۸۷٬۷۸۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۴۱: | خط ۱۴۱: | ||
1ـصغرای قیاس، که عبارت است از حکم عقل به حسن دفاع انسان از جان و عرض و مال و میهن خود، و قبح تسلیم شدن به دشمنی که به میهن او تجاوز کرده، و حقوق و اموال او را غصب میکند، و این حکم از احکام عقل عملی است؛ <br> | 1ـصغرای قیاس، که عبارت است از حکم عقل به حسن دفاع انسان از جان و عرض و مال و میهن خود، و قبح تسلیم شدن به دشمنی که به میهن او تجاوز کرده، و حقوق و اموال او را غصب میکند، و این حکم از احکام عقل عملی است؛ <br> | ||
2ـ کبرای قیاس، و آن عبارت است از ملازمه بین حکم عقل و حکم شرع و اینکه اگر عقل به حسن دفاع و قبح تسلیم در برابر دشمن حکم کند، شرع نیز بر طبق آن به وجوب دفاع و حرمت تسلیم حکم میکند، و این حکم از احکام عقل نظری است. <br> | 2ـ کبرای قیاس، و آن عبارت است از ملازمه بین حکم عقل و حکم شرع و اینکه اگر عقل به حسن دفاع و قبح تسلیم در برابر دشمن حکم کند، شرع نیز بر طبق آن به وجوب دفاع و حرمت تسلیم حکم میکند، و این حکم از احکام عقل نظری است. <br> | ||
البته این بدان معنا نیست که دو عقل وجود دارد، بلکه فرق بین آن دو از لحاظ متعلق حکم عقل است؛ یعنی اگر عقل به حسن یا قبح عمل خاصی، از قبیل قبح ظلم و حسن عدل، و قبح تسلیم شدن در برابر دشمن ـ در صورتی که توانایی مقاومت و احتمال پیروزی وجود داشته باشد ـ و حسن دفاع، و أمثال آن حکم کند، این حکم را حکم عقل عملی گویند، زیرا حکم عقل در امور عملی است، و اگر حکم او در امور نظری باشد، | البته این بدان معنا نیست که دو عقل وجود دارد، بلکه فرق بین آن دو از لحاظ متعلق حکم عقل است؛ یعنی اگر عقل به حسن یا قبح عمل خاصی، از قبیل قبح ظلم و حسن عدل، و قبح تسلیم شدن در برابر دشمن ـ در صورتی که توانایی مقاومت و احتمال پیروزی وجود داشته باشد ـ و حسن دفاع، و أمثال آن حکم کند، این حکم را حکم عقل عملی گویند، زیرا حکم عقل در امور عملی است، و اگر حکم او در امور نظری باشد، آن را حکم عقل نظری گویند، و حکم به ملازمه بین حکم عقل و شرع از این قبیل است. <br> | ||
به هر حال، از قیاسی که از این دو مقدمه (یعنی صغری و کبری) مرکب است، اینگونه نتیجه میگیریم که شرع به وجوب دفاع و ایستادن در برابر دشمن و حرمت تسلیم شدن در برابر او، در صورتی که توانایی مقاومت و احتمال معقولی از پیروزی وجود داشته باشد، حکم میکند.<br> | به هر حال، از قیاسی که از این دو مقدمه (یعنی صغری و کبری) مرکب است، اینگونه نتیجه میگیریم که شرع به وجوب دفاع و ایستادن در برابر دشمن و حرمت تسلیم شدن در برابر او، در صورتی که توانایی مقاومت و احتمال معقولی از پیروزی وجود داشته باشد، حکم میکند.<br> | ||
اکنون به توضیح این دو مقدمه و نتیجه به دست آمده از آنها میپردازیم: <br> | اکنون به توضیح این دو مقدمه و نتیجه به دست آمده از آنها میپردازیم: <br> |