پیش‌نویس:غلامحسین محسنی اژه‌ای

از ویکی‌وحدت
نسخهٔ تاریخ ‏۱۵ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۸:۴۰ توسط Javadi (بحث | مشارکت‌ها) (←‏جستارهای وابسته)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
غلامحسین محسنی اژه‌ای
غلامحسین محسنی اژه‌ای.jpg
نام کاملغلامحسین محسنی اژه‌ای
نام‌های دیگرمحسنی اژیه
اطلاعات شخصی
سال تولد۱۳۳۵ ش، ۱۹۵۷ م، ۱۳۷۶ ق
محل تولدشهر اژیه از توابع بخش جلگه اصفهان
دیناسلام، شیعه
فعالیت‌ها
  • ریاست قوه قضاییه
  • وزیر اطلاعات

غلامحسین محسنی اژه‌ای، رییس قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران با حکم مقام معظم رهبری، از تیر ماه سال 1400 ش، تاکنون است. مسئول دادسرای امور اقتصادی تهران، مسئول مجتمع قضایی ویژه رسیدگی به جرایم کارکنان دولت، دادستان کل ویژه روحانیت، دادستان کل کشور، معاون اول قوه قضاییه، سخنگوی دستگاه قضا و وزیر اطلاعات، عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام از جمله سوابق اجرایی وی و رسیدگی به پرونده‌های سنگین و پیچیده‌ اقتصادی و سیاسی مانند پرونده مهدی هاشمی، پرونده فاضل خداداد، پرونده کرباسچی شهردار اسبق تهران از جمله سوابق قضایی وی است.

زندگی‌نامه

غلامحسین محسنی اژه‌ای در سال ۱۳۳۵ ش، در روستای اژیه واقع در بخش جلگه از توابع اصفهان، که پس از پیروزی انقلاب اسلامی تبدیل به شهر گردید، در خانواده‌ای پر جمعیت (با ۷ فرزند، ۴ دختر و ۳ پسر) متولد شد و در فضایی آکنده از عشق و ارادت به ائمه اطهار و پایبندی کامل به شعائر دینی، رشد و نمو یافت. پدر او معروف به شیخ اسماعیل در کنار کشاورزی، فردی اهل مطالعه، آشنا با علوم اسلامی، کتب و نشریات اسلامی و در ارتباط مداوم با روحانیون معتمد مردم، جزو فعالین مجالس مذهبی و اهل بیت (علیهم‌السلام) و همچنین سخنران محافل و مجالس مذهبی بود و از پیش از انقلاب اسلامی از مقلدین امام خمینی محسوب می‌شد و در هشت سال دفاع مقدس به دفعات در جبهه‌های دفاع از میهن اسلامی نیز حضور داشت.

تحصیلات

اژه‌ای در دوران نوجوانی در سن ۱۶ سالگی به تشویق پدر و همین‌طور توصیه خاص حجت‌الاسلام و‌المسلمین سید حسن بهشتی‌نژاد، امام جمعه موقت اصفهان، به تحصیل علوم دینی روی آورد و در حوزه علمیه اصفهان به تحصیل مشغول شد و بعد از مدتی برای ادامه تحصیلات حوزوی به قم رفت و در مدرسه حقانی، که یکی از پایگاه‌های مهم مبارزه با رژیم طاغوت و مورد توجه شهید بهشتی بود، به علم اندوزی پرداخت و در این مسیر با چهره‌های شاخص انقلاب از جمله معمار نظام قضایی انقلاب اسلامی، شهید قدوسی آشنا شد. وی همچنین دارای تحصیلات کارشناسی ارشد در رشته حقوق بین‌الملل است.

فعالیت‌های مبارزاتی

او در کانون مبارزات روحانیت علیه رژیم ستم‌شاهی در دوران طلبگی حضور داشت و در حمله رژیم ستم‌شاهی به مدرسه فیضیه در سال 13654 ش، وی طلبه‌ای جوان و انقلابی بود و در این مدرسه حضور داشت و شاهد صحنه‌های خوفناک و جنایت‌بار رژیم بود و در همین سال یک بار هم دستگیر شد.

حضور در قوه قضاییه

پس از پیروزی انقلاب اسلامی غلامحسین محسنی اژه‌ای در اواخر سال 1358 ش، به توصیه و دعوت شهید قدوسی به تهران آمد و در دادگاه انقلاب اسلامی مشغول به کار شد. از جمله مسئولیت‌های ایشان عبارت از :

  • نماینده قوه قضاییه در وزارت اطلاعات
  • مسئول دادسرای امور اقتصادی تهران
  • مسئول مجتمع قضایی ویژه رسیدگی به جرائم کارکنان دولت
  • دادستان کل ویژه روحانیت
  • دادستان کل کشور
  • معاون اول قوه قضاییه
  • سخنگوی دستگاه قضا

اقدامات موثر و دقیق قضایی اژه‌ای باعث شد که وی در سال 1364 ش، به‌عنوان نماینده قوه قضاییه در وزارت اطلاعات معرفی شود که جایگاهی مهم و حساس محسوب می‌شد. او در روند فعالیت‌های قضایی، پرونده‌های سنگین و پیچیده‌ای از صاحب منصبان و دانه درشت‌ها را پیگیری کرده که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • پرونده مهدی هاشمی: در سال ۱۳۶۵ ش، عهده‌دار پرونده سنگین مهدی هاشمی شد که علاوه بر طولانی بودن جریان رسیدگی و پیچیدگی پرونده، فشار‌های سنگین سیاسی از سوی دفتر آقای منتظری که در آن هنگام منصب قائم مقام رهبری را داشت که بر او کارساز نبوده و روند رسیدگی به پرونده را تحت تاثیر قرار نداد.
  • پرونده فاضل خداداد: عرصه دیگری از فعالیت‌های قضایی رییس جدید قوه قضاییه در دهه 1370ش، پرونده فاضل خداد بود. این پرونده به دلیل آنکه در زمان خودش بزرگترین پرونده مفاسد اقتصادی محسوب می‌شد، بازتاب رسانه‌ای و اجتماعی بسیار گسترده‌ای داشت و از سوی دیگر به‌دلیل آنکه جریان دادگاه آن از رسانه ملی نیز پخش می‌شد، حساسیت بالایی داشت و با صدور شجاعانه اولین حکم قاطع برای یک مفسد رانت‌خوار اقتصادی، وجهه مبارزه با فساد را به کارنامه وی افزود
  • پرونده کرباسچی: پرونده شهردار اسبق تهران نیز از جمله پرونده‌های بسیار سنگین بودکه به اژه‌ای محول شد که بدلیل فعال نبودن دادسرا‌ها در آن مقطع و فقدان کیفرخواست، نقش قاضی در آن بسیار پررنگ بود. پخش سراسری جریان آن دادگاه از رسانه ملی، علاوه بر صفت ضد فساد بودن، چهره یک قاضیِ مسلط، دقیق، خوش‌بیان و آگاه از او را در اذهان عمومی شکل داد و مدیریت و قضاوت در مورد ده‌ها پرونده مهم و کلان حساس ملی در امتداد اقدامات قاضی‌القضات کشور قرار داشت.

حضور در وزارت اطلاعات

محسنی اژه‌ای در دولت نهم به عنوان وزیر اطلاعات از مجلس شورای اسلامی با رأی اعتماد گرفت که نهایتا پس از اختلاف نظر با رییس جمهور وقت بر سر موضوع اطاعت از ولایت و همچنین یکی از نزدیکان رییس جمهور، به این مسئولیت پایان داده شد.

حضور در مجمع تشخیص مصلحت نظام

اژه‌ای، با حکم مقام معظم رهبری از سال 1385 ش، به‌عنوان عضو حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام و از سال 1400ش، به‌عنوان عضو حقوقی در مقام رییس قوه قضاییه در این مجمع منصوب شد[۱].

رییس قوه قضاییه

غلامحسین محسنی اژه‌ای در تیرماه سال 1400 ش، با حکم مقام معظم رهبری به ریاست قوه قضاییه منصوب گردید. متن حکم رهبر انقلاب اسلامی به این شرح است:

بسم الله الرّحمن الرّحیم

جناب حجت‌الاسلام والمسلمین آقای حاج شیخ غلامحسین محسنی اژه‌ای

اکنون که جناب آقای رییسی با رأی ملت ایران توفیق خدمت در جایگاه ریاست جمهوری اسلامی ایران یافته‌اند، با تشکر فراوان از خدمات ارزنده‌ ایشان در مدت مسئولیت قضایی و کارنامه‌ی افتخارآمیزی که در پایه‌گذاری اقدامات ماندگار از خود به جای گذاشته‌اند، جناب‌عالی را که علاوه بر صلاحیت‌های قانونی، برخوردار از تجربه‌ گرانبها و شناخت عمیق و سابقه‌ درخشان در امر قضا می‌باشید، بر اساس اصل یکصد و پنجاه و هفت، به ریاست قوه‌ قضاییه منصوب می‌کنم. انتظار اینجانب،

  • اولاً: اهتمام جدّی به مأموریت‌های اساسی دستگاه قضا در قانون اساسی است، یعنی گسترش عدالت، و احیاء حقوق عامّه، و تأمین آزادی‌های مشروع، و نظارت بر حسن اجرای قوانین، و پیشگیری از وقوع جرم، و نیز مبارزه‌ی قاطع با فساد.
  • و ثانیاً: ادامه‌ی رویکرد تحوّلی و اجرای سند تحول موجود با اهتمام ویژه.
  • و ثالثاً: گسترش فناوری‌های نوین و تضمین دستیابی آسان و رایگان مردم به خدمات قضایی.
  • و رابعاً: گماردن نیروهای کارآمد و جهادی و فاضل و صالح در مسئولیت‌ها، و تربیت مدیران شایسته برای سطوح عالی و میانی قضایی و اداری.
  • و خامساً: ارج نهادن به خدمات قضات پاکدامن و حفظ عزت و منزلت ایشان، و متقابلاً برخورد قاطع با معدود افراد متخلّف.
  • وسادساً: ارتباط با متن مردم و حضور در میان آنان که دارای برکات بسیار است.

توفیقات جنابعالی و همکارانتان را از خداوند متعال مسألت می‌کنم و امیدوارم خدمات شما موجب رضای خدا و خلق گردد. بحوله و قوّته[۲]. و السلام علیکم و رحمه‌الله؛ سید علی خامنه‌ای، ۱۰ تیر ۱۴۰۰.

حضور در مجامع علمی

محسنی اژه‌ای سابقه تدریس در دانشکده باقر‌العلوم (علیه‌السلام) وزارت اطلاعات، تدریس در قسمت آموزشی دادگاه‌های انقلاب و دانشکده علوم قضایی را در کارنامه خود دارد. تحصیلات دانشگاهی و توجه ویژه به اهمیت افکار عمومی و نخبگانی جامعه باعث شده که او حضور در مجامع و نشست‌های ویژه دانشجویان را در هر فرصتی مغتنم شمرده و ارتباطی گسترده و وثیق با بدنه دانشگاهی و دانشجویی کشور داشته باشد. بیان رییس جدید قوه قضاییه در تبیین مسائل، رویکرد‌ها و رخداد‌های قضایی برای جامعه علمی و دانشگاهی کشور، آن هم در دورانی که قوه قضاییه بوسیله رسانه‌های معاند در معرض اتهامات واهی قرار گرفته و کمتر کسی تن به حضور در مجامع دانشجویی می‌داد، دانشجویانی که در نشست‌های وی حضور داشته‌اند، وی را از جنس خود و همدل و همداستان با دغدغه‌های عدالت خواهانه خویش توصیف می‌کنند. بصیرت، دانش عمیق حقوقی در ابعاد حوزوی و دانشگاهی، تجربه طولانی در دستگاه قضایی و شناخت کامل از ساختار و نقاط قوت و ضعف این مجموعه، بیان گویا و رسا، شناخت دقیق جریان‌های اجتماعی و سیاسی کشور و روحیه مردمی و اجتماعی غلامحسین محسنی اژه‌ای وی را در قامت رییسی تحول‌خواه و مدیری جهادی برای قوه قضاییه مطرح کرده که قادر خواهد بود مسیر اصلاحات قضایی را با قوت ادامه دهد[۳].

تحریم توسط اتحادیه اروپا

اتحادیه اروپا طی تصمیمی در تاریخ ۲۳ فروردین‌ماه سال ۱۳۹۰ ش، برابر با ۱۳ آوریل سال ۲۰۱۱ م، ۳۲ مقام ایرانی از جمله غلامحسین محسنی اژ‌ه‌ای را از ورود به کشور‌های این اتحادیه محروم کرد[۴].

جستارهای وابسته

پانویس

منابع