خالد مشعل
خالد مشعل، رئیس دفتر سیاسی جنبش مقاومت اسلامی حماس بود. او به همراه خانواده به کویت مهاجرت کرد و در آنجا در سطح اقتصادی بالاتری زندگی کرد و تحصیلات راهنمایی و دبیرستان را در آنجا به پایان رساند و تا زمان جنگ خلیج فارس (سال ۱۹۹۰ م) در آنجا ماند. وی به جنبش اخوان‌المسلمین به اصطلاح «جناح فلسطینی» پیوست و سپس تحصیلات دانشگاهی خود را به پایان رساند تا اینکه لیسانس فیزیک را از دانشگاه کویت گرفت. ایشان سال ۲۰۰۴ م، پس از ترور عبدالعزیز رنتیسی، به‌عنوان رهبر حماس برگزیده شد.
| خالد مشعل | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | خالد مشعل |
| نام‌های دیگر | خالد عبدالرحیم مشعل |
| اطلاعات شخصی | |
| سال تولد | 1956 م، ۱۳۳۴ ش، ۱۳۷۵ ق |
| محل تولد | فلسطین |
| دین | اسلام، اهل سنت |
| فعالیت‌ها |
|
زندگی‌نامه
او در سال 1956 م، در روستای «سلواد»، ناحیه رام الله، فلسطین به دنیا آمد و تحصیلات ابتدایی را تا سال 1967 م، در آنجا گذراند. تحصیلات ابتدایی خود را در سلواد و راهنمایی و دبیرستان و دانشگاهی را در کویت به اتمام رساند. در سال ۱۹۶۷ م، به کویت عزیمت کرده در همانجا رهبری جمعیت اسلامی-فلسطینی را در دانشگاه کویت به عهده گرفته و در تأسیس ائتلاف جنبش اسلامی که با حرکت فتح در بدست گرفتن رهبری اتحادیه کل دانشجویان فلسطینی در کویت در رقابت بود مشارکت کرد. ایشان دارای مدرک لیسانس در رشته فیزیک از دانشگاه کویت می‌باشد. در سال ۱۹۸۱ م، ازدواج کرده و دارای هفت فرزند سه دختر و چهار پسر می‌باشد. در طول اقامت خود در کویت علاوه بر خدمت به آرمان فلسطین به تدریس فیزیک نیز می‌پرداخت.
این دوره طلایی به شکل‌گیری شخصیت ایشان و رشد و شکوفایی دانش او کمک زیادی کرد. او رهبری جنبش اسلامی فلسطین در دانشگاه کویت را بر عهده داشت و در تأسیس بلوک اسلامی الحق، که به «اتحادیه اسلامی» معروف شد، نقش داشت.
جنبش مقاومت اسلامی حماس
او یکی از بنیان‌گذاران جنبش مقاومت اسلامی حماس به شمار می‌آید. از بدو تأسیس جنبش حماس عضو دفتر سیاسی آن بوده و در سال ۱۹۹۶ م، به‌عنوان رئیس این دفتر انتخاب شد. در ۲۵ سپتامبر ۱۹۹۷ در پایتخت اردن هدف عملیات تروریستی موساد قرار گرفت که این عملیات در پی تعقیب و دستگیری مأموران موساد توسط محافظ خالد مشعل به شکست انجامید. شیخ احمد یاسین هم در نتیجه شکست این عملیات آزاد شد. مقامات اردنی بعداً در ازای آزادی شیخ احمد یاسین که به حبس ابد در زندان‌های اسرائیل محکوم شده بود، عوامل موساد را آزاد کردند. او سال ۲۰۰۴ م، پس از ترور عبدالعزیز رنتیسی، به عنوان رهبر حماس برگزیده شد.
آوری دیچر رئیس سابق شاباک در گفتگو با رادیو گلگلتز، اعلام کرد که اسرائیل در اولین فرصت ممکن خالد مشعل «رهبر سیاسی» جنبش حماس را به سزای اعمالش خواهد رساند. در سال ۲۰۱۵ م، وی به همراه هیأتی از رهبران حماس به عربستان سعودی سفر کردند و ضمن دیدار با پادشاه و ولیعهد عربستان سعودی، از موضع‌گیری مثبت پادشاهی عربستان در قبال آرمان فلسطینی‌ها تشکر نمودند.
ارادت به شهید قاسم سلیمانی
در پی شایعه مخالفت وی در خصوص حضور اسماعیل هنیه در تشیع جنازۀ شهید قاسم سلیمانی، روزنامه الاخبار لبنان افزود؛ وی نه تنها مخالف شرکت در تشیع جنازۀ سلیمانی نبوده بلکه سفر هیئت حماس به تهران و شرکت در تشیع جنازه قاسم سلیمانی بسیار مهم می‌داند.
تلاش برای ترور او
ایشان در 25 سپتامبر 1997 توسط موساد اسرائیل با دستور مستقیم بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل و دستگاه امنیتی اسرائیل وابسته به نخست‌وزیر هدف قرار گرفت. 10 نفر از اعضای موساد اسرائیلی با پاسپورت‌های جعلی کانادایی وارد اردن شدند که در آن زمان خالد مشعل که تابعیت اردنی را داشت در آن زمان اقامت داشت و در خیابان وصفی التل عمان به وی ماده سمی تزریق کردند. مقامات اردنی این سوءقصد را کشف کردند و دو عامل موساد را که در ترور شرکت داشتند دستگیر کردند. پادشاه اردن، ملک حسین بن طلال، از نخست‌وزیر اسرائیل خواست واکسن ضد سمی(پادزهر) را که به خالد مشعل تزریق شده بود را بفرستد؛ که نتانیاهو درخواست ملک حسین را رد کرد. سوء قصد به قتل خالد مشعل بعد سیاسی به خود گرفت و بیل کلینتون، رئیس‌جمهور آمریکا مداخله کرد و نتانیاهو را مجبور کرد تا ضد سم مورد استفاده را تهیه کند. نتانیاهو در نهایت تسلیم فشار کلینتون شد و پادزهر را ارائه کرد. بیل کلینتون، رئیس‌جمهور ایالات متحده، نخست‌وزیر اسرائیل را اینگونه توصیف کرد: «من نمی‌توانم با این مرد کنار بیایم، غیرممکن است».
مناسبات سیاسی
- در آگوست 1999 م، و ظاهراً در نتیجه فشارهای دولت آمریکا، مقامات اردنی حکم بازداشت خالد مشعل را صادر کردند و تاریخ صدور حکم همزمان با ورود وزیر امور خارجه آمریکا «مادلین» بود.
- اکتبر 2002 م، خالد مشعل در حاشیه کنفرانس جهانی جوانان مسلمان با ولیعهد عربستان سعودی در ریاض دیدار کرد و هیچ بیانیه‌ای از سوی حماس و عربستان سعودی در مورد نتایج این نشست صادر نشد، اما اسناد فلسطینی که نیروهای اسرائیلی آن را ضبط کردند. و ادعا کرد که آنها متعلق به حماس هستند، در این اسناد ملاقات شاهزاده عبدالله و ایشان عالی توصیف شده است.
- وی از تشکیلات خودگردان فلسطین و رئیس‌جمهور سابق آن، یاسر عرفات، به دلیل توجه نکردن به آتش‌بس میان نیروهای اسرائیلی و جنگجویان حماس، به دلیل عدم پایبندی اسرائیل به توافقات آتش‌بس انتقاد کرد.
- در 23 مارس 2004 م، حماس به دلیل ترور شیخ احمد یاسین توسط اسرائیل، بر اساس مقررات داخلی جنبش، ایشان را به‌عنوان رهبر جنبش و جانشینی بنیان‌گذار آن معرفی کرد.
- در 29 ژانویه 2006، او پس از پیروزی حماس با اکثریت کرسی‌های پارلمان فلسطین، که حماس را برای تشکیل دولت فلسطین واجد شرایط می‌کند، از دمشق، پایتخت سوریه سخنرانی کرد و تشکیل ارتش ملی که کار می‌کند. برای دفاع از فلسطین و فلسطینی‌ها، مانند بقیه ارتش‌ها. در مارس همان سال، مسکو مشعل را به پایتخت روسیه دعوت کرد تا او را متقاعد کند که سلاح‌های مقاومت را کنار بگذارد و حماس را به حزبی سیاسی تبدیل کند و اسرائیل را به رسمیت بشناسد، اما تلاش روسیه ناکام ماند.
جستارهای وابسته
منابع
- ر. ک: مدخل خالد مشعل در ویکی‌اخوان؛ ikhwanwiki.com..