بنی اسرائیل: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۵۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:گوساله پرستی قوم بنی اسرائیل.jpg|بی‌قاب|چپ]]
[[پرونده: گوساله پرستی قوم بنی اسرائیل.jpg|جایگزین=قوم بنی اسرائیل|بندانگشتی|قوم بنی اسرائیل]]
'''بنی اسرائیل''' به دوازده فرزند یا قومی‌ گفته می‌شود که به نام پدر و جدشان اسرائیل ([[حضرت یعقوب|یعقوب]]) نام‌گذاری شده‌اند. [[خدا|خداوند]] در [[قرآن]] ۴۱ بار از آنان یاد کرده است.
اسرائیل و پسرانش به سبب قحطی در [[کنعان]]، به [[جمهوری عربی مصر|مصر]] رفتند و نسل آن‌ها تا زمان [[حضرت موسی|موسی(علیه السلام)]] در مصر ماندند. پس از وفات [[حضرت موسی|موسی(علیه السلام)]]، یوشع و پس از وی، عصر داوران بنی‌اسرائیل شروع شد. آنان پادشاه نبودند و فقط به حل اختلافات می‌پرداختند. سال‌ها بعد، عصر پادشاهان بنی‌اسرائیل با [[طالوت]] و سپس [[حضرت داود]] و [[حضرت سلیمان|سلیمان(علیه السلام)]] آغاز شد. بعد از سلیمان (علیه السلام) فرزندش به پادشاهی رسید اما ده طایفه از بین دوازده طایفه بنی‌اسرائیل از او پیروی نکردند و فقط دو طایفه [[بنیامین]] و [[یهودا]] از او پیروی کردند و در منطقه‌ای به نام یهودا در [[بیت المقدس|اورشلیم]] ساکن شدند و نام [[آیین یهودیت|یهودی]] از همین طایفه ریشه دارد.
در دوران سلیمان (علیه السلام)‌ معبدی برای [[عبادت]] ساخته شده بود به نام هیکل سلیمان که به سبب اختلاف میان اقوام بنی‌اسرائیل و اشغال [[بیت المقدس|اورشلیم]] چند بار تخریب شد. آنها بعد از آنکه موسی (علیه السلام) به [[طورسینا]] رفت و مدتی غایب بود به گوساله‌پرستی روی آوردند. خداوند در قرآن از نعمت‌ها، ‌ دستورات و توبیخ‌های فراوانی که به بنی‌اسرائیل داده است، نام می‌برد.


== تاریخچه ==
[[بنی اسرائیل]]، به دوازده فرزند یا قومی‌گفته می‌شود که به نام پدر و جدشان اسرائیل ([[حضرت یعقوب|یعقوب]]) نام‌گذاری شده‌اند<ref>مهروش، «بنی‌اسرائیل»، ‌ ۱۳۸۳ ش، ج ۱۲. ص ۶۲۹.</ref>.
هم‌چنین برخی از فرزندان یعقوب یا قوم بنی‌اسرائیل به عنوان [[اسباط]] یاد کرده‌اند<ref>اسدی، در مدخل «اسباط»، ج ۳، ص ۱۸.</ref>. خداوند در قرآن ۴۱ بار از آنها یاد کرده است<ref>روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ ش، ص ۵۵</ref>. این قوم در نگاه عرب پیش از اسلام به دلیل برخورداری از [[کتاب آسمانی]]، مناسک دینی خاص و پیشینه تاریخی، اقلیتی فرهیخته‌تر دانسته می‌شدند. با وجود فرهنگ قرآنی صدر اسلام، بنی‌اسرائیل به منزله گروهی با هویت رقیب قرار گرفتند<ref>مهروش، «بنی‌اسرائیل»، ‌ ۱۳۸۳ ش، ج ۱۲. ص ۶۲۹.</ref>.


</div>
اسرائیل و پسرانش به سبب قحطی در [[کنعان]]، به [[جمهوری عربی مصر|مصر]] رفتند<ref>پژوهشکده تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه، ۱۳۸۶ ش، ص ۲۶۲.</ref>. و نسل آنها تا زمان موسی (علیه السلام) در مصر ماندند و به رهبری موسی (علیه السلام) از فشار حکومت [[فرعون]] فرار و دوباره به کنعان بازگشتند. آنها حدود چهل سال در [[صحرای سینا]] سرگردان بودند<ref>توفیقی، ادیان بزرگ، ‌۱۳۸۹ ش، ص ۸۳.</ref>. تا این‌که پس از وفات موسی، یوشع جانشین وی شد و بتدریج کنعان را فتح کرد<ref>توفیقی، ادیان بزرگ، ‌۱۳۸۹ ش، ص ۸۳.</ref>.
بنی اسرائیل، به دوازده فرزند یا قومی گفته می‌شود که به نام پدر و جدشان اسرائیل ([[یعقوب]]) نام‌گذاری شده‌اند. خداوند در [[قرآن]] ۴۱ بار از آنان یاد کرده است.


اسرائیل و پسرانش به سبب قحطی در [[کنعان]]، به [[مصر]] رفتند و نسل آنها تا زمان [[موسی]] (ع) در [[مصر]] ماندند. پس از وفات [[موسی]] (ع)، یوشع و پس از وی، عصر داوران بنی‌اسرائیل شروع شد. آنان پادشاه نبودند و فقط به حل اختلافات می‌پرداختند. سال‌ها بعد، عصر پادشاهان بنی‌اسرائیل با [[طالوت ]]و سپس [[داود ]]و [[سلیمان ]](ع) آغاز شد. بعد از [[سلیمان ]](ع) فرزندش به پادشاهی رسید اما ده طایفه از بین دوازده طایفه بنی‌اسرائیل از او پیروی نکردند و فقط دو طایفه [[بنیامین ]]و [[یهودا ]]از او پیروی کردند و در منطقه‌ای به نام [[یهودا ]]در [[اورشلیم]] ساکن شدند و نام [[یهودی]] از همین طایفه ریشه دارد.
== داوران بنی‌اسرائیل ==
پس از یوشع (علیه السلام) شخصیت‌های متعددی به رهبری بنی اسرائیل پرداختند که '''داوران بنی اسرائیل''' نامیده می‌شوند. آنان پادشاه نبودند و فقط به حل اختلافات داخلی بنی اسرائیل می‌پرداختند. آخرین داور بنی اسرائیل سموئیل بود و بعد از ایشان، عصر پادشاهان بنی اسرائیل با طالوت و سپس داود و سلیمان (علیه السلام) آغاز شد<ref>توفیقی، ادیان بزرگ، ‌۱۳۸۹ ش، ص ۹۱ و ۹۳.</ref>. نقاشی گوستاو دوره نقاش معروف [[فرانسه|فرانسوی]] از [[کوروش]]، فتح [[بابِل]] و آزادی بنی‌اسرائیل.


در دوران [[سلیمان ]](ع)‌ معبدی برای عبادت ساخته شده بود به نام هیکل [[سلیمان ]]که به سبب اختلاف میان اقوام بنی‌اسرائیل و اشغال [[اورشلیم]] چند بار تخریب شد. آن‌ها بعد از آنکه [[موسی]] ) به طور سینا رفت و مدتی غایب بود به گوساله‌پرستی روی آوردند. خداوند در [[قرآن ]]از نعمت‌ها،‌ دستورات و توبیخ‌های فراوانی که به بنی‌اسرائیل داده است، نام می‌برد.
== ریشه یهود ==
به گفته [[عهد عتیق]]، سال‌ها پس از شروع پادشاهی و پس از رحلت سلیمان(علیه السلام)، فرزندش حکومت را به دست گرفت و چون وی به ستمکاری پرداخت، ده طایفه از طایفه‌های دوازده‌گانه بنی اسرائیل از فرمان او سر باز زدند و تنها دو نوه یهودا و بنیامین در سرزمینی کوچکی به نام یهودا که شامل شهر [[بیت المقدس|اورشلیم]] ([[مسجد الاقصی|قدس]]) می‌شد برای او باقی ماند. و نام [[آیین یهودیت|یهودی]] از اینجا می‌آید. ده نوه دیگر حکومت مستقلی به نام اسرائیل به رهبری یکی از سرداران سلیمان (علیه السلام) تشکیل دادند<ref>توفیقی، ادیان بزرگ، ‌۱۳۸۹ ش، ص ۹۵.</ref>.


=تاریخچه=
== هیکل سلیمان ==
بنی اسرائیل، به دوازده فرزند یا قومی گفته می‌شود که به نام پدر و جدشان اسرائیل ([[یعقوب]]) نام گذاری شده‌اند.<ref>مهروش، «بنی‌اسرائیل»،‌ ۱۳۸۳ ش، ج ۱۲. ص ۶۲۹.</ref>
نام معبدی است که سلیمان (علیه السلام) در مدت هفت سال و نیم آن را بنا کرد. این معبددر اورشلیم بر کوه موریا بنا شده بود<ref>حسن‌زاده آملی، دروس معرفت نفس، ۱۳۸۱ ش، ص ۶۱۵.</ref>. بعد از جدایی بنی‌اسرئیل از یکدیگر، [[بُخْتُ‌النَّصْر]] پادشاه [[بابِل]] این معبدرا تخریب می‌کند و این قوم به اسارت به بابِل برده شدند<ref>فیض کاشانی، الأصفی فی تفسیرالقرآن، ۱۴۱۸ ق، ج ۱، ص ۴۰۹.</ref>. مدتی بعد ایران قدرت یافت و کوروش، بابِل را فتح کرد و به بنی اسرائیل اجازه داد به سرزمین خود برگردند. آن‌ها دوباره معبدرا بازسازی کردند ولی بعد از مدتی بین آن‌ها اختلاف ایجاد شد و رومی‌ها که از حضور آنها احساس خطر می‌کردند، در سال ۷۰ م اورشلیم را اشغال کردند و [[معبد]] سلیمان (علیه السلام) را برای مرتبه دوم خراب کردند و پس از آن بنی اسرائیل به کلی در مناطق مختلف پراکنده شدند<ref>توفیقی، ادیان بزرگ، ‌۱۳۸۹ ش، ص ۸۳.</ref>.
همچنین برخی از فرزندان [[یعقوب]] یا قوم بنی‌اسرائیل به عنوان [[اسباط]] یاد کرده‌اند.<ref>اسدی، در مدخل «اسباط»، ج ۳، ص ۱۸.</ref> خداوند در [[قرآن ]]۴۱ بار از آنها یاد کرده است.<ref>روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ ش، ص ۵۵</ref> این قوم در نگاه عرب پیش از اسلام به دلیل برخورداری از [[کتاب آسمانی]]، مناسک دینی خاص و پیشینه تاریخی، اقلیتی فرهیخته‌تر دانسته می‌شدند. با وجود فرهنگ قرآنی صدر اسلام، بنی‌اسرائیل به منزله گروهی با هویت رقیب قرار گرفتند.<ref>مهروش، «بنی‌اسرائیل»،‌ ۱۳۸۳ ش، ج ۱۲. ص ۶۲۹.</ref>


اسرائیل و پسرانش به سبب قحطی در [[کنعان]]، به مصر رفتند<ref>پژوهشکده تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه، ۱۳۸۶ ش، ص ۲۶۲.</ref> و نسل آنها تا زمان [[موسی]] (ع) در [[مصر]] ماندند و به رهبری [[موسی]] (ع) از فشار حکومت [[فرعون]] فرار و دوباره به [[کنعان]] بازگشتند. آن‌ها حدود چهل سال در صحرای سینا سرگردان بودند<ref>توفیقی، ادیان بزرگ، ‌۱۳۸۹ ش، ص ۸۳.</ref> تا اینکه پس از وفات [[موسی]]، [[یوشع]] جانشین وی شد و بتدریج [[کنعان]] را فتح کرد.<ref>توفیقی، ادیان بزرگ، ‌۱۳۸۹ ش، ص ۸۳.</ref>
== کاربرد واژه ==
بنی‌اسرائیل، در لغت به هر کدام از فرزندان یعقوب (علیه السلام) گفته می‌شود اما کاربرد اصطلاحی آن، یک قوم و ملت است؛ نه فقط فرزندان یعقوب (علیه السلام). زندگی بنی اسرائیل، ویژگی‌ها و نوع برخورد خداوند با آنها و رفتار آنان با پیامبران، حوادث مختلف و متعددی دارد<ref>هاشمی رفسنجانی، فرهنگ قرآن، ۱۳۸۵ ش، ج ۶، ص ۲۹۴.</ref>.


داوران بنی‌اسرائیل
اگر چه قوم بنی‌اسرائیل پس از یعقوب (علیه السلام) و فرزندان او به وجود آمدند، ولی آن‌چه در قرآن بیشتر به عنوان مخاطب این نام قرار گرفته، پیروان و نسل پس از موسی (علیه السلام) است<ref>روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ ش، ص ۵۸.</ref>. در قرآن به واژه بنی‌اسرائیل ۱۲ نقیب نسبت داده‌اند که مفسران برای نقیب معانی مختلفی ذکر کردند<ref>روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ ش، ص ۵۸.</ref>. از جمله:
پس از [[یوشع]] (ع) شخصیت‌های متعددی به رهبری بنی اسرائیل پرداختند که داوران بنی اسرائیل نامیده می‌شوند. آنان پادشاه نبودند و فقط به حل اختلافات داخلی بنی اسرائیل می‌پرداختند. آخرین داور بنی اسرائیل سموئیل بود و بعد از ایشان، عصر پادشاهان بنی اسرائیل با [[طالوت ]]و سپس [[داود ]]و [[سلیمان ]](ع) آغاز شد.<ref>توفیقی، ادیان بزرگ، ‌۱۳۸۹ ش، ص ۹۱ و ۹۳.</ref>نقاشی گوستاو دوره نقاش معروف فرانسوی از [[کوروش]]، فتح بابِل و آزادی بنی‌اسرائیل.


==ریشه یهود==
رئیسان قوم<ref>طوسی، التبیان، بی‌تا، ج ۳، ص ۴۶۵.</ref>.
به گفته عهد عتیق، سال‌ها پس از شروع پادشاهی و پس از رحلت [[سلیمان ]](ع)، فرزندش حکومت را به دست گرفت و چون وی به ستمکاری پرداخت، ده طایفه از طایفه‌های دوازده‌گانه بنی اسرائیل از فرمان او سر باز زدند و تنها دو نوه [[یهودا ]]و [[بنیامین ]]در سرزمینی کوچکی به نام [[یهودا ]]که شامل شهر [[اورشلیم]] ([[قدس]]) می‌شد برای او باقی ماند. و نام [[یهودی]] از اینجا می‌آید. ده نوه دیگر حکومت مستقلی به نام اسرائیل به رهبری یکی از سرداران [[سلیمان ]](ع) تشکیل دادند.<ref>توفیقی، ادیان بزرگ، ‌۱۳۸۹ ش، ص ۹۵.</ref>
شاهدانی که در برابر آنها خدا یا [[حضرت موسی|موسی(علیه السلام)]] با بنی‌اسرائیل [[بیعت]] کردند<ref>طوسی، التبیان، بی‌تا، ج ۳، ص ۴۶۵.</ref>.
ضامنانی که خدا یا موسی(علیه السلام) از آنها عهد گرفت<ref>قمی مشهدی، تفسیر کنز الدقائق، ۱۳۶۸ ش، ج ۴، ص ۶۰.</ref>.
فرزندان اسرائیل<ref>العروسی الحویزی، تفسیر نور الثقلین، ۱۴۱۵ ق، ج ۲، ص ۸۷.</ref>.


==هیکل سلیمان==
== کتب مقدس ==
نام معبدی است که [[سلیمان ]](ع) در مدت هفت سال و نیم آن را بنا کرد. این معبد در [[اورشلیم]] بر کوه موریا بنا شده بود.<ref>حسن‌زاده آملی، دروس معرفت نفس، ۱۳۸۱ ش، ص ۶۱۵.</ref> بعد از جدایی بنی‌اسرئیل از یکدیگر، [[بُخْتُ‌النَّصْر]] پادشاه بابِل این معبد را تخریب می‌کند و این قوم به اسارت به بابِل برده شدند.<ref>فیض کاشانی، الأصفی فی تفسیرالقرآن، ۱۴۱۸ ق، ج ۱، ص ۴۰۹.</ref> مدتی بعد [[ایران]] قدرت یافت و کوروش، بابِل را فتح کرد و به بنی اسرائیل اجازه داد به سرزمین خود برگردند. آن‌ها دوباره معبد را بازسازی کردند ولی بعد از مدتی بین آنها اختلاف ایجاد شد و رومی‌ها که از حضور آنها احساس خطر می‌کردند، در سال ۷۰ م [[اورشلیم]] را اشغال کردند و معبد [[سلیمان ]](ع) را برای مرتبه دوم خراب کردند و پس از آن بنی اسرائیل به کلی در مناطق مختلف پراکنده شدند.<ref>توفیقی، ادیان بزرگ، ‌۱۳۸۹ ش، ص ۸۳.</ref>
اگرچه ترکیب بنی‌اسرائیل قرآنی است و این اصطلاح به صورت مرکب نخستین بار در [[قرآن]] به کار رفته، اما در [[کتاب مقدس]]، حکایات گوناگونی درباره فرزندان و نوادگان یعقوب (علیه السلام) بیان شده است<ref>روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ ش، ص ۵۶.</ref>. در کتاب مقدس درباره واژه بنی‌اسرائیل سه معنا مانند نسل اسرائیل (یعقوب)، گروهی از مومنان که اولاد روحانی خدا به شمار می‌آیند و ملک اسرائیل یا قبیله‌های ده‌گانه برای جدایی آنان از یهودا. اما آنچه از این کاربردها رواج بیشتری دارد و به صورت مطلق از این لفظ فهمیده می‌شود معنای نخست این اصطلاح است<ref>روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ ش، ص ۵۶.</ref>.


==کاربرد واژه==
ماجرای بنی‌اسرائیل و پدرشان اسرائیل در عهد عتیق از ماجرای قحطی کنعان و هجرت یعقوب (علیه السلام) به مصر آغاز می‌شود و در ادامه به مشکلات پیش روی بنی اسرائیل و و حضور پیامبران متعددی در میان این قوم اشاره کرده است<ref>روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در قرآن و عهدین»، ص ۵۶.</ref>.
بنی‌اسرائیل، در لغت به هر کدام از فرزندان [[یعقوب]] (ع) گفته می‌شود اما کاربرد اصطلاحی آن، یک قوم و ملت است؛ نه فقط فرزندان [[یعقوب]] (ع). زندگی بنی اسرائیل، ویژگی‌ها و نوع برخورد خداوند با آنها و رفتار آنان با پیامبران، حوادث مختلف و متعددی دارد.<ref>هاشمی رفسنجانی، فرهنگ قرآن، ۱۳۸۵ ش، ج ۶، ص ۲۹۴.</ref>


اگر چه قوم بنی‌اسرائیل پس از [[یعقوب]] (ع) و فرزندان او به وجود آمدند، ولی آنچه در [[قرآن]] بیشتر به عنوان مخاطب این نام قرار گرفته، پیروان و نسل پس از [[موسی]] (ع) است.<ref>روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ ش، ص ۵۸.</ref> در [[قرآن ]]به واژه بنی‌اسرائیل ۱۲ نقیب نسبت داده‌اند که مفسران برای نقیب معانی مختلفی ذکر کردند<ref>روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ ش، ص ۵۸.</ref> از جمله:
== عید پِسَح ==
بعد از قتل و فشار حاکمان مصر به بنی‌اسرائیل، به ادعای [[عهد عتیق]]، موسی(علیه السلام) به دستور خداوند برای نجات آن‌ها؛ رهبران قوم را جمع کرد و از آنان خواست برای نجات خود به منطقه کنعان برگردند تا از نعمت‌های آن بهره‌مند شوند. موسی و برادرش [[هارون]] به مصر رفتند و با [[معجزه]] مشکلاتی را برای فرعون به وجود آوردند که او مجبور شد بنی‌اسرائیل را آزاد کند. یهودیان این روز رهایی را به عنوان [[عید پسح]] جشن می‌گیرند<ref>روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ ش، ص ۵۶.</ref>.


رئیسان قوم.<ref>طوسی، التبیان، بی‌تا، ج ۳، ص ۴۶۵.</ref>
== گوساله‌پرستی ==
شاهدانی که در برابر آنها خدا یا [[موسی]] (ع) با بنی‌اسرائیل بیعت کردند.<ref>طوسی، التبیان، بی‌تا، ج ۳، ص ۴۶۵.</ref>
بنابر گزارش عهد عتیق، موسی(علیه السلام) در برگشت از طور سینا تأخیر کرد و بنی اسرائیل نزد هارون(علیه السلام) رفتند و از او خواستند که برای آن‌ها خدایی بسازد که گوساله‌ای از طلا ساختند و آن را [[عبادت]] می‌کردند حضرت موسی(علیه السلام) با مشاهده [[گوساله پرستی]] بنی‌اسرائیل ناراحت شد و لوح سنگی را شکست و دوباره برای دریافت آن چهل روز عبادت کرد، تا آنکه این لوح بار دیگر به او داده شد<ref>توفیقی، ادیان بزرگ، ‌۱۳۸۹ ش، ص ۸۹.</ref>. قرآن این داستان را تقریباً به همین‌شکل نقل می‌کند جز این‌که هارون(علیه السلام)‌ را از ساختن بت مبرا دانسته و سازنده گوساله را فردی به نام سامری معرفی می‌کند<ref>توفیقی، ادیان بزرگ، ‌۱۳۸۹ ش، ص ۸۹.</ref>.
ضامنانی که خدا یا [[موسی]] (ع) از آنها عهد گرفت.<ref>قمی مشهدی، تفسیر کنز الدقائق، ۱۳۶۸ ش، ج ۴، ص ۶۰.</ref>
فرزندان اسرائیل.<ref>العروسی الحویزی، تفسیر نور الثقلین، ۱۴۱۵ ق، ج ۲، ص ۸۷.</ref>


==کتب مقدس==
== پیامبران ==
اگرچه ترکیب بنی‌اسرائیل قرآنی است و این اصطلاح به صورت مرکّب نخستین بار در [[قرآن ]]به کار رفته، اما در [[کتاب مقدس]]، حکایات گوناگونی درباره فرزندان و نوادگان [[یعقوب]] (ع) بیان شده است.<ref>روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در [[قرآن ]]و عهدین»، ۱۳۸۴ ش، ص ۵۶.</ref> در [[کتاب مقدس]] درباره واژه بنی‌اسرائیل سه معنا مانند نسل اسرائیل ([[یعقوب]])، گروهی از [[مومنان]] که اولاد روحانی [[خدا]] به شمار می‌آیند و ملک اسرائیل یا قبیله‌های ده‌گانه برای جدایی آنان از [[یهودا]]. اما آنچه از این کاربردها رواج بیشتری دارد و به صورت مطلق از این لفظ فهمیده می‌شود معنای نخست این اصطلاح است.<ref>روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در قرآن  و عهدین»، ۱۳۸۴ ش، ص ۵۶.</ref>
ازمیان پیامبران بنی‌اسرائیل موسی (علیه السلام) و عیسی (علیه السلام) را [[اولوالعزم]] و صاحب شریعت می‌گویند. یعنی آزادانه به آنها قوانین و دستوراتی وحی شده که مأمور ابلاغ آن بوده‌اند<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۷۷ ش، ج ۲، ص ۱۶۸.</ref>.


ماجرای بنی‌اسرائیل و پدرشان اسرائیل در عهد عتیق از ماجرای قحطی [[کنعان]] و هجرت [[یعقوب]] (ع) به مصر آغاز می‌شود و در ادامه به مشکلات پیش روی بنی اسرائیل و و حضور پیامبران متعددی در میان این قوم اشاره کرده است.<ref>روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در قرآن و عهدین»، ص ۵۶.</ref>
گروه دیگر پیامبرانی هستند که از خود شریعتی نداشته‌اند، بلکه مأمور تبلیغ شریعت و قوانینی بوده‌اند که در آن زمان وجود داشته است. برخی پیامبران بنی اسرائیل از جمله یعقوب، یوسف، [[یوشع]]، [[هارون]]، داود، سلیمان، الیاس، الیسع، یونس، عزیر، زکریا و دیگر پیامبران از این جمله‌اند<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۷۷ ش، ج ۲، ص ۱۶۸.</ref>.


==عید پِسَح==
به نقل از برخی [[حدیث|احادیث]] [[مذهب شیعه|شیعه]] نخستین پیغمبر بنی‌اسرائیل موسی(علیه السلام) و آخرین پیغمبرشان عیسی(علیه السلام) بوده است و تمامی پیامبران قوم بنی‌اسرائیل را ششصد نفر دانسته‌اند<ref>صدوق، ‌ خصال، بی‌تا، ‌ ج ۲، ص ۶۲۴.</ref>.
بعد از قتل و فشار حاکمان مصر به بنی‌اسرائیل، به ادعای عهد عتیق، [[موسی]] (ع) به دستور [[خداوند]] برای نجات آنها؛ رهبران قوم را جمع کرد و از آنان خواست برای نجات خود به منطقه [[کنعان]] برگردند تا از نعمت‌های آن بهره‌مند شوند. [[موسی]] و برادرش هارون به [[مصر]] رفتند و با معجزه مشکلاتی را برای فرعون به وجود آوردند که او مجبور شد بنی‌اسرائیل را آزاد کند. [[یهودیان]] این روز رهایی را به عنوان عید پسح جشن می‌گیرند.<ref>روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ ش، ص ۵۶.</ref>


==گوساله‌پرستی==
== نعمت‌های خداوند به بنی‌اسرائیل ==
بنی‌اسرائیل از اقوامی هستند که قرآن در موارد گوناگون به نعمت‌هایی که از آن برخوردار شده‌اند اشاره نموده است<ref>روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ ش، ص ۵۸.</ref>.


بنابر گزارش [[عهد عتیق]]، [[موسی]] (ع) در برگشت از [[طور سینا]] تأخیر کرد و بنی اسرائیل نزد [[هارون]] (ع) رفتند و از او خواستند که برای آنها خدایی بسازد که گوساله‌ای از طلا ساختند و آن را عبادت می‌کردند حضرت [[موسی]] (ع) با مشاهده گوساله پرستی بنی‌اسرائیل ناراحت شد و لوح سنگی را شکست و دوباره برای دریافت آن چهل روز عبادت کرد، تا آنکه این لوح بار دیگر به او داده شد.<ref>توفیقی، ادیان بزرگ، ‌۱۳۸۹ ش، ص ۸۹.</ref> [[قرآن ]]این داستان را تقریباً به همین‌شکل نقل می‌کند جز اینکه [[هارون]] (ع)‌ را از ساختن بت مبرا دانسته و سازنده گوساله را فردی به نام [[سامری]] معرفی می‌کند.<ref>توفیقی، ادیان بزرگ، ‌۱۳۸۹ ش، ص ۸۹.</ref>
این نعمت‌ها عبارتند از:
* اعطای حکم (تشخیص خیر و شر)، نبوت و کتاب<ref>سوره جاثیه، آیه ۱۶.</ref>.
* بهره‌مندی از روزی طیب<ref>سوره جاثیه، آیه ۱۶.</ref>.
* سایه‌انداختن ابر برای حفظ بنی‌اسرائیل از گرمای بیابان<ref>سوره بقره، آیه ۵۷.</ref>.
* برتری بر عالمیان<ref>سوره بقره، آیه ۱۲۲.</ref>.
* نجات از دشمنان<ref>سوره طه، آیه ۸۰.</ref>.
* ایجاد بهترین مکان برای زندگی<ref>سوره اسراء، آیه ۱۰۴.</ref>.
* نشان دادن معجزات الهی<ref>سوره یونس، آیه ۹۰.</ref>.
* [[نزول قرآن|نزول]] منّ و سلوی<ref>سوره طه، آیه ۸۰.</ref>.


==پیامبران==
== دستورهای خدا به بنی‌اسرائیل ==
ازمیان پیامبران بنی‌اسرائیل [[موسی]] (ع) و عیسی (ع) را [[اولوالعزم]] و صاحب شریعت می‌گویند. یعنی آزادانه به آنها قوانین و دستوراتی وحی شده که مأمور ابلاغ آن بوده‌اند.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۷۷ ش، ج ۲، ص ۱۶۸.</ref>
خداوند در [[قرآن]]در برابر نعمت‌هایی که به بنی اسرائیل داده است از آنان می‌خواهد برخی از کارها را به جا بیاورند دستوراتی مانند:


گروه دیگر پیامبرانی هستند که از خود شریعتی نداشته‌اند، بلکه مأمور تبلیغ شریعت و قوانینی بودهاند که در آن زمان وجود داشته است. برخی [[پیامبران]] بنی اسرائیل از جمله [[یعقوب]]، [[یوسف]]، [[یوشع]]، [[هارون]]، [[داود]]، [[سلیمان]]، [[الیاس]]، [[الیسع]]، [[یونس]]، [[عزیر]]، [[زکریا]] و دیگر [[پیامبران]] از این جمله‌اند.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۷۷ ش، ج ۲، ص ۱۶۸.</ref>
* وفای به عهد<ref>سوره بقره، آیه ۴۵.</ref>.
* ترس از خدا<ref>سوره بقره، آیه ۴۰.</ref>.
* [[ایمان]] به [[وحی]]<ref>سوره بقره، آیه ۴۱.</ref>.
* عدم خلط حق و باطل و کتمان حق<ref>سوره بقره، آیه ۴۲.</ref>.
* اقامه [[نماز]] و ادای [[زکات]]<ref>سوره بقره، آیه ۴۳.</ref>.
* عبادت خدا، احسان به والدین و دست‌گیری از یتیمان و بینوایان<ref>سوره بقره، آیه ۸۳.</ref>.
* گفتار نیکو<ref>سوره بقره، آیه ۸۳.</ref>.
* پرهیز از زیاده‌روی<ref>سوره طه، آیه ۸۱</ref>.


به نقل از برخی احادیث شیعه نخستین پیغمبر بنی‌اسرائیل [[موسی]] (ع) و آخرین پیغمبرشان [[عیسی]] (ع) بوده است و تمامی پیامبران قوم بنی‌اسرائیل را ششصد نفر دانسته‌اند..<ref>صدوق،‌ خصال، بی‌تا،‌ ج ۲، ص ۶۲۴.</ref>
== مذمت بنی اسرائیل ==
بنی‌اسرائیل در آیات متعددی مذمت شده‌اند و در این آیات به عذاب‌هایی مانند لعن، کوردلی و رسوایی در دنیا و آخرت اشاره و این عذاب را به دلیل گناهان این قوم می‌داند<ref>روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ ش، ص ۶۰.</ref>. از جمله:


==نعمت‌های خداوند به بنی‌اسرائیل==
* گمراهی با وجود آیات فراوان<ref>سوره بقره، آیه ۲۱۱.</ref>.
بنی‌اسرائیل از اقوامی هستند که [[قرآن ]]در موارد گوناگون به نعمت‌هایی که از آن برخوردار شده‌اند اشاره نموده است.<ref>روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ ش، ص ۵۸.</ref> این نعمت‌ها عبارتند از:
* نافرمانی [[پیامبران]]<ref>سوره بقره، آیه ۲۴۶.</ref>.
* انکار [[نبوت]] [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پیامبر اکرم (محمد صلی الله علیه و آله و سلم)]]<ref>سوره شعراء، آیه ۱۹۷</ref>.
* عمل‌نکردن به کتاب آسمانی<ref>سوره بقره، آیه ۸۵</ref>.
* اسراف<ref>سوره مائده، آیه ۳۲.</ref>.
* [[شرک]]<ref>سوره مائده، آیه ۷۲.</ref>.
* آسیب‌رسانی به پیامبران و انکار آنان<ref>سوره مائده، آیه ۱۱۰.</ref>.
* تفرقه و اختلاف با وجود نعمت‌های الهی<ref> سوره یونس، آیه ۹۳.</ref>.
* فساد در زمین<ref> سوره اسراء، آیه ۴.</ref>.
* امر دیگران به نیکی و ترک آن<ref>سوره بقره، ‌ آیه ۴۴.</ref>.
*]]گوساله‌پرستی<ref> سوره بقره، ‌ آیه ۵۱.</ref>.
* درخواست رؤیت [[خدا]]<ref>سوره بقره، ‌ آیه ۵۵.</ref>.
* بهانه‌گیری<ref>سوره بقره، ‌ آیه ۶۱.</ref>.
* پول‌دوستی و فخرفروشی<ref>سوره بقره، ‌ آیه ۲۴۷.</ref>.
* خون‌ریزی<ref>سوره بقره، ‌ آیه ۸۴ و ۸۵.</ref> <ref>[http://masirebaz.ir/?p=352 قوم بنی اسرائیل]</ref><br />.


*اعطای حکم (تشخیص خیر و شر)، نبوت و کتاب.<ref>سوره جاثیه، آیه ۱۶.</ref>
== جستارهای ویژه ==
* [[حضرت موسی]]
* [[حضرت یعقوب]]
* [[بیعت]]


*بهره‌مندی از روزی طیب.<ref>سوره جاثیه، آیه ۱۶.</ref>
== پانویس ==
{{پانویس}}


*سایه‌انداختن ابر برای حفظ بنی‌اسرائیل از گرمای بیابان.<ref>سوره بقره، آیه ۵۷.</ref>
== منابع ==
* ابن بابویه، محمد بن علی، الخصال، ترجمه فهری، تهران، علمیه اسلامیه، چاپ اول، بی‌تا.
* اسدی، علی، مدخل «اسباط»، دائرة المعارف قرآن کریم، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۳۸۲ ش.
* العروسی الحویزی، عبدعلی بن جمعة، تفسیر نور الثقلین، قم، اسماعیلیان، چاپ چهارم، ۱۴۱۵ ق.
* پژوهشکده تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه، قم، نشر زمزم هدایت، چاپ دوم، ۱۳۸۶ ش.
* توفیقی، حسین، ادیان بزرگ، تهران، نشر وزارت فرهنگ و ارشاد، چپ سیزدهم، ۱۳۸۹ ش.
* حسن زاده آملی، حسن، دروس معرفت نفس، قم، ‌ انتشارات الف لام میم، چاپ اول، ۱۳۸۱ ش.  


*برتری بر عالمیان.<ref>سوره بقره، آیه ۱۲۲.</ref>
{{فلسطین}}
 
[[رده:تاریخ]]
*نجات از دشمنان.<ref>سوره طه، آیه ۸۰.</ref>
[[رده:ادیان و آیین‌ها]]
 
[[رده:مفاهیم و اصطلاحات دینی]]
*ایجاد بهترین مکان برای زندگی.<ref>سوره اسراء، آیه ۱۰۴.</ref>
[[رده:فلسطین]]
 
*نشان دادن معجزات الهی.<ref>سوره یونس، آیه ۹۰.</ref>
 
*نزول منّ و سلوی.<ref>سوره طه، آیه ۸۰.</ref>
 
==دستورهای خدا به بنی‌اسرائیل==
خداوند در [[قرآن ]]در برابر نعمت‌هایی که به بنی اسرائیل داده است از آنان می‌خواهد برخی از کارها را به جا بیاورند دستوراتی مانند:
 
*وفای به عهد.<ref>سوره بقره، آیه ۴۵.</ref>
 
*ترس از خدا.<ref>سوره بقره، آیه ۴۰.</ref>
 
*ایمان به [[وحی]].<ref>سوره بقره، آیه ۴۱.</ref>
 
*عدم خلط [[حق]] و [[باطل]] و کتمان حق.<ref>سوره بقره، آیه ۴۲.</ref>
 
*اقامه [[نماز]] و ادای [[زکات]].<ref>سوره بقره، آیه ۴۳.</ref>
 
*عبادت [[خدا]]، احسان به [[والدین]] و دست گیری از [[یتیمان]] و [[بینوایان]].<ref>سوره بقره، آیه ۸۳.</ref>
 
*گفتار نیکو.<ref>سوره بقره، آیه ۸۳.</ref>
 
*پرهیز از زیاده‌روی.<ref>سوره طه، آیه ۸۱</ref>
 
==مذمّت بنی اسرائیل==
بنی‌اسرائیل در آیات متعددی مذمت شده‌اند و در این آیات به عذاب‌هایی مانند لعن، کوردلی و رسوایی در [[دنیا]] و [[آخرت]] اشاره و این عذاب را به دلیل گناهان این قوم می‌داند.<ref>روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ ش، ص ۶۰.</ref> از جمله:
 
*گمراهی با وجود آیات فراوان.<ref>سوره بقره، آیه ۲۱۱.</ref>
 
*نافرمانی [[پیامبران]].<ref>سوره بقره، آیه ۲۴۶.</ref>
 
*انکار نبوّت [[پیامبر اکرم]] (ص).<ref>سوره شعراء، آیه ۱۹۷</ref>
 
*عمل‌نکردن به [[کتاب آسمانی]].<ref>سوره بقره، آیه ۸۵</ref>
 
*[[اسراف]].<ref>سوره مائده، آیه ۳۲.</ref>
 
*[[شرک]].<ref>سوره مائده، آیه ۷۲.</ref>
 
*آسیب‌رسانی به [[پیامبران]] و انکار آنان.<ref>سوره مائده، آیه ۱۱۰.</ref>
 
*تفرقه و اختلاف با وجود نعمت‌های الهی.<ref> سوره یونس، آیه ۹۳.</ref>
 
*[[فساد]] در زمین.<ref> سوره اسراء، آیه ۴.</ref>
 
*امر دیگران به نیکی و ترک آن.<ref>سوره بقره،‌ آیه ۴۴.</ref>
 
*]][[گوساله‌پرستی]].<ref> سوره بقره،‌ آیه ۵۱.</ref>
 
*درخواست رؤیت [[خدا]].<ref>سوره بقره،‌ آیه ۵۵.</ref>
 
*بهانه‌گیری.<ref>سوره بقره،‌ آیه ۶۱.</ref>
 
*پول‌دوستی و فخرفروشی.<ref>سوره بقره،‌ آیه ۲۴۷.</ref>
 
*خون‌ریزی.<ref>سوره بقره،‌ آیه ۸۴ و ۸۵.</ref> <ref>[http://masirebaz.ir/?p=352 قوم بنی اسرائیل]</ref>
 
==پانویس==
{{پانویس|1}}
 
===منابع:===
*ابن بابویه، محمد بن علی، الخصال، ترجمه فهری، تهران، علمیه اسلامیه، چاپ اول، بی‌تا.
 
*اسدی، علی، مدخل «اسباط»، دائرة المعارف قرآن کریم، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۳۸۲ ش.
 
*العروسی الحویزی، عبد علی بن جمعة، تفسیر نور الثقلین، قم، اسماعیلیان، چاپ چهارم، ۱۴۱۵ ق.
 
*پژوهشکده تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه، قم، نشر زمزم هدایت، چاپ دوم، ۱۳۸۶ ش.
 
*توفیقی، حسین، ادیان بزرگ، تهران، نشر وزارت فرهنگ و ارشاد، چپ سیزدهم، ۱۳۸۹ ش.
 
*حسن زاده آملی، حسن، دروس معرفت نفس، قم،‌ انتشارات الف لام میم، چاپ اول، ۱۳۸۱ ش.
 
 
[[رده: تاریخ یهود]]
 
[[رده: فرزندان یعقوب نبی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۵۹

گوساله پرستی قوم بنی اسرائیل.jpg

بنی اسرائیل به دوازده فرزند یا قومی‌ گفته می‌شود که به نام پدر و جدشان اسرائیل (یعقوب) نام‌گذاری شده‌اند. خداوند در قرآن ۴۱ بار از آنان یاد کرده است. اسرائیل و پسرانش به سبب قحطی در کنعان، به مصر رفتند و نسل آن‌ها تا زمان موسی(علیه السلام) در مصر ماندند. پس از وفات موسی(علیه السلام)، یوشع و پس از وی، عصر داوران بنی‌اسرائیل شروع شد. آنان پادشاه نبودند و فقط به حل اختلافات می‌پرداختند. سال‌ها بعد، عصر پادشاهان بنی‌اسرائیل با طالوت و سپس حضرت داود و سلیمان(علیه السلام) آغاز شد. بعد از سلیمان (علیه السلام) فرزندش به پادشاهی رسید اما ده طایفه از بین دوازده طایفه بنی‌اسرائیل از او پیروی نکردند و فقط دو طایفه بنیامین و یهودا از او پیروی کردند و در منطقه‌ای به نام یهودا در اورشلیم ساکن شدند و نام یهودی از همین طایفه ریشه دارد. در دوران سلیمان (علیه السلام)‌ معبدی برای عبادت ساخته شده بود به نام هیکل سلیمان که به سبب اختلاف میان اقوام بنی‌اسرائیل و اشغال اورشلیم چند بار تخریب شد. آنها بعد از آنکه موسی (علیه السلام) به طورسینا رفت و مدتی غایب بود به گوساله‌پرستی روی آوردند. خداوند در قرآن از نعمت‌ها، ‌ دستورات و توبیخ‌های فراوانی که به بنی‌اسرائیل داده است، نام می‌برد.

تاریخچه

بنی اسرائیل، به دوازده فرزند یا قومی‌گفته می‌شود که به نام پدر و جدشان اسرائیل (یعقوب) نام‌گذاری شده‌اند[۱]. هم‌چنین برخی از فرزندان یعقوب یا قوم بنی‌اسرائیل به عنوان اسباط یاد کرده‌اند[۲]. خداوند در قرآن ۴۱ بار از آنها یاد کرده است[۳]. این قوم در نگاه عرب پیش از اسلام به دلیل برخورداری از کتاب آسمانی، مناسک دینی خاص و پیشینه تاریخی، اقلیتی فرهیخته‌تر دانسته می‌شدند. با وجود فرهنگ قرآنی صدر اسلام، بنی‌اسرائیل به منزله گروهی با هویت رقیب قرار گرفتند[۴].

اسرائیل و پسرانش به سبب قحطی در کنعان، به مصر رفتند[۵]. و نسل آنها تا زمان موسی (علیه السلام) در مصر ماندند و به رهبری موسی (علیه السلام) از فشار حکومت فرعون فرار و دوباره به کنعان بازگشتند. آنها حدود چهل سال در صحرای سینا سرگردان بودند[۶]. تا این‌که پس از وفات موسی، یوشع جانشین وی شد و بتدریج کنعان را فتح کرد[۷].

داوران بنی‌اسرائیل

پس از یوشع (علیه السلام) شخصیت‌های متعددی به رهبری بنی اسرائیل پرداختند که داوران بنی اسرائیل نامیده می‌شوند. آنان پادشاه نبودند و فقط به حل اختلافات داخلی بنی اسرائیل می‌پرداختند. آخرین داور بنی اسرائیل سموئیل بود و بعد از ایشان، عصر پادشاهان بنی اسرائیل با طالوت و سپس داود و سلیمان (علیه السلام) آغاز شد[۸]. نقاشی گوستاو دوره نقاش معروف فرانسوی از کوروش، فتح بابِل و آزادی بنی‌اسرائیل.

ریشه یهود

به گفته عهد عتیق، سال‌ها پس از شروع پادشاهی و پس از رحلت سلیمان(علیه السلام)، فرزندش حکومت را به دست گرفت و چون وی به ستمکاری پرداخت، ده طایفه از طایفه‌های دوازده‌گانه بنی اسرائیل از فرمان او سر باز زدند و تنها دو نوه یهودا و بنیامین در سرزمینی کوچکی به نام یهودا که شامل شهر اورشلیم (قدس) می‌شد برای او باقی ماند. و نام یهودی از اینجا می‌آید. ده نوه دیگر حکومت مستقلی به نام اسرائیل به رهبری یکی از سرداران سلیمان (علیه السلام) تشکیل دادند[۹].

هیکل سلیمان

نام معبدی است که سلیمان (علیه السلام) در مدت هفت سال و نیم آن را بنا کرد. این معبددر اورشلیم بر کوه موریا بنا شده بود[۱۰]. بعد از جدایی بنی‌اسرئیل از یکدیگر، بُخْتُ‌النَّصْر پادشاه بابِل این معبدرا تخریب می‌کند و این قوم به اسارت به بابِل برده شدند[۱۱]. مدتی بعد ایران قدرت یافت و کوروش، بابِل را فتح کرد و به بنی اسرائیل اجازه داد به سرزمین خود برگردند. آن‌ها دوباره معبدرا بازسازی کردند ولی بعد از مدتی بین آن‌ها اختلاف ایجاد شد و رومی‌ها که از حضور آنها احساس خطر می‌کردند، در سال ۷۰ م اورشلیم را اشغال کردند و معبد سلیمان (علیه السلام) را برای مرتبه دوم خراب کردند و پس از آن بنی اسرائیل به کلی در مناطق مختلف پراکنده شدند[۱۲].

کاربرد واژه

بنی‌اسرائیل، در لغت به هر کدام از فرزندان یعقوب (علیه السلام) گفته می‌شود اما کاربرد اصطلاحی آن، یک قوم و ملت است؛ نه فقط فرزندان یعقوب (علیه السلام). زندگی بنی اسرائیل، ویژگی‌ها و نوع برخورد خداوند با آنها و رفتار آنان با پیامبران، حوادث مختلف و متعددی دارد[۱۳].

اگر چه قوم بنی‌اسرائیل پس از یعقوب (علیه السلام) و فرزندان او به وجود آمدند، ولی آن‌چه در قرآن بیشتر به عنوان مخاطب این نام قرار گرفته، پیروان و نسل پس از موسی (علیه السلام) است[۱۴]. در قرآن به واژه بنی‌اسرائیل ۱۲ نقیب نسبت داده‌اند که مفسران برای نقیب معانی مختلفی ذکر کردند[۱۵]. از جمله:

رئیسان قوم[۱۶]. شاهدانی که در برابر آنها خدا یا موسی(علیه السلام) با بنی‌اسرائیل بیعت کردند[۱۷]. ضامنانی که خدا یا موسی(علیه السلام) از آنها عهد گرفت[۱۸]. فرزندان اسرائیل[۱۹].

کتب مقدس

اگرچه ترکیب بنی‌اسرائیل قرآنی است و این اصطلاح به صورت مرکب نخستین بار در قرآن به کار رفته، اما در کتاب مقدس، حکایات گوناگونی درباره فرزندان و نوادگان یعقوب (علیه السلام) بیان شده است[۲۰]. در کتاب مقدس درباره واژه بنی‌اسرائیل سه معنا مانند نسل اسرائیل (یعقوب)، گروهی از مومنان که اولاد روحانی خدا به شمار می‌آیند و ملک اسرائیل یا قبیله‌های ده‌گانه برای جدایی آنان از یهودا. اما آنچه از این کاربردها رواج بیشتری دارد و به صورت مطلق از این لفظ فهمیده می‌شود معنای نخست این اصطلاح است[۲۱].

ماجرای بنی‌اسرائیل و پدرشان اسرائیل در عهد عتیق از ماجرای قحطی کنعان و هجرت یعقوب (علیه السلام) به مصر آغاز می‌شود و در ادامه به مشکلات پیش روی بنی اسرائیل و و حضور پیامبران متعددی در میان این قوم اشاره کرده است[۲۲].

عید پِسَح

بعد از قتل و فشار حاکمان مصر به بنی‌اسرائیل، به ادعای عهد عتیق، موسی(علیه السلام) به دستور خداوند برای نجات آن‌ها؛ رهبران قوم را جمع کرد و از آنان خواست برای نجات خود به منطقه کنعان برگردند تا از نعمت‌های آن بهره‌مند شوند. موسی و برادرش هارون به مصر رفتند و با معجزه مشکلاتی را برای فرعون به وجود آوردند که او مجبور شد بنی‌اسرائیل را آزاد کند. یهودیان این روز رهایی را به عنوان عید پسح جشن می‌گیرند[۲۳].

گوساله‌پرستی

بنابر گزارش عهد عتیق، موسی(علیه السلام) در برگشت از طور سینا تأخیر کرد و بنی اسرائیل نزد هارون(علیه السلام) رفتند و از او خواستند که برای آن‌ها خدایی بسازد که گوساله‌ای از طلا ساختند و آن را عبادت می‌کردند حضرت موسی(علیه السلام) با مشاهده گوساله پرستی بنی‌اسرائیل ناراحت شد و لوح سنگی را شکست و دوباره برای دریافت آن چهل روز عبادت کرد، تا آنکه این لوح بار دیگر به او داده شد[۲۴]. قرآن این داستان را تقریباً به همین‌شکل نقل می‌کند جز این‌که هارون(علیه السلام)‌ را از ساختن بت مبرا دانسته و سازنده گوساله را فردی به نام سامری معرفی می‌کند[۲۵].

پیامبران

ازمیان پیامبران بنی‌اسرائیل موسی (علیه السلام) و عیسی (علیه السلام) را اولوالعزم و صاحب شریعت می‌گویند. یعنی آزادانه به آنها قوانین و دستوراتی وحی شده که مأمور ابلاغ آن بوده‌اند[۲۶].

گروه دیگر پیامبرانی هستند که از خود شریعتی نداشته‌اند، بلکه مأمور تبلیغ شریعت و قوانینی بوده‌اند که در آن زمان وجود داشته است. برخی پیامبران بنی اسرائیل از جمله یعقوب، یوسف، یوشع، هارون، داود، سلیمان، الیاس، الیسع، یونس، عزیر، زکریا و دیگر پیامبران از این جمله‌اند[۲۷].

به نقل از برخی احادیث شیعه نخستین پیغمبر بنی‌اسرائیل موسی(علیه السلام) و آخرین پیغمبرشان عیسی(علیه السلام) بوده است و تمامی پیامبران قوم بنی‌اسرائیل را ششصد نفر دانسته‌اند[۲۸].

نعمت‌های خداوند به بنی‌اسرائیل

بنی‌اسرائیل از اقوامی هستند که قرآن در موارد گوناگون به نعمت‌هایی که از آن برخوردار شده‌اند اشاره نموده است[۲۹].

این نعمت‌ها عبارتند از:

  • اعطای حکم (تشخیص خیر و شر)، نبوت و کتاب[۳۰].
  • بهره‌مندی از روزی طیب[۳۱].
  • سایه‌انداختن ابر برای حفظ بنی‌اسرائیل از گرمای بیابان[۳۲].
  • برتری بر عالمیان[۳۳].
  • نجات از دشمنان[۳۴].
  • ایجاد بهترین مکان برای زندگی[۳۵].
  • نشان دادن معجزات الهی[۳۶].
  • نزول منّ و سلوی[۳۷].

دستورهای خدا به بنی‌اسرائیل

خداوند در قرآندر برابر نعمت‌هایی که به بنی اسرائیل داده است از آنان می‌خواهد برخی از کارها را به جا بیاورند دستوراتی مانند:

مذمت بنی اسرائیل

بنی‌اسرائیل در آیات متعددی مذمت شده‌اند و در این آیات به عذاب‌هایی مانند لعن، کوردلی و رسوایی در دنیا و آخرت اشاره و این عذاب را به دلیل گناهان این قوم می‌داند[۴۶]. از جمله:

جستارهای ویژه

پانویس

  1. مهروش، «بنی‌اسرائیل»، ‌ ۱۳۸۳ ش، ج ۱۲. ص ۶۲۹.
  2. اسدی، در مدخل «اسباط»، ج ۳، ص ۱۸.
  3. روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ ش، ص ۵۵
  4. مهروش، «بنی‌اسرائیل»، ‌ ۱۳۸۳ ش، ج ۱۲. ص ۶۲۹.
  5. پژوهشکده تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه، ۱۳۸۶ ش، ص ۲۶۲.
  6. توفیقی، ادیان بزرگ، ‌۱۳۸۹ ش، ص ۸۳.
  7. توفیقی، ادیان بزرگ، ‌۱۳۸۹ ش، ص ۸۳.
  8. توفیقی، ادیان بزرگ، ‌۱۳۸۹ ش، ص ۹۱ و ۹۳.
  9. توفیقی، ادیان بزرگ، ‌۱۳۸۹ ش، ص ۹۵.
  10. حسن‌زاده آملی، دروس معرفت نفس، ۱۳۸۱ ش، ص ۶۱۵.
  11. فیض کاشانی، الأصفی فی تفسیرالقرآن، ۱۴۱۸ ق، ج ۱، ص ۴۰۹.
  12. توفیقی، ادیان بزرگ، ‌۱۳۸۹ ش، ص ۸۳.
  13. هاشمی رفسنجانی، فرهنگ قرآن، ۱۳۸۵ ش، ج ۶، ص ۲۹۴.
  14. روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ ش، ص ۵۸.
  15. روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ ش، ص ۵۸.
  16. طوسی، التبیان، بی‌تا، ج ۳، ص ۴۶۵.
  17. طوسی، التبیان، بی‌تا، ج ۳، ص ۴۶۵.
  18. قمی مشهدی، تفسیر کنز الدقائق، ۱۳۶۸ ش، ج ۴، ص ۶۰.
  19. العروسی الحویزی، تفسیر نور الثقلین، ۱۴۱۵ ق، ج ۲، ص ۸۷.
  20. روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ ش، ص ۵۶.
  21. روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ ش، ص ۵۶.
  22. روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در قرآن و عهدین»، ص ۵۶.
  23. روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ ش، ص ۵۶.
  24. توفیقی، ادیان بزرگ، ‌۱۳۸۹ ش، ص ۸۹.
  25. توفیقی، ادیان بزرگ، ‌۱۳۸۹ ش، ص ۸۹.
  26. مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۷۷ ش، ج ۲، ص ۱۶۸.
  27. مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۷۷ ش، ج ۲، ص ۱۶۸.
  28. صدوق، ‌ خصال، بی‌تا، ‌ ج ۲، ص ۶۲۴.
  29. روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ ش، ص ۵۸.
  30. سوره جاثیه، آیه ۱۶.
  31. سوره جاثیه، آیه ۱۶.
  32. سوره بقره، آیه ۵۷.
  33. سوره بقره، آیه ۱۲۲.
  34. سوره طه، آیه ۸۰.
  35. سوره اسراء، آیه ۱۰۴.
  36. سوره یونس، آیه ۹۰.
  37. سوره طه، آیه ۸۰.
  38. سوره بقره، آیه ۴۵.
  39. سوره بقره، آیه ۴۰.
  40. سوره بقره، آیه ۴۱.
  41. سوره بقره، آیه ۴۲.
  42. سوره بقره، آیه ۴۳.
  43. سوره بقره، آیه ۸۳.
  44. سوره بقره، آیه ۸۳.
  45. سوره طه، آیه ۸۱
  46. روحی، «سیمای بنی‌اسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ ش، ص ۶۰.
  47. سوره بقره، آیه ۲۱۱.
  48. سوره بقره، آیه ۲۴۶.
  49. سوره شعراء، آیه ۱۹۷
  50. سوره بقره، آیه ۸۵
  51. سوره مائده، آیه ۳۲.
  52. سوره مائده، آیه ۷۲.
  53. سوره مائده، آیه ۱۱۰.
  54. سوره یونس، آیه ۹۳.
  55. سوره اسراء، آیه ۴.
  56. سوره بقره، ‌ آیه ۴۴.
  57. سوره بقره، ‌ آیه ۵۱.
  58. سوره بقره، ‌ آیه ۵۵.
  59. سوره بقره، ‌ آیه ۶۱.
  60. سوره بقره، ‌ آیه ۲۴۷.
  61. سوره بقره، ‌ آیه ۸۴ و ۸۵.
  62. قوم بنی اسرائیل

منابع

  • ابن بابویه، محمد بن علی، الخصال، ترجمه فهری، تهران، علمیه اسلامیه، چاپ اول، بی‌تا.
  • اسدی، علی، مدخل «اسباط»، دائرة المعارف قرآن کریم، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۳۸۲ ش.
  • العروسی الحویزی، عبدعلی بن جمعة، تفسیر نور الثقلین، قم، اسماعیلیان، چاپ چهارم، ۱۴۱۵ ق.
  • پژوهشکده تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه، قم، نشر زمزم هدایت، چاپ دوم، ۱۳۸۶ ش.
  • توفیقی، حسین، ادیان بزرگ، تهران، نشر وزارت فرهنگ و ارشاد، چپ سیزدهم، ۱۳۸۹ ش.
  • حسن زاده آملی، حسن، دروس معرفت نفس، قم، ‌ انتشارات الف لام میم، چاپ اول، ۱۳۸۱ ش.