ویکی‌وحدت:سیاست‌ها و رهنمودها: تفاوت میان نسخه‌ها
| خط ۷: | خط ۷: | ||
== رهنمودها == | == رهنمودها == | ||
رهنمودهای ویکی تقریب مذاهب به چهار بخش تقسیم می‌شوند: | رهنمودهای ویکی تقریب مذاهب به چهار بخش تقسیم می‌شوند: | ||
# رهنمودهای محتوایی، | |||
# رهنمودهای رفتاری، | |||
# رهنمودهای ویرایشی، | |||
# رهنمودهای طبقه‌بندی. | |||
=== رهنمودهای محتوایی === | === رهنمودهای محتوایی === | ||
نسخهٔ ۴ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۴۹
ویکی‌وحدت دانشنامه‌ای مجازی است که هدف آن بیان مفاهیم، واژگان، اصطلاحات، شخصیت‌ها، مؤسسات، کتب و ... در زمینۀ وحدت و تقریب مذاهب اسلامی و به دیگر عبارت متکفل تمامی تراث تولید شده در این زمینه می‌باشد. در این راستا، واژگانی که نیز برای فهم این هدف لازمند در این دانشنامه یاد خواهند شد.
سیاست‌ها
- با توجه به تفاوت‌های موجود در میان آرا و نظریات اندیشمندان مذاهب مختلف اسلامی، بنای نویسندگان بر این است که حتی‌الامکان از منابع دست اول و پذیرفته شده نزد دو فرقه بزرگ اسلامی (شیعه و سنی) استفاده شود.
- در این میان باید نویسندگان از هرگونه اظهار نظرهای غیر علمی و مبتنی بر عصبیت و طرفداری کورکورانه دوری نموده و مطالبی که در حال بارگذاری آنها در دامنه ویکی‌وحدت هستند را با توجه به سیاست اتحاد حد اکثری میان مسلمانان و با رعایت امانت علمی منتقل نمایند.
- یکی از سیاست‌های اصلی نویسندگان در این حوزه رویکرد استفاده حد اکثری از محتوای تخصصی تولید شده در زمینه وحدت امت اسلامی و نیز پس از آن تولید محتواهای متقن در حوزه وحدت می‌باشد.
رهنمودها
رهنمودهای ویکی تقریب مذاهب به چهار بخش تقسیم می‌شوند:
- رهنمودهای محتوایی،
- رهنمودهای رفتاری،
- رهنمودهای ویرایشی،
- رهنمودهای طبقه‌بندی.
رهنمودهای محتوایی
محتوای ارائه شده در قالب ویکی‌وحدت (تقریب)، محتوایی است در راستای ایجاد وحدت هر چه بیش تر امت اسلامی و دور نمودن امت واحده اسلامی از هر گونه تفرقه و اختلاف مبتنی بر تعصب کورکورانه و ناشی شده از جهل نسبت به پیروان مذاهب اسلامی نسبت به یکدیگر. چنانچه در زمینه درج محتوا نیز اولویت با درج زندگی‌نامه و موضع‌گیری‌های تقریبی و وحدت آفرین چهره‌های برجسته شیعه و سنی است. همانند درج زندگی‌نامه و مواضع وحدت آفرین امام خمینی و مقام معظم رهبری، دبیران کل مجمع جهانی تقریب و یا ارگان‌های تقریی و وحدت آفرین در جهان اسلام، پیشگامان وحدت امت اسلامی، مؤسسات اسلامی همسو با فرهنگ وحدت اسلامی، کتاب‌ها و مقالات نگاشته شده در راستای وحدت امت اسلامی و مقابله با دشمنان جهان اسلام و نیز تراث مقارن موجود در جهان اسلام که از جهت علمی اندیشمندان جهان اسلام را با یکدیگر نزدیک کرده و مجال گفت وگوهای علمی صمیمانه را در میان ایشان فراهم می‌آورد.
رهنمودهای طبقه‌بندی
در زمینۀ اولویت‌های محتوایی و طبقه‌بندی مطالب بنابر اولویت‌ها و دغدغه‌های اساسی ویکی‌وحدت می‌توان موارد زیر را دربارۀ موضوعات، اشخاص، جریان‌ها، مؤسسات و ... که در زمینه مسأله وحدت امت اسلامی و تقریب میان مذاهب اسلامی فعالیت دارند، خاطر نشان ساخت:
- زندگی‌نامه اشخاص و چهره‌های مطرح در جهان اسلام (مشتمل بر تولد و وفات، تحصیلات، تخصص، استادان و شاگردان)؛
- آثار ایشان (مشتمل بر کتب و آثار مهم آن فرد و یا موسسه)؛
- دیدگاه‌های کلی تقریبی ایشان (یعنی موضع‌گیری‌های مرتبط با ممکن بودن تقریب، ضرورت ان و نیز راهکارهای تقریبی)؛
- دیدگاه‌های خاص تقریبی فرد و یا جریان و یا نهاد(یعنی نظریه‌های تقریبی و حوزه، حکومت، علما، مردم، نخبگان، و نیز نقد و تحلیل آرا و نظریه‌های مطرح در عرصه تقریب)؛
- استدلالات مطرح در زمینه تقریب و وحدت (عقلی و نقلی).
که اولویت ابتدایی در مورد مسائل مرتبط با وحدت امور بالا هستند و امور ذیل در اولویت بعدی قرار داردند:
- روش علمی به کار گرفته شده توسط فرد و یا مجموعه؛
- شرایط سیاسی و اجتماعی زمانه و میزان اثر گذاریش در دیدگاه تقریبی و وحدت‌آفرین وی؛
- جریانات و افراد همگرا و یا واگرا در زمینه وحدت امت اسلامی و تقریب؛
- مؤسسات و یا سازمان‌های مطرح با رویکرد تقریبی و و حدت‌آفرین در جهان اسلام.
در پایان مباحث مداخل دارای اولویت جهت ایجاد برای مخاطبین و نویسندگان گرامی مشخص گردیده است.
رهنمودهای رفتاری
رهنمودهای ویرایشی
- جهت یکنواختی و پرهیز از اشکالات نگارشی و ویرایشی[۱] به مقالاتی که به اصول نگارش و ویرایش[۲] در سه بخش در ویکی‌وحدت پرداخته شده است، مراجعه نماید.
- مداخلی که در ویکی‌وحدت نگاشته می‌شود باید الزاما دارای معیارهای زیر باشد:
مداخل شخص محور
- یکی از شخصیت‌های مؤثر در جهان اسلام باشد. حال یا این شخصیت شخصیتی است تقریبی و منادی وحدت و یا شخصیتی است موثر ولی ضد تقریبی که باید در این جا به اهم آرا و مبانی آنها اشاره گردد.
- مداخل شخصیت محور باید روسای جریان‌های حرکتی موثر و طریقت‌های صوفی و تشکّلات دینی - سیاسی که جمعیت قابل توجهی داشته باشند را در بر گیرد.
- در مداخلی که درباره اشخاص نوشته می‌شود باید به مسائل زیر به عنوان تیترهای اصلی اشاره گردد: سرشناسه (معرفی مختصر) آن شخصیت در ابتدای مقاله، ولادت، تحصیلات، مهم‌ترین آرا و نظریات (مخصوصا آرا و نظریات وحدت‌گرا و تقریبی او)، مهم‌ترین فعالیت‌ها اعم از فعالیت‌های اجتماعی و یا سیاسی و ... (مخصوصا اگر فعالیت‌های خاصی در زمینه وحدت اسلامی و یا تقریب مذاهب اسلامی‌داشته است).
مداخل موسسه و نهاد محور
در مورد مداخلی که درباره مؤسسات و نهادهای دینی - مذهبی نوشته می‌شود باید موارد زیر مراعات گردد:
- مؤسسات و نهادهایی مدخل قرار گیرند که دارای تاثیر ویژه و گسترده در جهان اسلام باشند.
- در مداخلی که درباره نهادها و مؤسسات نوشته می‌شود باید به مسائل زیر به عنوان تیترهای اصلی اشاره گردد: سرشناسه (معرفی مختصر) آن موسسه و یا نهاد در ابتدای مقاله، تاریخچه شکل‌گیری (اعم از تاریخ تاسیس، موسس و یا موسسان، رؤسای سابق و رئیس فعلی، هیات امنا (هیات رئیسه))؛ اهداف تشکیل موسسه، مهم‌ترین آرا و یا مبانی اساسی موسسه (مخصوصا آرا و نظریات وحدت‌گرا و تقریبی و یا آرا و مبانی ضد تقریبی)، مهم‌ترین فعالیت‌ها اعم از فعالیت‌های اجتماعی و یا سیاسی و ... (مخصوصا اگر فعالیت‌های خاصی در زمینه وحدت اسلامی و یا تقریب مذاهب اسلامی‌داشته است).
مداخل جریان محور
- جریانی به عنوان مدخل ذکر می‌گردد که اولا جریان زنده و در حال بروز و ظهور بوده و دارای تاثیر گسترده، جمعیت طرفداران و پیروان قابل توجه (پایگاه دینی، اجتماعی و یا سیاسی قابل توجه) در جهان اسلام باشد. جریانات دینی - مذهبی، سیاسی - مذهبی، دینی - اجتماعی، طریقت‌های صوفی پر طرفدار و ... در این دسته قرار می‌گیرند.
- در مداخلی که درباره جریان نوشته می‌شود باید به مسائل زیر به عنوان تیترهای اصلی اشاره گردد: سرشناسه (معرفی مختصر) آن جریان در ابتدای مقاله، تاریخچه شکل‌گیری (اعم از: سال تاسیس و چگونگی تاسیش، رهبر فعلی و رهبران سابق)، اهداف جریان، مهم‌ترین آرا و یا مبانی اساسی آن جریان (مخصوصا آرا و نظریات وحدت‌گرا و تقریبی و یا آرا و مبانی ضد تقریبی)، مهم‌ترین فعالیت‌ها اعم از فعالیت‌های اجتماعی و یا سیاسی و ... (مخصوصا اگر فعالیت‌های خاصی در زمینه وحدت اسلامی و یا تقریب مذاهب اسلامی‌داشته است).
مداخل مفهوم و یا اصطلاح محور
- مفاهیم مربوط به مسأله وحدت اسلامی و یا تقریب میان مذاهب اسلامی و حدود و ثعور آن باشد.
- در زمره مفاهیم و اصطلاحات ، مفاهیم و اصطلاحات مربوط به علوم مقارن نیز می‌گنجد همانند مفاهیم و اصطلاحات مربوط به فقه مقارن، اصول مقارن، تفسیر مقارن و ... .
- مفاهیم و مصطلحات بین مذهبی نیز دارای اولویت‌اند: مفاهیم و اصطلاحاتی چون: مالکیه، شیعه، حنبلیه و ... .
- مفاهیم و اصطلاحاتی که تبیین آن مفاهیم می‌تواند ما را به تقریب نزدیک کند دارای اولویت جهت نگارش در ویکی‌وحدت‌اند.
- در مداخلی که درباره مفاهیم و یا اصطلاحات نوشته می‌شود باید به مسائل زیر به عنوان تیترهای اصلی اشاره گردد: سرشناسه (معرفی مختصر) آن مفهوم و یا اصطلاح در ابتدای مقاله که درباره ارتباط آن مفهوم و یا اصطلاح با تقریب نیز چند کلمه آورده شود در سر تیتر، معنای لغوی و یا اصطلاحی، اهم آرا و نظرات فریقین در مورد آن، شبهات احتمالی مطرح در مقام و جواب آنها.
مداخل کتاب و یا مقاله محور
- باید کتاب‌ها و مقالات و مجلات قوی ای که در دائره وحدت اسلامی و تقریب و یا علوم مقارن می‌گنجند، کار شود.
- در واقع مدخلی که دربارۀ یک کتاب و یا مقاله و یا مجله نوشته می‌شود، گزارشی توضیحی از آن کتاب و یا مجله و یا مقاله باشد و نه کل آن مقاله و یا کتاب و یا مجله در مدخل مربوطه در ویکی‌وحدت ذکر گردد.
- در مداخلی که درباره کتب، مجلات، و یا مقالات نوشته می‌شود باید به مسائل زیر به عنوان تیترهای اصلی اشاره گردد: آوردن سرشناسه (معرفی مختصر) آن کتاب، مجله و یا مقاله در ابتدای مقاله، آوردن جعبه اطلاعات کتاب یا مجله و یا مقاله، آوردن فهرست مطالب، آوردن چکیده کتاب، مجله، مقاله؛ آوردن سخن سردبیر مجله و یا مولف کتاب.
مداخل کشور محور
- کشورهای اسلامی که به‌عنوان مدخل ذکر می‌گردند در ابتدا به صورت گزارشی و اجمالی و با هدف جریان‌شناسی مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
- در مداخلی که درباره کشور نوشته می‌شود باید به مسائل زیر به عنوان تیترهای اصلی اشاره گردد: سرشناسه (معرفی مختصر) آن کشور در ابتدای مقاله، تاریخچه کشور اعم از: سال تاسیس، مهم‌ترین تحولات سیاسی جغرافیایی، مهم‌ترین حکومت‌ها و یا سلسله‌های حکومتی، رهبر فعلی و رهبران سابق، نظام اقتصادی و نظام سیاسی حاکم بر کشور، سبک زندگی و معیشت مردم (شاخص‌های توسعه در آن کشور)، مهم‌ترین جریانات دینی - مذهبی، دینی- سیاسی و... در آن کشور (که ریز موضوعات قابل تعقیب و بحث در مورد جریانات در بند پیشین که مرتبط با جریانات بود ذکر گردید)؛ مهم‌ترین تحولات قرن اخیر کشور؛ مهم‌ترین چهره‌های مطرح در آن کشور.
نکاتی در مورد خود مقالات
- مداخل در ویکی‌وحدت فارسی به زبان فارسی می‌باشند، لذا از بارگذاری مطالب به زبان‌های عربی، انگلیسی و ... در ویکی‌وحدت خودداری نمایید.
- در مقالات به جنبه وحدتی و تقریبی بودن قضیه و یا برجستگی خاص آن مطلب در جهان اسلام اشاره شده باشد و ارتباط مدخل با مسأله وحدت و یا تقریب به صورتی برجسته در مدخل ذکر گردد.
- در عنوان مداخل اصلی، عناوین احترام‌آمیز[۳] همانند: دکتر، آقا، حجت‌الاسلام، آیت‌الله، ماموستا و ... ذکر نمی‌گردد؛ بلکه آن اسم با عناوین و القاب احترامی‌اش در تغییر مسیرهایی که پس از ایجاد آن مدخل ایجاد می‌گردند، ذکر می‌گردد.
- دستور‌العمل نگارش عناوین مداخل و یا زیر‌مجموعه زیر شاخه‌های موجود در هر مدخلی باید طبق شیوه نگارش رایج و صحیح زبان فارسی باشد.
- نگارش مداخل طولانی در ویکی‌وحدت توصیه نمی‌گردد، مگر مداخلی که به صلاحدید سیاست‌گذاران ویکی‌وحدت (شورای علمی ویکی‌وحدت) نیاز به گستردگی بیشتری داشته باشند.
- زبان مداخل باید زبان گزارشی باشد و نه زبان برچسب‌زنی و یا نظریه‌پردازی و اظهارنظر و نتیجه شخصی.
- مداخل ایجاد شده الزاما باید دارای مؤلفه‌های زیر باشند:
- سرشناسه (معرفی مختصری درباره مدخل در دست نگارش).
- رده باشند.
- پانویس باشند.
- مقاله کپی از دیگر ویکی‌ها نباشد.
- مقالات مستند به منابع متعدد باشد، زیرا مستند بودن مطالب مداخل برای خوانندگان و محققین بسیار حائز اهمیت می‌باشد.
- همه مقالات دارای لینک شوند (حد‌اقل یک لینک داشته باشند که کلماتی که لینک زده می‌شوند، بعد از ذخیره کردن آبی یا قرمز می‌شوند).
- در مقالات حتی‌الامکان از جعبه اطلاعات برای اشخاص و یا جریان‌ها و مؤسسات استفاده شود. لازم به ذکر است که اطلاعاتی که در جعبه اطلاعات اشخاص بارگذاری می‌گردد با اطلاعاتی که در جعبه اطلاعات نهادها و یا جریانات بارگذاری می‌گردد کمی متفاوت است که در نمونه مقالات و مداخل موجود بر روی ویکی‌وحدت قابل دسترسی و الگوبرداری است.