همایش بینالمللی خطر جریانهای تکفیری در دنیای امروز
این مقاله هماکنون برای مدتی کوتاه تحت ویرایش عمده است. این برچسب برای جلوگیری از تعارض ویرایشی اینجا گذاشته شدهاست، لطفا تا زمانیکه این پیام نمایش داده میشود ویرایشی در این صفحه انجام ندهید. این صفحه آخرینبار در ۱۳:۲۳، ۱۵ اکتبر ۲۰۲۵ (ساعت هماهنگ جهانی) (۵۰ روز پیش) تغییر یافتهاست؛(الگو:پاکسازی) لطفا اگر در چند ساعت اخیر ویرایش نشده است، این الگو را حذف کنید. اگر شما ویرایشگری هستید که این الگو را اضافه کرده است، لطفا مطمئن شوید آن را حذف یا با {{در دست ساخت}} جایگزین میکنید. |

| موضوع | سخنرانی آیتالله ناصر مکارم شیرازی در همایش بینالمللی خطر جریانهای تکفیری در دنیای امروز؛ مسئولیت علمای اسلام |
| تاریخ | بهمن ماه 1394 شمسی |
| مکان | ایران ـ قم |
| منبع | خبرگزاری بلیغ نیوز |
آیتالله جنتی در مراسم افتتاحیه کنگره جهانی جریانهای افراطی و تکفیری از دیدگاه علمای اسلام، ضمن تقدیر از مرجعیت عالی شیعه در برپایی این کنگره، اظهار داشت: امروز تکفیریها جنبه هستی اسلام را تهدید میکنند و تمام فرق و مذاهب اسلامی مورد تهدید هستند.
وی با اشاره به اینکه علمای اسلامی برای نشر و تبلیغ اسلام تلاش میکنند، اما اساس و بنیاد اسلام در خطر است، تصریح کرد: بحث تکفیریها صددرصد سیاسی است و مسئله دینی و عقیدتی نیست و به نام اسلام ضربه به اسلام و مسلمین میزنند.
دبیر شورای نگهبان افزود: علمای یهود و مسیحیت در این کنگرهها شرکت کنند، چرا که تکفیریها پایبند به هیچ ارزشی نیستند و ناموس مردم را مورد هتک قرار میدهند. آیتالله جنتی تصریح کرد: اسلامی که به لطف جمهوری اسلامی شکل گرفته است به کشورهای دیگر در قالب بیداری اسلامی صادر شده است. وی گفت: صهیونیستها از خطر گسترش اسلام ترسیدند و به این فکر افتادند که تکفیریها را به جان مسلمانان بیاندازند تا جنگ داخلی اسلامی شکل بگیرد و مسلمانان سرگرم باشند و بیداری اسلامی نتیجه ندهد. آیتالله جنتی افزود: دشمنان میخواهند جامعه بشری از اسلام طرد شود و چهرهای خشن و وحشتناک و خون ریز از اسلام در دنیا ارائه دهند تا بشریت نسبت به اسلام موضعگیری کند.
وی با اشاره به اینکه اقدامات فرهنگی بخشی از فعالیتهای تکفیریها برای جذب جوانان اسلام است، ابراز داشت: تکفیریها کشته شدگان خود را شهید میدانند و فکر میکنند حرکت جهادی میکنند. دبیر شورای نگهبان افزود: بسیاری از جوانان تکفیری فریب خورده هستند و ما باید آنها را آگاه کنیم. عضو هیئت رئیسه کنگره جهانی جریانهای افراطی و تکفیری از دیدگاه علمای اسلام تصریح کرد: علمای اسلام باید کار علمی و پژوهشی در خصوص ماهیت تکفیریها انجام دهند. آیتالله جنتی همچنین افزود: البته سران تکفیری منطق و علم نمیشناسند و اگر حرف منطقی سرشان میشد در کنگرههای اسلامی دعوت میشدند تا حرف خود را مطرح کنند، اما حرف و منطق متوجه نمیشوند. وی در پایان خاطرنشان کرد: علمای دعوت شده در کنگره پس از ورود به کشور خود، علما را دعوت کنند و پیام کنگره را به گوش مسلمانان برسانند. به گزارش خبرگزاری اهل بیت|اهلبیت (علیهمالسّلام) ـ ابنا ـ آخرین سخنران مراسم اختتامیه "کنگره جهانی جریانهای افراطی و تکفیری از دیدگاه علمای اسلام" و در واقع آخرین سخنران این همایش بزرگ، «آیتاللهالعظمی جعفر سبحانی» از مراجع عظام تقلید بودند.
فقط محکمه شرعی میتواند یک فرد را کافر قلمداد کند
آیتالله سبحانی که مسؤولیت علمی کنگره را نیز بر عهده داشتند در ابتدای سخنان خود، ضمن خوش آمدگویی به شرکتکنندگان در کنگره از آنان تشکر کردند و افزودند: اندیشمندان و علماء دعوت ما را لبیک گفتند و مقالات خوبی را در این کنگره ارائه کردند که اگر به زبانهای مختلف منتشر شود در دنیا اثرگذار است؛ همانطور که فتاوای علماء میتواند در این زمینه تاثیرگذار باشد. خداوند به زحمات شما اجر عنایت فرماید. آیتالله سبحانی اضافه کردند: در برخی از مقالات، راهکارهای برخورد با پدیده تکفیر ارائه شده است. سخنرانیهای خشنودکنندهای نیز شنیدیم که همه آنها نشانگر این مطلب است که عزیزان حاضر در کنگره، همه اشکال تکفیر را محکوم میکنند و بر این باورند که خدا این مساله را نمیپذیرد و فقهای اسلام نیز بر همین رویه استناد دارند. آنها معتقدند که فقط محکمه شرعی میتواند یک فرد را "کافر" قلمداد کند.
تکفیر یک بیماری و مصیبت است
ایشان که سخنان خود را به زبان عربی بیان کردند، با تأکید بر اینکه مساله تکفیر یک امر "به تمام معنا محکوم" و "ناسازگار با قواعد اسلام" است گفتند: تکفیر یک بلا، مصیبت و بیماری است که در جوامع مسلمان پدیدار شده است. درمان این بیماری چیست؟ آیتاللهالعظمی سبحانی سپس با ذکر این نکته که برای درمان بیماری تکفیر نمیتوان تنها به این مقالات و فتوا بسنده کرد فرمودند: لازم است طرحهایی برای ریشه کردن این پدیده ارائه کنیم؛ لذا بنده پیشنهادهایی برای مقابله با جریان تکفیر ارائه میکنم.
آگاهی دادن به مسلمان در مقابل تکفیریها
ایشان "آگاه کردن شهروندان کشورهای اسلامی از رهگذر رسانههای گروهی و منبرهای مساجد نسبت به خطرناک بودن گرایشهای تکفیری" را اولین پیشنهاد عملی برای مقابله با تکفیر دانستند و گفتند: اگر منکری در جامعه وجود داشته باشد باید در برابر آن بایستیم. امروز تکفیر اهل قبله که نماز میگزارند و حج میروند بزرگترین منکر تلقی شود؛ چراکه در اثر این منکر، مسلمان، برادر مسلمانش را شرور میداند و او را به قتل میرساند، درحالیکه شرارت را باید به رژیم صهیونیستی نسبت بدهیم.
ترویج فرهنگ واقعی اسلام
این استاد عالی حوزه علمیه قم "ترویج فرهنگ واقعی اسلام" را دومین پیشنهاد خود اعلام کردند و فرمودند: فرهنگ اسلام انسانها را به برادری و همزیستی بین مسلمانان و نه فقط بین مسلمانان بلکه بین همه جوامع دعوت میکند. مطابق این فرهنگ، خون مسلمانان حرمت دارد؛ اما فتنه تکفیر و جریانهای تکفیری با جنایات خود، چهره اسلام را خدشه دار میکنند، گویی که اسلام یک دین خون آشام است.
نشستهای علمایی و رسانهای کردن خطر تکفیریها
آیتالله سبحانی "برگزاری نشستهای علمایی" را راهکار دیگری برای ریشه کن کردن تکفیریها برشمردند و توضیح دادند: برای محقق کردن این هدف باید چنین نشستهایی تداوم داشته باشد. باید چنین کنفرانسهایی به دور از گرایشهای شخصی و خواهشهای نفسانی تشکیل شود تا حلقه ارتباط بین علمای اسلام باشد. هم اکنون تعداد کثیری از علماء در این کنفرانس گردهم آمدند و پس از بازگشت به کشور خود، خطیر بودن این مسائل را به شهروندانشان خواهند رساند. هیأتهای علمایی شرکتکننده در این اجلاس، باید مطالب ضد تکفیری را در اختیار رسانههای گروهی کشورهای خود بگذارند تا این مطالب به اطلاع نسل جوان و اقشار مختلف مردم برساند و با مطالب گمراه کننده ای که تکفیریها با استفاده از رسانههای خود انتشار میدهند مقابله کند.
مراجعه به منابع اصلی مذاهب
دبیر علمی کنگره جریانهای افراطی و تکفیری از دیدگاه علمای اسلام "مراجعه به منابع اصلی مذاهب" را چهارمین پیشنهاد خود دانستند و گفتند: بدون شک در بین مسلمانان اختلاف نظرهای فقهی و عقیدتی وجود دارد و هر گروه هم دلایل خود را دارد. ولی اگر بخواهیم با یک مذهب آشنا بشویم باید به منابع اصلی آن مذهب رجوع کنیم؛ منابعی که به قلم علمای بزرگ آن مذهب نوشته شده باشد. یکی از دلایل دوری جستن ما از یکدیگر این است که ما به منابع اصلی و کتب اصلی مذاهب هم رجوع نمیکنیم. نباید در این مساله سهل انگاری به خرج بدهیم.
اصلاح متون درسی از مطالب تحریکآمیز و گرایش تکفیری
"اصلاح متون درسی از مطالب تحریکآمیز و دارای گرایشهای تکفیری" دیگر راهکار عملی ایشان بود که اینگونه تبیین شد: در کتب درسی دورههای راهنمایی و دبیرستانی برخی از کشورها مطالب فتنه انگیز وجود دارد. در متون درسی مدارس دینی آنها هم میبینیم که نوشتهاند: «شرک پیشینیان، کمتر از شرک دوره کنونی است!» در مطالب درسی برخی کشورها مینویسند که «توسل به انبیاء شرک است». وزارتخانهها و نهادهای ناظر نیز اجازه چاپ این مطالب فتنه انگیز را صادر میکنند. نسل نوپای ما نیز تحت تاثیر این مطالب گمراه کننده قرار نمیگیرد و در نتیجه، تروریسم همچنان پابرجا خواهد بود.
تکفیر درک اشتباه از ایمان و توحید و شرک و بدعت
آیتالله سبحانی با اشاره به اینکه ریشههای تکفیر به درک اشتباه از ایمان، کفر، توحید، شرک و بدعت باز میگردد "برگزاری کنفرانسی برای این مفاهیم پنجگانه" را به عنوان آخرین پیشنهاد خود مطرح کردند و گفتند: این کار لازم است؛ چراکه رهبران جریانهای تکفیری، آیاتی که در حق مشرکین نازل شده است را برای اهل قبله جاری میکنند.
ایشان در پایان با اشارهای گذرا به دوگانگی استکبار جهانی در برخورد با تروریستهای تکفیری گفتند: از شگفتیهای دوره ما این است که وزرای کشورهای غربی هرازچندگاهی تروریسم را در یک کشور محکوم میکنند و آن را به دور از اسلام میدانند و در همان وقت، کار گروههای تروریستی در یک کشور دیگر تایید میکنند! آیتالله سبحانی در پایان سخنان خود گفتند: از خداوند متعال مسألت داریم که همه شما شرکتکنندگان در این کنگره را حفظ نماید؛ و خداوند از نیات همه ما باخبر است.
فتنه جهانسوز تکفیر
آیتاللهالعظمیمکارم شیرازی در این همایش بیان داشت: از همهٔ رهبران سیاسی دنیا میخواهیم تا کشورهایی را که از گروههای تکفیری حمایت مالی، سیاسی و رسانهای میکنند را مورد تحریم و فشار قرار دهند زیرا به یقین، فتنه جهانسوز تکفیر به زودی دامن همه آنها را خواهد گرفت. به گزارش ستاد خبری همایش بینالمللی خطر جریانهای تکفیری در دنیای امروز؛ مسئولیت علمای جهان اسلام، آیتالله ناصر مکارم شیرازی در این همایش که در مدرسه علمیه امام کاظم(ع) برگزار شد در سخنانی اظهار کرد: این همایش صرفا یک گردهمایی علمی و نه سیاسی است. ایشان افزود: لازم است علمای جهان اسلام گردهم آیند و جهان را از وجود جریانهای تکفیری پاک کنند؛ باید اثبات کنیم کسانی که اسلام را دین خشونت و کشتار معرفی میکنند از ما نیستند.
بدترین بهانهها
ایشان با بیان اینکه تکفیریها بدترین بهانهها را به دست اسلامستیزان میدهند خاطرنشان کرد: پیامبر اکرم (ص) رحمت برای همه عالمیان بود بر عکس تکفیریها که مصداق «وحشه للعالمین» محسوب میشوند. در سورهٔ بقره آیه 84 خداوند میفرماید: با تمام مردم جهان سخن نیک بگوییم و رفتار نیک داشته باشیم مگر آنها که با ما سر دشمنی دارند. آیتالله مکارم شیرازی با بیان اینکه میتوان به همه مردم جهان اعلام کرد اسلامی که محمد مصطفی(ص) آورده با آنچه گمراهان تکفیری بی خبر میگویند در تعارض کامل است و هیچ ارتباطی میان این دو نیست.
نتایج تلخ جریانهای تکفیری
ایشان با اشاره به جنایات تکفیریها افزود: سر بریدن، آتش زدن و در قفس کردن و شعار «الله اکبر» سر دادن در هنگام این کارها، آواره کرده میلیونها انسان مظلوم و مجبور ساختن آنها به پناهندگی به کشورهای بیگانه، تخریب مساجد، قبور بزرگان اسلام و آثار باستانی، تخریب زیربناهای اقتصادی، کمک گرفتن از بیگانگان برای نابودی کشورهای اسلامی و کشتار گروهی از غیر مسلمانان در عراق، سوریه و نیجریه که هیچ جنگ و نزاعی با مسلمانان نداشتند برخی از نتایج تلخ ظهور جریانهای تکفیری است. قرآن کریم بارها تاکید کرده با کسانی که سر جنگ با شما ندارند به نبرد بر نخیزید و با آنها به عدالت رفتار کنید چرا که خداوند، عدالت و مهربانی را دوست دارد. آیتالله مکارم شیرازی با بیان اینکه نه تنها نباید متعرض غیر مسلمانان شد گفت: بلکه میتوان با کسانی که با مسلمانان سر جنگ ندارند پیمان دوستی بست، ولی جماعت تکفیری یک نوع احساس ناامنی در تمام دنیا به وجود آوردهاند؛ زیرا مقید به هیچ قانون، برنامه اخلاقی و انسانی نیستند و به صغیر و کبیر رحم نمیکنند.
فَحشای زشت به نام جهاد نکاح
ایشان خاطرنشان کرد: برخی تکفیریها را به خوارج صدر اسلام تشبیه میکنند در حالیکه خوارج پیشین چنین جنایاتی را مرتکب نمیشدند، آنها این همه کشتار و تخریب وحشتناک به راه نینداختند، زنان غیرمسلمانان را به بازار نبردند و نفروختند، فحشای زشت به نام جهاد نکاح به راه نینداختند و مساجد و قبور مقدس را تخریب نکردند.
خشکاندن افکار انحرافی با منطق و استدلال
معظمله با بیان اینکه خوارج امروز، به مراتب از خوارج صدر اسلام خطرناکتر و زیانبارترند تاکید کرد: وظایف علمای اسلام این است که دست در دست هم دهند و کاری کنند که ریشه این افکار انحرافی با منطق و استدلال سوزانده شود. آیتاللهالعظمی مکارم شیرازی با بیان اینکه عداوت تکفیریها تنها با پیروان مکتب اهل بیت علیهمالسّلام نیست تصریح کرد: آنها با همه مذاهب اسلامی که عقاید انحرافی شان را نپذیرند مخالفند و همه را کافر میدانند و خونشان را مباح میشمارند. به عقیدهٔ وهابیون، مسلمانان در مناطق مختلف همگی کافر و مشرک بودهاند به حدی که کفرشان عامل مباح شدن خون و مالشان بوده است؛ اینگونه سخنان در سایهٔ شمشیر توسط علمای مکه و مدینه برای حفظ جانشان امضا شد.
تکفیر همهٔ مسلمانان کار وهابیها
ایشان با بیان اینکه تکفیر کردن همه مسلمانان کار وهابیهاست ادامه داد: محمد بن عبدالوهاب کسی را که در مذهب وهابیت داخل نشود کافر و مشرک دانسته و اعلان جنگ به همه مردم دنیا اعم از مسلمانان و غیر مسلمانان داده است. مسئله تکفیر در جهان اسلام تا آنجا پیش رفته که حتی وضعیت را بدتر از تفتیش عقاید در اروپا کرده و ضربه زیادی به حیثیت اسلام و مسلمین وارد آورده است؛ اشتباه در تفسیر آیات، نداشتن پیشزمینه علمی و بیاطلاعی از حقایق عالم و معانی آیات قرآن، از جمله عواملی هستند که موجب میشوند فتاوای وحشتناک توسط مفتیان وهابی صادر شود. آیتالله مکارم شیرازی با اشاره به سرچشمه تکفیر و خطای بزرگ وهابیها در مسئلهٔ توحید و شرک افزود: اشتباه فاحش آنها از نظر قرآن و سنت نبوی، وهابیها را به پرتگاه تکفیر همهٔ مسلمانان کشانده؛ آنها تصور میکنند هرگونه توسل و درخواست حاجت از پیامبران و بزرگان هر چند به صورت تقاضای شفاعت در نزد خداوند باشد کفر و شرک است و حتی از اینکه کفر دارای معانی متعدد است هم غافل هستند.
بیخبری از آموزههای اسلامی
معظمله افزود: تکفیریها از این آموزهٔ اسلامی بیخبرند که شرک؛ یعنی کسی را همتای خداوند دانستن و صفات الهی را برای دیگران متصور بودن، اما اگر کسی اولیای الهی را در محضر خداوند به شفاعت بطلبد و از آنها بخواهد در نزد خداوند سفارش کنند کاری صورت بگیرد، عین توحید و بلکه تاکید بر توحید است زیرا همه منتهی به ذات پاک پروردگار میشود. ایشان گفت: 1400 سال است که بیشتر مسلمانان به قبور مطهر پیامبران و ائمه اطهار مشرف میشوند و از آنها شفاعت میطلبند، آیا همهٔ این مسلمانان در طول تاریخ کافر بودهاند و خونشان مباح است؟
کار فکری، فرهنگی و رسانهای
آیتالله مکارم شیرازی با بیان اینکه علمای اسلام باید با خرافات تکفیریها و وهابیها مقابله کنند تصریح کرد: لازم است همهٔ مسلمانان و غیر مسلمانان را نسبت به تعالیم نورانی اسلام آشنا سازیم و جلوی جنایات و خونریزیهای تکفیریها بگیریم. امروز تکفیریها بلای مهم جهان اسلام و بشریت هستند و همگان معتقدند راه حل سیاسی و نظامی علیه آنها به تنهایی پاسخگو نبوده و باید کار فکری، فرهنگی و رسانهای صورت بگیرد تا ریشههای تکفیر خشکانده شود. معظمله به وظایف علمای اسلام در این زمینه اشاره کرده و فرمودند: باید دانست اگر فعالیتهای سیاسی و نظامی با کوششهای دانشمندان مسلمان همراه نشود به تنهایی نتیجه نخواهد داد و هر روز افراد ناآگاهی به این گروهها جذب میشوند، به همین دلیل پس از برگزاری موفقیتآمیز نخستین کنگرهٔ مقابله با خطر جریانهای تکفیری در قم، تصمیم گرفتیم دبیرخانه دائمی کنگره را تشکیل دهیم. تشکیل این دبیرخانه برای ارتباط دائمی با علمای جهان اسلام به منظور مقابله با خطر جریانهای تکفیری است؛ امیدواریم همهٔ علما و سیاسیون از محصولات فکری و فرهنگی این دبیرخانه استفاده بیشتری ببرند.
پرهیز از تکفیر اهل قبله
آیتالله ناصر مکارم شیرازی خاطرنشان کرد: به مفتیان وهابی در عربستان سعودی دوستانه توصیه میکنیم آن دسته از افکاری که به تکفیر مسلمانان میانجامد را از کتابهای درسی خود حذف کرده و از تکفیر اهل قبله مطلقا بپرهیزند؛ به آنها توصیه میکنیم تعلیمات تکفیری را که هماکنون در حوزههای علمیهشان وجود دارد هر چه زودتر جمعآوری و در بیانیههایشان تکفیر را محکوم کنند. ایشان با بیان اینکه شجاع ترین مردم کسی است که وقتی به اشتباهش پی برد اعتراف کند و بازگردد خاطرنشان کرد: از همهٔ رهبران سیاسی دنیا میخواهیم تا کشورهایی را که از گروههای تکفیری حمایت مالی و سیاسی و رسانهای میکنند مورد تحریم و فشار قرار دهند؛ زیرا به یقین، فتنه تکفیر به زودی دامن همهٔ آنها را خواهد گرفت همانگونه که آثارش ظاهر شده است؛ زیرا تکفیریها هیچ حد و مرزی را نمیشناسند. آیتالله مکارم شیرازی افزود: از سفرای کشورهای خارجی و رسانهها میخواهیم پیام این کنگره را به همه کشورهای اسلامی و تمام مناطق جهان برسانند تا بیش از این شاهد کشتار، بیرحمی و ناامنی در سطح بینالمللی نباشیم. ایشان با بیان اینکه ایران اسلامی برای نجات همه بشریت از خطر جریانهای تکفیری تلاش میکند فرمودند: مبارزه فکری و فرهنگی با اینگونه جریانها باید گسترش یابد.
راهاندازی شبکه تلویزیونی
معظمله در پایان گفتند: پیشنهاد ما راهاندازی شبکهای تلویزیونی به زبانهای مختلف برای مقابله علمی و فرهنگی با این پدیده خطرناک است که همهٔ کشورهای اسلامی هم در آن سهیم باشند و ما نیز به نوبه خود کمک خواهیم کرد تا ماهیت واقعی شعارهای به ظاهر فریبنده و جذاب تکفیریها آشکار شود. ایشان افزودند: دامن زدن به هرگونه اختلاف مذهبی میان مسلمانان در شرایط کنونی را گناهی بزرگ میدانیم.