عتبات عالیات 153. آثار تاریخی این شهر هم چنان موجود است و در معرض بازدید جهان گردان قرار دارد.</ref>.

مرقد حضرت على(علیه السلام) در طول دوران حكومت [[بنی امیه|بنى‌امیه]] پنهان بود و بجز فرزندان آن حضرت و برخى از خواص [[مذهب شیعه|شیعیان]]، كسى از محل آن اطلاعى نداشت. پس از سقوط حكومت اموى و سركار آمدن [[عباسیان|عباسى‌ها]]، با برملا شدن راز محل دفن آن حضرت به تدریج شیعیان بسوى آن رو آوردند.

درباره چگونگی آشكار شدن مرقد مطهر حضرت علی(علیه السلام) در تاریخ آمده است: روزى [[هارون الرشید]] در نجف به شكار رفت. سگ‌ها، آهوان را تعقیب مى ‏كردند آنها به بالاى تل نجف‏ پناه مى ‏بردند و سگ‌ها از تعقیب آن‏ها باز مى ‏ایستادند. هارون الرشید دریافت كه باید در این مكان، سرّى نهفته باشد. پیرمردى از اهالى آنجا را احضار كرد و راز آن را از پیرمرد جویا شد. پیرمرد گفت: براى گفتن سرّ این تل خاك، از شما امان مى‏ خواهم و هارون نیز امانش داد. پیر مرد گفت: در دوران کودکی با پدرم به این‌جا آمدم و پدرم در این مكان زیارت‌نامه مى‏ خواند و [[نماز]] مى ‏گزارد. از پدرم سؤال كردم كه زیارت خواندن در این‌جا چه مناسبتى دارد؟ پاسخ داد: با حضرت امام جعفر صادق (علیه‌السلام) براى زیارت به این‌جا مى ‏آمدم و ایشان فرمود: این‌جا قبر جدش على بن ابى‏طالب (علیه‌السلام) است كه به زودى آشكار خواهد شد. هارون با شنیدن این خبر، دستور حفر آن محل را داد تا به علامت قبرى رسیدند و لوحى در آنجا پیدا شد كه بر روى آن با خط سریانى دو سطر نقش بسته بود كه ترجمه آن چنین است: «این قبرى است كه نوح پیغمبر آن را براى على (علیه‌السلام) وصى محمد (صلى الله علیه و آله) قبل از طوفان به هفتصد سال حفر نمود». هارون اداى احترام نمود و دستور داد خاك‏ها را به جاى اول خود برگردانند. آنگاه نامه اى به [[موسی بن جعفر (موسی الکاظم)|امام موسی کاظم (علیه‌السلام)]] در [[مدینه]] نوشت و صحت این مطلب را از امام موسى (علیه‌السلام) سؤال كرد. ایشان آن محل را به عنوان قبر جدش على بن ابى‏طالب (علیه‌السلام) تأیید كرد. سپس به دستور هارون، سنگ بنایى بر آن قبر نهاده شد كه به «تحجیر هارونى» معروف شد<ref>بحارالانوار: 42 ص 330</ref>.

علی که در مسجد کوفه به دست عبدالرحمن بن ملجم مرادی هنگام نماز صبح ۱۹ [[رمضان]] با شمشیر زخمی گشته‌بود، و در شب جمعه ۲۱ رمضان سال ۴۰ قمری درگذشت، در وصیتی به حسن و حسین محل دفن خود را سفارش کرده بود.

بر اساس وصیتش قبر را پنهان نگه داشتند و جز امامان و برخی شیعیان ویژهٔ این خاندان، کسی از محل دفن آگاهی نداشت. کتاب‌های شیعه به تفصیل سبب نهفتگی قبر را شرح داده‌اند. [[سید بن طاووس]] نوشته‌است: «... پیکر مطهر حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب (علیه السلام) را شبانه خارج کرده و امام حسن و امام حسین (علیه السلام) و [[محمد بن حنفیه|محمد حنیفه]] و عبدالله بن جعفر و عده‌ای از خاندان وی همراه جسد بودند و آن را پشت کوفه دفن نمودند، موقعی که سؤال شد: «چرا قبر را مخفی کردید؟»، در پاسخ فرمودند: «جهت ترس از [[خوارج]]، چون قبر او را نبش می‌نمودند.»؛ ولی پس از سقوط دولت بنی‌امیه و متفرق گشتن خوارج در قرن دوم هجری، در عصر هارون‌الرشید، محل قبر حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب علنی شد.»

حرم امیرالمؤمنین(علیه السلام) در سال‎های اخیر در دست تعمیر و توسعه قرار دارد. قسمت غربی حرم، در طرح توسعه به نام حضرت فاطمه (سلام الله علیها) نامیده شده است. این صحن شامل قسمت بسیار وسیعی از غرب حرم تا مقام امام سجاد(علیه السلام) است و به دست معماران ایرانی ساخته می‌شود. با اجرای این طرح فضای کلی حرم تا ۱۴۰ هزار متر مربع گسترش می‌یابد.

این [[مسجد]] یکی از مساجد قدیم نجف است که در ضلع شرقی صحن واقع شده و دو در دارد که یکی داخل صحن (سومین ایوان سمت راست باب مسم بن عقیل). و دیگری بیرون صحن قرار دارد. این مسجد محل تدریس [[سید ابوالقاسم خوئی|آیت‌الله خویی]] بوده و هم اکنون دیوار حائل ما بین مقبره وی (حجره ۳۱) و مسجد را برداشته و آن را با پنجره‌ای مشبک پوشش داده‌اند.

واقع در شمال شرقی نجف اشرف، یکی از مقدس‌ترین گورستان‌های شیعیان و جهان اسلام است. مقبره حضرت هود، مقبره حضرت صالح و قبر بسیاری از علما، سادات و مقام‌ [[حجت بن حسن (مهدی)|صاحب الزمان (عجل الله تعالی فرجه)]]، مقام امام صادق (علیه السلام) و مقام [[امام سجاد|امام سجاد (علیه السلام)]] در این قبرستان واقع شده است. فضایل بسیاری برای این قبرستان ذکر شده است، همچنین در روایات آمده :«هر مؤمنی در هر جایی از زمین بمیرد به روح او ندا می‌رسد که به وادی‌السلام بپیوندد که جایگاهی از [[بهشت]] است.» و فرشته‌ای به نام «ملک نقاله» وجود دارد که ارواح مؤمنان را از سراسر جهان به این گورستان می‌آورد.

مقام صاحب الزمان(عجل الله تعالی فرجه) واقع در قبرستان وادی‌السلام، جایگاهی مقدس است که به آن حضرت نسبت داده می‌شود و مردم برای زیارت و برگزاری نماز به آنجا می‌روند.

آرامگاه [[هود|حضرت هود]] و [[صالح پیامبر|حضرت صالح (علیه السلام)]] در ابتدای قبرستان وادی‌السلام قرار دارد. بنابر روایات این دو پیامبر در این خطه مدفون شده‌اند.

آرامگاه کمیل بن زیاد نخعی، یکی از یاران وفادار حضرت علی (علیه السلام) در بزرگراه نجف-کوفه قرار دارد. این آرامگاه دارای یک صحن وسیع و گنبدی بزرگ است.

این شهر قبل از هجرت شیخ طوسی، سرزمینی بود كه برخی از [[علویان]] و شیعیان خاص امیرمؤمنان (علیه‌السلام) را در خود جای داده بود. لیكن با هجرت شیخ طوسی دانشجویان علوم اسلامی، نجف اشرف را به مركز شیعه و دانشگاه بزرگ شیعه امامیه تبدیل كردند و پس از آن هزاران دانشجو و متفكر شیعی در این دانشگاه پرورش یافته، به نشر معارف اهل بیت(علیهم‌السلام) همت گماردند.

[[سید محسن حکیم]]/ [[جعفر کاشف‌ الغطاء|شیخ جعفر کاشف الغطا]]/ [[علامه امینی]]/ [[آقابزرگ تهرانی]]/ [[سید محمد باقر صدر|سید محمدباقر صدر]]<ref>سیمای نجف اشرف</ref>.

"""مسجد حنانه"""

این مسجد با بنایی باشکوه و مستحکم در محله «حویش» قرار دارد و با مساعدت و نظارت شیخ مرتضی انصاری ساخته شده است. بزرگان و عالمان حوزه علمیه نجف برخی از کلاس‌های درس خود را در این مسجد برگزار می‌کنند. سید محمد کاظم طباطبایی، از عالمان عصر قاجار، و امام خمینی (رحمةالله) از جمله کسانی بودند که در این مسجد تدریس می‌کردند.

پس از حرم مطهر مهم‌ترین و اساسی‌ترین مکان نجف می‌باشد که در ایام [[اعتکاف]]، معتکفین در آن اقامت می‌کنند. هیچ یک از ساختمان‌های مساجد نجف به استحکام و زیبایی بنای مسجد هندی نیستند مراسم عزاداری امام حسین و ائمه (علیهم‌السلام) و نیز مجالس بزرگداشت علما و بزرگان در آن بر پا می‌گردد.