۸۸٬۱۷۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
<br> | <br> | ||
<div class="wikiInfo">[[پرونده:سوره قریش.jpg |جایگزین=سوره قریش]] | <div class="wikiInfo">[[پرونده:سوره قریش.jpg |جایگزین=سوره قریش]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
خط ۳۸: | خط ۳۲: | ||
'''سوره قریش''' یا '''ایلاف''' از جمله سورههای کوتاه [[قرآن]] است که به وضعیت [[قریش]] بعد از نابودی سپاه ابرهه اشاره دارد. این [[سوره مکی]] است و بر اساس بعضی از روایات به همراه [[سوره فیل]] تشکیل یک سوره را میدهد. | '''سوره قریش''' یا '''ایلاف''' از جمله سورههای کوتاه [[قرآن]] است که به وضعیت [[قریش]] بعد از نابودی سپاه ابرهه اشاره دارد. این [[سوره مکی]] است و بر اساس بعضی از روایات به همراه [[سوره فیل]] تشکیل یک سوره را میدهد. | ||
از [[پیامبر(ص)]] نقل شده هر | از [[پیامبر(ص)]] نقل شده هر کس سوره قریش را قرائت کند، [[خداوند]] به تعداد هر یک از طوافکنندگان و معتکفان در [[مسجد الحرام]] ده حسنه به او میدهد. | ||
= | =قریش= | ||
نام | نام قبیلۀ بزرگى از عرب که [[رسول خدا(ص)]] از تیرۀ [[بنىهاشم]] از همان قبیله است<ref>قاموس قرآن، ج5، ص 306.</ref>. | ||
=مفهوم کلی سوره= | =مفهوم کلی سوره= | ||
یادآورى نعمتهاى الهى، زمینه ساز عبادت ؛ | |||
الفت و دوستى، نعمت بزرگ الهى<ref>تفسير قرآن مهر، ج 22، ص: 351.</ref>. | الفت و دوستى، نعمت بزرگ الهى<ref>تفسير قرآن مهر، ج 22، ص: 351.</ref>. | ||
خط ۵۲: | خط ۴۶: | ||
=اسامی سوره= | =اسامی سوره= | ||
* [[قریش]]، | *[[قریش]]، | ||
* لإیلاف قریش<ref>التحرير و التنوير، ج 30، ص 485.</ref>. | *لإیلاف قریش<ref>التحرير و التنوير، ج 30، ص 485.</ref>. | ||
=علت نامگذاری= | =علت نامگذاری= | ||
خط ۶۳: | خط ۵۷: | ||
=تعداد آیات و کلمات و حروف= | =تعداد آیات و کلمات و حروف= | ||
* سوره قریش چهار آیه دارد<ref>الكشف و البيان، ج 10، ص 299.</ref>. | *سوره قریش چهار آیه دارد<ref>الكشف و البيان، ج 10، ص 299.</ref>. | ||
* سوره قریش هفده کلمه دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات | *سوره قریش هفده کلمه دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سورههای قرآن مختلف است) | ||
* سوره قریش هفتاد و سه حرف دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف | *سوره قریش هفتاد و سه حرف دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سورههای قرآن مختلف است) | ||
=اهداف و | =اهداف و آموزهها= | ||
محور اصلى سوره قریش | محور اصلى سوره قریش بیان نعمتهاى الهى براى انگیزش حس سپاس گزارى و پرستش است<ref>تفسير قرآن مهر، ج 22، ص 352.</ref>. | ||
=محتوا و موضوعات= | =محتوا و موضوعات= | ||
سوره قریش در | سوره قریش در حقیقت مکمل سوره فیل محسوب مىشود و آیات آن دلیل روشنى بر این مطلب است. | ||
محتواى سوره قریش | محتواى سوره قریش بیان نعمت [[خداوند]] بر قریش و الطاف و محبتهاى او نسبت به آنهاست، تا حس شکرگزارى آنها تحریک شود و به عبادت پروردگار این بیت عظیم که تمام شرف و افتخارشان از آن است قیام کنند. | ||
همانگونه که [[سوره والضحى]] و [[سوره الم نشرح]] در | همانگونه که [[سوره والضحى]] و [[سوره الم نشرح]] در حقیقت یک سوره محسوب مىشود، همچنین سوره فیل و سوره قریش نیز اینگونهاند زیرا که اگر درست در محتواى آن دو دقت کنیم پیوند مطالب آنها به قدرى است که مىتواند دلیل بر وحدت آن دو بوده باشد. | ||
به | به همین دلیل براى خواندن یک سوره کامل در هر رکعت از [[نماز]] اگر کسى سورههاى فوق را انتخاب کند باید هر دو را با هم بخواند<ref>تفسير نمونه، ج 27، ص 346.</ref>. | ||
=فضائل، خواص و ثواب قرائت= | =فضائل، خواص و ثواب قرائت= | ||
در [[حديث]] [[ابىبنكعب]] است | در [[حديث|حدیث]] [[ابىبنكعب|ابىبنکعب]] است که هر کس سوره قریش را قرائت کند خداوند به عدد هر کس که [[طواف كعبه|طواف کعبه]] نموده و معتکف به آن باشد ده حسنه به او عطا فرماید. | ||
[[عياشى]] به اسناد خودش از [[مفضلبنصالح]] از امام صادق(ع) | [[عياشى|عیاشى]] به اسناد خودش از [[مفضلبنصالح]] از امام صادق(ع) روایت کرده که فرمود: «جمع نمیشود دو سوره در یک رکعت، مگر الضحى و الم نشرح، و الم تر کیف و لایلاف قریش». | ||
از ابىالعبّاس از [[امام باقر]] و | از ابىالعبّاس از [[امام باقر]] و یا [[امام صادق(ع)]] روایت کرده که فرمود: «الم تر کیف فعل ربّک و لایلاف قریش یک سوره هستند». | ||
روایت شده که ابىبنکعب در مصحف و قرآنش بین آنها بسم اللَّه را که فصل بین دو سوره است نگذاشت. | |||
[[عمروبنميمونازدى]] | [[عمروبنميمونازدى|عمروبنمیمونازدى]] میگوید: «[[نماز مغرب]] را پشت سر [[عمربنخطاب]] خواندم در رکعت اول [[سوره والتين|سوره والتین]] و [[الزيتون|الزیتون]] را خواند، و در رکعت دوّم سوره الم تر کیف و لایلاف قریش را قرائت نمود»<ref>ترجمه تفسير مجمعالبيان، ج 27، ص 291.</ref>. | ||
=محل نزول و زمان= | =محل نزول و زمان= | ||
* سوره | *سوره قریش در [[مكه|مکه]] بر پیامبر(ص) [[اسلام]] [[نازل]] شده است<ref>همان.</ref>. | ||
* | *تاریخ نزول سوره قریش در ما بین [[هجرت]] مسلمین به [[حبشه]] و اسراء است و بعد از [[سوره تين|سوره تین]] نازل شده است<ref>حجةالتفاسير و بلاغالإكسير، مقدمه اول، ص 37.</ref>. | ||
* | * | ||
=فضای نزول= | =فضای نزول= | ||
سوره قریش در مقام امتنان بر قوم | سوره قریش در مقام امتنان بر قوم قریش است و از آن نتیجه مىگیرد که باید در مقابل این امتنان، پروردگار [[كعبه|کعبه]] را [[عبادت]] کنند که آنها را به برکت کعبه ایمنى بخشیده و از گرسنگى نجات داده است. | ||
توضیح اینکه سرزمین مکه محل بىآب و علفى است، مردم آنجا مجبور بودند به [[شام]] و [[يمن|یمن]] مسافرت کنند و ما یحتاج خویش را از آن دو محل فراهم آورند و گرنه زندگى برایشان دشوار و طاقتفرسا مىشد. بنابراین آنها در زمستان به یمن مسافرت مىکردند که محل گرمسیرى بود و به آن رحلةالشتاء مىگفتند و در تابستان به شام سفر مىکردند که هواى خنکى داشت و به آن رحلةالصیف نام نهاده بودند، اهل مکه در این مسافرتها از شر سارقین و راهزنان ایمن بودند، مردم تا مىدانستند که این کاروان مال قریش است صدمه نمىزدند بلکه کمک هم مىکردند، گویى این از آن جهت بود که ماجراى [[اصحاب]] فیل را شنیده بودند و از مزاحمت به قریش مىترسیدند و یا فقط به احترام کعبه آنها را اذیت نمىکردند<ref>تفسير احسنالحديث، ج 12، ص 364.</ref>. | |||
=ویژگی= | =ویژگی= | ||
سوره قریش از [[سور مفصلات]] | سوره قریش از [[سور مفصلات]] میباشد<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313.</ref> ابن قتیبه میگوید: ... مفصلات سورههای کوچکی هستند که بعد از [[سور مثانی]] آمدهاند. اینکه چرا این سورهها را مفصل نامیدهاند به خاطر کوتاه بودن آنها و اینکه بسیار به واسطه بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ از یکدیگر جدا شدهاند<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313.</ref>. | ||
روایتى است که از رسول خدا<ref>جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref> نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جاى [[تورات]] و سورههاى مئین را به جاى [[انجيل|انجیل]] و سورههاى مثانى را به جاى [[زبور]] به من داد و پروردگارم مرا با دادن سورههاى مفصّل فزونى بخشید<ref>همان.</ref>. | |||
همانگونه | همانگونه که سوره" و الضحى" و سوره" ا لم نشرح" در حقیقت یک سوره محسوب مىشود، همچنین است سوره" فیل" و سوره" قریش" چرا که اگر درست در محتواى آن دو دقت کنیم پیوند مطالب آنها بقدرى است که مىتواند دلیل بر وحدت آن دو بوده باشد. | ||
به | به همین دلیل براى خواندن یک سوره کامل در هر رکعت از نماز اگر کسى سورههاى فوق را انتخاب کند باید هر دو را با هم بخواند<ref>تفسير نمونه، ج 27، ص 346.</ref>. | ||
=منبع= | =منبع= |