جهاد اسلامی مصر
| جهاد اسلامی مصر | |
|---|---|
 | |
| نام حزب | جهاد اسلامی مصر |
| تاریخ تأسیس | ۱۹۷۰ م، ۱۳۴۸ ش، ۱۳۸۹ ق |
| مؤسس | ایمن الظواهری |
| رهبران | اسامه بن لادن |
| اهداف | براندازی حکومت مصر و برقراری حکومت اسلامی |
جهاد اسلامی مصر (به عربی: الجهاد الإسلامی المصری) یا الجهاد سازمان جهادی اسلامی است که در دهه ۱۹۷۰ بنیان‌گذاری شد. این سازمان به دلیل اتحاد با القاعده و طالبان تحت تحریم شورای امنیت سازمان ملل قرار دارد[۱]. و فعالیت آن در بسیاری از کشورها از جمله فدراسیون روسیه ممنوع است[۲]. ترور انور سادات در ۲۶ اکتبر ۱۹۸۱ توسط خالد اسلامبولی از اعضای این سازمان انجام شد و جهاد اسلامی فلسطین نیز در ابتدا به عنوان شاخه‌ای از این سازمان ایجاد شده و فعالیت می‌کرد. هدف اصلی جهاد اسلامی براندازی حکومت مصر و برقراری یک حکومت دینی در این کشور است. ایمن الظواهری که از سال ۱۹۹۱ رهبر این سازمان است، در ژوئن ۲۰۰۱ ادغام رسمی این سازمان با متحد دیرینه‌اش القاعده به رهبری اسامه بن لادن و تشکیل سازمانی جدید به نام قاعدة الجهاد را اعلام کرد.
تاریخچه
پیدایش الجهاد یا تنظیم الجهاد ریشه در جنبش اخوان‌المسلمین دارد و با اتحاد دو گروه اسلام‌گرای مصری؛ یکی در قاهره به رهبری یک مهندس الکترونیک به نام عبدالسلام فرج و دیگری در مصر علیا شکل گرفت. فرج رهبر سازمان «جهاد» را مهمترین رکن دین می‌دانست و آن را به دفاع در مقابل هجوم کفار منحصر نمی‌کرد. بلکه از نظر او هر سرزمینی که با قوانینی غیر از قوانین اسلام اداره می‌شد، سرزمین کفار محسوب شده و حاکمان آن مستوجب مرگ بودند. این حکم سردمداران مصر را نیز دربرمی‌گرفت که قوانین کشور را عمدتاً از قوانین اروپایی اقتباس کرده و بر این مبنا اداره می‌کردند. این گروه با نام های مختلفی شناخته می شود: جهاد اسلامی، جهاد اسلامی مصر، جهاد، گروه جهاد و گروه اسلامی. جهاد اسلامی یک گروه مذهبی و مسلح با اندیشه برقراری حکومت اسلامی در مصر البته با توسل به زور است و هر نهاد سکولار، به ویژه دولت های سکولار عرب را هدف قرار می دهد. هدف اصلی این گروه سرنگونی دولت مصر، جایگزینی آن با یک دولت اسلامی و حمله به منافع آمریکا و اسرائیل در مصر و خارج از آن است. این گروه در دهه 1970 - بیشتر به عنوان یک پدیده سیاسی تا یک گروه سازمان یافته - در زندان ها و بعدها در دانشگاه های مصر ظهور کرد. پس از آزادی بیشتر زندانیان اسلام‌گرا توسط انور سادات در سال‌های پس از 1971 م، چندین گروه یا گروهک شبه‌نظامی شروع به سازماندهی خود کردند و به نام‌های مختلفی از جمله حزب التحریر اسلامی، جماعت تکفیر والحجره، ناجحون من النار و جهاد مطرح شدند.
ترور انور سادات
پس از انعقاد قرار داد کمپ دیوید بین مصر و اسرائیل در سال 1979 م خشم گروه‌های اسلامی باعث شد تا گروه جهاد اقدام به ترور انور سادات رئیس جمهور مصر در سال 1981 م کند. این اقدام نشان دهنده توانایی مبارزان اسلامی در ضربه زدن به ساختار حکومت مصر بود.
دوران‌حسنی‌مبارک
سال‌های اول حکومت مبارک با یک آرامش موقت‌آغاز شد.اما گروه‌های اسلام‌گرای مسلح دوباره وارد کارزار شدند و دولت را با چالش مواجه ساختند. برخی از دلایل ایجاداین چالش را می توان به مشکلات اجتماعی ناشی از سیاست تعدیل ساختاراقتصادی و گام های پرفراز و نشیب فرآیند دگرگونی دموکراتیک که به ناامیدی های مزمن اجتماعی و اقتصادی منجر شد، نسبت داد که منجر به گسترش بیکاری در بین فارغ التحصیلان گردید.علی‌رغم‌این شرایط به دلیل عدم گرایش مردم به‌این گروه‌هاوعضویت کم آنان در این گروه‌هادولت توانست باابزار مختلف به مقابله‌باآنان بپردازد.
عملیات نظامی
باایجاد فضای متشنج گروه جهاد شروع به حملات مسلحانه به مقامات ارشد دولت مصر و بمب گذاری‌علیه تأسیسات رسمی مصر و آمریکا کرد. گروه جهاد علاوه بر مسئولیت ترور سادات در سال 1981 اقدام به تلاش برای ترور حسن الفی وزیر سابق کشور در اوت 1993، نخست وزیر عاطف صدقی در نوامبر همان سال کرد و همچنین اقدام به بمب گذاری در سفارت مصر در اسلام آباد در سال 1995 نمود.
دفاتر نمایندگی
فعالیت این گروه در مصر متمرکز است ولی شبکه ای در خارج از خاک مصر تشکیل داد و در کشورهای یمن، افغانستان، پاکستان، سودان، لبنان، بریتانیا و کشورهای دیگر به ایجاد دفتر اقدام نمود. تعداد اعضای این گروه به همراه هوادارانشان از گروه های مختلف هزاران نفر تخمین زده می شود[۳].