حسن محمود الشافعی
دکتر حسن محمود الشافعی، یکی از مهم‌ترین اساتید دانشکده دارالعلوم که در آنجا به عنوان استاد دین و فلسفه اسلامی مشغول به کار شد و توانست به مدت 8 سال ریاست فرهنگستان زبان عربی قاهره را بر عهده بگیرد. بارها بخاطر فعالیت و مقالات و دستاوردهایی علمی که داشت مورد قدردانی قرار گرفت.
| حسن محمود الشافعی | |
|---|---|
 | |
| اطلاعات شخصی | |
| سال تولد | 1930 م، ۱۳۰۸ ش، ۱۳۴۸ ق |
| روز تولد | 19 دسامبر |
| محل تولد | یکی از روستاهای مصر |
| دین | اسلام، اهل سنت |
| فعالیت‌ها | دانشگاه الازهر، نویسنده |
تولد و تحصیلات
دکتر حسن الشافعی در نوزدهم دسامبر 1930 میلادی در یکی از روستاهای استان بنی‌سوف کشور مصر به دنیا آمد. از کودکی به مکتب خانه رفت و قرآن کریم را در جوانی حفظ کرد. در سن 14 سالگی به مؤسسه دینی الازهر پیوست و از سال 1944 میلادی در آنجا مشغول به تحصیل بود تا این‌که در آن زمان به دانشکده های اصول دین، دانشگاه الازهر و دارالعلوم پیوست.
شافعی در مسیر تحصیل با موانع زیادی روبرو بود. هنگامی که در سال 1954 شمسی در حال تحصیل در دانشکده دارالعلوم بود، بخاطر فعالیت های سیاسی دستگیر شد و از سوی دادگاه نظامی به حبس ابد محکوم شد. در سال 1960 میلادی - یعنی 6 سال پس از دستگیری - آزاد شد و و تحصیلات خود را در مدرسه دارالعلوم به پایان رساند.
مسافرت کشورهای اسلامی
دکتر حسن محمود عبداللطیف شافعی از علمای دین اسلام است که مناصب مهمی را بر عهده داشت. مهم‌ترین آنها عضویت وی در شورای علمای ارشد در الازهر است. او در چندین نوبت به کشورهای اسلامی بسیاری مانند ایران و پاکستان سفر کرد. وی به دلیل فعالیت‌های فراوان و پیگیری اموره محوله همیشه مورد تقدیر وتشکر قرارمی‌گرفت.
زندان و تحصیل
اما در سال 1964 میلادی دوباره دستگیر شد ولی پس از مدت کوتاهی آزاد شد و مجددا برای سومین بار در سال 1966 میلادی دستگیر شود. علت دستگیری وی همکاری و فعالیت با اخوان‌المسلمین بود که در سال 1970 میلادی - یعنی پس از گذشت چهار سال - از زندان آزاد شد. پس از آزادی تحصیلات خود را به پایان رساند و در دانشگاه به عنوان دستیار تدریس در گروه فلسفه اسلامی انتخاب و منصوب شد و در آن زمان مشغول تهیه پایان نامه کارشناسی ارشد خود بود. در همان سال فوق لیسانس گرفت و پایان نامه کارشناسی ارشدش را براساس زندگی‌نامه وفعالیت‌های سیف الدین ابوالحسن بن علی العمادی نوشت.
دست‌آوردها
زبان انگلیسی را بخوبی یادگرفت و با یادگیری زبان توانست با مطلعه و تحقیق با فرهنگ غربی آشنا شود. آموزش و زبان و آشنایی با فرهنگ غرب به او کمک کرد تا تحصیلات خود را در مقطع دکترا در دانشگاه لندن برساند. موضوع پایان نامه او هم با‌عنوان «توسعه اندیشه الهیات دوازده امامی در قرن هفتم» بود. در سال 1977 میلادی از دانشگاه شرق شناسی و مطالعات آفریقا مدرک دکترا گرفت و سپس برای ادامه تدریس فلسفه اسلامی به دانشکده دارالعلوم بازگشت.
وی در سال 1979 میلادی در بسیاری از دانشگاه‌ها مانند دانشگاه Omdurman سودان تدریس کرد و در اسلام‌آباد در دانشگاه بین‌المللی اسلامی پاکستان نیز تحصیل کرد و از سال 1981 میلادی تا 1988 میلادی به مدت 8 سال در آنجا تدریس کرد و سپس به جمهوری عربی بازگشت.
فعالیت‌ها
مناصب و مشاغل زیادی داشت. با وجود این، وی با تصمیم دکتر جابر نصار، رئیس وقت دانشگاه، به اتهام ترکیب دو شغل در سال 2015 از دانشگاه دارالعلوم اخراج شد.
مناصب شافعی عبارتند از:
- عضو مرکز مطالعات اسلامی دانشگاه قاهره.
- عضو شورای امور اسلامی دانشگاه قاهره.
- عضو دانشکده تحصیلات تکمیلی انگلستان.
- عضو هیئت امنای دانشگاه اسلامی پاکستان.
- عضو آکادمی زبان عربی در جمهوری عربی مصر.
- عضو شورای علمای ارشد الازهر الشریف.
- عضو شورای بزرگان مسلمان.
- رئیس دانشکده شریعت اسلام آباد پاکستان.
- معاون دانشگاه اسلامی اسلام آباد.
- مشاور شیخ الازهر در قاهره.
- رئیس دانشگاه اسلامی اسلام آباد
- رئیس اتحادیه علمای صوفیه.
- رئیس آکادمی زبان عربی در قاهره.
آثار
دکتر حسن الشافعی به دلیل علاقه شدیدش به نوشتن کتاب هایی در زمینه فلسفه اسلامی، تصوف، کلام، توحید و غیره شهرت داشت. او کتاب‌های تالیفی و ویرایشی زیادی منتشر کرد و حدود 30 مقاله تحقیقاتی در مجلات علمی در مصر و خارج از کشور ارائه کرد و هم‌چنین 5 کتاب به زبان انگلیسی نوشت که به عربی ترجمه شد و سرپرستی بسیاری از پایان نامه‌های کارشناسی‌ارشد و دکتری را در چندین کشور مانند: مالزی، سودان و پاکستان و گشورهای دیگر را بر عهده داشت.
عناوین کتب، تحقیقات و تألیفات وی عبارتند از:
- کتاب العمیدی و آرای کلامی او. شامل 528 صفحه می باشد.
- کتاب مقدمه ای بر علم کلام. شامل 390 صفحه می باشد.
- کتاب ابواب در تصوف.
- کتاب جریان مشاء در فلسفه اسلامی. شامل 190 صفحه می باشد.
- کتاب ابوحامد غزالی.
- کتاب کلام امام محمد عبده.
- کتاب جنبش تفسیر فمینیستی قرآن و دین. تقریباً 116 صفحه دارد.
- تجدید اندیشه اسلامی، مفهوم، دلایل و مراحل.
- خانه های علمی بین مصر و تونس.
- کتاب رشد اندیشه فلسفی در ایران «ترجمه دکتر حسن الشافعی» و تألیف محمد اقبال است.
منابع
- برگرفته از سایت؛
- برگرفته از سایت؛
- حسن عبداللطیف الشافعی، سایت المعرفه؛
- حسن محمود الشافعی، ویکی باد.