جنگ تبوک: تفاوت میان نسخه‌ها

'''غزوه تبوک''' یکی از جنگ‌هایی است که به سرکردگی [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پیامبر گرامی (ص)]] بر علیه سپاهیان روم، به وقوع پیوسته است. حرکت سپاه [[اسلام]] به فرماندهی پیامبر اکرم (ص) برای جلوگیری از حمله رومیان در منطقه تبوک بود که بدون درگیری به پایان رسید. به پیغمبر اسلام خبر رسیده بود رومیان در صدد تهیه سپاه برای حمله به حدود مرزی [[عربستان]] و شمال کشور اسلام هستند و می‌خواهند نفوذ خود را در آن ناحیه توسعه داده و تثبیت کنند. رسول خدا (ص) با شنیدن این خبر تصمیم گرفت با سپاهی گران شخصا به جنگ آنان برود و خیال تعرض و حمله به کشور اسلامی را از سر رومیان بیرون کند و به همین منظور بر خلاف جنگ‌های قبلی که مقصد جنگ را اعلام نمی‌کرد در این جنگ اعلام کرد قصد رفتن به تبوک و جنگ با رومیان را دارد و ثروتمندان مسلمان را نیز وادار کرد تا به هر اندازه می‌توانند برای تجهیز سپاه و تهیه آذوقه کمک کنند. چنانکه مورخین گفته‌اند:گروه زیادی چون [[عثمان بن عفان]]، [[طلحه]]، [[عباس بن عبدالمطلب]]، [[زبیر]] و [[عبدالرحمن بن عوف]] کمک‌های مالی شایانی برای تجهیز سپاه کردند و برخی از منافقین نیز برای خود نمایی مبالغی پرداختند.

اتفاقا آن ایام مصادف با اواخر تابستان و فصل گرمای کشنده [[حجاز]] و برداشت محصول خرمای مدینه و از نظر خشکسالی و کم آبی نیز سالی استثنایی بود و راستی برای مسلمانان مسافرت دشوار و سختی بود و گرد آوردن سپاهی که بتواند در برابر سپاه مجهز و فراوان روم مقابله و برابری کند کاری بسیار مشکل و دشوار، اما عزم راسخ و ایمان کامل پیغمبر اسلام به کمک الهی و تعقیب هدف نهایی خود همه این مشکلات را حل کرد و روزی که لشکر اسلام از مدینه حرکت می‌کرد سی هزار سرباز که مرکب از ده هزار سواره و بیست هزار پیاده بود همراه داشت.

ناگفته پیداست که در چنین شرایطی یک عده منفی باف و مخالف هم هستند که به واسطه علاقه مفرط به دنیا و نداشتن ایمان و نبودن روح فداکاری در آنان، برای خود بهانه‌ها می‌تراشند تا از زیر بار وظیفه دینی شانه خالی کنند و بلکه برای افراد دیگر نیز وظیفه تعیین کرده و دست به کار شکنی و مخالفت می‌زنند و تا جایی که بتوانند مانع پیشرفت کارها می‌شوند، بخصوص که در دل هم نفاق و عداوت و دشمنی با اصل هدف و مرام داشته باشند.

محیط مدینه هم که از نخستین روز ورود پیغمبر اسلام آلوده به چنین افراد منافقی بود و در فرصت‌های مختلف از کارشکنی و مشوب ساختن اذهان عمومی نسبت به رهبر عالی قدر اسلام و اهداف عالیه او خودداری نمی‌کردند وقتی از ماجرا مطلع شدند به اقتضای طبیعت آلوده و ناپاک خود با تبلیغات مسموم و نیش زدن از شرکت افراد در این جهاد مقدس با هر وسیله و امکان، جلوگیری می‌نمودند و کم کم پا را فراتر نهاده به صورت گروهی و دسته جمعی به فعالیت‌های مخفی و پنهانی علیه پیغمبر اسلام و منع از بسیج لشکر دست زدند.

در برابر اینان افرادی هم بودند که دلباخته جانبازی در راه دین و عاشق شرکت در این جنگ بودند اما در اثر فقر و تنگدستی نتوانستند برای خود آذوقه و مرکبی تهیه کنند و به ناچار به نزد پیغمبر آمده و از آن حضرت خواستند تا مرکبی به آنها بدهد که در رکاب آن حضرت به جنگ رومیان بروند و چون با پاسخ منفی پیغمبر رو به رو شدند و از آن بزرگوار شنیدند که فرمود: «من مرکبی ندارم که در اختیار شما بگذارم از شدت غم و اندوه اشک در دیدگانشان‌ گردش کرد و سرشکشان بر چهره جاری شد» و در تاریخ اسلام به بکائین معروف شدند که نام یک یک آنها را نیز تاریخ نویسان در کتاب‌های خود ثبت کرده و نوشته‌اند.

برای نخستین بار بود که پیغمبر خدا(ص) به علی بن ابیطالب دستور داد در مدینه بماند و سرپرستی خانواده و خویشان او را به عهده بگیرد با اینکه در همه نبردها و سفرهای قبلی علی(ع) ملازم رکاب و پرچمدار آن حضرت در جنگ‌ها بود و چون این مطلب تازگی داشت بهانه‌ای به دست منافقان افتاد تا به یاوه‌سرایی بپردازند و هر کس پیش خود نوعی تفسیر و تأویل کند و نسبت بهانه‌جویی به پیغمبر و یا علی بن ابیطالب(ع) بدهند.

برخی تن پروران که خود از ترس گرما و سختی، جمع‌آوری محصول را بهانه کرده و در مدینه مانده بودند گفتند: علی(ع) هم از ترس گرما و دوری راه و مشکلات آن بهانه‌جویی کرده و همراه پیغمبر(ص) نرفته است و جمعی دیگر گفتند: حضور علی(ع) در این سفر بر پیغمبر(ص) سنگین و دشوار بوده و از این رو پیغمبر(ص) برای بردن او بهانه‌جویی کرده و به عنوان سرپرستی خانواده و خویشان او را در شهر گذارده است.

اما پاسخی را که پیغمبر خدا بعدا به علی(ع) داد و علت این کار را بیان فرمود به صورت رمز و کنایه پرده از روی اغراض پلید و نیت‌های فاسد و آلوده آنها برداشت و در همان سخنان، مقام علی(ع) را تا سر‌حد خلیفه بلافصل و جانشین واقعی خود بالا برد و با این بیانی که همه مورخین [[اهل سنت]] و [[محدثین]] آنها ذکر کرده‌اند، جلوی همه یاوه سرائی‌ها را نیز گرفت.

مورخین مزبور مانند [[ابن هشام]] و [[طبری]] و [[ابن اثیر]] و دیگران و [[اهل حدیث]] نیز مانند [[بخاری]] و [[ترمذی]] و [[نسایی]] و دیگران<ref>احقاق الحق، ج 5،صص 234/132</ref> با مختصر اختلاف و اجمال و تفصیل از راویان مختلف نقل کرده‌‌اند که وقتی این سخنان به گوش علی بن ابی‌طالب(ع) رسید اسلحه خود را برداشته و به دنبال پیغمبر(ص)آمد و در «ثنیة الوداع» یا «جرف» به آن حضرت رسیده و سخن منافقان را به رسول خدا(ص)عرض کرد.

و در برخی از نقل‌ها است که خود علی(ع)نیز به عنوان استفسار از این ماجرا عرض کرد:

و بدین ترتیب یک سند مسلم و قطعی را برای خلافت بلافصل و جانشینی علی(ع) پس از خود بیان فرمود و جز مقام نبوت همه مقام‌های دیگری را که هارون پس از [[موسی(ع)]] داشت یعنی مقام خلافت و وصایت و وزارت و برادری، همه را برای علی(ع) پس از خود اثبات فرمود و ضمنا با بیان بالا یعنی جمله «ان المدینة لا تصلح الا بی او بک» فهماند که منافقان و دشمنان اسلام در کمین و فرصت هستند تا در این موقعیت حساس یعنی پس از فتح مکه و سرکوبی تمام دشمنان و تسلیم قبایل دیگر، در غیاب من ضربه خود را به مدینه بزنند و تنها کسی که می‌تواند غیبت مرا در مدینه جبران کند و جلوی این توطئه را بگیرد و اساسا وجود او در مدینه مانع انجام نقشه و توطئه آنهاست تو هستی و مدینه در این موقعیت جز به وجود من یا تو اصلاح پذیر نیست و مصلحت نیست که من و تو هر دو از مدینه خارج شویم!