confirmed
۵٬۹۱۷
ویرایش
اصحاب الرأی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ك' به 'ک') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''اَصْحاب‌ِ رَأْی''' عنوان پیروان یکى از دو گرایش اصلى در فقه سده‌های نخستین اسلامى که مروج کاربرد شیوه‌های اجتهاد الرأی در استنباط فقهى بوده‌اند. در تاریخ فقه، فقهای سرزمین [[عراق]] به ویژه فقیه کوفى [[ابوحنیفه|ابوحنیفه]] به عنوان نماد این گرایش شناخته مى‌شده‌اند. <ref>ر. ک. دانشنامه بزرگ اسلامی ،ج 9 ص 3597 </ref> | '''اَصْحاب‌ِ رَأْی''' عنوان پیروان یکى از دو گرایش اصلى در فقه سده‌های نخستین اسلامى که مروج کاربرد شیوه‌های اجتهاد الرأی در استنباط فقهى بوده‌اند. در تاریخ فقه، فقهای سرزمین [[عراق]] به ویژه فقیه کوفى [[ابوحنیفه|ابوحنیفه]] به عنوان نماد این گرایش شناخته مى‌شده‌اند. <ref>ر. ک. دانشنامه بزرگ اسلامی ،ج 9 ص 3597 </ref> | ||
==شاخص این گرایش== | |||
آن چه در تاریخ فقه مسبوق است، فقهیان سرزمین عراق، خصوصا ابو حنیفه فقیه کوفی، به عنوان شاخص این گرایش معرفی شده اند. | |||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||
اصحاب امام ابو حنیفه نعمان بن ثابت بن المرزبان الکوفى الفارسى هستند. او مسائل فقه «استنباط» کرد و کتب فقه تصنیف کرد و شاگردانى مثل [[ابو یوسف قاضى]] و [[محمد بن الحسن شیبانى]] و [[زفر]] و [[ابو مطیع بلخى]] داشت. ایمان به مذهب او اقرار است به زبان و تصدیق به دل و «[[قیاس]]» و «[[استحسان]]» و «[[اجتهاد]]» روا دارند. فقهاى خراسان که از اصحاب ابو حنیفه اند هماهنگ با اصول مذهب سنت و جماعت هستند، اما بعضى از فقهاى عراق در اصول مذهب گرایش معتزلی دارند و در فروع مذهب با ابو حنیفه هستند. <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی ، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 61 همراه با اصلاحات و ویرایش اندک</ref> | |||
اصحاب امام ابو حنیفه نعمان بن ثابت بن المرزبان الکوفى الفارسى هستند. او مسائل فقه «استنباط» کرد و کتب فقه تصنیف کرد و شاگردانى مثل [[ابو یوسف قاضى]] و [[محمد بن الحسن شیبانى]] و [[زفر]] و [[ابو مطیع بلخى]] داشت. ایمان به مذهب او اقرار است به زبان و تصدیق به دل و «[[قیاس]]» و «[[استحسان]]» و «[[اجتهاد]]» روا دارند. فقهاى خراسان که از اصحاب ابو حنیفه اند هماهنگ با اصول مذهب سنت و جماعت هستند، اما بعضى از فقهاى عراق در اصول مذهب گرایش معتزلی دارند و در فروع مذهب با ابو حنیفه هستند. <ref>محمد | |||
==عقاید== | ==عقاید== | ||
اصحاب رأی اشخاصی هستند که به عقیدۀ خود و به قیاس عمل می‌کنند. آن هایی که پس از رحلت [[پیامبر اکرم]] ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ از اهل بیت او فاصله گرفتند و خود را از سرچشمۀ معارف اسلامی محروم ساختند. این افراد برای پیدا کردن پاسخ مسائل مورد نیاز به [[قرآن]] و [[احادیث]] نقل شده از پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ مراجعه می کردند و اگر چیزی نمی‌یافتند، به رأی شخصی خود عمل می‌کردند و آن را به حساب [[اسلام]] می‌گذاشتند و این روش را «[[اجتهاد]]» می‌نامیدند و چه‌بسا دچار اشتباهات و خطاهایی می‌شدند، ولی با عنوان اجتهاد آن را توجیه می‌کردند؛ مثلاً [[ابن تیمیه]] که به بسیاری از خطاهای صحابه اعتراف دارد، آنها را از موارد اجتهاد می‌داند و برای این افراد عذرتراشی می‌کند.<ref>ابن تیمیه حرّانی، منهاج السنة النبویة ، ج ۳، ص ۱۹ به بعد، مکتبة ابن تیمیه، قاهره، چاپ دوم، ۱۴۰۹ ق.</ref> | اصحاب رأی اشخاصی هستند که به عقیدۀ خود و به قیاس عمل می‌کنند. آن هایی که پس از رحلت [[پیامبر اکرم]] ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ از اهل بیت او فاصله گرفتند و خود را از سرچشمۀ معارف اسلامی محروم ساختند. این افراد برای پیدا کردن پاسخ مسائل مورد نیاز به [[قرآن]] و [[احادیث]] نقل شده از پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ مراجعه می کردند و اگر چیزی نمی‌یافتند، به رأی شخصی خود عمل می‌کردند و آن را به حساب [[اسلام]] می‌گذاشتند و این روش را «[[اجتهاد]]» می‌نامیدند و چه‌بسا دچار اشتباهات و خطاهایی می‌شدند، ولی با عنوان اجتهاد آن را توجیه می‌کردند؛ مثلاً [[ابن تیمیه]] که به بسیاری از خطاهای صحابه اعتراف دارد، آنها را از موارد اجتهاد می‌داند و برای این افراد عذرتراشی می‌کند.<ref>ابن تیمیه حرّانی، منهاج السنة النبویة ، ج ۳، ص ۱۹ به بعد، مکتبة ابن تیمیه، قاهره، چاپ دوم، ۱۴۰۹ ق.</ref> | ||