کلابیه: تفاوت میان نسخه‌ها

ابن کلاب از متکلمین [[اهل سنت]] در عصر [[مأمون عباسی]] بوده و در عقاید خویش به طور کامل از [[احمد بن حنبل]] پیروی نکرده است. وی در بیشتر امور با اهل سنت هم عقیده بوده است. بنابراین می توان او را سلف اشاعره به حساب آورد. ابوالحسن اشعری خود در ابتدا از کلّابیه به شمار می‌رفت. به همین جهت شیخ مفید، وی را از متکلمینی که بر مذهب ابن کلّاب مشی می‌کرده‌اند، به حساب آورده است. <ref>شیخ مفید، اوائل المقالات، ص 154</ref>احمد بن علی مقریزی نیز می‌نویسد که ابوالحسن اشعری مذهب اعتزال را ترک کرده و در مسائل کلامی‌ای چون صفات، قدر، حسن و قبح عقلی و قول به فاعل مختار، راه ابن کلّاب را پیمود و مطابق با قواعد او مطالبش را نگارش کرد.<ref>مقریزی احمد بن علی،المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، ج2، ص 358</ref>

ابن کلاب معتقد بود که خداوند کلامی ندارد که مسموع (قابل شنیدن) باشد. در این صورت، [[جبرئیل]] از خداوند سخنی نشنیده بلکه آن‌چه را که به آن مامور بوده به واسطه [[الهام]] به [[پیامبران]] ابلاغ می‌کرده است. در [[قرآن]] داریم که خداوند بدون آن‌که سخنی بگوید به فرشتگانش الهام کرد تا سجده کنند: «اسْجُدُوا لِآدَمَ» (سوره بقره،آیه 34) و نیز به زنبور عسل الهام کرد تا در کوه‌ها برای خود خانه بسازند. «وَ أَوْحى‏ رَبُّکَ إِلَى النَّحْلِ أَنِ اتَّخِذِی مِنَ الْجِبالِ بُیُوتاً سوره نحل آیه 70» کلابیه همچنین معتقد بودند که کلام خداوند قایم به ذات او و ازلی است و [[تورات]]، [[انجیل|انجیل]]، [[زبور]] و [[فرقان]]، همه یک چیز بیشتر نیستند، بلکه همه آن‌چه را که مى ‌شنویم و مى ‌خوانیم، حکایت کلام خداوند است. <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ  اول، ص 369 با ویرایش فنی، محتوایی و اصلاح عبارات.</ref> <ref>اشعری ابوالحسن، مقالات الإسلامیّین، ج ۱ ، ص ۲۴۹ - ۲۵۰</ref>