حربیه
نحوه شکل گیری
پس از مرگ ابوهاشم گروهی از مردم با روی آوردن به شخصی به نام عبدالله بن عمرو بن حرب کندی او را به جانشینی ابوهاشم انتخاب کردند و معتقد بودند که روح ابوهاشم به عبدالله منتقل شده و با این تفکر برای رهبر خویش چهره‌ای ملکوتی ترسیم کردند و برای فرقه خود جایگاه ویژه ای قایل شدند. پیروان عبدالله معتقد بودند که ابوهاشم به وصایت و امامت عبدالله بن عمرو بن حرب کندی تصریح کرده است. [۱] [۲] و بدین سان فرقه حربیه که یکی از منشعبات فرقه هاشمیه محسوب می‌شود تشکیل شد.
شخصیت شناسی
ابن حرب را از جمله افرادی بر شمرده اند که قایل به نص بر امامت امیرالمومنین (علیه‌السّلام) بوده و همچنین معتقد بود که امامت باید به محمد بن الحنفیه و فرزندش ابوهاشم برسد. همچنین او با ادعای وصایت و امامت؛ خود از رهبرانی می دانست که امامت را از بنی‌هاشم خارج نمود.[۳]
اعتقادات
حربیه اعتقاد داشتند که ابوهاشم عبدالله بن محمد بن حنفیه عبداللّه بن عَمرو بن حرب کندی را جانشین خود کرده و معتقد به حلول روح ابوهاشم در او حرب شدند. این طایفه بعد از آگاهی به نادرستی ادعاى عبدالله بن عمرو بن حرب، از او بازگشتند و به عبدالله بن معاویه گرویدند. آنان مانند بیانیه مى گفتند كه روح خداوند در بدن پیامبران و امامان حلول کرد تا آن که روح خداوند نصیب ابوهاشم عبدالله بن محمد بن حنفیه شد.[۴][۵] [۶] [۷] ابن حزم اندلسى مى نویسد: عبدالله بن عمرو بن حرب كندى كوفى قایل به «تناسخ ارواح» بود و بر پیروان خود نوزده نماز در شب و روز واجب كرد که هر نماز او پانزده ركعت داشت، تا این كه مردى از متكلمان صفریه كه از خوارج بود، با وى مناظره و او را قانع كرد كه عقیده ای بیهوده دارد. پس از آن از گفته های خویش بازگشته یاران خویش را از این تصمیم آگاه كرد. سپس جمیع یارانش كه او را مى پرستیدند از وى تبرى جسته و قایل به امامت عبدالله بن معاویه بن عبدالله بن جعفر بن أبی طالب شدند.اما عبدالله بن عمرو بن حرب همچنان بر دین اسلام و مذهب صفریه باقى ماند تا این كه درگذشت. طایفه اى كه امروز معروف به حربیه هستند همان سبائیه اند كه قایل به الوهیت حضرت على (ع) اند. [۸] [۹] [۱۰]
پانویس
- ↑ شهرستانی, عبدالکریم، الملل والنحل، بیروت، نشر دارالمعرفه، سال 1404 هجری قمری، ج1 ص175.
- ↑ اشعری ابوالحسن، مقالات الاسلامیین، بیروت، دارالاحیاء الثراث العربی، ص 6
- ↑ اشعری ابوالحسن، مقالات الاسلامیین، بیروت، نشر دارالاحیا الثراث العربی، ص ۱۳
- ↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 151 با ویرایش و اصلاح عبارات
- ↑ اشعری سعد بن عبدالله، کتاب المقالات و الفرق، چاپ محمد جواد مشکور، تهران، سال 1361 شمسی، ج1، ص26
- ↑ بغدادی عبدالقاهر بن طاهر، الفرق بین الفرق، بیروت، نشر دار المعرفه، ج1، ص28
- ↑ بغدادی عبدالقاهر بن طاهر، الفرق بین الفرق، بیروت، نشر دار المعرفه، ج1، ص234
- ↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 151 با ویرایش و اصلاح عبارات
- ↑ اشعری، مقالات الاسلامیین، ج 1، ص 21- 22. الحمیری ابو سعید نشوان، الحور العین، تحقیق كمال مصطفى، چاپ مصر، سال 1948 میلادی، ص 160
- ↑ ابن حزم اندلسی، الفصل فى الاهواء و النحل، ج 4، ص 143. بغدادی عبد القاهر، الفرق بین الفرق، به اهتمام محمد زاهد بن حسن الكوثرى، چاپ قاهره، سال 1948 میلادی، ص 149