بنیامین نتانیاهو

بنیامین بی‌بی نتانیاهو (زادهٔ ۲۱ اکتبر ۱۹۴۹ م) نخست‌وزیر اسرائیل و رهبر کنونی حزب لیکود است. وی اولین نخست‌وزیر تاریخ اسرائیل است که پس از تأسیس این کشور، در آن به دنیا آمده‌ است. نتانیاهو در اوت سال ۲۰۰۵ م، در اعتراض به طرح خروج شهرک‌نشینان اسرائیلی از غزه از پست خود در وزارت دارایی اسرائیل استعفا کرد و از کابینۀ آریل شارون خارج شد. او در اوت ۲۰۰۶ م، دوباره به ریاست حزب لیکود رسید.

بنیامین نتانیاهو
نام کامل	بنیامین نتانیاهو
نام‌های دیگر	بنیامین بی‌بی نتانیاهو
اطلاعات شخصی
سال تولد	1949 م، ۱۳۲۷ ش‌، ۱۳۶۷ ق
روز تولد	21 اکتبر 1949 م،
محل تولد	تل اویو
دین	یهود
فعالیت‌ها	نخست‌وزیر اسرائیل رهبر کنونی حزب لیکود

زندگی‌نامه

بنیامین نتانیاهو در سال ۱۹۴۹ میلادی در شهر تل اویو متولد شد. مادر او زیلا و پدر او بن زیون نتانیاهو است. او در اورشلیم بزرگ شده‌ است، و خانوادۀ او بین سال‌های ۱۹۵۶ تا ۱۹۵۸ م، و دوباره بین ۱۹۶۳ تا ۱۹۶۷ میلادی، مدتی در ایالت متحده آمریکا زندگی کردند.

در سال ۱۹۶۷ م، به اسرائیل بازگشت و به عضویت در یگان تکاوری فوق ویژه ستاد کل فرماندهی و عملیات ارتش اسرائیل به نام یگان سایرت متکل پیوست. او دوباره در سال ۱۹۷۲ م، به آمریکا بازگشت و تحصیلات خود را در مؤسسۀ فناوری ماساچوست آغاز کرد. هنگامی که یوم کیپور در سال ۱۹۷۳ م، آغاز شد، او به اسرائیل بازگشت و به نیروهای جنگندۀ کانال سوئز و ارتفاعات جولان پیوست. پس از اتمام جنگ، به بوستون بازگشت و کارشناسی خود در رشتۀ معماری را به پایان رساند، کارشناسی‌ارشد در رشتۀ مدیریت اجرایی دریافت کرد، و سپس به تحصیل علوم سیاسی در دانشگاه هاروارد پرداخت.

در طی سال‌هایی که در بوستون تحصیل می‌کرد، با همسر اولش میریام ملاقات کرد و با او ازدواج کرد و فرزند اول خود به نام «نوا» را به دنیا آوردند. پس از فارغ‌التحصیلی از هاروارد، در یک دفتر مشاورۀ مالی مشغول به کار شد، و همچنین به فعالیت‌های اطلاعاتی اسرائیل در آمریکا پرداخت.

یوناتان نتانیاهو، برادرش که از فرماندهان عملیاتی یگان ویژه سایرت متکل بود، در تاریخ ۴ ژوئیه ۱۹۷۶ میلادی و در جریان عملیات آزادسازی مسافران اسرائیلی هواپیمایی فرانسه که توسط چریک‌های فلسطینی به گروگان گرفته شده و به اوگاندا منتقل شده بودند، کشته شد. وی از قهرمانان ملی در اسرائیل به‌شمار می‌رود.

تحصیلات

او دارای مدرک کارشناسی در رشتۀ معماری و کارشناسی‌ارشد در مدیریت اجرایی از دانشگاه‌ ام‌آی‌تی است. وی همینطور در مقطع دکترا در هاروارد در رشتۀ علوم سیاسی تحصیل کرده‌؛ اما تحصیلات خود را به پایان نرسانده و مدرکی از دانشگاه هاروارد کسب نکرده است.

تألیفات

1. تروریسم بین‌المللی: چالش‌ها و پاسخ (۱۹۸۱ م)؛
2. تروریسم: غرب چگونه می‌تواند پیروز شود (۱۹۸۷ م)؛
3. جنگ با تروریسم: چگونه دموکراسی‌ها می‌توانند بر تروریسم داخلی و بین‌المللی پیروز شوند (۱۹۹۵ م)؛
4. صلح پایدار: اسرائیل و جایگاه آن در بین‌الملل (۱۹۹۹ م).

مواضع

بنیامین، وعده‌های انتخاباتی متعددی را در راستای انتخابات سراسری اسرائیل (۲۰۰۹ م) داد. وی در دیدار از شهر اشکلون وعده داد که در صورت دستیابی به مقام نخست‌وزیری اسرائیل، حکومت حماس در نوار غزه را سرنگون خواهد کرد.

شهرک‌های یهودی‌نشین

بنیامین نتانیاهو همچنین وعده داده‌است تا «رشد طبیعی شهرک‌های یهودی‌نشین در کرانه باختری رود اردن را ادامه دهد، با برچیدن شهرک‌ها مخالفت کند، از دادن امتیاز دربارهٔ تقسیم اورشلیم به فلسطینی‌ها خودداری ورزد و سرانجام اینکه به توافقات پشت‌پرده دولت‌مردان سابق اسرائیل با حکومت خودگردان فلسطین تعهدی نداشته باشد».

اظهار نظر دربارهٔ امکان بازگشت به مرزهای ۱۹۶۷

در ویدئویی که از نتانیاهو در سال ۲۰۰۱ م، بدون آگاهی خودش ضبط شده‌ است، دربارهٔ معاهده اسلو می‌گوید: «قبل از انتخابات از من پرسیدند که آیا به معاهدات اسلو پایبند خواهم بود. من گفتم: که خواهم بود، ولی … معاهدات را طوری تفسیر خواهیم کرد که از پیش‌تازی به سمت مرزهای ۱۹۶۷ جلوگیری کنم».

در سال ۲۰۱۱ م، در سخنرانی که دربارهٔ کنگره آمریکا انجام داد، او بازگشت به مرزهای ۱۹۶۷ را رد کرد. وی آمادگی اسرائیل را برای «سازش‌هایی دردناک» جهت دستیابی به صلح با فلسطینیان اعلام کرد. نتانیاهو همچنین با تقسیم اورشلیم (بیت‌المقدس) و حق بازگشت آوارگان فلسطینی و خانواده‌هایشان مخالفت کرد. نتانیاهو گفت که اسرائیل آماده است شماری از آبادی‌های مناقشه‌برانگیز یهودی‌نشین در کرانهٔ باختری رود اردن را واگذار کند، ولی چند آبادی نیز به خاک اسرائیل منضم خواهند شد.

کشور مستقل فلسطینی

در تاریخ ۱۴ ژوئن ۲۰۰۹ میلادی، بنیامین نتانیاهو، در سخنرانی در دانشگاه تل‌آویو برای اولین بار با تشکیل کشور مستقل فلسطینی به‌طور مشروط موافقت کرد. او بازگشت آوارگان فلسطینی را منتفی و اورشلیم را پایتخت واحد و ابدی اسرائیل دانست و غیرنظامی‌شدن مناطق فلسطینی و به رسمیت‌شناختن اسرائیل، به‌عنوان یک دولت یهودی از سوی فلسطینی‌ها را پیش‌شرط موافقت با تشکیل کشور فلسطینی دانست.

خروج از یونسکو

با اتمام سال ۲۰۱۸ م، و همزمان با آغاز سال جدید میلادی، اسرائیل خروج این کشور از سازمان یونسکو را به‌طور رسمی اجرایی ساخت. وزارت خارجه آمریکا در ۱۲ اکتبر ۲۰۱۷ م، با متهم ساختن یونسکو به «رویکردهای ضد اسرائیلی» اعلام کرده بود که از این سازمان خارج خواهد شد. بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل نیز در همان روز به وزارت خارجه کشورش دستور داد مقدمات خروج اسرائیل از یونسکو را فراهم کند. او همچنین در سپتامبر ۲۰۱۸ م، دعوت برای شرکت در یک کنفرانس با موضوع یهودی‌ستیزی را که یونسکو در حاشیۀ مجمع عمومی برگزار کرد، نپذیرفت. تصمیم آمریکا و اسرائیل برای خروج از یونسکو در اکتبر ۲۰۱۷ م، که طبق اساسنامۀ این سازمان باید در پایان سال بعد به مرحلۀ اجرا می‌رسید، در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۸ م، اجرایی شد.

مواضع نسبت به ایران

بنیامین نتانیاهو از مخالفان سرسخت دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح هسته‌ای است و آن را مهم‌ترین تهدید برای موجودیت و امنیت اسرائیل قلمداد می‌کند. در پی اعتراضات مردمی جنبش سبز نسبت به نتایج اعلام‌شده در دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران، بنیامین نتانیاهو «شجاعت باورنکردنی» هواداران اپوزیسیون در ایران را مورد ستایش قرار داد و تصریح کرد که مردم دلیر ایران، چهرهٔ واقعی ایران را به نمایش گذاشته‌اند.

سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۲

محور اصلی سخنان نتانیاهو در مجمع عمومی سازمان ملل در سال ۲۰۱۲ ایران و برنامه هسته‌ای ایران بود. در این سخنان او گفت: «برای فهمیدن اینکه دنیا در صورت مسلح شدن ایران به انرژی هسته‌ای چه وضعی خواهد داشت، تنها وضع دنیا را در صورت مسلح شدن القاعده به انرژی هسته‌ای تصور کنید».

در ادامه سخنی از اکبر هاشمی رفسنجانی را نقل قول کرد و گفت «به حرف‌های آیت‌الله رفسنجانی گوش بدهید من نقل قول می‌کنم ایشان گفته‌ است که استفاده از یک بمب اتم علیه اسرائیل همه چیز اسرائیل را از بین می‌برد ولی فقط به دنیای اسلام ضربه خواهد زد. رفسنجانی گفت: فکر کردن به چنین چشم‌اندازی غیر منطقی نیست. این مطلب از طرف یکی از میانه‌روهای ایرانی عنوان شده‌ است. آدم شوکه می‌شود». او سپس خط قرمزی برای برنامه هسته‌ای ایران تعیین کرد. نتانیاهو که تصویری از یک بمب فرضی را به حاضران نشان داد و گفت که ساختن بمب اتم سه مرحله دارد. مرحلۀ اول که هفتاد درصد راه است ایجاد اورانیوم غنی‌سازی شده با درصد کم، به مقدار کافی است؛ که ایران این مرحله را تمام کرده‌ است. مرحلۀ دوم که پایان آن نود درصد راه است ایجاد اورانیوم غنی‌سازی شده با درصد بالا، به مقدار کافی است. سپس او با ماژیک قرمز رنگی خط قرمزی رسم کرد و آن را در بخش نود درصد کشید و گفت اینجا خط قرمز ماست. او گفت خط قرمزها از جنگ جلوگیری می‌کنند.

مصاحبه بی‌بی‌سی فارسی با نتانیاهو

در ۵ اکتبر ۲۰۱۳ (۱۳ مهر ۱۳۹۲) نتانیاهو مصاحبه‌ای با بخش فارسی بی‌بی‌سی انجام داد. در این گفتگو دربارهٔ وضعیت آزادی در ایران گفت «اگر مردم ایران واقعاً اختیاری داشتند، حسن روحانی را به ریاست جمهوری انتخاب نمی‌کردند. شما ۷۰۰ کاندیدا داشتید. آنها ۷۰۰ کاندیدا را رد صلاحیت کردند و فقط یک درصد از آن تعداد را باقی گذاشتند که رقابت کنند».

سپس در ادامه گفت: «من فکر می‌کنم اگر مردم ایران آزاد بودند، شلوار جین می‌پوشیدند، به موسیقی غربی گوش می‌دادند و انتخاباتی آزاد می‌داشتند».

مقایسه جمهوری اسلامی با آلمان نازی

نتانیاهو که به شدت مخالف تلاش‌های جمهوری اسلامی برای دست‌یابی به غنی‌سازی اورانیوم است عقیده دارد: «هم‌اکنون سال ۱۹۳۸ است و ایران همان آلمان است که به سرعت تلاش دارد خودش را به بمب‌های اتمی مسلح کند» نتانیاهو در کنفرانسی خبری در آوریل ۲۰۰۸ اظهار کرد که تنها یک تفاوت بین آلمان نازی و جمهوری اسلامی ایران وجود دارد و آن این است که اولی ابتدا وارد یک درگیری جهانی شد و سپس به دنبال تسلیحات اتمی رفت، در حالیکه دومی در ابتدا به دنبال تسلیحات اتمی است و هنگامی که بدان دست یابد، جنگی جهانی را آغاز خواهد کرد.

فعالیت‌های سیاسی

بنیامین نتانیاهو هم‌اکنون رهبر حزب راست‌گرای لیکود است. حزب لیکود به رهبری وی در انتخابات سراسری اسرائیل (۲۰۰۹) موفق به کسب ۲۷ کرسی، از پارلمان ۱۲۰ عضوی اسرائیل شد.

کابینه اسرائیل در تاریخ ۱۶ فروردین ۱۳۸۸ (۵ آوریل ۲۰۰۹)، به پیشنهاد بنیامین نتانیاهو، عوزی آراد را به سمت رئیس شورای‌عالی امنیت ملی اسرائیل منصوب کرد.

اتهامات فساد مالی

در سال ۲۰۱۷ م، وی به همراه تعدادی از وزرا، بازرگانان و روزنامه‌نگاران اسرائیلی متهم به فساد مالی شد که تظاهرات صدها نفری را در اسرائیل رقم زد. برخی معترضان این اعتراضات را «تظاهرات ننگ» نامیدند و در خیابان‌های تل‌آویو تظاهرات کردند.

نتانیاهو دربارهٔ موضوع اتهام رشوه‌خواری در معاملۀ زیردریایی با آلمان مورد سؤال قرار خواهد گرفت اگر چه در حال حاضر وزارت دادگستری چندین تن از نزدیک‌ترین دستیاران وی را در این قضیه دخیل می‌داند و هنوز خود نتانیاهو را متهم نکرده‌ است. دادستانی کل اسرائیل همچنین بنیامین نتانیاهو را به مشارکت در یک پرونده فساد تازه متهم کرده‌ است. یودیت تیروش از دفتر دادستانی کل اسرائیل در دادگاهی در تل‌آویو گفته‌ است، نتانیاهو مظنون است که به یک شرکت مخابراتی وعده داده در صورت بازکردن «یک صفحه اینترنتی و گزارش‌دهی بهتر» می‌تواند از طریق وزارت ارتباطات مزایای حقوقی دریافت کند. دادستانی کل اسرائیل مورد جدید اتهامی نتانیاهو را از موارد بسیار سنگین در زمینۀ «رشوه و رشوه‌خواری» نامیده‌ است. گفته می‌شود، تسهیلاتی که شرکت مخابراتی بِزِک دریافت کرده به یک میلیارد شِکِل (حدود ۲۳۳ میلیون یورو) می‌رسد.

به گزارش رسانه‌های اسرائیل، پلیس این کشور بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر را به رشوه‌خواری متهم کرده‌ است و می‌گوید شواهد کافی برای طرح این اتهام‌ها در دادگاه در دست دارد؛ بنابراین گزارش‌ها، پلیس، ماه گذشته در همین رابطه با ایشان رو در رو گفتگو کرده و از او سوالاتی پرسیده‌ است. به گزارش رسانه‌های اسرائیل، اکنون پلیس می‌گوید شواهد و مدارک کافی برای طرح دو پرونده جداگانه در دادگاه در دست دارد هر چند روز سه‌شنبه (۱۳ فوریه - ۲۴ بهمن) تصریح کرده: «فعلاً اتفاقی نخواهد افتاد چون هنوز چیزی به اثبات نرسیده». در اتهام نخست، گفته شده نتانیاهو از یک انتشارات اسرائیلی خواسته از او جانب‌داری کند و در برابر به این انتشارات در رقابت با نشر رقیبش کمک کرده‌ است. در اتهام دوم هم نخست‌وزیر اسرائیل متهم است که از سال ۲۰۰۹ تاکنون از آرنون میلشان، از نام‌های بزرگ صنعت سینمای هالیوود و دیگر حامیان خودش، در قالب هدیه حدود ۱۰۰ هزار دلار دریافت کرده‌است. میلشان هم‌اکنون ممکن است به اتهام پرداخت رشوه به دادگاه احضار شود. روزنامه اسرائیلی هاآرتص می‌گوید: نتانیاهو پس از دریافت این هدایا که در قالب اقلامی چون شراب یا سیگار گران‌قیمت بوده به تصویب قانونی که میلشان خواستار آن بوده توجه کرده‌است؛ قانونی که به موجب آن یهودیانی که برای اقامت به اسرائیل بازمی‌گردند را برای ۱۰ سال از پرداخت مالیات معاف می‌کند. این مصوبه اکنون به «قانون میلشان» در اسرائیل شهرت یافته‌است. نتانیاهو هر دو اتهام را رد کرده و می‌گوید بی‌گناه است.

بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل هفت بار به اتهام فساد مالی تحت بازجویی قرار گرفت. سارا نتانیاهو، همسر نخست‌وزیر اسرائیل نیز متهم است از خزانه دولت برای مقاصد خصوصی بهره‌برداری کرده‌ است.

تظاهرات

رسانه‌های رژیم صهیونیستی گزارش دادند که ده‌ها هزار نفر از ساکنان سرزمین‌های اشغالی روز شنبه (5 آگوست 2023 م) برای سی و یکمین هفته متوالی تظاهرات گسترده‌ای را علیه طرح تغییرات قضایی «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر رژیم صهیونیستی برگزار کردند. در یکی از پلاکاردهای تظاهرات، پلاکارد بزرگی با عبارت «100 درصد دروغ می‌گه» (اشاره به نتانیاهو) حمل می‌شده است.

بیماری

دفتر بنیامین نتانیاهو، نخست‌ وزیر اسرائیل روز شنبه اعلام کرد که او برای انجام آزمایش‌های پزشکی در بیمارستان بستری شد. دفتر نخست‌وزیر ۷۳ ساله اسرائیل تاکید کرده که حال بنیامین نتانیاهو «مساعد» است. رئیس دولت ائتلافی اسرائیل بنا به اعلام دفترش در پی «سرگیجه» در بیمارستان بستری شده است. دفتر بنیامین نتانیاهو پس از اطلاع‌رسانی اولیه درباره انتقال او به بیمارستان در بیانیه دیگری اعلام کرد که نخست‌وزیر اسرائیل روز جمعه را با وجود گرمای شدید در فضای باز و در حاشیه دریاچه طبریه در شمال این کشور گذرانده بود. بنا به همین گزارش اولین آزمایش‌های پزشکی انجام شده در یکی از بیمارستان‌های نزدیک تل‌آویو وضعیت جسمی بنیامین نتانیاهو را «عادی» نشان می‌دهد. دفتر نخست‌وزیر اسرائیل تشخیص اولیه پزشکان را «کم‌آبی» بدن بنیامین نتانیاهو عنوان کرد.

جستارهای وابسته

• فلسطین
• اسرائیل
• اورشلیم