سیرهپژوهی در غرب (کتاب)
| سیره پژوهی در غرب | |
|---|---|
.png) | |
| نام | سیره پژوهی در غرب؛ گزیده متون و منابع |
| پدیدآوران | مرتضى كریمینیا |
| زبان | فارسی |
| سال نشر | 1386 ش |
| ناشر | پژوهشگاه مطالعات تقریبی وابسته به مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی |
| تعداد صفحه | 920 |
| موضوع |
|
| شابک | 3 - 006 - 167 - 964 - 978 |
سیرهپژوهی در غرب، عنوان کتابی است که شامل گزیدۀ متون و منابع غرب از نمونه مقالات مهم با گرایشهای متعدد و در حوزههای مختلف سیرهپژوهی، حدیثپژوهی و شناخت تاریخ صدر اسلام در میان غربیان است. بیشتر این آثار در دهههای آخر قرن بیستم و برخی در آغاز قرن بیست و یکم انتشار یافتهاند. نگاه غربیان به سیره نبوی و سنت اسلامی و روش ایشان در حدیثپژوهی دو دورۀ مهم را پشتسر گذاشته است. نخست دورۀ اعتماد بر منابع حدیثی و تاریخی و دوم دورۀ تشکیک در اصالت تاریخی منقولات روایی با توجه به آثار گلد تسیهر[۱] و شاخت. با این همه، شاید بتوان گفت در دهههای اخیر با آثار کسانی چون ینبل و موتسکی تلفیق و تصحیحی از این دو نگرش در پژوهشهای اسلامشناسی رواج یافته است. اکنون پس از یکی دو قرن از انتشار آثار اروپایی در باب حدیث، سیره و سنت نبوی، ادبیاتی نسبتا غنی پدید آمده است که پژوهشگران این حوزه را از آشنایی، فهم، نقد و سنجش آن گریزی نیست.
نمونهها
هارالد موتسکی[۲] از حدیث پژوهان معاصر غربی در مقدمه کتاب خود اظهار خوشبینانه بر این باور است که تردیدهای گذشتگان در اعتبار وثاقت منابعِ اسلامی از جهات متعددی خدشه ناپذیر است، زیرا نقد منابع روایی سیره پیامبر بهطور نظاممند صورت نگرفته و گزینش نخستین تدوینکنندگان سیره نبوی در غرب سلیقهای بوده است، بهعلاوه در روشهای ارزیابی و سنجش اعتبار روایات سیره تاکنون کمتر مداقّه شده است؛ بهطوری که تقریباً هیچ ملاکی در مقایسه متن روایات وجود نداشته است و تحلیل اسناد روایات نیز با وجود اندک پیشرفتهایی که در یکی دو دهه اخیر در آن صورت گرفته است به ندرت در باب روایات سیره به کار گرفته شده است، افزون بر اینکه شکاکیت غربیان در اعتبار منابع اسلامی برآمده از مطالعات درباب روایات فقهی بوده است و تعمیم آن به همۀ اقسام روایات همچنان محل بحث و مناقشه است؛ مهمتر از همه اینکه کتابهایی که تاکنون دربارۀ سیره و تاریخ زندگی پیامبر تألیف شدهاند، دامنۀ محدودی از منابع را که صرفاً در قرن سوم قمری تدوین یافتهاند، دربر میگیرد بیآنکه روایات موجود در این منابع بهگونهای روشمند بررسی و با روایات کهنتر مقایسه شده باشند.
معرفی اجمالی
مجموعه حاضر گزیدهای از مقالات مهم پیرامون گرایشها و حوزههای مختلف سیرهپژوهی، حدیثپژوهی و شناخت تاریخ صدر اسلام در میان غربیان است. بیشتر این آثار در دهههای آخر قرن بیستم و برخی در آغاز قرن بیست و یکم انتشار یافتهاند. با آنکه نمیتوان این مجموعه را آینه تمام نمای سیرهپژوهی در غرب دانست، اما بیشک برخی از مهمترین مسألهها، روشها و نظریههای محققان غربی پیرامون گرایشهای مختلف را در این میان میتوان یافت.
هدف اصلی از انتشار اصل مقالات و چکیده یا ترجمه فارسی آنها، آشنایی و استفاده علمی محققان حوزه و دانشگاه از برخی آثار اسلامشناسان غربی در حوزۀ سیره نبوی است تا هم از مزایای علمی آن بهرهمند گردند و هم با درنهادن نقدها و سنجههای خود، فضای علمی و گفت وگوی داخل و خارج را رونق دهند. از اینرو، انتشار این مطالعات و پژوهشها به منزلۀ صحه گذاردن بر تمامی محتوای آنها نیست.
در این کتاب میخوانیم
- سیری اجمالی در سیرهنگاری پیامبر اسلام در غرب، نوشته مرتضی کریمینیا؛
- گرایشها و روشها در مطالعات سیره، نوشته اُری رُبین، ترجمه و تلخیص محمد کاظم رحمتی؛
- حضرت محمد (صلّیالله علیه وآله): کتاب مقدس و پیام او بر اساس دفاعیات عربی و سریانی مسیحی، در قرن اول زمامداری عباسیان، نوشته سیدنی گریفیث، ترجمه و تلخیص وحید صفری؛
- نكاتی درباره قانوننامههای مدینه، نوشته آر. بی. سرجینت، ترجمه و تلخیص محمد کاظم رحمتی؛
- اعتقاد به «خدای برتر» در مکه پیش از اسلام، نوشته ویلیام مونتگمری وات، ترجمه و تلخیص سعید زعفرانی زاده؛
- جمع و تدوین قرآن: بازنگری دیدگاههای غربی در پرتو تحولات جدید روششناختی، نوشته هارالد موتسکی، ترجمه مرتضی کریمینیا؛
- آیا پیش از هجرت، قریش با انصار عهد و پیمان بسته بودند؟، نوشته مایكل لِكر، ترجمه و تلخیص از دکتر ابوالفضل حری؛
- ناپدید شدن و كشف دوباره زمزم و چاه كعبه، نوشته جرالد آر. هاوتینگ، ترجمه و تلخیص سید مهدی مصطفوی؛
- تاریخگذاری تفسیر منسوب به ابنعباس: چند نکته تکمیلی، نوشته هارالد موتسکی، ترجمه مرتضی کریمینیا
- مواضع رودرروی قانونگزاران: خلیفه و سنت پیامبر: عمر و سنت محمد (صلّیالله علیه وآله)، نوشته آوراهام حكیم، ترجمه و تلخیص از دکتر ابوالفضل حری؛
- تاریخ و سنت مقدس: زندگینامه دشوار محمد (صلّیالله علیه وآله)، نوشته ژاکلین شابی، ترجمه، تلخیص و نقد از دکتر ابوالفضل خوشمنش؛
- مخبران یهودی و مسیحی محمد (صلّیالله علیه وآله): بازخوانی موضوع بررسی شده توسط آلویس اشپرنگر و تئودور نُلدکه، نوشته کلود ژیلیو، ترجمه، تلخیص و نقد از دکتر ابوالفضل خوشمنش؛
- روایت تاریخی حدیبیه؛ پژوهشی درباره گزارش عروه بن زبیر نوشته اندریاس گُرکِه، ترجمه و تلخیص سید علی آقایی؛
- بازسازی نخستین متون سیره: هجرت در اخبار عروه بن زبیر، نوشته اندریاس گُرکِه و گِرِگور شولر، ترجمه و تلخیص فرهنگ مهروش؛
- سیره أهل الكساء: نخستین منابع شیعی درباره زندگینامه پیامبر، نوشته ماهر جرّار، ترجمه و تلخیص محمدحسن محمدی مظفر؛
- بازتاب جامعه نخستین اسلامی در إسناد روایات، نوشته خوتیر ینبُل، ترجمه و تلخیص سید علی آقایی؛
- جست وجوی محمّدِ تاریخی، نوشته فرانسیس ادوارد پیترز، ترجمه و تلخیص سیده زهرا مبلّغ؛
- درآمدیبرصلحنامههای اسلامی در زمان فتوحات، نوشته وَداد قاضی، ترجمه و تلخیص اسماعیل باغستانی؛
- مسأله وثاقت روایات اسلامی: نقدی بر کتاب هربرت بِرگ، نوشته هارالد موتسکی، ترجمه و تلخیص تقی صادقی؛
- تاریخگذاریروایات آخرالزمان، نوشته مایکل کوک، ترجمه مرتضی کریمینیا؛
- مقتل ابنأبیالحُقَیق بر اساس اصالت و اعتبار برخی گزارشهای مغازی، نوشته هارالد موتسکی، ترجمه و تلخیص فروغ پارسا.
نکته
- از میان ۲۰ عنوان مقاله فوق، ۱۷ عنوان به زبان انگلیسی، دو عنوان به زبان فرانسوی و یکی به زبان عربی تألیف شدهاند.
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ ایگناس گلدزیهر در 22 ژوئن 1850 م برابر با 1266 ق در شهر استراسبورگ مجارستان در خانوادهاى يهودى در سکشفهروار ديده به جهان گشود. مستشرق نامدار یهودی مجارستانی که با اسلام و بهخصوص تشیع، عناد داشت.
- ↑ محقق آلمانی، نویسنده، اسلام شناس، در سال 1978 از دانشگاه بون، دکترای خود را در زمینه مطالعات اسلامی دریافت کرد.
منابع
- سیره پژوهی در غرب؛ گزیده متون و منابع، تاریخ درج مطلب: بیتا، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 15 اسفندماه 1403 ش.