احمد جنتی
احمد جنتی روحانی شیعه ایرانی و سیاستمداری است که به‌عنوان عضو فقیه و دبیر شورای نگهبان فعالیت می‌کرده است. او از دوره اول شورای نگهبان در سال ۱۳۵۹ ش، به‌عنوان عضو فقهای این نهاد منصوب شد و از سال ۱۳۷۱ ش، دبیری شورا را بر عهده داشته است.
| احمد جنتی | |
|---|---|
 | |
| نام‌های دیگر | آیت‌الله جنتی |
| اطلاعات شخصی | |
| سال تولد | 1305 ش، ۱۹۲۷ م، ۱۳۴۵ ق |
| روز تولد | 3 اسفند |
| محل تولد | ایران، اصفهان، لادان |
| دین | اسلام، شیعه |
| استادان | |
| آثار | ترجمه تحف العقول • ترجمه اثبات الهداة بالنصوص و المعجزات • ترجمه الإیقاظ من الهجعة بالبرهان علی الرجعة • ازدواج در اسلام |
| فعالیت‌ها | رئیس سابق مجلس خبرگان رهبری |
زندگی‌نامه
آیت‌الله احمد جنّتی در سوم اسفند 1305 شمسی، در منطقۀ لادان از بلوک ماربین، واقع در شهرستان اصفهان، چشم به جهان گشود. پدرش ملا هاشم از روحانیون وارسته و بزرگی بود که از شنبه تا چهارشنبه در شهر اصفهان حضور داشت و به تدریس علوم حوزوی می‌پرداخت و روزهای پایانی هفته را در روستا به سر می‌برد. مردم روستای او که بیشتر کشاورز و دامدار بودند و عمدتاً از نظر اخلاقی در جایگاه مناسبی قرار داشتند، اگر دچار اختلافی می‌شدند برای حل و فصل مسائل خود به او مراجعه می‌کردند، وی تا پایان عمر رابطه‌اش را با حوزه علمیه اصفهان قطع نکرد و از محضر عالمان بزرگی همچون حاج آقا رحیم ارباب و حاج سید علی نجف آبادی بهره برده بود در آمدش منحصر به وجوه شرعی و یا از طریق وعظ و خطابه بود. او یک فرزند بیشتر نداشت. مادرش نیز زنی پاک و صبور بود و علاوه بر خانه‌‌داری، قرآن و برخی از کتب دینی را تدریس و بعضی از جلسات مذهبی را نیز اداره می‌کرد و با صبر و قناعت، زندگی می‌گذراند.
تحصیلات
در زادگاه احمد جنّتی و کل آن منطقه مدرسه‌ای وجود نداشت؛ از این رو او به مکتب‌خانه رفت و خود، اندکی از دروس جدید را خواند و بعدها در قم، مقداری زبان انگلیسی فرا گرفت. او دورۀ ادبیات عرب و مقدمات سطح را تا سال 1324 در حوزه علمیه اصفهان خواند. او بخشی از دروس مقدمات را نزد پدرش و بخشی را نزد مرحوم سید ابوالقاسم هرندی خواند. او بخشی از معانی و بیان را نزد مرحوم سید محمد باقر ابطحی و بخشی دیگر را نزد حاج شیخ احمد فیاض فرا گرفت و معالم را نزد مرحوم حاج شیخ علی مشکاتی آموخت.
پس از تکمیل مقدمات و طی کردن برخی از دروس سطح، به حوزه علمیه قم آمد تا از محضر عالمان و فرزانگان آن دیار نیز بهره ببرد. با ورود به قم به تکمیل دروس دورۀ سطح پرداخت و در درس خارج بزرگانی همچون آیت‌الله العظمی بروجردی و امام خمینی شرکت می‌جست. در این مدت از شرکت در بحث‌های اخلاق و تفسیر نیز غافل نماند. او در این مدت در مدرسه فیضیه و حجتیه حجره داشت. در قم شرح لمعه را نزد شهید صدوقی آموخت و برای آموختن بخشی از رسائل و قوانین به نزد آیت‌الله بهاءالدینی رفت. بخشی از کتاب مکاسب را نزد حاج سید محمد باقر طباطبایی بروجردی فرا گرفت. و برای آموختن کفایه به نزد حاج شیخ عبدالجواد اصفهانی و مجاهدی رفت. بخشی از مکاسب را نیز نزد حاج آقا روح الله کمالوند آموخت.
با تکمیل دورۀ سطح به درس خارج بزرگانی چون آیت‌الله العظمی بروجردی، آیت‌الله العظمی گلپایگانی، آیت الله العظمی حجّت کوه کمره‌ای و آیت‌الله العظمی امام خمینی رفت و سال‌ها در درس فقه و اصول ایشان به طور جدی شرکت کرد. او در طی این سال‌ها در بعضی از درس‌های اخلاق نیز شرکت می‌نمود، تا علاوه بر آموختن علم، عمل به آنها را نیز فراگیرد. در دوران تحصیل خود با فضلائی چون شهید سعیدی، شیخ محسن حرم‌پناهی، شهید مفتح، سید کرامت‌الله ملک حسینی، شیخ ابوالقاسم خزعلی و شیخ محمدعلی موحدی کرمانی به مباحثه درس می‌پرداخت و با بزرگانی چون شهید بهشتی، شهید قدوسی، آیت‌الله مصباح یزدی، آیت‌الله سبحانی، آیت‌الله مشکینی و آیت‌الله امینی رابطۀ دوستانه و مصاحبت داشت.
فعالیت‌ها
فعالیت‌های علمی
ایشان تا کنون آثار علمی و فرهنگی فراوانی از خود بر جای نهاده است. او مدت چهارده سال در مدرسۀ علمیه حقانی به تدریس دروس دورۀ مقدمات و سطح پرداخته است. مدرسه علمیه حقانی، مدرسه‌ای بود که با هزينه يکی از تاجران با تقوای زنجان و با مديريت شهید قدوسی آغاز به کار کرد. این مدرسه که بسیاری از بزرگان کنونی حوزه، در ادارۀ آن شرکت داشتند، با ابتکار شهید بهشتی و با طرحی نو و شیوه‌ای تازه در تدریس و تحصیل و با برنامه‌ای منسجم و امروزی، به تربیت و آموزش طلاب از مقدمات تا سطح می‌پرداخت که بسیاری از مدیران و متصدیان امور قضایی و اصحاب فرهنگ و پژوهشگران امروز جامعه در آن پرورش یافتند. طلاب این مدرسه در بسیاری از فعالیت‌های علمی و سیاسی دورۀ طاغوت و پس از آن، در اداره و برنامهریزی علمی و فرهنگی سیاسی انقلاب اسلامی شرکت کردند و این حاصل تلاش استادان این مجموعه، از جمله آیت‌الله احمد جنتی بود. او به ترجمۀ برخی از کتب حدیث پیشینیان، از جمله «اثبات الهداة»، «ایقاظ الهجعة»، «تحف‌العقول» و «المواعظ العددیة» پرداخته است.
فعالیت‌های سیاسی
فعالیت‌های علمی و فرهنگی و تحصیل فقه و اصول مانع فعالیت‌های سیاسی وی نگردید. فعالیت‌های سیاسی در پروندۀ زندگانی او گاه بیشتر و بهتر می‌درخشد. ایشان پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، در سخنرانی‌ها، اجتماعات عمومی و جلسات خصوصی همواره به افشای ماهیت پلید حکومت پهلوی و ضرورت براندازی این حکومت وابسته می‌پرداخت. او که خود سال‌ها شاگرد مرجع عالی قدر شیعه، امام خمینی بود، همواره دیگران را به پیروی از راه امام دعوت می‌کرد. از سوی دیگر در درون حوزه، ضمن ملاقات با علما و مراجع، آنها را از آخرین اخبار حرکت انقلابی امام و مردم با خبر می‌ساخت. او با عضویت در جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه قم، به برنامهریزی هماهنگ برای برپایی راهپیمایی‌ها، نوشتن اعلامیه‌ها و ارتباط با دیگر مراکز مرتبط با نهضت امام خمینی ـ همانند جامعه روحانیّت مبارز ـ می‌پرداخت. همواره ارتباط خود را با امام حفظ می‌کرد تا با الهام‌گیری از ایشان، از آخرین فعالیت‌های مبارزاتی در قم، نجف و دیگر شهرها اطلاع پیدا کند. او بارها در قم، رفسنجان و جزیرۀ خارک مورد تهدید و تعقیب رژیم شاه قرار گرفت و چند بار در قم بازداشت شد. او سه نوبت به زندان رفت و مجموعاً سه ماه زندانی شد و یک بار هم دستگیر و به مدت سه سال به اسدآباد همدان تبعید شد. فعالیت‌های وی پس از انقلاب نیز ادامه یافت. با پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357، آیت‌الله جنتی در مسؤولیت‌ها و سنگرهای گوناگونی به ایفای نقش پرداخت. نخستین مسؤولیت او پس از پیروزی انقلاب، قضاوت در دادگاه‌های انقلاب با حکم امام خمینی بود. برکناری و گاه اعدام قضات دوران حکومت شاه، فقدان قوانین و آیین‌‌نامه‌های اجرایی در دادگاه‌ها، عدم آشنایی افرادِ مؤمن و انقلابی با سیر اجرایی کار قضاوت و مشکلات متعدد دیگر، کار در دستگاه قضایی سال‌های نخستین انقلاب را دشوار ساخته بود. با وجوداین مشکلات، بزرگانی چون شهید قدوسی، شهید بهشتی و آیت‌الله جنتی در این عرصه پای نهادند و به تدوین و اصلاح ساختار قضایی کشور پرداختند. دستگاه قضایی منسجم امروز کشور ما، حاصل تلاش این عزیزان در آن سال‌هاست.
مسئولیت‌ها
از مسؤولیت‌های مهم آیت‌الله جنتی عضویت در شورای نگهبان قانون اساسی، از نخستین روزهای تشکیل این نهاد مقدس است. شورای نگهبان از نهادهای مهم انقلاب به شمار می‌آید که با وجود آن، می‌توان گفت توطئه‌هایی چون داستان مشروطه تکرار نخواهد شد و همواره، مصوّبات مجلس، از صافی فقه اسلام و قانون اساسی خواهد گذشت. این نهاد همواره مورد هجمۀ دشمنان انقلاب قرار گرفته است. آیت‌الله جنتی در طول عمر این نهاد، بارها با عنوان عضو فقیه این شوری، به دفاع از این نهاد و مبانی انقلاب اسلامی پرداخته است. او تا دور پنجم مجلس خبرگان ریاست آن را بر عهده داشته است؛ ولی برای دور ششم آن نامزد نشده است.
سوابق
- عضو مجلس خبرگان رهبری؛
- عضو شورای بازنگری قانون اساسی؛
- عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی؛
- عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام؛
- رئیس ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر؛
- رئیس سازمان تبلیغات اسلامی؛
- رئیس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی؛
- عضو شورای عالی تبلیغات خارج از کشور؛
- عضو و رئیس شورای مرکزی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها؛
- نماینده مقام معظم رهبری در امور بالکان؛
- نماینده مقام معظم رهبری در اتحادیۀ انجمن‌های اسلامی دانش آموزان؛
- امام‌جمعه موقت تهران، قم، اهواز و کرمانشاه؛
- عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم؛
- قاضی دادگاه‌های انقلاب اسلامی اهواز؛
- دبیر شورای نگهبان و رئیس مجلس خبرگان رهبری.
جستارهای وابسته
منابع
- راسخون، تاریخ درج مطلب: بی‌تا، تاریخ مشاهدۀ مطلب 6 خرداد 1403 ش.