حزب فدراسیون ارمنی لبنان

حزب فدراسیون ارمنی لبنان
تاریخ تأسیس	1890 م، ۱۲۶۸ ش‌، ۱۳۰۷ ق
مؤسس	کریستاپور میکائلیان
رهبران	سیمون زاواریان، استپان زوریان

فدراسیون انقلابی ارمنستان (ARF مراجعه کنید. یا ՀՅԴ) (ارمنی: Հայ Յեղափոխական Դաշնակցություն Hay Heghapokhagan Tashnagtsuti un، داشناک Tashnag) (به زبان عربی الإتحاد الثوری الأرمني - الطاشناق) که با نام Tashnag نیز شناخته می‌شود یک حزب سیاسی ارمنستان است پس از شروع فعالیت با گروه‌های کوچک دانشجویی در اواخر دهه 1890 و اوایل قرن 20 از سال 1920 در لبنان به عنوان یک حزب سیاسی رسمی در این کشور فعال بود. به نظر می‌رسد این حزب بیشترین حمایت سیاسی را در جامعه ارمنستان داشته باشد و بخشی از اتحاد 8 مارس در لبنان است Federal Research, Division (2004). Lebanon a Country Study .

پیشینه

فدراسیون انقلابی ارمنستان در سال 1890 توسط کریستاپور میکائیلیان, استپان زوریان و سیمون زواریاندر تفلیس تاسیس شد. لبنان جایی بود که فدراسیون انقلابی ارمنستان قوی‌ترین حزب سیاسی در داخل محسوب می‌شد؛ انجمن ارمنی‌های لبنان برخی سوسیالیست‌ها و بخشی از بین‌الملل سوسیالیست‌ها از اعضای این حزب بودند.

قرن نوزدهم تا سال 1918

ابتدای فعالیت حزب در لبنان دوران امپراطوری عثمانی (پایان قرن نوزدهم و پایان جنگ جهانی اول) بود که دانشجویان ارمنی در حال تحصیل در کالج‌ها و دانشگاه‌های بیروت به عضویت آن در آمدند.

1920 تا 1950

این حزب همچنین با موج فزاینده مهاجران ارمنی که در اوایل دهه 1920 به لبنان سرازیر شده بودند اعضای زیادی را به دست آورد زیرا نسل‌کشی ارامنه در حین جنگ جهانی اول در این دوره اتفاق افتاده بود. از سال 1923 تا 1958، درگیری‌ها میان سه حزب سیاسی سنتی ارمنستان، فدراسیون انقلابی ارمنستان، حزب سوچال دمکرات هوچاکیان و حزب لیبرال دموکراتیک ارمنستان در تلاش برای تسلط و سازماندهی بودند. این حزب خیلی زود با چاپ روزنامه "پیونیگ" (در) حضور رسانه‌ای قدرتمندی در بیروت که منعکس کننده نظرات حزب بود. آزتاگ روزانه (در ارمنی Ազդակ) جایگزین پیونیگ شد و انتشار خود را در 5 مارس 1927 در بیروت آغاز کرد. این ارگان رسمی کمیته مرکزی حزب فدراسیون انقلابی ارمنستان لبنان بود.

نزاع مدنی 1956– 1958

پس از مرگ کاتولیکوس موسس در سال 1952 صندلی در آنتلیاس نزدیک به چهار سال خالی ماند. در سال 1956 اسقف اعظم زارع پایاسلیان به جای او منصوب شد. پس از این انتخاب به دلیل درگیری‌های داخلی جامعه ارمنی لبنان را بسیار دو قطبی کرد. رئیس‌جمهور لبنان کامیل چمون در حمایت از زارع به دو قطبی کردن اوضاع کمک کرد. با ناکامی در همهٔ میانجی‌گری‌ها و در متن درگیری‌های داخلی لبنان در سال 1958 درگیری مسلحانه در جامعه لبنان نیز بین طرفداران کاتولیک زارع اول (عمدتاً عضو فدراسیون انقلابی ارمنستان) و مخالفان زارع اول که عمدتاً به حزب سوچال دمکرات هوچاکیان (هونچکی‌ها) و حزب لیبرال دموکراتیک ارمنستان با حمایت دو حزب اخیر اوضاع به درگیری‌های مسلحانه و تیراندازی‌ها و قتل‌های مختلف بین گروه‌های مختلف و در نتیجه ایجاد یک شکاف بزرگ در داخل کشور تبدیل شد. درگیری‌ها پس از سال 1958 با استقرار فواد چهاب به عنوان رئیس‌جمهور آرام شد.

دهه 1960 تا 1975

از نظر سیاسی این حزب متحد حزب فالانژیست پیر جمیل و در مرحله بعد با اتحاد سه جانبه (در عربی الحلف الثلاثی) از رهبران مسیحی مارونی شکل جدیدی به خود گرفت. فدراسیون انقلابی ارمنستان بطور کلی نشست‌های انتخاباتی مشترک را با فالانژیست‌ها برگزار می‌کرد. به ویژه در بیروت و متن حوزه‌های انتخابیه با جمعیت زیادی از ارمنیان و کرسی‌های اختصاصی ارمنستان با توجه به تقسیم مناطق انتخاباتی. تأمین کلیه کرسی‌های پارلمان ارمنییان در بیروت در انتخابات پارلمانی 1960، 1964، 1968 و 1972 مد نظر بود. روزنامه رسمی حزب با نام دروشاک با انتشار در بیروت به سال 1969 کار خود را از سر گرفت و تا سال 1985 که اعضای حزب به دلیل ناامنی موجود در لبنان به آتن پایتخت یونان مهاجرت کردند ادامه یافت.

از جنگ 1975 لبنان تا سال 2000

ارتش ایالت (تشنگ) به همراه بیشتر گروه‌های دیگر ارمنی از جبهه گرفتن بین جناح‌های درگیر لبنان یا ایفای نقش نظامی فعال در جنگ داخلی لبنان و آنچه را که به عنوان "بی طرفی مثبت" به ارمنیان بین جناح‌های مختلف لبنان معروف هستند اعلام كرد. پس از حوادث 1956–1958 تلاش شد تا از درگیری بین ارامنه جلوگیری به عمل آید. بنابراین مناطق ارمنستان تا حدودی از یک درگیری ویران‌گر در امان ماندند اگرچه آنها همچنان از گلوله‌باران و درگیری‌های مختلف نظامی و مداخله سوریه رنج می‌بردند.

اما ARF و موضع خنثی و اجماع عمومی ارمنستان و امتناع از اتحاد علنی با نیروهای راست‌گرای مسیحی روابط دیرینه میان ARF و حزب Phalangist و به ویژه نیروهای لبنان را خدشه‌دار کرد. (شبه نظامیان تحت سلطه فالانژیست‌ها و به فرماندهی باخیر جمائیل پسر پی یر گماییل). نیروهای لبنانی با حمله به محله‌های ارمنی بسیاری از شهرهای لبنان از جمله برج حمود پاسخ دادند. علاوه بر این مجسمه اختصاص یافته به نسل‌کشی ارامنه نیز توسط بمباران عناصر نیروهای طرفدار لبنان هدف قرار گرفت.

بسیاری از ارامنه وابسته به ARF برای دفاع از مناطق خود اسلحه برداشتند. در یک هجوم متعاقب نیروهای لبنانی پاسگاه‌های حزب را در مناطق مختلف که برای حفظ صلح در مناطق عمدتاً ارمنی در طول جنگ داخلی ایجاد شده بود بستند. پس از آرام شدن اوضاع میانجی‌گری‌ها منجر به این شد كه حزب ARF با یك عملیات كلیدی و حضور در توافق با رهبری مسیحیان این كشور كنترل خود را بر مناطق ارمنستان ادامه دهد.

در بحبوحه جنگ داخلی لبنان و در تلاطم تلافی‌جویانه اهداف ترکیه در سراسر جهان به رهبری ارتش مخفی ارمنستان برای آزادی ارمنستان (ASALA) سازمان چریکی دیگری به نام تکاوران عدالت علیه نسل‌کشی ارامنه (JCAG) ظهور کردند و از سال 1975 تا 1983 مجموعه‌ای از ترورها و عملیات‌های خود را انجام دادند. سازمان چریکی گاهی اوقات با تاشنگ مرتبط شد.

قرن 21

به ارمنیان شش کرسی در مجمع ملی لبنان با عضویت 128 عضو مجلس اختصاص داده شده است. شعبه ARF لبنان معمولاً اکثریت آرا ارمنیان را داشت و بیشتر کرسی‌های ارمنی را در مجلس شورای ملی به دست آورده است. اما یک تغییر عمده در انتخابات پارلمانی سال 2000 اتفاق افتاد. سهم مشترک بین ARF و حزب کاراما (کرامت) رفیق حریری به دلیل اصرار حریری مبنی بر اینکه همه نامزدهای انتخاب شده در لیست او از جمله نامزدهای ARF باید حضور یابند. این امر باعث می‌شود که رای ارمنیان مطیع خواسته‌های حریری شود و عملا "بلوک ارمنستان" را در پارلمان لبنان منحل کند. بعلاوه حریری از پیشنهاد ARF برای انتخاب نامزد ارمنی برای تنها كرسی اختصاص داده شده به جامعه انجیلی‌های لبنان (كه بسیاری از آنها از نظر قومی ارمنی هستند) خودداری كرد و اصرار كرد كه این كرسی باید به یک متحد دیگر وی برسد. ARF تصمیم گرفت این کار را به صورت یکجانبه انجام دهد. اگرچه سایر احزاب ارمنی یعنی حزب سوچال دموکرات هونچکیان (هونچاکی‌ها) و حزب لیبرال دموکرات ارمنستان (رمگوارس) به لیست حریری پیوستند. جنبش کرامت و متحدانش در اقدامی بی سابقه 13 کرسی از 19 کرسی بیروت را به دست آوردند و حزب متحد تنها با یک کرسی پارلمانی در منطقه متن در اتحاد با میشل مور باقی ماند که بدترین نتیجه در دهه‌های گذشته بود. همچنین این اولین بار بود که احزاب هانتچاکیان و رنگ آور به کرسی‌های پارلمان دست یافتند.

در انتخابات 2005 ARF خواستار تحریم انتخابات در بیروت شد زیرا این چهار کرسی که معمولاً برای جامعه بزرگ ارامنه بیروت محفوظ بود مجدداً بدون نامزدهای حریری و متحدان هونچاکی و رامگاور بدون برخی از مخالفان باقی مانده بود. ARF از طریق نماینده خود هاگوپ پاکردونیان از منطقه متن که شامل بورج حمود که به شدت پر جمعیت بود یک کرسی داشت.

فدراسیون ارمنی معمولاً از درگیری در موضوعات حساس داخلی پرهیز کرده است و از هر دولتی که قدرت داشته باشد حمایت می‌کند. با این حال به سختی از تصمیم دولت لبنان در سال 2006 برای دعوت از استقرار نیروهای ترکیه به عنوان بخشی از نیروهای چند جانبه موقت سازمان ملل در لبنان (یونیفیل) (یونیفیل) انتقاد کرد.

در 2007 یک انتخابات میان دوره‌ای در منطقه متن انجام شد به جای پیر گمائیل حزب تصمیم به حمایت از کمیل خوری گرفت نامزدی که مورد حمایت رهبر مخالف جنبش میهنی میشل عون بود. کمیل خوری در مقابل رهبر فالانژیستها قرار گرفت و متعاقباً کرسی را به دست آورد. امین جمائیل حزب آر. اف. سی را به تقلب متهم کرد و خواستار لغو رای‌گیری در برج حمود شد. جمائیل گفت که او "در میان مسیحیان" وضعیت بهتری داشته و داشناکاتسیون را به تلاش برای "تحمیل اراده خود به مردم متهم کرد. سیاستمدار لبنانی گابریل مور حزب دموکراتیک ارتش را به تقلب در رای‌گیری متهم کرد و گفت: "آنها همیشه این کار را می‌کنند". مور اشاره کرد که عون رای مارونی را به دست نیاورد اما او رای ارمنیان را بدست آورد که برای دستکاری در نتایج انتخابات در منطقه متن گنجانده شد. هاگوپ پاکردونیان رهبر فدراسیون ارمنی در لبنان و بلوک نمایندگان ارمنی خواستار عذرخواهی عمومی شدند. پاکرادونیان و بلوک نمایندگان ارمنستان اظهارات آمینه جمائیل و گابریل مور در مورد حمایت جامعه ارمنی از جنبش میهن پرستی آزاد را محکوم کردند.

رئیس فعلی کمیته مرکزی فدراسیون در لبنان آقای هوویگ مخیتاریان است. دفتر شعبه لبنان به همراه روزنامه آزتاک و ایستگاه رادیویی 24 ساعته "صدای وان" دفتر اصلی آن در برج حمود در مرکز شاغزویان است.

پس از شکست برای رسیدن به توافق با اردوگاه حریری فدراسیون انقلابی ارمنستان تصمیم گرفته است تا از زمان تشکیل در سال 2005 رسماً عضو اتحاد 8 مارس شود. اتحاد 8 مارس از جنبش میهنی آزاد و "بلوک تغییر و اصلاحات" (به ریاست میشل عون) توسط جنبش امل تشکیل شده است. اتحاد 8 مارس مخالفت رسمی را با دولت اتحاد 14 مارس به ریاست نخست‌وزیر لبنان فواد سینیوره و در نتیجه سعد حریری نخست‌وزیر شد. موضع فدراسیون کاملاً در تضاد با حزب سوچال دمکرات هوچاکیان (هونچاکی‌ها) و حزب لیبرال دموکرات ارمنستان (رمگوارس) بود که همچنان عضو اتحاد 14 مارس بود.

پس از شش سال مخالفت (2005 تا ژانویه 2011) و با پیوستن به حزب سوسیالیست مترقی به ریاست ولید جومبلات به مخالفت با 8مارس پرداخت در ژانویه 2011 برای تشکیل دولت بعدی لبنان به اکثریت دست یافت.

پس از اعتراضات از اکتبر 2019 به بعد تا ژانویه سال 2020 که هدف آن تغییر در صحنه سیاسی بود وارتین اوهانیان اولین وزیر لبنان ارمنی‌تبار در دولت حسن دیاب پس از پیشنهاد از طرف حزب شد.