جازمیه

جازمیه‏ از فرق «خوارج» اند. نام این فرقه در برخی از منابع حازمیه و در برخی دیگر «جازمیه» آمده است.

پیشینه

«جازمیه» اصحاب «جازم بن على» و در کتاب التعریفات میر سید شریف جرجانی «جازمیه» پیروان جذم بن عاصم شناخته و با «شعیبیه» هم داستان شدند.

اعتقادات

عبد القاهر بغدادى مى‏ نویسد كه بیشتر «عجارده» سیستان پای بند این آیین اند و درباره قدر، استطاعت و اراده خدا مطابق با روش اهل سنت رفتار می کنند و معتقدند که آفریدگارى جز خداوند نیست و جز اراده او اراده دیگری نیست. همچنین از نظر آنان، استطاعت همراه فعل است. جازمیه، به سبب داشتن این عقاید، دو فرقه دیگر از عجارده، یعنی میمونیه و حمزیه، را که در باب قدر و استطاعت مخالف ایشان و هم عقیده با معتزله بودند، تکفیر کردند.

شاخصه ایمان و کفر از نگاه جازمیه

در نگاه جازمیه ، ملاک ایمان و کفر بندگان لحظات پایانی عمر است معتقدند که خداوند بنده ‏اى را دوست دارد كه به او ایمان آورد اگر چه بیشتر زندگانى اش را در کفر گذرانده باشد،اما اگر بنده‏ اى در پایان عمر خود به كفر گراید، اگر چه بیشتر زندگانی اش را به ایمان سپری کرده باشد، نزد خدا کافر خواهد بود.

این رأی نزدیک به نظر اهل سنّت در خصوص « موافات » در ایمان و کفر است. بر اساس قول به موافات، اگر فردی فقط در دوره‌ای از حیات خود به خدا ایمان داشته باشد، هنگام مرگ باایمان از دنیا خواهد رفت و برعکس، اگر کسی به حالت کفر بمیرد معلوم می‌شود که در هیچ دوره‌ای از زندگیش مؤمن نبوده است.