عماریه

از ویکی‌وحدت

عمّاریه‏ از فرق «فطحیه» و از یاران عمّار بن موسى ساباطى بودند.

تاریخچه

عماریه رشته امامت را به امام جعفر صادق (ع) کشانیده‏ و پس از وى به امامت عبد اللّه افطح قایل شدند که یکی از مهم ترین فرزندان امام بود. البته عبدالکریم شهرستانی نامی از این فرقه نبرده است ولی مقریزی آن را معمریه و منسوب به معمر دانسته است.

رهبر فرقه

پیشواى این فرقه شخصی به نام عمار بن موسى ساباطى از موالى و کنیه اش ابوالیقظان بود. وی از اصحاب امام جعفر صادق و امام موسى کاظم علیهما السلام به شمار مى‏ رفت. شیخ طوسى در برخی از تعابیر او را از اصحاب امام جعفر صادق و و در بعضی دیگر، از یاران امام موسى کاظم علیما السلام بر شمرده است. وى در اصل کوفى و ساکن مداین بود. نجاشى می نویسد که ابوالفضل عمار بن موسى ساباطى از موالى بود و دو برادر او قیس و صباح از حضرت امام جعفر صادق (ع) روایت مى ‏کردند. کشى مى ‏نویسد او از اصحاب حضرت رضا (ع) بود و فطحى به شمار مى ‏رفت. بعضى از محدثان او را ضعیف و فاسدالمذهب دانسته‏ اند. مقریزى «عماریه» را از شیعیان بنى العباس ذکر کرده و ابن حزم مى‏ نویسد که فرقه‏ اى از شیعیان بنى عباس قائل به نبوت عمّار نامى ملقّب به «خدّاش» شدند و اسد بن عبد اللّه برادر خالد بن عبد اللّه القسرى‏ خداش را دستگیر کرده به قتل رساند.البته به نظر می رسد که عمّاری که نامش در عبارت اخیر آمده غیر از عمّار نخستین است که از شیعیان «فطحى» بوده است. [۱] [۲] [۳] [۴] [۵] [۶] [۷] [۸] [۹]

پانویس

  1. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 337 با ویرایش و اصلاح عبارات.
  2. شیخ طوسی، رجال الطوسى، نجف، تحقيق سيد محمد صادق بحر العلوم، سال 1937 میلادی، ص 117
  3. کشی محمد بن عمر بن عبد العزیز، رجال كشى (فهرست)، ص 206.
  4. نجاشی ابو العباس احمد بن علی، رجال نجاشى ابو العباس، بمبئى، سال 1317 هجری قمری، ص 256
  5. اشعری ابو الحسن، مقالات الاسلاميين و اختلاف المصلين، مصر، مجلد اول، سال 1950 میلادی، مجلد دوم سال 1954 میلادی ص 28
  6. بغدادی عبد القاهر، الفرق بين الفرق، به اهتمام محمد زاهد بن حسن الكوثرى، قاهره، سال 1948 میلادی، ص 39
  7. مقریزی ابو العباس، الخطط، 5 جلدی، قاهره، سال 1930- 1911 میلادی، ج 2، ص 351.
  8. ابن حزم اندلسی، الفصل فى الملل و الاهواء و النحل، 5 جلدی، مصر، سال 1347 هجری قمری، ج 4، ص 142.
  9. اشعری قمی سعد بن عبد الله، المقالات و الفرق، تحقيق محمد جواد مشكور، تهران، سال 1963 میلادی، ص 233.