confirmed
۶۵
ویرایش
(ایجاد مدخل دموکراتیک و دموکراسی) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
== کاستیهای دموکراسی == | == کاستیهای دموکراسی == | ||
حکمرانی جهالت: | |||
* ارسطو پدر علم سیاست دموکراسی را بهعنوان شکل فاسد و گمراه حکومت نوعی از حکمرانی مردم جاهل محکوم کرد. | * ارسطو پدر علم سیاست دموکراسی را بهعنوان شکل فاسد و گمراه حکومت نوعی از حکمرانی مردم جاهل محکوم کرد. | ||
* افلاطون معلم ارسطو آن را حکمرانی جهالت نامید. | * افلاطون معلم ارسطو آن را حکمرانی جهالت نامید. | ||
خط ۲۷: | خط ۲۵: | ||
* در دموکراسی رأیها را میشمارند نه اینکه آنها را وزن کنند. | * در دموکراسی رأیها را میشمارند نه اینکه آنها را وزن کنند. | ||
* خردمندان در جوامع در اقلیتاند. | * خردمندان در جوامع در اقلیتاند. | ||
مطلوبیت ثروت | |||
* اغلب دموکراسیهای جدید سرمایهداریاند. این دموکراسیها از طبقات مالک جانبداری میکنند. رأی کالایی قابلفروش شده و برنده مزایده میتواند آن را خریداری کند. بازرگانان یا سرمایهداران بزرگ آن را میخرند و درنهایت حکومتها را در اختیار میگیرند از مطبوعات و میز خطابهها بهرهبرداری میکنند تا حمایت آنها را برای سیاست مطلوب خود به دست آورند. | * اغلب دموکراسیهای جدید سرمایهداریاند. این دموکراسیها از طبقات مالک جانبداری میکنند. رأی کالایی قابلفروش شده و برنده مزایده میتواند آن را خریداری کند. بازرگانان یا سرمایهداران بزرگ آن را میخرند و درنهایت حکومتها را در اختیار میگیرند از مطبوعات و میز خطابهها بهرهبرداری میکنند تا حمایت آنها را برای سیاست مطلوب خود به دست آورند. | ||
* بریس به اثر زیانبار پول در سیاست اشارهکرده و تأکید میکند که پول از کار قوه مجریه و مقننه جلوگیری میکند و آن را فاسد میکند. دووروژه، موریس. احزاب سیاسی، ترجمه رضا علومی، تهران: | * بریس به اثر زیانبار پول در سیاست اشارهکرده و تأکید میکند که پول از کار قوه مجریه و مقننه جلوگیری میکند و آن را فاسد میکند. دووروژه، موریس. احزاب سیاسی، ترجمه رضا علومی، تهران: | ||
* مارکسیستها دموکراسی آمریکا را دموکراسی پرستش دلار نامیدهاند. | * مارکسیستها دموکراسی آمریکا را دموکراسی پرستش دلار نامیدهاند. | ||
نبود حکومت اکثریت | |||
* منتقدان دموکراسی عقیده دارند دموکراسی دیگر حکومت اکثریت نیست. کارلایل دموکراسی را حکومت فرصتطلبان و شارلاتانها نامید. | * منتقدان دموکراسی عقیده دارند دموکراسی دیگر حکومت اکثریت نیست. کارلایل دموکراسی را حکومت فرصتطلبان و شارلاتانها نامید. | ||
* به عقیده رابرت میشلز عمل و سازمان احزاب از قانون آهنین الیگارشی پیروی میکند. همه گروههای سازمانیافته خواه دولت، احزاب سیاسی، اتحادیههای تجاری، یا هرچه که باشد، بهطور ذاتی غیر دموکراتیک هستند. استدلال او این است که برای عمل مؤثر در جامعه سازمان ضرور است و سازمان ناگزیر مستلزم بروکراسی است و بروکراسی هم قدرت را در دست چند نفر در رأس سلسلهمراتب متمرکز میکند. به عقیده او دموکراسی بدون سازمان قابلتصور نیست. | * به عقیده رابرت میشلز عمل و سازمان احزاب از قانون آهنین الیگارشی پیروی میکند. همه گروههای سازمانیافته خواه دولت، احزاب سیاسی، اتحادیههای تجاری، یا هرچه که باشد، بهطور ذاتی غیر دموکراتیک هستند. استدلال او این است که برای عمل مؤثر در جامعه سازمان ضرور است و سازمان ناگزیر مستلزم بروکراسی است و بروکراسی هم قدرت را در دست چند نفر در رأس سلسلهمراتب متمرکز میکند. به عقیده او دموکراسی بدون سازمان قابلتصور نیست. | ||
* «طبقهای که در مقابل جامعه پرچم ادعاهای مشخص خود را برمیافرازد و بر آن است تا مجموعهای از جهانبینیها یا اندیشههایی را به مرحله تحقیق برساند که از عملکردهای اقتصادی آن طبقه نشئت میگیرد، بهناچار محتاج یک سازمان است. ازآنجاکه این خواست جمعی بر اساس بهکارگیری هرچه کمتر استوار است یا به عبارتی صحبت از صرفهجویی در میان است سازمان در دست ضعفا بهمثابه سلاحی است که برای مبارزه با اقویا به کار میرود.»<ref>روبرت میخلز، '''''جامعهشناسی احزاب،''''' ترجمه احمد نقیبزاده، تهران، نشر قمس ۱۳۶۹، ص ۲۳.</ref> | * «طبقهای که در مقابل جامعه پرچم ادعاهای مشخص خود را برمیافرازد و بر آن است تا مجموعهای از جهانبینیها یا اندیشههایی را به مرحله تحقیق برساند که از عملکردهای اقتصادی آن طبقه نشئت میگیرد، بهناچار محتاج یک سازمان است. ازآنجاکه این خواست جمعی بر اساس بهکارگیری هرچه کمتر استوار است یا به عبارتی صحبت از صرفهجویی در میان است سازمان در دست ضعفا بهمثابه سلاحی است که برای مبارزه با اقویا به کار میرود.»<ref>روبرت میخلز، '''''جامعهشناسی احزاب،''''' ترجمه احمد نقیبزاده، تهران، نشر قمس ۱۳۶۹، ص ۲۳.</ref> | ||
ناکامی در تحقق اصل برابری: | |||
*عالم معتقد است، در دموکراسی برابری مورد تأکید فراوان بوده و بر این فرضیه دروغین مبتنی است که همه ی انسانها در آمادگی برای شرکت در حکومت، هرقدر هم که ارزش واقعی یا توان ذهنی داشته باشند، باهم برابرند. بدین سبب به همه حق رأی دادهشده و در تعیین سیاستهای حکومت یا انتخاب مقامات عمومی رأی هیچکس بیشتر از رأی دیگری ارزش ندارد. اینگونه برابری، ازلحاظ منافع جامعه تعیینکننده است زیرا کمتوجهی به آموزش و دانش کارشناسی، دموکراسی را به حکومت نادانها، بی آموزشها و نالایقها تبدیل میکند. | |||
آموزش دروغین | |||
*منتقدان میگویند دموکراسی به آموزش مدنی نادرستی میانجامد. مبارزات انتخاباتی اغلب مزورانه بوده و واقعیات اغلب تحریف میشود. درواقع عوامفریبان زیرک که با کلامی زیبا و پرطنین اما اغلب بیمعنی و واهی مردم را به دادن رأی مثبت و منفی به این یا آن حزب فرامیخوانند. آنها را اغفال کرده و در میان آنها احساس دروغینی از برابری و خطای ذهن به وجود میآورند که برای حکومت کردن بر کشور از هر کس دیگر مناسبتر هستند.<ref>عالم، عبدالرحمان، '''''بنیادهای علم سیاست،''''' تهران، نشر نی، چاپ بیست و هفتم، ۱۳۹۴، ص 310.</ref> | |||
=مرز= | |||
= مرز = | |||
مرز به معنای خط فاصل و نشانهای است که دو حوزه را از همدیگر جدا ساخته و حدود آن را معین مینماید.<ref>طریحی، فخر الدین بن محمد، '''''مجمع البحرین،''''' تهران: المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة، چاپ سوم، 1375، ج 3، ص 236؛ احمد بن فارس، '''''معجم مقاییس اللغه'''''<nowiki/>''،'' قم: مکتب الاعلام الاسلامی، ج 5، ص 310.</ref> ثغر و حد از واژه های مترادف با مرز است.<ref>زبیدی سید مرتضی حسینی، '''''تاج العَروس من جواهر القاموس،''''' بیروت: دارالفکر، 1414 ه ق، ج 8، ص 148.</ref> ویژگی مرز تقطیع و چندتکه کردن یکچیز است. برخی آن را زمینی که به شکل مربع میسازند و کنارههای آن را بلند کرده و در میانش چیزها میکارند، معنا کردهاند<ref>محمد حسین بن خلف تبریزی، '''''برهان قاطع،''''' تهران: نیما، 1380، ج 4، ص 1986</ref> فراهیدی '''حد''' را وصفی نامیده که موجب فصل و جدایی بین هر چیزی میشود<ref>فراهیدی، خلیل بن احمد، '''''کتاب العین،''''' قم: موسسه دارالهجره، چاپ دوم، 1409 ه ق، ج 3، ص 19.</ref> «'''ثغر»''' در لغت به «'''رخنه»'''، «'''شکاف»''' و «'''منفذ»''' معنا شدهاست.<ref>ابن منظور، محمد بن مکرم، '''''لسان العرب،''''' بیروت: دار الفکر للطباعه و النشر و التوزیع، چاپ سوم، ج 4، ص 103.</ref> همچنین ثغر به محلی که ترس از حمله دشمن در آن محل وجود دارد معنا شده<ref>طریحی، فخر الدین بن محمد، '''''مجمع البحرین،''''' تهران: المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة، چاپ سوم، 1375، ج 3، ص 236.</ref> و از آن به محلی که دشمن از آنجا وارد میشود، یاد میشود.<ref>باقریکبورق، علی، '''''کلیات و مبانی جنگ و استراتژی،''''' تهران: مرکز نشر بینالملل، 1370، 196.</ref> | مرز به معنای خط فاصل و نشانهای است که دو حوزه را از همدیگر جدا ساخته و حدود آن را معین مینماید.<ref>طریحی، فخر الدین بن محمد، '''''مجمع البحرین،''''' تهران: المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة، چاپ سوم، 1375، ج 3، ص 236؛ احمد بن فارس، '''''معجم مقاییس اللغه'''''<nowiki/>''،'' قم: مکتب الاعلام الاسلامی، ج 5، ص 310.</ref> ثغر و حد از واژه های مترادف با مرز است.<ref>زبیدی سید مرتضی حسینی، '''''تاج العَروس من جواهر القاموس،''''' بیروت: دارالفکر، 1414 ه ق، ج 8، ص 148.</ref> ویژگی مرز تقطیع و چندتکه کردن یکچیز است. برخی آن را زمینی که به شکل مربع میسازند و کنارههای آن را بلند کرده و در میانش چیزها میکارند، معنا کردهاند<ref>محمد حسین بن خلف تبریزی، '''''برهان قاطع،''''' تهران: نیما، 1380، ج 4، ص 1986</ref> فراهیدی '''حد''' را وصفی نامیده که موجب فصل و جدایی بین هر چیزی میشود<ref>فراهیدی، خلیل بن احمد، '''''کتاب العین،''''' قم: موسسه دارالهجره، چاپ دوم، 1409 ه ق، ج 3، ص 19.</ref> «'''ثغر»''' در لغت به «'''رخنه»'''، «'''شکاف»''' و «'''منفذ»''' معنا شدهاست.<ref>ابن منظور، محمد بن مکرم، '''''لسان العرب،''''' بیروت: دار الفکر للطباعه و النشر و التوزیع، چاپ سوم، ج 4، ص 103.</ref> همچنین ثغر به محلی که ترس از حمله دشمن در آن محل وجود دارد معنا شده<ref>طریحی، فخر الدین بن محمد، '''''مجمع البحرین،''''' تهران: المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة، چاپ سوم، 1375، ج 3، ص 236.</ref> و از آن به محلی که دشمن از آنجا وارد میشود، یاد میشود.<ref>باقریکبورق، علی، '''''کلیات و مبانی جنگ و استراتژی،''''' تهران: مرکز نشر بینالملل، 1370، 196.</ref> | ||
مرز در اصطلاح برای تفکیک بین دو حوزه سیاسی استعمال میشود. برخی آن را به مرزهای ملی اختصاص داده و عاملی برای تشخیص و جدایی یک واحد متشکل سیاسی و یـک کـشور از دیگر واحدهای مجاور آن میدانند.<ref>حافظ نیا، محمد رضا، '''''مبانی مطالعات سیاسی ـ اجتماعی''،''' قم: کمالالملک، 1378، ص 190.</ref> | مرز در اصطلاح برای تفکیک بین دو حوزه سیاسی استعمال میشود. برخی آن را به مرزهای ملی اختصاص داده و عاملی برای تشخیص و جدایی یک واحد متشکل سیاسی و یـک کـشور از دیگر واحدهای مجاور آن میدانند.<ref>حافظ نیا، محمد رضا، '''''مبانی مطالعات سیاسی ـ اجتماعی''،''' قم: کمالالملک، 1378، ص 190.</ref> | ||
== مرز ملی == | ==مرز ملی== | ||
مرز ملی خطوطی است که حدود نفوذ سیاسی سرزمین تحت حکومت یک دولت ملی را مشخص میکند. این نوع تقسیمبندی در قرن هجدهم و نوزدهم میلادی تأسیس و پس از فروپاشی نظام دوقطبی و جنگ سرد در جهان تقویت شدند.<ref>مجتهدزاده، پیروز، ترجمه حمیدرضا ملکمحمدی، '''''سیاستهای مرزی و مرزهای بینالمللی،''''' تهران: سمت، ۱۳۸۹، ص 158.</ref> عامل اصلی افتراق در مرزهای ملی، ملیت ساکنان یک سرزمین است که امروزه بهعنوان سرچشمه جداییها، واگراییها، همگراییها، دوستیها، دشمنیها و نظایر آن عمل کرده و مناسبات انسانی را شکل میدهند.<ref>حافظ نیا، محمد رضا،'''''جغرافیای سیاسی فضای مجازی،''''' تهران: سمت، ۱۳۹۰، 110.</ref> ویژگی این تقسیمبندی کشورها، تشکیل هویتهای ملی در مقابل هویت دینی است. این پدیده نو محصول اجتنابناپذیر گسترش امپریالیسم جهاننگر بودهاست.<ref>مجتهدزاده، پیروز، ترجمه حمیدرضا ملکمحمدی، '''''سیاستهای مرزی و مرزهای بینالمللی،''''' تهران: سمت، ۱۳۸۹، ص 158.</ref> | مرز ملی خطوطی است که حدود نفوذ سیاسی سرزمین تحت حکومت یک دولت ملی را مشخص میکند. این نوع تقسیمبندی در قرن هجدهم و نوزدهم میلادی تأسیس و پس از فروپاشی نظام دوقطبی و جنگ سرد در جهان تقویت شدند.<ref>مجتهدزاده، پیروز، ترجمه حمیدرضا ملکمحمدی، '''''سیاستهای مرزی و مرزهای بینالمللی،''''' تهران: سمت، ۱۳۸۹، ص 158.</ref> عامل اصلی افتراق در مرزهای ملی، ملیت ساکنان یک سرزمین است که امروزه بهعنوان سرچشمه جداییها، واگراییها، همگراییها، دوستیها، دشمنیها و نظایر آن عمل کرده و مناسبات انسانی را شکل میدهند.<ref>حافظ نیا، محمد رضا،'''''جغرافیای سیاسی فضای مجازی،''''' تهران: سمت، ۱۳۹۰، 110.</ref> ویژگی این تقسیمبندی کشورها، تشکیل هویتهای ملی در مقابل هویت دینی است. این پدیده نو محصول اجتنابناپذیر گسترش امپریالیسم جهاننگر بودهاست.<ref>مجتهدزاده، پیروز، ترجمه حمیدرضا ملکمحمدی، '''''سیاستهای مرزی و مرزهای بینالمللی،''''' تهران: سمت، ۱۳۸۹، ص 158.</ref> | ||
== مرز ایدئولوژیک == | ==مرز ایدئولوژیک== | ||
اساس تقسیمبندی در مرزهای ایدئولوژیکی، عقیده حاکم بر یک سرزمین است که از آن به [[دار الاسلام]] تعبیر میشود. سرزمینی که اتباع حکومت اسلامی در آن زندگی میکنند و مرز املاک ایشان با توابع و لواحق مرز [[جهان اسلام|دارالاسلام]] خواهد بود.<ref>مصباح یزدی، محمد تقی، '''''اختیارات ولی فقیه در خارج از مرزها،''''' مجله حکومت اسلامی، پاییز 1375، شماره 1، ص84.</ref> | اساس تقسیمبندی در مرزهای ایدئولوژیکی، عقیده حاکم بر یک سرزمین است که از آن به [[دار الاسلام]] تعبیر میشود. سرزمینی که اتباع حکومت اسلامی در آن زندگی میکنند و مرز املاک ایشان با توابع و لواحق مرز [[جهان اسلام|دارالاسلام]] خواهد بود.<ref>مصباح یزدی، محمد تقی، '''''اختیارات ولی فقیه در خارج از مرزها،''''' مجله حکومت اسلامی، پاییز 1375، شماره 1، ص84.</ref> | ||
'''[[محمد بن حسن طوسی|شیخ طوسی]]''' دار الاسلام را به سه قسم تقسیم میکند، '''اولاً''' سرزمینهای بناشده در حکومت اسلامی که کفار به آنها دسترسی ندارند، '''ثانیاً''' سرزمینی از کفار که مسلمین بر آن تسلط پیدا کردند، '''ثالثاً''' سرزمین مسلمین که کفار بر آن تسلط پیدا کردند.<ref>طوسی، ابو جعفر، محمد بن حسن، '''''المبسوط فی فقه الإمامیة،''''' تهران: المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة، چاپ سوم، 1387 ه ق.، ج 2، ص 45.</ref> '''[[حسن بن یوسف حلی|علامه حلی]]''' آن را به سرزمینهای تأسیسشده و فتحشده توسط مسلمین تقسیم میکند.<ref>حلّی، علامه، حسن بن یوسف بن مطهر اسدی، '''''تذکرة الفقهاء (ط ـ الحدیثة)،''''' قم: مؤسسه آل البیت علیهمالسلام، 1414 ه ق، ج17، ص 349</ref> برخی با استناد به روایت اسحاق بن عمار از [[موسی بن جعفر (کاظم)]] (علیه السلام)<ref>لَا بَأْسَ بِالصَّلَاةِ فِی الْفِرَاءِ الْیمَانِی- وَ فِیمَا صُنِعَ فِی أَرْضِ الْإِسْلَامِ- قُلْتُ فَإِنْ کانَ فِیهَا غَیرُ أَهْلِ الْإِسْلَامِ- قَالَ إِذَا کانَ الْغَالِبُ عَلَیهَا الْمُسْلِمِینَ فَلَا بَأْسَ. ''«نماز در پوستین یمانی و هر چیزی که در زمین اسلام ساخته شده است اشکال ندارد. به حضرت گفتم اگر در آن سرزمین غیر مسلمانان باشند؟ حضرت فرمود اگر در آن سرزمین مسلمانان غالب باشند اشکال ندارد»؛ شيخ حر عاملى، محمد بن حسن، '''تفصيل وسائل الشيعة إلى تحصيل مسائل الشريعة،''' 30جلد، مؤسسة آل البيت عليهم السلام - قم، 1409 ق. ج 3، ص491.''</ref> دو احتمال در عبارت «'''اذا کان الغالب علیها المسلمین'''» مطرح است، [[شهید ثانی]] منظور حضرت را غلبه افرادی نسبت به غیر مسلمانان بیان میکند؛<ref>عاملی، شهید ثانی، زین الدین بن علی، '''''روض الجنان فی شرح إرشاد الأذهان،''''' 2 جلد، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، 1402 ه ق، ج 2، ص 571.</ref> [[شهید اول]] مراد از غلبه را حکومت و سلطنت مسلمین و حکومت اسلامی در یک سرزمین میداند و دارالاسلام را سرزمینی که تحت تصرف مسلمانان بوده و احکام اسلام در آن، جاری باشد میداند، هرچند مسلمانان در آنجا زندگی نکنند.<ref>عاملی، شهید اول، محمد بن مکی، '''''الدروس الشرعیة فی فقه الإمامیة،''''' قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ دوم، 1417 ه ق، ج 3، ص 78.</ref> [[سید حسین بروجردی|آیتالله بروجردی]] مراد از «اذا کان الغالب علیها المسلمین» را غلبه، حکومت و تسلّط مسلمانان میداند.<ref>بروجردی، آقا حسین طباطبایی، '''''تقریر بحث السید البروجردی،''''' 2 جلد، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1416 ه ق، ج 1، ص 114.</ref> اسلام تنها عقیده را باعث جدایی نوع حکومتها میداند و برایناساس در وهله اول تقسیمات دیگری که بر کشورهای اسلامی عارض شده است، مورد تأیید اسلام نیست.<ref>مصباح یزدی، محمد تقی، '''''اختیارات ولی فقیه در خارج از مرزها،''''' مجله حکومت اسلامی، پاییز 1375، شماره 1، ص 84.</ref> | '''[[محمد بن حسن طوسی|شیخ طوسی]]''' دار الاسلام را به سه قسم تقسیم میکند، '''اولاً''' سرزمینهای بناشده در حکومت اسلامی که کفار به آنها دسترسی ندارند، '''ثانیاً''' سرزمینی از کفار که مسلمین بر آن تسلط پیدا کردند، '''ثالثاً''' سرزمین مسلمین که کفار بر آن تسلط پیدا کردند.<ref>طوسی، ابو جعفر، محمد بن حسن، '''''المبسوط فی فقه الإمامیة،''''' تهران: المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة، چاپ سوم، 1387 ه ق.، ج 2، ص 45.</ref> '''[[حسن بن یوسف حلی|علامه حلی]]''' آن را به سرزمینهای تأسیسشده و فتحشده توسط مسلمین تقسیم میکند.<ref>حلّی، علامه، حسن بن یوسف بن مطهر اسدی، '''''تذکرة الفقهاء (ط ـ الحدیثة)،''''' قم: مؤسسه آل البیت علیهمالسلام، 1414 ه ق، ج17، ص 349</ref> برخی با استناد به روایت اسحاق بن عمار از [[موسی بن جعفر (کاظم)]] (علیه السلام)<ref>لَا بَأْسَ بِالصَّلَاةِ فِی الْفِرَاءِ الْیمَانِی- وَ فِیمَا صُنِعَ فِی أَرْضِ الْإِسْلَامِ- قُلْتُ فَإِنْ کانَ فِیهَا غَیرُ أَهْلِ الْإِسْلَامِ- قَالَ إِذَا کانَ الْغَالِبُ عَلَیهَا الْمُسْلِمِینَ فَلَا بَأْسَ. ''«نماز در پوستین یمانی و هر چیزی که در زمین اسلام ساخته شده است اشکال ندارد. به حضرت گفتم اگر در آن سرزمین غیر مسلمانان باشند؟ حضرت فرمود اگر در آن سرزمین مسلمانان غالب باشند اشکال ندارد»؛ شيخ حر عاملى، محمد بن حسن، '''تفصيل وسائل الشيعة إلى تحصيل مسائل الشريعة،''' 30جلد، مؤسسة آل البيت عليهم السلام - قم، 1409 ق. ج 3، ص491.''</ref> دو احتمال در عبارت «'''اذا کان الغالب علیها المسلمین'''» مطرح است، [[شهید ثانی]] منظور حضرت را غلبه افرادی نسبت به غیر مسلمانان بیان میکند؛<ref>عاملی، شهید ثانی، زین الدین بن علی، '''''روض الجنان فی شرح إرشاد الأذهان،''''' 2 جلد، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، 1402 ه ق، ج 2، ص 571.</ref> [[شهید اول]] مراد از غلبه را حکومت و سلطنت مسلمین و حکومت اسلامی در یک سرزمین میداند و دارالاسلام را سرزمینی که تحت تصرف مسلمانان بوده و احکام اسلام در آن، جاری باشد میداند، هرچند مسلمانان در آنجا زندگی نکنند.<ref>عاملی، شهید اول، محمد بن مکی، '''''الدروس الشرعیة فی فقه الإمامیة،''''' قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ دوم، 1417 ه ق، ج 3، ص 78.</ref> [[سید حسین بروجردی|آیتالله بروجردی]] مراد از «اذا کان الغالب علیها المسلمین» را غلبه، حکومت و تسلّط مسلمانان میداند.<ref>بروجردی، آقا حسین طباطبایی، '''''تقریر بحث السید البروجردی،''''' 2 جلد، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1416 ه ق، ج 1، ص 114.</ref> اسلام تنها عقیده را باعث جدایی نوع حکومتها میداند و برایناساس در وهله اول تقسیمات دیگری که بر کشورهای اسلامی عارض شده است، مورد تأیید اسلام نیست.<ref>مصباح یزدی، محمد تقی، '''''اختیارات ولی فقیه در خارج از مرزها،''''' مجله حکومت اسلامی، پاییز 1375، شماره 1، ص 84.</ref> | ||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
[[رده:مفاهیم و اصطلاحات]] | [[رده:مفاهیم و اصطلاحات]] | ||
[[رده:مرز]] | [[رده:مرز]] | ||
خط ۶۷: | خط ۵۷: | ||
<references /> | <references /> | ||
= نواز شریف = | =نواز شریف= | ||
میان محمد نواز شریف سیاستمدار پاکستانی و نخستوزیر پیشین پاکستان است. وی مؤسس و رهبر [[حزب مسلم لیگ نواز پاکستان]] (1985 م) است.<ref>ویکی پدیا اردو [https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B2_%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81#%D9%86%D8%A7%D8%A7%DB%81%D9%84%DB%8C]</ref> | میان محمد نواز شریف سیاستمدار پاکستانی و نخستوزیر پیشین پاکستان است. وی مؤسس و رهبر [[حزب مسلم لیگ نواز پاکستان]] (1985 م) است.<ref>ویکی پدیا اردو [https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B2_%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81#%D9%86%D8%A7%D8%A7%DB%81%D9%84%DB%8C]</ref> | ||
== زندگینامه == | ==زندگینامه== | ||
نواز شریف در 25 دسامبر 1949 میلادی در یک خانواده کشمیری، در شهر لاهور [[پاکستان]] به دنیا آمد. دوره ابتدایی و دبیرستان تحصیلات خود را در شهر لاهور گذراند. وی مدرک لیسانس خود را در رشته حقوق از دانشگاه پنجاب گرفت. در سال 1981 وزیر دارایی ایالت پنجاب در دوره حکومت [[ضیاء الحق]] شد. برادر او [[شهباز شریف]] نخستوزیر پاکستان از سال 2021 است.<ref>وبگاه [https://www.mizanonline.ir/fa/news/575338/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B2-%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1 میزان]</ref> | نواز شریف در 25 دسامبر 1949 میلادی در یک خانواده کشمیری، در شهر لاهور [[پاکستان]] به دنیا آمد. دوره ابتدایی و دبیرستان تحصیلات خود را در شهر لاهور گذراند. وی مدرک لیسانس خود را در رشته حقوق از دانشگاه پنجاب گرفت. در سال 1981 وزیر دارایی ایالت پنجاب در دوره حکومت [[ضیاء الحق]] شد. برادر او [[شهباز شریف]] نخستوزیر پاکستان از سال 2021 است.<ref>وبگاه [https://www.mizanonline.ir/fa/news/575338/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B2-%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1 میزان]</ref> | ||
== فعالیتهای سیاسی == | ==فعالیتهای سیاسی== | ||
در 6 نوامبر 1990، نواز شریف بهعنوان نخستوزیر منتخب سوگند یادکرد. در ژوئیه 1993 همراه با رئیسجمهور استعفا داد. در دوره وی روابط با کشورهای مسلمان [[آسیای مرکزی]] تقویت شد و برای حل بحران افغانستان جناحهای مختلف افغانستان «[[توافقنامه اسلامآباد]]» را امضا کردند. در سال 1999 [[جنگ کارگیل]] میان هند و پاکستان رخ داد که سبب افزایش فشارهای بینالمللی بر دولت او شد. در 12 اکتبر 1999، نواز شریف تلاش کرد تا [[پرویز مشرف]]، فرمانده وقت ارتش را برکنار کند. ژنرال پرویز مشرف، فرمانده وقت ارتش، در سفری که نواز شریف در حال بازگشت از سریلانکا به کراچی بود، حکومتنظامی در کشور اعلام کرد و باعث سرنگونی دولت نواز شریف شد.<ref>ویکی پدیا [https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B2_%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81#%D9%86%D8%A7%D8%A7%DB%81%D9%84%DB%8C اردو]</ref> | در 6 نوامبر 1990، نواز شریف بهعنوان نخستوزیر منتخب سوگند یادکرد. در ژوئیه 1993 همراه با رئیسجمهور استعفا داد. در دوره وی روابط با کشورهای مسلمان [[آسیای مرکزی]] تقویت شد و برای حل بحران افغانستان جناحهای مختلف افغانستان «[[توافقنامه اسلامآباد]]» را امضا کردند. در سال 1999 [[جنگ کارگیل]] میان هند و پاکستان رخ داد که سبب افزایش فشارهای بینالمللی بر دولت او شد. در 12 اکتبر 1999، نواز شریف تلاش کرد تا [[پرویز مشرف]]، فرمانده وقت ارتش را برکنار کند. ژنرال پرویز مشرف، فرمانده وقت ارتش، در سفری که نواز شریف در حال بازگشت از سریلانکا به کراچی بود، حکومتنظامی در کشور اعلام کرد و باعث سرنگونی دولت نواز شریف شد.<ref>ویکی پدیا [https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B2_%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81#%D9%86%D8%A7%D8%A7%DB%81%D9%84%DB%8C اردو]</ref> | ||
در انتخابات عمومی 2013، [[حزب مسلم لیگ نواز پاکستان|حزب مسلم لیگ نواز]] اکثریت قاطع را به دست آورد. بر این اساس وی برای سومین بار نخستوزیر پاکستان شد. نواز شريف در ٢٨ جولاي ٢٠١٧ براثر اتهامات مالي بار ديگر توسط دادگاه عالی پاکستان از قدرت عزل شد. | در انتخابات عمومی 2013، [[حزب مسلم لیگ نواز پاکستان|حزب مسلم لیگ نواز]] اکثریت قاطع را به دست آورد. بر این اساس وی برای سومین بار نخستوزیر پاکستان شد. نواز شريف در ٢٨ جولاي ٢٠١٧ براثر اتهامات مالي بار ديگر توسط دادگاه عالی پاکستان از قدرت عزل شد. | ||
=== تبعید === | === تبعید=== | ||
پس از کودتای اکتبر 1999 پرویز مشرف، نواز شریف به زندان افتاد و افراد ذکور خانواده شریف با حصر خانگی مواجه شدند. پس از توافق با او و برادرش شهباز شریف و سایر اعضای خانوادهاش برای یک تبعید 10 ساله به عربستان سعودی تبعید شدند.<ref name=":0">وبگاه [https://www.mizanonline.ir/fa/news/575338/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B2-%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1 میزان]</ref> | پس از کودتای اکتبر 1999 پرویز مشرف، نواز شریف به زندان افتاد و افراد ذکور خانواده شریف با حصر خانگی مواجه شدند. پس از توافق با او و برادرش شهباز شریف و سایر اعضای خانوادهاش برای یک تبعید 10 ساله به عربستان سعودی تبعید شدند.<ref name=":0">وبگاه [https://www.mizanonline.ir/fa/news/575338/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B2-%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1 میزان]</ref> | ||
=== اتهام مالی === | ===اتهام مالی=== | ||
افشای [[اسناد پاناما]] باعث شد نواز شریف در 28 ژوئیه 2017 رد صلاحیت شود. در ۶ ژوئیه ۲۰۱۸ نواز شریف به علت سوءاستفاده مالی به ده سال زندان و دخترش، [[مریم شریف]] و دامادش، صفدر اوان نیز به ۷ سال زندان محکوم شدند. وی در 19 نوامبر 2019 برای درمان بیماریاش پاکستان را ترک و راهی لندن شد. او 21 اکتبر 2023 به پاکستان بازگشت.<ref name=":0" /> | افشای [[اسناد پاناما]] باعث شد نواز شریف در 28 ژوئیه 2017 رد صلاحیت شود. در ۶ ژوئیه ۲۰۱۸ نواز شریف به علت سوءاستفاده مالی به ده سال زندان و دخترش، [[مریم شریف]] و دامادش، صفدر اوان نیز به ۷ سال زندان محکوم شدند. وی در 19 نوامبر 2019 برای درمان بیماریاش پاکستان را ترک و راهی لندن شد. او 21 اکتبر 2023 به پاکستان بازگشت.<ref name=":0" /> | ||
=== مسئله فلسطین از نگاه او === | ===مسئله فلسطین از نگاه او=== | ||
محمد نواز شریف پس از بازگشت به پاکستان در شهر «لاهور» گفت: ما برای تسکین درد و رنج ملت مظلوم [[فلسطین]] دعا میکنیم و از خداوند متعال میخواهیم مشکلات فلسطینیها خاتمه پیدا کند. فلسطین با بیش از هفت دهه اشغال نامشروع اسرائیل مواجه است، بیتالمقدس با تهاجم و جنایت یک رژیم غاصب روبهرو است و این هرگز برای ما قابلتحمل نیست. فلسطینیها باید بهحق مشروع خود برای داشتن کشور آزاد و مستقل برسند لذا این حق نباید از آنان غصب شود. وی خواستار نقشآفرینی جامعه جهانی برای توقف جنایات اسرائیل علیه فلسطینیان شد.<ref>خبرگزاری جمهوری [https://www.irna.ir/news/85266080/%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B2-%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D9%84%D9%88%DB%8C-%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87-%D9%81%D9%84%D8%B3%D8%B7%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D9%87%D8%A7-%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%DA%AF%DB%8C%D8%B1%D8%AF اسلامی]</ref> | محمد نواز شریف پس از بازگشت به پاکستان در شهر «لاهور» گفت: ما برای تسکین درد و رنج ملت مظلوم [[فلسطین]] دعا میکنیم و از خداوند متعال میخواهیم مشکلات فلسطینیها خاتمه پیدا کند. فلسطین با بیش از هفت دهه اشغال نامشروع اسرائیل مواجه است، بیتالمقدس با تهاجم و جنایت یک رژیم غاصب روبهرو است و این هرگز برای ما قابلتحمل نیست. فلسطینیها باید بهحق مشروع خود برای داشتن کشور آزاد و مستقل برسند لذا این حق نباید از آنان غصب شود. وی خواستار نقشآفرینی جامعه جهانی برای توقف جنایات اسرائیل علیه فلسطینیان شد.<ref>خبرگزاری جمهوری [https://www.irna.ir/news/85266080/%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B2-%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D9%84%D9%88%DB%8C-%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87-%D9%81%D9%84%D8%B3%D8%B7%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D9%87%D8%A7-%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%DA%AF%DB%8C%D8%B1%D8%AF اسلامی]</ref> | ||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
<references /> | <references /> | ||
= نورعلی شوشتری= | = نورعلی شوشتری= | ||
سردار نورعلی شوشتری، جانشین فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از سال 1381 تا 1388 بود و از فروردین سال 1388 با حفظ سمت، فرمانده '''قرارگاه قدس''' نیروی زمینی شد. ایشان به توصیه رئیس جمهور وقت، [[سید علی حسینی خامنهای|آیت الله سید علی خامنهای]]، فرمانده عملیات مرصاد بود. تلاش برای ایجاد وحدت میان اقوام بلوچ و [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] سیستان و بلوچستان از اقدامات مهم او در دوره مسئولیتش در قرارگاه قدس سپاه پاسداران است.<ref name=":1">خبرگزاری [https://www.tabnak.ir/fa/news/739660/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%88-%D9%86%D8%AD%D9%88%D9%87-%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%AA-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%B4%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DB%8C تابناک]</ref> | سردار نورعلی شوشتری، جانشین فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از سال 1381 تا 1388 بود و از فروردین سال 1388 با حفظ سمت، فرمانده '''قرارگاه قدس''' نیروی زمینی شد. ایشان به توصیه رئیس جمهور وقت، [[سید علی حسینی خامنهای|آیت الله سید علی خامنهای]]، فرمانده عملیات مرصاد بود. تلاش برای ایجاد وحدت میان اقوام بلوچ و [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] سیستان و بلوچستان از اقدامات مهم او در دوره مسئولیتش در قرارگاه قدس سپاه پاسداران است.<ref name=":1">خبرگزاری [https://www.tabnak.ir/fa/news/739660/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%88-%D9%86%D8%AD%D9%88%D9%87-%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%AA-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%B4%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DB%8C تابناک]</ref> | ||
== زندگی نامه == | ==زندگی نامه== | ||
نوعلی شوشتری 14 اسفند 1327<ref>[https://www.golzar.info/316101/%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DB%8C/ گلزار]</ref> در روستای «'''ینگجه'''» از توابع بخش سرولایت نیشابور<ref name=":1" /> در خانوادهای کشاورز به دنیا آمد. پیش از انقلاب اسلامی ایران در جلسات [[سید علی حسینی خامنهای|سید علی خامنهای]] شرکت داشت.<ref name=":2">روزنامه [http://khorasanrazavi.khorasannews.com/newspaper/BlockPrint/203005 خراسان]</ref> وی پس از انقلاب اسلامی ایران و تشکیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی عضو این نهاد شد.<ref name=":2" /> | نوعلی شوشتری 14 اسفند 1327<ref>[https://www.golzar.info/316101/%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DB%8C/ گلزار]</ref> در روستای «'''ینگجه'''» از توابع بخش سرولایت نیشابور<ref name=":1" /> در خانوادهای کشاورز به دنیا آمد. پیش از انقلاب اسلامی ایران در جلسات [[سید علی حسینی خامنهای|سید علی خامنهای]] شرکت داشت.<ref name=":2">روزنامه [http://khorasanrazavi.khorasannews.com/newspaper/BlockPrint/203005 خراسان]</ref> وی پس از انقلاب اسلامی ایران و تشکیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی عضو این نهاد شد.<ref name=":2" /> | ||
== دفاع مقدس == | ==دفاع مقدس== | ||
نورعلی شوشتری از همرزمان [[مهدی باکری]] و [[عبدالحسین برونسی]] بود. فرماندهی محورهای مختلف جبهه جنوب در کانامه او است. از نظر سپهبد [[صیاد شیرازی]] او فرماندهی موفق در عملیات مرصاد بود. [[سید روح الله موسوی خمینی|امام خمینی]] خطاب به ایشان فرمود: «در این دنیا که نمی توانم کاری بکنم. اگر آبرویی داشته باشم در آن دنیا قطعاً شما را شفاعت خواهم کرد».<ref>روزنامه [http://khorasanrazavi.khorasannews.com/newspaper/BlockPrint/203005 خراسان]</ref> از مسئولیتهای او در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی میتوان به فرماندهی لشکر 5 قرارگاه نجف، قرارگاه حمزه و جانشینی فرمانده نیروی زمینی سپاه اشاره نمود. ایشان از اول فروردین 1388 تا زمان شهادتش فرمانده قرارگاه قدس زاهدان را بر عهده داشت. | نورعلی شوشتری از همرزمان [[مهدی باکری]] و [[عبدالحسین برونسی]] بود. فرماندهی محورهای مختلف جبهه جنوب در کانامه او است. از نظر سپهبد [[صیاد شیرازی]] او فرماندهی موفق در عملیات مرصاد بود. [[سید روح الله موسوی خمینی|امام خمینی]] خطاب به ایشان فرمود: «در این دنیا که نمی توانم کاری بکنم. اگر آبرویی داشته باشم در آن دنیا قطعاً شما را شفاعت خواهم کرد».<ref>روزنامه [http://khorasanrazavi.khorasannews.com/newspaper/BlockPrint/203005 خراسان]</ref> از مسئولیتهای او در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی میتوان به فرماندهی لشکر 5 قرارگاه نجف، قرارگاه حمزه و جانشینی فرمانده نیروی زمینی سپاه اشاره نمود. ایشان از اول فروردین 1388 تا زمان شهادتش فرمانده قرارگاه قدس زاهدان را بر عهده داشت. | ||
===شهادت === | ===شهادت=== | ||
نورعلی شوشتری همراه با سران طوایف و علمای اهل سنت بلوچستان حاضر در همایش «'''وحدت سران طوایف»''' در استان سیستان و بلوچستان در 27 مهر 1388 توسط گروهک «'''[[جند الله]]'''» به شهادت رسید.<ref>مسیح بلوچستان نوشته شهرداری [https://neyshabur.ir/home/singleArticle/144/%D9%86%D9%88%D8%B1%20%D8%B9%D9%84%D9%8A%20%D8%B4%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%B1%D9%8A%20%D8%8C%20%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%AD%20%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 نیشابور]</ref> | نورعلی شوشتری همراه با سران طوایف و علمای اهل سنت بلوچستان حاضر در همایش «'''وحدت سران طوایف»''' در استان سیستان و بلوچستان در 27 مهر 1388 توسط گروهک «'''[[جند الله]]'''» به شهادت رسید.<ref>مسیح بلوچستان نوشته شهرداری [https://neyshabur.ir/home/singleArticle/144/%D9%86%D9%88%D8%B1%20%D8%B9%D9%84%D9%8A%20%D8%B4%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%B1%D9%8A%20%D8%8C%20%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%AD%20%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 نیشابور]</ref> | ||
====پیام تسلیت [[سید علی حسینی خامنهای|آیت الله سید علی خامنهای]]==== | ====پیام تسلیت [[سید علی حسینی خامنهای|آیت الله سید علی خامنهای]]==== |