عبدالحمید مینوچهر
| عبدالحمید مینوچهر | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | عبدالحمید مینوچهر |
| نامهای دیگر | دکتر مینوچهر |
| اطلاعات شخصی | |
| سال تولد | ۱۳41 ش، ۱۹۶۳ م، ۱۳۸۲ ق |
| روز تولد | 16 خرداد |
| محل تولد | |
| سال درگذشت | 1404 ش، ۲۰۲۶ م، ۱۴۴۷ ق |
| روز درگذشت | 23 خرداد |
| محل درگذشت |
|
| دین | اسلام، شیعه |
| فعالیتها |
|
عبدالحمید مینوچهر، فیزیکدان، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی، از شهدای اقتدار و دانشمند هستهای ایران و پژوهشگر فیزیک راکتور بهعنوان یکی از پیچیدهترین و حساسترین حوزههای مهندسی هستهای بود که در سحرگاه ۲۳ خردادماه ۱۴۰۴ ش، برابر با 17 ذیالحجه 1446 ق، در حملۀ اسرائیل به ایران، در در منزلش در تهران، همراه همسرش به شهادت رسید. ریاست دانشکدۀ مهندسی هستهای دانشگاه شهید بهشتی، سردبیر فصلنامۀ فناوری و انرژی هستهای از جمله سوابق و همچنین مخالفت صریح با پروتکل الحاقی آژانس بینالمللی انرژی اتمی، که به باور او به حاکمیت ملی ایران خدشه وارد میکرد و نشاندهندۀ استقلال فکری و تعهد او به منافع ملی بود، از دیدگاههای ایشان است.
زندگینامه
عبدالحمید مینوچهر در ۱۶ خردادماه ۱۳۴۱ ش، متولد شد.
تحصیلات
دکتر مینوچهر تحصیلات خود را در رشته مهندسی هستهای تا مقطع دکتری ادامه داد و مدرک دکتری خود را از دانشگاه مسکو دریافت کرد. گرایش تخصصی او در زمینه فیزیک راکتور بود که یکی از پیچیدهترین و حساسترین حوزههای مهندسی هستهای به شمار میرود.
فعالیتهای آموزشی
دکتر مینوچهر پس از اتمام تحصیلات، بهعنوان عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی مشغول به کار شد.
دستاوردهای علمی
دکتر مینوچهر، پژوهشهای گستردهای در زمینۀ افزایش ایمنی و بهرهوری نیروگاههای هستهای انجام داد. او مقالات متعددی در مجلات معتبر داخلی و خارجی منتشر کرد که برخی از مهمترین آنها عبارتاند از:
- تحلیل عددی رفتار ترمومکانیکی میله سوخت (۲UO) در حالت پایا با استفاده از روش المان محدود، منتشر شده در مجله علوم و فنون هستهای، سال۱۴۰۰ ش؛
- بررسی اثر نانوذرات سیلیکون کربید بر خواص مکانیکی و گرمایی رزین اپوکسی آرالدایت با روش دینامیک مولکولی، منتشر شده در دوماهنامۀ علوم و تکنولوژی پلیمر، ۱۳۹۸ ش؛
- بررسی برخی جنبههای مهم ایمنی ذاتی رآکتور برست - ۳۰۰، رآکتور سریع نسل چهارم خنک شده با سرب، منتشر شده در مجلۀ علوم و فنون هستهای، ۱۳۹۴ ش.
این پژوهشها نهتنها به ارتقای دانش فنی در حوزۀ هستهای کمک کرد، بلکه به بومیسازی فناوریهای پیشرفته در ایران نیز منجر شد. مینوچهر با تمرکز بر طراحی سوختهای پیشرفته و شبیهسازیهای هستهای، گامهای مهمی در جهت خودکفایی علمی و صنعتی ایران برداشت.
افتخارات علمی
دکتر مینوچهر به دلیل فعالیتهای برجستهاش در حوزۀ مهندسی هستهای، بهعنوان یکی از دانشمندان سرآمد این حوزه شناخته میشد. او به دلیل تعهد به ارزشهای علمی و دینی، از سوی همکاران و دانشجویان بهعنوان فردی متدین، مخلص و دارای پشتوانه علمی قوی توصیف شده است. از جمله افتخارات او میتوان به نقش کلیدیاش در تبدیل دانشکدۀ مهندسی هستهای دانشگاه شهید بهشتی به یکی از قطبهای علمی کشور و سردبیری فصلنامه فناوری و انرژی هستهای اشاره کرد.
سوابق اجرایی
- ریاست دانشکدۀ مهندسی هستهای دانشگاه شهید بهشتی؛
- سردبیر فصلنامۀ فناوری و انرژی هستهای.
شهادت
سرانجام عبدالحمید مینوچهر در تاریخ ۲۳ خردادماه ۱۴۰۴ ش، در جریان حملۀ اسرائیل به ایران، به همراه همسرش، دکتر مریم حجاری دوآبسری، در منزلش به شهادت رسید[۱].
دیدگاه
پروتکل الحاقی و قطعنامۀ شورای حکام
دکتر مینوچهر در سال ۱۳۸۲ ش، در دورۀ دوم ریاستجمهوری محمود احمدینژاد در گفتگویی دربارۀ شرایط ایران در جامعۀ جهانی و نحوۀ برخورد با پروتکل الحاقی و قطعنامۀ شورای حکام با بیان اینکه اگر قطعنامه را بپذیریم، در واقع شکست را پذیرفتهایم و به عبارت دیگر، شکست نخورده، در موضع شکست قرار گرفتهایم، تأکید کرده بود که: «قطعنامۀ شورای حکام، دارای متنی بسیار غیرمؤدبانه، آمرانه و شدیداللحن است که کاملا غیراصولی تدوین شده و شرایط بسیار سختتری نسبت به پروتکل الحاقی برای ایران قائل شده است. نکته دیگری که باید به آن توجه شود، این است که ما مملکتی تحت تحریم هستیم. در دانشگاههای ما، هر چیزی که وارد میشود، به نوعی از کانالهای غیر از خودش وارد میشود. هر مادهای که وارد میکنیم، باید دربارۀ آن توضیح دهیم. میگویند شما باید دسترسی نامحدود به مراکز هستهایتان را برای ما تضمین کنید تا ما بیاییم از هر جا که خواستیم نمونهبرداری محیطی کنیم. شما باید سئوالهای آژانس را واضح و روشن پاسخ دهید. گزارشهای دقیق دربارۀ آزمایشهای تبدیل اورانیوم را برای ما بفرستید و بعد هم با کمال وقاحت از تمام کشورهای جهان سوم میخواهند که با جدیت به آژانس کمک کنند تا مسأله ایران حل شود».
خدشه به حاکمیت ملی
همچنین ایشان دربارۀ پروتکل الحاقی گفته بود که در این پروتکل، به حاکمیت ملی و حتی مردمی ایرانیان خدشه وارد میشود. آنچه در این پروتکل خواستهاند، در یک کلام این است که ما هر وقت که بخواهیم، هر جایی را که بخواهیم، توسط هر کسی که بخواهیم بازدید و نمونهبرداری میکنیم. آنها انتظار دارند که ما بسیاری از فعالیتهایمان را محدود کنیم و ما هم باید دربارۀ تمام کارهایمان به آنها گزارش بدهیم. مینوچهر در بخش دیگری از این گفت وگو با بیان مجدد مخالفت خود با پذیرش پروتکل الحاقی نیز تاکید کرده بود: شما فرض کنید که ما پروتکل را امضا کردیم، اصلا جنبه علمی را هم در نظر نمیگیریم؛ ولی اینجا که عراق نیست که هر بلایی که بخواهند بتوانند بر سرش بیاورند. اینجا ایران است و چنین دخالت آشکاری در مورد هیچ کشور مستقلی سابقه نداشته است. در این قطعنامه، با ایران مثل کشورهای شکستخورده جنگی رفتار شده است. واقعیت این است که با امضای پروتکل و پذیرفتن قطعنامه، مسأله ختم نمی شود. کافی است سر نخ را به دستشان بدهیم؛ آن وقت دیگر تا آن سر نخ را نگیرند دست بردار نیستند. این تازه اول کار است؛ بعد بهانه میآورند که شما دارید غنیسازی اورانیوم میکنید؛ دارید موشک میسازید و ... و ماجرا تا پایان بخشیدن به هر گونه فعالیت هستهای در ایران ادامه مییابد. به نظر من جمهوری اسلامی با امضای این پروتکل، اشتباه کرده است».
خروج ایران از آژانس هستهای
این فیزیکدان هستهای همچنین در این گفتگو در پاسخ به سئوالی مبنی بر اینکه «یعنی باید از آژانس خارج شویم؟ » گفته بود: «بله، قطعا باید خارج شویم . شرایط بهگونهای نیست که بشود پذیرفت. اگر قطعنامه را بپذیریم، در واقع شکست را پذیرفتهایم. همین قدر بگویم که ما در حال حاضر قادر به ساخت رآکتور هستیم و ساخت سلاح هستهای از ساخت رآکتور سادهتر است».
ارزیابی از قدرت سیاسی و علم هستهای
دکتر مینوچهر معتقد بود که «علم هستهای، ارتباط مستقیم با قدرت اقتصادی و سیاسی یک کشور دارد. هیچ کشوری نمیتواند بدون حمایت نظامی و تسلیحاتی، اقتصاد محکم و باپشتوانهای داشته باشد. چنین کشوری وجود خارجی ندارد و چنین تفکری هم تفکر اشتباهی است. ما نمیتوانیم کارخانۀ پتروشیمی تأسیس کنیم، صنعت ذوب آهن را تقویت کنیم و کارخانههای عظیم بنا کنیم بدون این که حمایت نظامی داشته باشیم. همه این تشکیلات، به یک موشک بسته است. همه این تأسیسات با یک حملۀ نظامی از سوی دشمن از بین میرود؛ مگر این که از نظر نظامی، مورد حمایت قرار گیرد»[۲].
جستارهای وابسته
پانویس
منابع
- تایید شهادت ۶ دانشمند هستهای در حمله تروریستی امروز، وبسایت روزنامه فرهیختگان، تاریخ درج مطلب: 23 خردادماه 1404 ش، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 27 تیرماه 1404 ش.
- عبدالحمید مینوچهر کیست؟ | ترور فیزیکدان هستهای و مخالف سرسخت پذیرش پروتکل الحاقی، وبسایت رویداد ۲۴، تاریخ درج مطلب: 24 خردادماه 1404 ش، تاریخ مشاهدۀ مطلب: 27 تیرماه 1404 ش.