۸۸٬۱۷۷
ویرایش
اباضیه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
اگر بخواهیم دربارهٔ اباضیه‌های عمان که محل تولد جابر ابن زید است کمی صحبت کنیم مطالب زیر قابل ذکر است؛ [[عمان]] واقع در جنوب شرقی [[جزیرة العرب|شبه جزیره عربستان]]، کشوری سلطان نشین است، پایتخت آن شهر مسقط می‌باشد به روایت اصطخری آب و هوای آنجا گرم استوایی می‌باشد. شهرهای صحار، صور، قلهات و دبا مهمترین شهرهای عمان بوده‌اند؛ اما امروزه مسقط بندرگاه مهم عمان است، مردم این کشور بیشتر پیرو مذهب اباضی هستند قبلا کانون امامت فرقه اباضی شهر نزوی بوده است. اولین کسی که از اهل عمان مسلمان شد مازن بن غضوبه می‌باشد یکسال پس از اسلام آوردن مازن، گروه دیگری از اهل عمان به نزد پیامبر رفتند و اسلام آوردند. پادشاه ایران در این زمان شیرویه بود و مرزبان ایرانی عمان هم باذان نام داشت و شیرویه از مرزبان خواست که راجع به پیامبر نوظهور تحقیق کند مرزبان در اثر این ملاقات مسلمان شد و اکثریت اهل عمان را نیز به اسلام درآورد. | اگر بخواهیم دربارهٔ اباضیه‌های عمان که محل تولد جابر ابن زید است کمی صحبت کنیم مطالب زیر قابل ذکر است؛ [[عمان]] واقع در جنوب شرقی [[جزیرة العرب|شبه جزیره عربستان]]، کشوری سلطان نشین است، پایتخت آن شهر مسقط می‌باشد به روایت اصطخری آب و هوای آنجا گرم استوایی می‌باشد. شهرهای صحار، صور، قلهات و دبا مهمترین شهرهای عمان بوده‌اند؛ اما امروزه مسقط بندرگاه مهم عمان است، مردم این کشور بیشتر پیرو مذهب اباضی هستند قبلا کانون امامت فرقه اباضی شهر نزوی بوده است. اولین کسی که از اهل عمان مسلمان شد مازن بن غضوبه می‌باشد یکسال پس از اسلام آوردن مازن، گروه دیگری از اهل عمان به نزد پیامبر رفتند و اسلام آوردند. پادشاه ایران در این زمان شیرویه بود و مرزبان ایرانی عمان هم باذان نام داشت و شیرویه از مرزبان خواست که راجع به پیامبر نوظهور تحقیق کند مرزبان در اثر این ملاقات مسلمان شد و اکثریت اهل عمان را نیز به اسلام درآورد. | ||
خوارجی که از زمان خلافت | خوارجی که از زمان خلافت [علی بن ابی‌طالب|حضرت علی (علیه‌السلام)]] شروع به شکل گرفتن نمودند بعدها به دسته‌های مختلف بخش شدند که از آن جمله صفریان، نجدات، اباضیه، عجارده و... بودند، اما اکنون اباضیه آن تفکرات تند و شدید خوارج را ندارند ولی به هر حال آنها را جزء خوارج می‌دانند. | ||
== شخصیت‌های اباضی عمان == | == شخصیت‌های اباضی عمان == | ||
# الامام جابر ابن زید، قواعد و اصول مذهبی فرقه اباضیه را ایشان پی‌ریزی کرده است. | # الامام جابر ابن زید، قواعد و اصول مذهبی فرقه اباضیه را ایشان پی‌ریزی کرده است. | ||
# ابوعبیده مسلم ابن ابی کریمه تمیمی؛ تکمیل صورت نهایی مذهب اباضی به لحاظ فکری و عقیدتی و تحریر آرا و اقوال آن در زمان وی انجام شد. | # ابوعبیده مسلم ابن ابی کریمه تمیمی؛ تکمیل صورت نهایی مذهب اباضی به لحاظ فکری و عقیدتی و تحریر آرا و اقوال آن در زمان وی انجام شد. | ||
| خط ۳۰: | خط ۲۹: | ||
=== ویژگی‌های فقهی این مذهب === | === ویژگی‌های فقهی این مذهب === | ||
مصادر تشریع اباضی قرآن، سنت، اجماع، قیاس و استدلال می‌باشد، | مصادر تشریع اباضی قرآن، سنت، اجماع، قیاس و استدلال می‌باشد، | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۲: | ||
== ممیزات فقهی اباضیه == | == ممیزات فقهی اباضیه == | ||
# شهادت به یکتایی خدا، نبوت، حقانیت قرآن، عباداتی مثل نماز و روزه را جزء ایمان می‌دانند. | # شهادت به یکتایی خدا، نبوت، حقانیت قرآن، عباداتی مثل نماز و روزه را جزء ایمان می‌دانند. | ||
# از ممیزات فقهی اباضیه اعتدال آنان در بین افراط و تفریط است این اعتدال در چند جنبه مورد بررسی قرار می‌گیرد: | # از ممیزات فقهی اباضیه اعتدال آنان در بین افراط و تفریط است این اعتدال در چند جنبه مورد بررسی قرار می‌گیرد: | ||
| خط ۷۰: | خط ۶۷: | ||
== تحولات تاریخی اباضیه == | == تحولات تاریخی اباضیه == | ||
اندیشه اباضیه از سال 132 مذهب رسمی عمان شد. البته اولین تاریخ رسمی ورود اباضیه به عمان بین سال‌های 75 تا 95 می‌باشد، وقتی جابر ابن زید توسط حجاج ابن یوسف ثقفی از بصره به عمان تبعید شد. چند دلیل اجابت اهل عمان به دعوت اباضیه عبارتنداز؛ اولا اینکه جابر خود اهل ازد است و قبیله غالب در عمان هم همین قبیله بوده است. علاوه بر این افکار معتدل و آرا رهبر اباضی یعنی جابر ابن زید نیز در این مساله نقش مهمی‌داشته است. در اواخر دوران اموی، اباضیان به صورت غیر رسمی و در مرحله کتمان در جبال و کوهستان‌های عمان زندگی می‌کردند و آنها عمر ابن عبدالعزیز را امیرالمومنین می‌خواندند. در زمان عباسیان هم که جناح ابن عباده و محمد ابن جناح حاکم عباسی بودند ودر قدرت‌یابی اباضیه نقش موثری داشتند. پس از سال‌ها دعوت مخفیانه و کتمانی اباضیه توسط داعیان و رهبران این فرقه بالاخره تمامی تلاش‌های گذشتگان برای اقامه امامت و حاکمیت اباضیه در عمان به ثمر نشست. | اندیشه اباضیه از سال 132 مذهب رسمی عمان شد. البته اولین تاریخ رسمی ورود اباضیه به عمان بین سال‌های 75 تا 95 می‌باشد، وقتی جابر ابن زید توسط حجاج ابن یوسف ثقفی از بصره به عمان تبعید شد. چند دلیل اجابت اهل عمان به دعوت اباضیه عبارتنداز؛ اولا اینکه جابر خود اهل ازد است و قبیله غالب در عمان هم همین قبیله بوده است. علاوه بر این افکار معتدل و آرا رهبر اباضی یعنی جابر ابن زید نیز در این مساله نقش مهمی‌داشته است. در اواخر دوران اموی، اباضیان به صورت غیر رسمی و در مرحله کتمان در جبال و کوهستان‌های عمان زندگی می‌کردند و آنها عمر ابن عبدالعزیز را امیرالمومنین می‌خواندند. در زمان عباسیان هم که جناح ابن عباده و محمد ابن جناح حاکم عباسی بودند ودر قدرت‌یابی اباضیه نقش موثری داشتند. پس از سال‌ها دعوت مخفیانه و کتمانی اباضیه توسط داعیان و رهبران این فرقه بالاخره تمامی تلاش‌های گذشتگان برای اقامه امامت و حاکمیت اباضیه در عمان به ثمر نشست. | ||
==امامان اباضیه== | |||
امامان اباضیه به ترتیب عبارتنداز؛ | امامان اباضیه به ترتیب عبارتنداز؛ | ||
جلندی بن مسعود، محمد ابن عبدالله ابن ابی عفان، وارث ابن کعب خروصی، غسان ابن عبدالله یحمدی، عبدالملک ابن حمید، مهنا ابن جیفر، راشد ابن نظر. حضور استعمارگران در منطقه و بالخصوص در عمان و عدم اقتدار ارگان امامت در جامعه دینی و سیاسی قرن نهم و دهم هجری، باعث استقرار دولت‌های غربی در این کشور می‌شود. | جلندی بن مسعود، محمد ابن عبدالله ابن ابی عفان، وارث ابن کعب خروصی، غسان ابن عبدالله یحمدی، عبدالملک ابن حمید، مهنا ابن جیفر، راشد ابن نظر. حضور استعمارگران در منطقه و بالخصوص در عمان و عدم اقتدار ارگان امامت در جامعه دینی و سیاسی قرن نهم و دهم هجری، باعث استقرار دولت‌های غربی در این کشور می‌شود. | ||
=عقاید کلامی اباضیه= | ==عقاید کلامی اباضیه== | ||
دسته‌ای این عقیده را دارند که اباضیه تنها در مساله تخطئه حکمیت و شرط ندانستن قرشی بودن امام با سایر فرق تفاوت دارند؛ اما در سایر مسائل درنهایت با یکی از فرق موافق هستند چنانچه مثلا در مساله صفات خدا، رویت، تنزیه، تاویل و حدوث قرآن با معتزله و شیعه توافق دارند رای آنها در مساله شفاعت به معتزله نزدیک است. چند مورد از تفاوت‌ها و توافق‌های آنها را با مذاهب دیگر ذکر می‌کنیم، | دسته‌ای این عقیده را دارند که اباضیه تنها در مساله تخطئه حکمیت و شرط ندانستن قرشی بودن امام با سایر فرق تفاوت دارند؛ اما در سایر مسائل درنهایت با یکی از فرق موافق هستند چنانچه مثلا در مساله صفات خدا، رویت، تنزیه، تاویل و حدوث قرآن با معتزله و شیعه توافق دارند رای آنها در مساله شفاعت به معتزله نزدیک است. چند مورد از تفاوت‌ها و توافق‌های آنها را با مذاهب دیگر ذکر می‌کنیم، | ||
=تفاوت‌های آنها با اهل سنت و اشاعره= | =تفاوت‌های آنها با اهل سنت و اشاعره= | ||
| خط ۹۷: | خط ۹۲: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
* اباضیه، سایت رحماء. | * اباضیه، سایت رحماء. | ||
{{فرق و مذاهب}} | {{فرق و مذاهب}} | ||
[[رده:فرق و مذاهب]] | [[رده:فرق و مذاهب]] | ||