۸٬۲۰۰
ویرایش
مستحب: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «مُستَحَب به عملی گفته می‌شود که انجام آن بهتر از ترک آن است، هرچند انجام دا...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
مفهوم‌شناسی | مفهوم‌شناسی | ||
مستحب در فقه، عملی است که حکم شرعی آن‌استحباب است و انجام آن بهتر است و در عین حال ترک کردن آن اشکالی ندارد. | مستحب در فقه، عملی است که حکم شرعی آن‌استحباب است و انجام آن بهتر است و در عین حال ترک کردن آن اشکالی ندارد.<ref>خویی، اجود التقریرات، ۱۳۵۲ش، ج۱، ص۱۴۳؛ حکیم، اصول العامه للفقه المقارن، ۱۹۷۹م، ص۶۲.</ref> با این حال کاربرد این لغت در قرآن کریم و احادیث معصومان، به معنای لغوی یعنی دوست داشته شده و محبوب است.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۴۲۶ق، ج۱، ۳۹۷.</ref> | ||
عناوین ندب، نفل، سنّت و تطوّع نیز بیانگر معنای استحباب است. | عناوین ندب، نفل، سنّت و تطوّع نیز بیانگر معنای استحباب است.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۳۹۶.</ref> | ||
جایگاه بحث | جایگاه بحث | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
مستحب غیری: عملی است که به خودی خود، انجامش مستحب و مطلوب نیست، بلکه به خاطر عملی دیگر مستحب شده است؛ مانند غسل برای زیارت. | مستحب غیری: عملی است که به خودی خود، انجامش مستحب و مطلوب نیست، بلکه به خاطر عملی دیگر مستحب شده است؛ مانند غسل برای زیارت. | ||
مستحب عینی: عملی است که استحباب آن برای تک تک افراد ثابت است و با انجام آن از سوی دیگران، انجامش برای دیگران نیز مستحب خواهد بود. مانند نمازهای نافله یا روزه‌های مستحبی. | مستحب عینی: عملی است که استحباب آن برای تک تک افراد ثابت است و با انجام آن از سوی دیگران، انجامش برای دیگران نیز مستحب خواهد بود. مانند نمازهای نافله یا روزه‌های مستحبی. | ||
مستحب کفایی: عملی است که با انجام دادن آن توسط فردی دیگر، انجام آن برای دیگران مستحب نیست؛ مانند اذان اعلام. | مستحب کفایی: عملی است که با انجام دادن آن توسط فردی دیگر، انجام آن برای دیگران مستحب نیست؛ مانند اذان اعلام.<ref>نجفی، جواهر الکلام، دار احیاء‌التراث العربی، ج۹، ص۷۴.</ref> | ||
مستحب موکّد: عملی است که شارع بر انجام آن تاکید داشته است؛ مانند اذان برای نماز. | مستحب موکّد: عملی است که شارع بر انجام آن تاکید داشته است؛ مانند اذان برای نماز.<ref>حکیم، اصول العامه للفقه المقارن، ۱۹۷۹م، ص۶۳.</ref> | ||
نیمه‌کاره رها کردن فعل مستحب | نیمه‌کاره رها کردن فعل مستحب | ||
قطع کردن عمل عبادی مستحب، پس از شروع آن مکروه است، به‌خصوص نیمه‌کاره رها کردن نمازِ مستحبی و شکستنِ روزه مستحبی در بعد از ظهر؛ البته به پایان نرساندن برخی اعمال مستحبی حرام است و باید آن عمل به پایان برسد، به عنوان مثال اگر کسی حج مستحبی و عمره (بنابر نظر مشهور) را آغاز کند واجب است آن را به پایان برساند. در اعتکاف نیز چنانچه فرد دو روز اول را روزه بگیرد، باید روز سوم را نیز روزه بگیرد و اعتکاف را به پایان برساند و رها کردن آن در این مرحله حرام است. | قطع کردن عمل عبادی مستحب، پس از شروع آن مکروه است، به‌خصوص نیمه‌کاره رها کردن نمازِ مستحبی و شکستنِ روزه مستحبی در بعد از ظهر؛ البته به پایان نرساندن برخی اعمال مستحبی حرام است و باید آن عمل به پایان برسد، به عنوان مثال اگر کسی حج مستحبی و عمره (بنابر نظر مشهور) را آغاز کند واجب است آن را به پایان برساند. در اعتکاف نیز چنانچه فرد دو روز اول را روزه بگیرد، باید روز سوم را نیز روزه بگیرد و اعتکاف را به پایان برساند و رها کردن آن در این مرحله حرام است.<ref>شهید اول، القواعد و الفوائد، کتابفروشی مفید، ج۱، ص۹۹؛ قاعده۳۹.</ref> | ||
مستحبات معروف | مستحبات معروف | ||
| خط ۸۴: | خط ۸۴: | ||
مباح | مباح | ||
پانویس | پانویس | ||
منابع | منابع | ||
آخوند خراسانی، ملاکاظم، کفایه الاصول، قم، موسسه آل البیت، ۱۴۰۹ق. | آخوند خراسانی، ملاکاظم، کفایه الاصول، قم، موسسه آل البیت، ۱۴۰۹ق. | ||