۸۷٬۹۸۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۹: | خط ۹: | ||
}} | }} | ||
'''سوره الرحمن''' ملقب به '''عروس قرآن'''، پنجاه و پنجمین [[سوره قرآن]] است که در جزء ۲۷ جای دارد. نامگذاری این سوره به نام «الرحمن» که یکی از نامهای الهی است، از کلمه آغازین سوره گرفته شده است. درباره [[مکی]] یا [[مدنی]] بودن این سوره اختلاف است. سوره الرحمن سوره ۵۵ از قرآن است و ۷۸ آیه دارد و در [[مکه]] نازل شده است. | '''سوره الرحمن''' ملقب به '''عروس قرآن'''، پنجاه و پنجمین [[سوره قرآن]] است که در جزء ۲۷ جای دارد. نامگذاری این سوره به نام «الرحمن» که یکی از نامهای الهی است، از کلمه آغازین سوره گرفته شده است. درباره [[مکی]] یا [[مدنی]] بودن این سوره اختلاف است. سوره الرحمن سوره ۵۵ از قرآن است و ۷۸ آیه دارد و در [[مکه]] نازل شده است. | ||
فضائل و خواص این سوره بقدری زیاد است که این لقب برازنده آن است. [[فاطمه بنت محمد (زهرا)|حضرت زهرا( | فضائل و خواص این سوره بقدری زیاد است که این لقب برازنده آن است. [[فاطمه بنت محمد (زهرا)|حضرت زهرا (سلامالله علیها)]] کسی که سوره الرحمن را قرائت کنند، ساکن [[بهشت]] فردوس میخوانند. | ||
== الرحمن == | == الرحمن == | ||
خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
== علت نامگذاری == | == علت نامگذاری == | ||
# «سوره الرحمن»؛ سبب نامگذاری آن به «الرحمن»، آیۀ نخست این سوره است که واژۀ «الرحمن» در آن به کار رفته است<ref>همان</ref>. | # «سوره الرحمن»؛ سبب نامگذاری آن به «الرحمن»، آیۀ نخست این سوره است که واژۀ «الرحمن» در آن به کار رفته است<ref>همان</ref>. | ||
# «سوره عروس قرآن»؛ وجه تسمیۀ سوره به این اسم به جهت روایتی از [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر اسلام( | # «سوره عروس قرآن»؛ وجه تسمیۀ سوره به این اسم به جهت روایتی از [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر اسلام(صلّیالله علیه وآله)]] است که این سوره را عروسالقرآن نامیده است<ref>مجمعالبيان في تفسيرالقرآن، ج 9، ص 296.</ref>. | ||
# «سوره آلاء»؛ به جهت تکرار مکرر این لفظ و نیز ذکر نعمتهای الهی در این سوره میباشد. | # «سوره آلاء»؛ به جهت تکرار مکرر این لفظ و نیز ذکر نعمتهای الهی در این سوره میباشد. | ||
خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
== فضائل، خواص و ثواب قرائت == | == فضائل، خواص و ثواب قرائت == | ||
[[ابی بن کعب|ابیبنکعب]] گوید: [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|حضرت رسول( | [[ابی بن کعب|ابیبنکعب]] گوید: [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|حضرت رسول (صلّیالله علیه وآله)]] فرمود: «هر کس سوره الرحمن را قرائت کند خدا بر ضعف و ناتوانی او ترحم نماید و او سپاس و شکر آنچه را که خدا بر او انعام نموده بجا آورده است» | ||
از [[موسی بن جعفر (کاظم)|حضرت موسیبنجعفر( | از [[موسی بن جعفر (کاظم)|حضرت موسیبنجعفر (علیهالسّلام)]] از پدران گرامیش از [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیغمبر (صلّیالله علیه وآله)]] روایت شده که فرمود: «برای هر چیزی عروسی است و عروس قرآن سوره الرحمن است». | ||
[[ابوبصير|ابوبصیر]] از [[جعفر بن محمد ( | [[ابوبصير|ابوبصیر]] از [[جعفر بن محمد (صادق)|امام صادق (علیهالسّلام)]] روایت نموده که فرمود: «ترک نکنید قرائت الرحمن را و قیام به آن را زیرا که آن در دلهای منافقین قرار نمیگیرد و [[روز قيامت|روز قیامت]] در صورت آدمی در زیباترین صورت و خشبوترین بوی به نزد پروردگارش میآید تا آنکه میایستد در جایی که هیچکس نزدیکتر از او به خدا نیست، پس خدای سبحان به او میفرماید چه کسی در زندگانی دنیا قیام به حق تو نموده و به قرائت تو مداومت کرد؟، پس سوره الرحمن میگوید: «ای پروردگارم فلانی و فلانی و فلانی پس صورت ایشان سفید میشود پس به آنها میفرماید، [[شفاعت]] کنید در هر کس که دوست دارید، پس شفاعت میکنند تا آنکه باقی نماند برای ایشان غایتی و کسی نباشد که برای او شفاعت کنند پس به ایشان میگویند داخل بهشت شوید و هر کجا که خواستید مسکن نمائید». | ||
[[حمادبنعثمان]] میگوید: امام صادق( | [[حمادبنعثمان]] میگوید: امام صادق (علیهالسّلام) فرمود: «لازم است که هر مردی سوره الرحمن را در روز [[جمعه]] قرائت کند پس هر وقت که خواند «فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ» بگوید: لا بشی ء من آلائك رب اكذب». | ||
حضرت صادق( | حضرت صادق (علیهالسّلام) فرمود: «کسی که در شب سوره الرحمن را بخواند، و بعد از هر «فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ» بگوید «لا بشی ء من آلائك رب اكذب»، [[خدا|خداوند]] [[ملائکه|فرشته]] و ملکی بر او موكّل کند اگر در اوّل شب خواند که او را تا صبح حفظ نماید و اگر در هنگام صبح آن را خواند موكّل فرماید بر او فرشته ای که او را تا شب حفظ کند»<ref>ترجمه تفسير مجمعالبيان، ج 24، ص 55-54.</ref>. | ||
== محل و زمان نزول == | == محل و زمان نزول == | ||
خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
== ویژگی == | == ویژگی == | ||
سوره الرحمن در لسان مبارک پیامبر اسلام( | سوره الرحمن در لسان مبارک پیامبر اسلام (صلّیالله علیه وآله) به عنوان «عروس قرآن» نامیده شده است. | ||
* آیۀ «فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُما تُکَذِّبانِ» سیویک بار در سوره الرحمن تکرار شده است. این آیه میپرسد: «کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را تکذیب میکنید؟» و در احادیث از امام صادق | * آیۀ «فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُما تُکَذِّبانِ» سیویک بار در سوره الرحمن تکرار شده است. این آیه میپرسد: «کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را تکذیب میکنید؟» و در احادیث از امام صادق (علیهالسّلام) روایت شده که در هنگام قرائت سوره الرحمن، در نزد آن سیویک بند بگویید: «لا بِشَی ءٍ من آلائِك ربِّ اكَذِّبُ» یعنی: «پروردگارا هیچ کدام از نعمتهایت را تکذیب نمیکنم»<ref>تفسير قرآن مهر، ج 20، ص 120.</ref>. | ||
* آیه «مدهامتان» با یک کلمه کوتاهترین آیه قرآن (بدون در نظر گرفتن حروف مقطعه) میباشد که در سوره الرحمن قرار دارد. | * آیه «مدهامتان» با یک کلمه کوتاهترین آیه قرآن (بدون در نظر گرفتن حروف مقطعه) میباشد که در سوره الرحمن قرار دارد. | ||
* این سوره تنها سورهای است که بعد از بسم الله الرحمن الرحیم با نامی از اسماء خداوند متعال آغاز شده است. | * این سوره تنها سورهای است که بعد از بسم الله الرحمن الرحیم با نامی از اسماء خداوند متعال آغاز شده است. | ||
* سوره الرحمن از [[سور مفصلات]] میباشد<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313.</ref> [[ابن قتیبه]] میگوید: ... مفصلات سورههای کوچکی هستند که بعد از [[سور مثانی]] آمدهاند اینکه چرا این سورهها را مفصل نامیدهاند به خاطر کوتاه بودن آنها و اینکه بسیار به واسطه بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ از یکدیگر جدا شدهاند<ref>جامع البيان فی تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>. | * سوره الرحمن از [[سور مفصلات]] میباشد<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313.</ref> [[ابن قتیبه]] میگوید: ... مفصلات سورههای کوچکی هستند که بعد از [[سور مثانی]] آمدهاند اینکه چرا این سورهها را مفصل نامیدهاند به خاطر کوتاه بودن آنها و اینکه بسیار به واسطه بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ از یکدیگر جدا شدهاند<ref>جامع البيان فی تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>. | ||
* روایتی است که از رسول خدا( | * روایتی است که از رسول خدا (صلّیالله علیه وآله) نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جای [[تورات]] و سورههای مئین را به جای [[انجيل|انجیل]] و سورههای مثانی را به جای [[زبور]] به من داد و پروردگارم مرا با دادن سورههای مفصّل فزونی بخشید<ref>جامع البيان فی تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>. | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == |