۸۷٬۹۳۹
ویرایش
جعفریه (پیروان ابوالفضل جعفر بن حرب همدانی): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
== شرح حال == | == شرح حال == | ||
جعفربنحرب [[متکلم]] [[معتزله|معتزلی]] قرن دوم و سوم بود. وی در طبقه هفتم [[معتزله|معتزله]] و از رؤسای معتزلیان [[بغداد]] و از شاگردان عیسی‌بن‌صبیح مردار و [[ابوالهذیل علاف|ابوالهذیل‌علاف]] به‌شمار می‌رفت و در سال 236 هجری‌قمری درگذشت<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 138</ref>. | جعفربنحرب [[متکلم]] [[معتزله|معتزلی]] قرن دوم و سوم بود. وی در طبقه هفتم [[معتزله|معتزله]] و از رؤسای معتزلیان [[بغداد]] و از شاگردان عیسی‌بن‌صبیح مردار و [[ابوالهذیل علاف|ابوالهذیل‌علاف]] به‌شمار می‌رفت و در سال 236 هجری‌قمری درگذشت<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 138</ref>. این شخصیت را از زمره عابدان و زاهدان معرفی کرده‌اند و دارای روابطی با [[واثق عباسی]] (م: 232هـ. ق) بوده است<ref>زرکلی خیر الدین، الاعلام قاموس التراجم، ج2، ص123</ref><ref>ذهبی محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج9، ص219 </ref><ref>مقریزی احمد بن علی، المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، ج2، ص 346</ref>. | ||
این شخصیت را از زمره عابدان و زاهدان معرفی کرده‌اند و دارای روابطی با [[واثق عباسی]] (م: 232هـ. ق) بوده است<ref>زرکلی خیر الدین، الاعلام قاموس التراجم، ج2، ص123</ref> | |||
== تاریخچه == | == تاریخچه == | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۱: | ||
=== حسن و قبح عقلی === | === حسن و قبح عقلی === | ||
عموم معتزله [[حسن و قبح عقلی]] را قبول دارند، اما این پرسش وجود دارد که آیا خداوند بر ظلم قدرت دارد؟ بعضی نقل کرده‌اند که که جعفربنحرب، مانند جعفر‌بن‌‌مبشّر و نیز ابوجعفر اسکافی، معتقد بود که خدا قدرت ظلم بر عقلا را ندارد، اما قادر است به کودکان و دیوانگان ظلم کند<ref> شهرستانی محمد‌بن‌عبدالکریم، الملل و النحل، بیروت، نشر سید محمد کیلانی، سال 1404 قمری و 1984 میلادی، ج ۱، ص ۵۸ ۵۹.</ref> | عموم معتزله [[حسن و قبح عقلی]] را قبول دارند، اما این پرسش وجود دارد که آیا خداوند بر ظلم قدرت دارد؟ بعضی نقل کرده‌اند که که جعفربنحرب، مانند جعفر‌بن‌‌مبشّر و نیز ابوجعفر اسکافی، معتقد بود که خدا قدرت ظلم بر عقلا را ندارد، اما قادر است به کودکان و دیوانگان ظلم کند<ref> شهرستانی محمد‌بن‌عبدالکریم، الملل و النحل، بیروت، نشر سید محمد کیلانی، سال 1404 قمری و 1984 میلادی، ج ۱، ص ۵۸ ۵۹.</ref><ref>جرجانی میر سید‌شریف، شرح‌‌المواقف، مصر، نشر محمد بدرالدین نعسانی حلبی، سال 1325 قمری و 1907 میلادی، چاپ افست قم، سال 1370 شمسی، ج ۸، ص ۳۸۱.</ref>. | ||
=== نظریه لطف === | === نظریه لطف === | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۰: | ||
=== امامت === | === امامت === | ||
جعفربنحرب [[امامت]] را مانند جعفر‌بن‌‌مبشّر، از مصالح‌‌دین و شناخت آن را از مجرای عقل می‌دانسته است. این دو متکلم بر همین اساس امامت مفضول بر فاضل را جایز می‌دانستند، چرا که امامت با این تعریف برای اجرای اموری چون اقامه‌حدود و قضاوت و جنگ و سایر مسائل اجتماع است. پس قرار گرفتن این کار برعهده مفضول با وجود فاضل، بدون اشکال است | جعفربنحرب [[امامت]] را مانند جعفر‌بن‌‌مبشّر، از مصالح‌‌دین و شناخت آن را از مجرای عقل می‌دانسته است. این دو متکلم بر همین اساس امامت مفضول بر فاضل را جایز می‌دانستند، چرا که امامت با این تعریف برای اجرای اموری چون اقامه‌حدود و قضاوت و جنگ و سایر مسائل اجتماع است. پس قرار گرفتن این کار برعهده مفضول با وجود فاضل، بدون اشکال است<ref> شهرستانی محمد‌بن‌عبدالکریم، الملل و النحل، بیروت، چاپ محمد سید کیلانی، سال 1404 قمری و سال 1986 میلادی، ج ۱، ص۱۶۰</ref>. | ||
<ref> شهرستانی محمد‌بن‌عبدالکریم، الملل و النحل، بیروت، چاپ محمد سید کیلانی، سال 1404 قمری و سال 1986 میلادی، ج ۱، ص۱۶۰</ref>. | |||
== آرای تفسیری و فقهی == | == آرای تفسیری و فقهی == | ||
جعفر بن حرب در تفسیر و [[فقه]] نیز آرایی داشته است | جعفر بن حرب در تفسیر و [[فقه]] نیز آرایی داشته است<ref> علم‌الهدی علی بن حسین، امالی السیدالمرتضی، قاهره، چاپ شنقیطی احمد بن امین سال 1325 قمری، ج۲، جزء۴، ص۱۵۶ </ref><ref> طوسی محمد بن حسن، العدة فی اصول الفقه، قم، چاپ انصاری قمی محمد رضا، سال 1376 شمسی، ج۲، ص۶۰۱ </ref><ref>طبرسی، تفسیر مجمع‌البیان، سوره اعراف: ۸۹، ۱۰۱، سوره آل‌عمران: ۱۵۲،.</ref><ref>اشعری علی بن اسماعیل، مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلّین، چاپ هلموت ریتر، ویسبادن، سال ۱۴۰۰ قمری، ج۱، ص ۲۰۳، </ref><ref> مفید محمد بن محمد، اوائل المقالات فی المذاهب و المختارات، تهران، چاپ مهدی محقق، سال 1372 شمسی، ج۱، ص ۱۰۲و ۱۰۳</ref><ref> خیاط عبدالرحیم بن محمد، الانتصار و الرد علی‌ابن الراوندی الملحد، قاهره، سال 1988 میلادی، چاپ محمد حجازی، ج۱، ص ۱۵۳</ref>. | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||