۸۷۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
==الف. نصوص قرآنی== | ==الف. نصوص قرآنی== | ||
۱ ـ '''"لا یَتَّخِذِ الْمُؤمِنُونَ الْکافِرینَ اَوْلِیاءَ مِنْ دُونِ المُؤمِنینَ وَ مَنْ یَفْعَلْ ذلِکَ فَلَیْسَ مِنَ اللهِ فی شَیءٍ اِلاّ اَنْ تَتَّقُوا مِنْهُمْ تُقاةً وَ یُحَذِّرَکُمُ اللهُ نَفْسَهُ وَ اِلَی اللهِ المَصیرُ'''؛نباید اهل ایمان مؤمنان را واگذاشته، از [[کافران]] دوست بگیرند، و هر کس چنین کند رابطه اش را با خدا بریده است، مگر برای برحذر بودن از شرّشان، و خدا شما را از عقاب خود میترساند، و بازگشت همه به سوی خدا خواهد بود." | |||
سرخسی حنفی به این آیه بر جواز تقیه استدلال کرده است و نیز مراغی در تفسیر این آیه گفته است: | سرخسی حنفی به این آیه بر جواز تقیه استدلال کرده است و نیز مراغی در تفسیر این آیه گفته است: | ||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
۲ ـ'''"مَنْ کَفَرَ بِاللهِ مَنْ بَعْدَ اِیمانِهِ اِلاّ مَنْ اُکْرِهَ وَ قَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِاْلإیمانِ وَلکِنْ مَنْ شَرَحَ بِالْکُفْرِ صَدْرًا فَعَلَیْهِمْ غَصْبٌ مِنَ اللهِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظیمٌ"'''. مفاد [[آیه]] کریمه این است که هر کس پس از ایمان آوردن با قصد و اختیار کفر را برگزیند و اظهار کفر کند، مشمول غضب و عذاب الهی خواهد شد، مگر کسانی که مورد اکراه و اجبار واقع شوند، و با این که قلبشان سرشار از ایمان است، برای حفظ جان خویش اظهار کفر نمایند؛ چنین افرادی مشمول غضب و عذاب الهی نخواهند بود. | |||
محدّثان و مفسرّان اسلامی نقل کردهاند که این آیه درباره عمار یاسر نازل شده است. وی و پدر و مادرش و عدّهای از اصحاب [[پیامبر اکرم]](ص) مورد شکنجه و آزار [[مشرکان]] واقع شدند. | محدّثان و مفسرّان اسلامی نقل کردهاند که این آیه درباره عمار یاسر نازل شده است. وی و پدر و مادرش و عدّهای از اصحاب [[پیامبر اکرم]](ص) مورد شکنجه و آزار [[مشرکان]] واقع شدند. | ||
خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
۳ ـ'''"وَ قالَ رَجُلٌ مُؤمِنٌ مِنْ آلِفِرْعَونَ یَکْتُمُ اِیمانَهُ أتَقْتُلُونَ رَجُلاً اَنْ یَقُولَ رَبِّیَ اللهُ…"''' | |||
"وَ قالَ رَجُلٌ مُؤمِنٌ مِنْ آلِفِرْعَونَ یَکْتُمُ اِیمانَهُ أتَقْتُلُونَ رَجُلاً اَنْ یَقُولَ رَبِّیَ اللهُ…" | |||
فرد مؤمنی از [[آل فرعون]] به [[حضرت موسی]](ع) ایمان آورده بود، و با او رابطه پنهانی داشت. او [[حضرت موسی]] را از نقشه قتل وی توسط فرعونیان آگاه نمود اما آن مرد مؤمن ایمان خود را از فرعونیان مکتوم میداشت. پنهان داشتن ایمان جز به این نبود که اقوال و افعالی را اظهار نمایند که با عقاید فرعونیان هماهنگ باشد. او این کار را برای حفظ جان خود و هم برای کمک به [[حضرت موسی]](ع) و حفظ جان او از خطر فرعونیان انجام میداد. بنابراین او به اصل تقیّه عمل کرد، و [[قرآن کریم]] عمل او را با [[تکریم]] و ستایش یاد میکند. | فرد مؤمنی از [[آل فرعون]] به [[حضرت موسی]](ع) ایمان آورده بود، و با او رابطه پنهانی داشت. او [[حضرت موسی]] را از نقشه قتل وی توسط فرعونیان آگاه نمود اما آن مرد مؤمن ایمان خود را از فرعونیان مکتوم میداشت. پنهان داشتن ایمان جز به این نبود که اقوال و افعالی را اظهار نمایند که با عقاید فرعونیان هماهنگ باشد. او این کار را برای حفظ جان خود و هم برای کمک به [[حضرت موسی]](ع) و حفظ جان او از خطر فرعونیان انجام میداد. بنابراین او به اصل تقیّه عمل کرد، و [[قرآن کریم]] عمل او را با [[تکریم]] و ستایش یاد میکند. | ||
۴ ـ'''"وَ کَذلِکَ بَعَثْناهُمْ لِیَتَسائَلُوا بَیْنَهُمْ قالَ قائِلٌ مِنْهُمْ کَمْ لَبِثْتُمْ قالُوا لَبِثْنا یَوْمًا اَوْ بَعْضَ یَوْمٍ قالُوا رَبُّکُمْ اَعْلَمُ بِما لَبِثْتُمْ فَابْعَثُوا اَحَدَکُمْ بِوَرِقِکُمْ هذِهِ اِلَی الْمَدینَةِ فَلْیَنْظُرْ اَیُّها اَزْکی طَهامًا فَلْیَأتِکُمْ بِرِزْقٍ مِنْهُ وَلْیَتَلَطَّفْ وَ لا یُشْعَرِنَّ بِکُمْ اَحَدًا. اِنَّهُمْ اِنْ یَظْهَرُوا عَلَیْکُمْ یَرْجُمُوکُمْ اَوْ یُعیدُوکُمْ فی مِلَّتِهِمْ وَ لَنْ تُفْلِحُوا اِذًا اَبَدًا"''' | |||
“باز ما آنان را([[اصحاب کهف]]) از خواب برانگیختیم تا اینکه میان خودشان صحبت و بحث از مقدار زمان خواب، پیش آمد، یکی پرسید: چند مدت در غار درنگ کردید؟ جواب دادند: یک روز تمام یا قسمتی از روز. دیگر بار گفتند: خدا داناتر است که چه مدت در غار بودهایم. باری شما درهمهایتان را به شهر بفرستید تا مشاهده شود که طعام کدام یک پاکیزهتر و حلالتر است تا از آن، روزی خود فراهم آرید، و باید با دقت و ملاحظه بروید، به طوری که هیچکس شما را نشناسد، زیرا به طور حتم اگر بر شما آگاهی و ظفر یابند. شما را [[سنگسار]] خواهند کرد یا به آیین خودشان بر می گردانند، و هرگز روی رستگاری نخواهید دید”. | “باز ما آنان را([[اصحاب کهف]]) از خواب برانگیختیم تا اینکه میان خودشان صحبت و بحث از مقدار زمان خواب، پیش آمد، یکی پرسید: چند مدت در غار درنگ کردید؟ جواب دادند: یک روز تمام یا قسمتی از روز. دیگر بار گفتند: خدا داناتر است که چه مدت در غار بودهایم. باری شما درهمهایتان را به شهر بفرستید تا مشاهده شود که طعام کدام یک پاکیزهتر و حلالتر است تا از آن، روزی خود فراهم آرید، و باید با دقت و ملاحظه بروید، به طوری که هیچکس شما را نشناسد، زیرا به طور حتم اگر بر شما آگاهی و ظفر یابند. شما را [[سنگسار]] خواهند کرد یا به آیین خودشان بر می گردانند، و هرگز روی رستگاری نخواهید دید”. | ||
خط ۵۸: | خط ۵۷: | ||
۵ ـ آیاتی که به اطلاقش دلالت بر موضوع تقیه نیز دارد، مثل: | |||
'''الف. آیه نفی حرج:''' | '''الف. آیه نفی حرج:''' | ||
خط ۸۷: | خط ۸۶: | ||
==ب. روایات نبوی== | ==ب. روایات نبوی== | ||
۱ ـ [[بخاری]] به سند خود از [[عایشه]] نقل میکند: | |||
شخصی به درب خانه [[رسول اکرم]](ص) آمد و اجازه ورود خواست. ایشان فرمود: او را اجازه دهید که بد فرزند عشیرهای است، یا فرمود: بد برادر عشیرهای است. | شخصی به درب خانه [[رسول اکرم]](ص) آمد و اجازه ورود خواست. ایشان فرمود: او را اجازه دهید که بد فرزند عشیرهای است، یا فرمود: بد برادر عشیرهای است. | ||
هنگامی که وارد خانه شد [[پیامبر اعظم]](ص) با او به نرمی سخن گفت. | هنگامی که وارد خانه شد [[پیامبر اعظم]](ص) با او به نرمی سخن گفت. | ||
خط ۹۳: | خط ۹۲: | ||
۲ ـ [[پیامبر اکرم]](ص) نیز فرمود: | |||
“از امّمتم چند چیز برداشته شده است: خطا، نسیان، و آنچه که بر آن [[اکراه]] شدهاند”. | “از امّمتم چند چیز برداشته شده است: خطا، نسیان، و آنچه که بر آن [[اکراه]] شدهاند”. | ||
۳ ـ و نیز فرمود: | |||
“بدترین قوم، قومی است که مؤمن در میان آنها با تقیّه و [[کتمان]] حرکت نماید”. | “بدترین قوم، قومی است که مؤمن در میان آنها با تقیّه و [[کتمان]] حرکت نماید”. | ||
۴ ـ [[بخاری]] به سند خود از [[عایشه]] نقل میکند که رسول خدا(ص) به او فرمود: آیا ندیدی قوم خود را هنگامی که کعبه را بنا کردند بر [[قواعد ابراهیم]] اکتفا نمودند؟ [[عایشه]] میگوید: عرض کردم: آیا شما آنها را بر [[قواعد ابراهیم]] باز نمیگردانی؟ فرمود: اگر نبود آن که قومت تازه از کفر به [[اسلام]] گرویدهاند این کار را انجام میدادم. | |||
۵ ـ [[نسایی]] در سنن خود از [[سعید بن جبیر]] نقل میکند: | |||
"من در [[عرفات]] با [[ابن عباس]] بودم که فرمود: | "من در [[عرفات]] با [[ابن عباس]] بودم که فرمود: |