جمادی الثانی

نام	جمادی الثانی
نام‌های دیگر	جُمادی‌الآخر• جمادی الثانی • جمادی الثانیه • جمادی الآخرة
از ماه‌های حرام	نمی‌باشد
مناسبت‌ها و وقایع	شهادت حضرت زهرا(سلام الله علیه) • ولادت حضرت فاطمه(سلام الله علیه) • وفات ام‌البنین • زادروز سید روح‌الله موسوی خمینی

ماه جمادی الثانی (یا جمادی الآخر) ماه هشتم از ماه‌های قمری است. حوادث تاریخی و مذهبی فراوانی در این ماه روی داده است که مهمترین آن ولادت حضرت زهرا(سلام الله علیه)(که روز زن امگذاری شده) در روز بیستم جمادی الثانی سال پنجم بعثت، ‌ و روز شریف و مبارکی است که خیرات و صدقات و روزه گرفتن و زیارت حضرت فاطمه(سلام الله علیه) در آن مستحب است. حادثه مهم دیگر این ماه شهادت آن بانوی شهیده مظلومه است که بر اساس روایتی که شهادت او را 95 روز پس از رحلت پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) دانسته، در روز سوم جمادی الاولی سال 11 قمری رخ داده است. از دیگر رویدادهای این ماه می‌توان به درگذشت ابوبکر در سال 13 قمری، درگذشت هارون الرشید در سال 193 قمری و قتل عبدالله بن زبیر به دست حجاج بن یوسف ثقفی در سال 73 قمری اشاره کرد.

تعریف اصطلاحی ماه جمادی الثانی

جُمادی‌الآخر یا جمادی الثانی یا جمادی الثانیه یا جمادی الآخرة، ششمین ماه سال هجری قمری است.

جمادی از ریشه جمادا (جَمُدَ) به معنای انجماد، سرمای سخت و یخ زدن است. این ماه را از آن رو جمادی نامیده‌اند که در زمان نام‌گذاری، آب در این ماه منجمد می‌شده است.

اعمال ماه جمادی الثانی

روز اول

خواندن دعایی که مرحوم سید بن طاووس در اقبال نقل کرده است.

چهار رکعت نماز: مرحوم سید نقل کرده است که در این ماه - هر وقت که باشد؛ هر چند روز اول بهتر است - چهار رکعت نماز بخواند (هر دو رکعت به یک سلام) در رکعت اول، پس از سوره حمد یک مرتبه «آیة الکرسی» و بیست و پنج مرتبه «انّا انزلناه»؛ در رکعت دوم «حمد» و یک مرتبه سوره «تکاثر» و بیست و پنج مرتبه سوره اخلاص؛ در رکعت سوم «حمد» و یک مرتبه «قل یا ایّها الکافرون» و بیست و پنج مرتبه سوره فلق و در رکعت چهارم «حمد» و یک مرتبه سوره نصر و بیست و پنج مرتبه سوره ناس را بخواند.

پس از پایان نماز، هفتاد مرتبه بگوید: «سُبْحانَ اللّهِ وَالْحَمْدُ لِلّهِ وَ لا اِلهَ اِلاَّ اللّهُ وَ اللّهُ اَکْبَرُ» و هفتاد مرتبه بگوید: «اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد» پس از آن سه مرتبه بگوید: «اَللّهمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤمِنینَ وَالْمُؤمِناتِ» آنگاه سر به سجده بگذارد و سه مرتبه بگوید: «یا حَیُّ یا قَیُّومُ، یا ذَاالْجَلالِ وَالاْکْرامِ، یا اَللّهُ یا رَحْمنُ یا رَحیمُ، یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ» در پایان هر حاجتی که دارد از خداوند عزوجل طلب نماید.

در این روایت آمده است: هر کس این نماز را با این کیفیت انجام دهد، خداوند خودش و مال و زن و فرزندان او را و همچنین دین و دنیای او را تا سال دیگر حفظ فرماید و اگر در این سال بمیرد، پاداش شهیدان دارد.

روز سوم

در این روز به مناسبت شهادت حضرت زهرا (سلام الله علیه) زیارت آن حضرت مطلوب و مناسب است. مرحوم سید در «اقبال» این زیارت را برای آن حضرت ذکر کرده است: «اَلسَّلامُ عَلَیْکِ یا سَیِّدَةَ نِسآءِ الْعالَمینَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکِ یا والِدَةَ الْحُجَجِ عَلَی النّاسِ اَجْمَعینَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکِ اَیَّتُهَا الْمَظْلُومَةُ الْمَمْنُوعَةُ حَقُّها، اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی اَمَتِکَ وَابْنَةِ نَبِیِّکَ، وَزَوْجَةِ وَصِیِّ نَبِیِّکَ، صَلاةً تُزْلِفُها فَوْقَ زُلْفی عِبادِکَ الْمُکَرَّمینَ، مِنْ اَهْلِ السَّمواتِ وَ اَهْلِ الاَْرَضینَ».

سلام بر تو ای بانوی زنان جهانیان سلام بر تو ای مادر حجت‌های الهی بر مردم همگی سلام بر تو ای ستم دیده‌ای که از حق او جلوگیری کردند خدایا درود فرست بر کنیزت و دختر پیامبر و همسر وصی پیامبرت درودی که منزلت و مقامی به او دهد. برتر از منزلت بندگان گرامیت از اهل آسمان‌ها و اهل زمین.

سپس مرحوم سید اضافه می‌کند: «روایت شده است، هر کس با این عبارات، آن حضرت را زیارت کند و از خدا طلب آمرزش نماید، خداوند گناهانش را می‌بخشد و او را داخل بهشت می‌کند».

روز بیستم

در این روز که مصادف با ولادت حضرت زهرا(سلام الله علیه) است چند عمل مناسب است:

• الف) روزه.
• ب) خیرات و صدقات بر مؤمنین.
• ج) زیارت آن حضرت

وقایع ماه جمادی الثانی

سوم جمادی الثانیة، شهادت حضرت زهرا

امام موسی کاظم(علیه السلام) می‌فرماید: ان فاطمه صدیقه شهیده: (همانا فاطمه راستگو و شهیده است).

در این روز در سال 11 ه‍ بنابر قول 95 روز، شهادت حضرت بتول عذراء مظلومه مضروبه حضرت سید النساء فاطمه زهرا(علیه السلام) به وقوع پیوسته است.

بعد از شهادت و دفن پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) سه بار به منزل امیرالمؤمنین و فاطمه زهرا (علیه السلام) هجوم آورده، و در هر بار به طریقی جسارت به اهل‌بیت(علیه السلام) کردند. در یکی از این دفعات، که در منزل آن حضرت را آتش زدند و به زور وارد منزل شدند، حضرت صدیقه (علیه السلام) پشت در بودند.

با اینکه می دانستند آن حضرت پشت در است، بالگد و فشار در را باز کردند، و میخ در سینه آن مخدره را آزرد و محسن (علیه السلام) سقط شد آن حضرت بیهوش روی زمین قرار گرفت، و حضرت مولی الموحدین(علیه السلام) را با سر و پای برهنه و دست بسته به طرف مسجد بردند.

وقتی حضرت زهرا (علیه السلام) به هوش آمدند به دنبال امیرالمؤمنین(علیه السلام) رفتند، و از بردن آن حضرت به مسجد مانع شدند. داخل کوچه جلو چشم همسرش اسدالله الغالب امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب(علیه السلام)، با تازیانه و غلاف شمشیر بر بدن حضرت صدیقه شهیده (علیه السلام) زدند که طبق بعضی روایات از بازوی آن حضرت خون جاری شد و باز بیهوش روی زمین قرار گرفتند.

وفات حضرت ام البنین

در سال 64 ه‍ سیزدهم جمادی الثانی حضرت ام البنین(علیه السلام) همسر امیرالمؤمنین(علیه السلام) و مادر قمر بنی هاشم(علیه السلام) از دنیا رحلت نمودند.

نام مبارک آن حضرت فاطمه، و کنیه شریفش ام البنین است، و آن حضرت به همین کنیه معروفند. پدر آن حضرت حزام بن خالد، و مادرشان لیلی دختر شهید بن ابی عامر است.

امیرالمؤمنین آن حضرت را به همسری برگزید و خداوند چهار پسر به آن حضرت عنایت فرمود: حضرت قمر بنی هاشم عباس (علیه السلام)، عبدالله، جعفر و عثمان (علیه السلام)، که هر چهار پسر در کربلا شهید شدند.

ازدواج حضرت عبدالله و آمنه

19 جمادی الثانیه روز ازدواج حضرت عبدالله و آمنه(علیه السلام) و والدین گرامی حضرت به رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) است. سزاوار است مؤ منین آن شب را تعظیم و احترام نمایند و به عبادت احیاء کنند.

ولادت حضرت زهرا

در بیستم جمادی الثانی حضرت حوراء انسیه عذراء بتول ام ابیها حضرت فاطمه زهرا(علیه السلام) در سال پنجم بعثت در مکه مکرمه به دنیا آمد.

وفات حضرت ام کلثوم

جناب ام کلثوم (علیه السلام)، چهار ماه پس از بازگشت از کربلا به مدینه 21 جمادی الثانی از دنیا رفتند. پدرشان مولی الموحدین امیرالمؤمنین(علیه السلام) و مادرشان حضرت زهرای مرضیه (علیه السلام) است.

صاحب ریاحین الشریعه به نقل از اعیان الشیعه می‌فرماید: امیرالمؤمنین(علیه السلام) آن مخدره را به عون بن جعفر طیار تزویج نمودند.

آنچه در مورد از دواج ام کلثوم(علیه السلام) با غیر عون بن جعفر نقل شده از بافته‌های مخالفین است. آن حضرت در واقعه جانسوز کربلا حضور داشتند و بعد از شهادت امام حسین(علیه السلام) و اهل‌بیت و اصحابشان در کنار خواهرشان حضرت زینب(علیه السلام) از بانوان و یتیمان محافظت می نمود، و اشعار آن حضرت در فراق برادر در کربلا مشهور و جانسوز است.

درگذشت ابوبکر

در سال 13 ه‍ عبدالله بن عثمان معروف به ابوبکر بن ابی قحافه در سن 67 سالگی، درگذشت.