۶٬۷۰۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
'''جدیدیها''' حضور [[روسیه]] در آسیای مرکزی را فرصتی برای پیشرفت برآورد میکردند. از دید آنها آسیای مرکزی در کنار و همراه با [[روسیه]] میتوانست برای پیشرفت گامهای عملی بردارد، بنابراین جدایی از [[روسیه]] را دنبال نمیکردند.<br> | '''جدیدیها''' حضور [[روسیه]] در آسیای مرکزی را فرصتی برای پیشرفت برآورد میکردند. از دید آنها آسیای مرکزی در کنار و همراه با [[روسیه]] میتوانست برای پیشرفت گامهای عملی بردارد، بنابراین جدایی از [[روسیه]] را دنبال نمیکردند.<br> | ||
به هر حال این گرایشها بیشتر در سطح روشنفکران کم شمار منطقه بود و در میان توده مردم چندان تأثیری نداشت. برخی از رهبران مهم آنها '''احمد دانش، محمود خواجه بهبودی، عبدالرئوف، منور قاری''' بودند. <ref>صدرالدین عینی، یادداشتها، علیاکبر سعیدی سیرجانی، تهران: آگاه، 1362، صص. 352 – 342</ref><br> | به هر حال این گرایشها بیشتر در سطح روشنفکران کم شمار منطقه بود و در میان توده مردم چندان تأثیری نداشت. برخی از رهبران مهم آنها '''احمد دانش، محمود خواجه بهبودی، عبدالرئوف، منور قاری''' بودند. <ref>صدرالدین عینی، یادداشتها، علیاکبر سعیدی سیرجانی، تهران: آگاه، 1362، صص. 352 – 342</ref><br> | ||
== اولین کنگره مسلمانان == | |||
ر آستانه انقلاب اکتبر در بهار 1917، '''جدیدیها''' با حضور 350 نماینده از مناطق مسلماننشین همایشی را برگزار کردند که در مورد جهتگیری و رفتار خود در برابر مسایل انقلابی، از جمله نوع رابطه با بلشویکها بحث و بررسی کنند.<br> | |||
در اولین کنگره مسلمانان که در مه 1917 در مسکو تشکیل شد، آرمانهای پان ترکی و پان اسلامی مورد توافق بود، اما موضوع دولت اسلامی مورد بحث قرار گرفت.<br> | |||
گروهی از مسلمان شرکت کننده خواستار استقرار یک ملت مسلمان بدون دولت اسلامی خاص بودند. این کنگره تشکیل شورای مسلمانان را تصویب کرد.<br> | |||
تشکیل واحدهای نظامی نیز تصویب شد و نیز نظام آموزشی بر پایه زبان واحد برای آنان را توصیه کرد. کنگره دوم مسلمانان تشکیل مجلس ملی آنان را تصویب کرد. | |||
<ref>بنیگسن و براکس آپ، مسلمانان شوروی، گذشته، حال و آینده، ص 69</ref><br> | |||
ولی به زودی روشن شد که آرزوهای مسلمانان آسیای مرکزی در چارچوب برنامههای بلشویکها قابل تحقق نیست. | |||
با رخداد انقلاب اکتبر 1917، این تلاشها وارد مرحله جدیدی شد.<br> | |||
هم زمان با سومین کنگره منطقهای شوراها، سومین کنگره شوراها هم برگزار شد. با اینکه انتظار میرفت مسلمانان در اداره امور خود به کار گرفته شوند، ولی شورای تاشکند از روسها و اروپاییها تشکیل شد.<br> | |||
به تدریج برخی از '''جدیدیها''' هم مانند علمای سنتگرای مسلمان در مورد اهداف و برنامههای بلشویکها دچار تردید شدند.<br> | |||
شورای تاشکند برای سرکوب جدیدیها با امیر بخارا به توافق رسید. هر چند پس از آن امیر را نیز ناچار ساختند به [[افغانستان]] فرار کند.<br> | |||
بخاراییان جوان که از اوایل قرن بیستم فعالیتهای فرهنگی و آموزشی خود را آغاز کرده بودند، از سوی روسها کارها را در اختیار گرفتند.<br> | |||
ولی سیاستهای روسها سبب شد بسیاری از آنها سرخورده شده به باسماچیان بپیوندند. نیروهای انقلابی روسیه هم در این زمان برای مبارزه با جنبش باسماچی خود را سازماندهی کردند. | |||
== منابع == | == منابع == | ||
[[رده:مسلمانان]] | |||
[[رده:آسیای مرکزی]] |