پرش به محتوا

سوره قریش: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۴ دسامبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۳: خط ۳۳:
=قریش=
=قریش=


نام قبیلۀ بزرگى از عرب که [[رسول خدا(ص)]] از تیرۀ [[بنى‌هاشم]] از همان قبیله است<ref>قاموس قرآن، ج5، ص 306.</ref>.
نام قبیلۀ بزرگی از عرب که [[رسول خدا(ص)]] از تیرۀ [[بنى‌هاشم|بنی‌هاشم]] از همان قبیله است<ref>قاموس قرآن، ج5، ص 306.</ref>.


=مفهوم کلی سوره=
=مفهوم کلی سوره=


یادآورى نعمت‌هاى الهى، زمینه ساز عبادت؛
یادآوری نعمت‌های الهی، زمینه ساز عبادت؛


الفت و دوستى، نعمت بزرگ الهى<ref>تفسير قرآن مهر، ج 22، ص: 351.</ref>.
الفت و دوستی، نعمت بزرگ الهی<ref>تفسير قرآن مهر، ج 22، ص: 351.</ref>.


=اسامی سوره=
=اسامی سوره=
خط ۶۰: خط ۶۰:
=اهداف و آموزه‌ها=
=اهداف و آموزه‌ها=


محور اصلى سوره قریش بیان نعمت‌هاى الهى براى انگیزش حس سپاس گزارى و پرستش است<ref>تفسير قرآن مهر، ج 22، ص 352.</ref>.
محور اصلی سوره قریش بیان نعمت‌های الهی برای انگیزش حس سپاس گزاری و پرستش است<ref>تفسير قرآن مهر، ج 22، ص 352.</ref>.


=محتوا و موضوعات=
=محتوا و موضوعات=


سوره قریش در حقیقت مکمل سوره فیل محسوب مى‌شود و آیات آن دلیل روشنى بر این مطلب است.
سوره قریش در حقیقت مکمل سوره فیل محسوب می‌شود و آیات آن دلیل روشنی بر این مطلب است.


محتواى سوره قریش بیان نعمت [[خداوند]] بر قریش و الطاف و محبت‌هاى او نسبت به آنهاست، تا حس شکرگزارى آنها تحریک شود و به عبادت پروردگار این بیت عظیم که تمام شرف و افتخارشان از آن است قیام کنند.
محتوای سوره قریش بیان نعمت [[خداوند]] بر قریش و الطاف و محبت‌های او نسبت به آنهاست، تا حس شکرگزاری آنها تحریک شود و به عبادت پروردگار این بیت عظیم که تمام شرف و افتخارشان از آن است قیام کنند.


همانگونه که [[سوره والضحى]] و [[سوره الم نشرح]] در حقیقت یک سوره محسوب مى‌شود، همچنین سوره فیل و سوره قریش نیز این‌گونه‌اند زیرا که اگر درست در محتواى آن دو دقت کنیم پیوند مطالب آنها به قدرى است که مى‌تواند دلیل بر وحدت آن دو بوده باشد.
همانگونه که [[سوره والضحى|سوره والضحی]] و [[سوره الم نشرح]] در حقیقت یک سوره محسوب می‌شود، همچنین سوره فیل و سوره قریش نیز این‌گونه‌اند زیرا که اگر درست در محتوای آن دو دقت کنیم پیوند مطالب آنها به قدری است که می‌تواند دلیل بر وحدت آن دو بوده باشد.


به همین دلیل براى خواندن یک سوره کامل در هر رکعت از [[نماز]] اگر کسى سوره‌هاى فوق را انتخاب کند باید هر دو را با هم بخواند<ref>تفسير نمونه، ج 27، ص 346.</ref>.
به همین دلیل برای خواندن یک سوره کامل در هر رکعت از [[نماز]] اگر کسی سوره‌های فوق را انتخاب کند باید هر دو را با هم بخواند<ref>تفسير نمونه، ج 27، ص 346.</ref>.


=فضائل، خواص و ثواب قرائت=
=فضائل، خواص و ثواب قرائت=


در [[حديث|حدیث]] [[ابى‌بن‌كعب|ابى‌بن‌کعب]] است که هر کس سوره قریش را قرائت کند خداوند به عدد هر کس که [[طواف كعبه|طواف کعبه]] نموده و معتکف به آن باشد ده حسنه به او عطا فرماید.
در [[حديث|حدیث]] [[ابى‌بن‌كعب|ابی‌بن‌کعب]] است که هر کس سوره قریش را قرائت کند خداوند به عدد هر کس که [[طواف كعبه|طواف کعبه]] نموده و معتکف به آن باشد ده حسنه به او عطا فرماید.


[[عياشى|عیاشى]] به اسناد خودش از [[مفضل‌بن‌صالح]] از امام صادق(ع) روایت کرده که فرمود: «جمع نمی‌شود دو سوره در یک رکعت، مگر الضحى و الم نشرح، و الم تر کیف و لایلاف قریش».
[[عياشى|عیاشی]] به اسناد خودش از [[مفضل‌بن‌صالح]] از امام صادق(ع) روایت کرده که فرمود: «جمع نمی‌شود دو سوره در یک رکعت، مگر الضحی و الم نشرح و الم تر کیف و لایلاف قریش».


از ابى‌العبّاس از [[امام باقر]] و یا [[امام صادق(ع)]] روایت کرده که فرمود: «الم تر کیف فعل ربّک و لایلاف قریش یک سوره هستند».
از ابی‌العبّاس از [[امام باقر]] و یا [[امام صادق(ع)]] روایت کرده که فرمود: «الم تر کیف فعل ربّک و لایلاف قریش یک سوره هستند».


روایت شده که ابى‌بن‌کعب در مصحف و قرآنش بین آنها بسم اللَّه را که فصل بین دو سوره است نگذاشت.
روایت شده که ابی‌بن‌کعب در مصحف و قرآنش بین آنها بسم اللَّه را که فصل بین دو سوره است نگذاشت.


[[عمروبن‌ميمون‌ازدى|عمروبن‌میمون‌ازدى]] می‌گوید: «[[نماز مغرب]] را پشت سر [[عمربن‌خطاب]] خواندم در رکعت اول [[سوره والتين|سوره والتین]] و [[الزيتون|الزیتون]] را خواند، و در رکعت دوّم سوره الم تر کیف و لایلاف قریش را قرائت نمود»<ref>ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج 27، ص 291.</ref>.
[[عمروبن‌ميمون‌ازدى|عمروبن‌میمون‌ازدی]] می‌گوید: «[[نماز مغرب]] را پشت سر [[عمربن‌خطاب]] خواندم در رکعت اول [[سوره والتين|سوره والتین]] و [[الزيتون|الزیتون]] را خواند و در رکعت دوّم سوره الم تر کیف و لایلاف قریش را قرائت نمود»<ref>ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج 27، ص 291.</ref>.


=محل نزول و زمان=
=محل نزول و زمان=


* سوره قریش در [[مكه|مکه]] بر پیامبر(ص) [[اسلام]] [[نازل]] شده است<ref>همان.</ref>.
* سوره قریش در [[مكه|مکه]] بر پیامبر(ص) [[اسلام]] نازل شده است<ref>همان.</ref>.
* تاریخ نزول سوره قریش در ما بین [[هجرت]] مسلمین به [[حبشه]] و اسراء است و بعد از [[سوره تين|سوره تین]] نازل شده است<ref>حجةالتفاسير و بلاغ‌الإكسير، مقدمه اول، ص 37.</ref>.
* تاریخ نزول سوره قریش در ما بین [[هجرت]] مسلمین به [[حبشه]] و اسراء است و بعد از [[سوره تين|سوره تین]] نازل شده است<ref>حجةالتفاسير و بلاغ‌الإكسير، مقدمه اول، ص 37.</ref>.
=فضای نزول=
=فضای نزول=


سوره قریش در مقام امتنان بر قوم قریش است و از آن نتیجه مى‌گیرد که باید در مقابل این امتنان، پروردگار [[كعبه|کعبه]] را [[عبادت]] کنند که آنها را به برکت کعبه ایمنى بخشیده و از گرسنگى نجات داده است.
سوره قریش در مقام امتنان بر قوم قریش است و از آن نتیجه می‌گیرد که باید در مقابل این امتنان، پروردگار [[كعبه|کعبه]] را [[عبادت]] کنند که آنها را به برکت کعبه ایمنی بخشیده و از گرسنگی نجات داده است.


توضیح اینکه سرزمین مکه محل بى‌آب و علفى است، مردم آنجا مجبور بودند به [[شام]] و [[يمن|یمن]] مسافرت کنند و ما یحتاج خویش را از آن دو محل فراهم آورند و گرنه زندگى برایشان دشوار و طاقت‌فرسا مى‌شد. بنابراین آنها در زمستان به یمن مسافرت مى‌کردند که محل گرمسیرى بود و به آن رحلةالشتاء مى‌گفتند و در تابستان به شام سفر مى‌کردند که هواى خنکى داشت و به آن رحلةالصیف نام نهاده بودند، اهل مکه در این مسافرت‌ها از شر سارقین و راهزنان ایمن بودند، مردم تا مى‌دانستند که این کاروان مال قریش است صدمه نمى‌زدند بلکه کمک هم مى‌کردند، گویى این از آن جهت بود که ماجراى [[اصحاب]] فیل را شنیده بودند و از مزاحمت به قریش مى‌ترسیدند و یا فقط به احترام کعبه آنها را اذیت نمى‌کردند<ref>تفسير احسن‌الحديث، ج 12، ص 364.</ref>.  
توضیح اینکه سرزمین مکه محل بی‌آب و علفی است، مردم آنجا مجبور بودند به [[شام]] و [[يمن|یمن]] مسافرت کنند و ما یحتاج خویش را از آن دو محل فراهم آورند و گرنه زندگی برایشان دشوار و طاقت‌فرسا می‌شد. بنابراین آنها در زمستان به یمن مسافرت می‌کردند که محل گرمسیری بود و به آن رحلةالشتاء می‌گفتند و در تابستان به شام سفر می‌کردند که هوای خنکی داشت و به آن رحلةالصیف نام نهاده بودند، اهل مکه در این مسافرت‌ها از شر سارقین و راهزنان ایمن بودند، مردم تا می‌دانستند که این کاروان مال قریش است صدمه نمی‌زدند بلکه کمک هم می‌کردند، گویی این از آن جهت بود که ماجرای [[اصحاب]] فیل را شنیده بودند و از مزاحمت به قریش می‌ترسیدند و یا فقط به احترام کعبه آنها را اذیت نمی‌کردند<ref>تفسير احسن‌الحديث، ج 12، ص 364.</ref>.  


=ویژگی=
=ویژگی=
خط ۹۸: خط ۹۸:
سوره قریش از [[سور مفصلات]] می‌باشد<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313.</ref> ابن قتیبه می‌گوید: ... مفصلات سوره‌های کوچکی هستند که بعد از [[سور مثانی]] آمده‌اند. این‌که چرا این سوره‌ها را مفصل نامیده‌اند به خاطر کوتاه بودن آنها و این‌که بسیار به واسطه بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ از یکدیگر جدا شده‌اند<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313.</ref>.
سوره قریش از [[سور مفصلات]] می‌باشد<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313.</ref> ابن قتیبه می‌گوید: ... مفصلات سوره‌های کوچکی هستند که بعد از [[سور مثانی]] آمده‌اند. این‌که چرا این سوره‌ها را مفصل نامیده‌اند به خاطر کوتاه بودن آنها و این‌که بسیار به واسطه بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ از یکدیگر جدا شده‌اند<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313.</ref>.


روایتى است که از رسول خدا<ref>جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref> نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جاى [[تورات]] و سوره‌هاى مئین را به جاى [[انجيل|انجیل]] و سوره‌هاى مثانى را به جاى [[زبور]] به من داد و پروردگارم مرا با دادن سوره‌هاى مفصّل فزونى بخشید<ref>همان.</ref>.
روایتی است که از رسول خدا<ref>جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref> نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جای [[تورات]] و سوره‌های مئین را به جای [[انجيل|انجیل]] و سوره‌های مثانی را به جای [[زبور]] به من داد و پروردگارم مرا با دادن سوره‌های مفصّل فزونی بخشید<ref>همان.</ref>.


همانگونه که سوره" و الضحى" و سوره" ا لم نشرح" در حقیقت یک سوره محسوب مى‌شود، همچنین است سوره" فیل" و سوره" قریش" چرا که اگر درست در محتواى آن دو دقت کنیم پیوند مطالب آنها بقدرى است که مى‌تواند دلیل بر وحدت آن دو بوده باشد.
همانگونه که سوره" و الضحی" و سوره" الم نشرح" در حقیقت یک سوره محسوب می‌شود، همچنین است سوره" فیل" و سوره" قریش" چرا که اگر درست در محتوای آن دو دقت کنیم پیوند مطالب آنها بقدری است که می‌تواند دلیل بر وحدت آن دو بوده باشد.


به همین دلیل براى خواندن یک سوره کامل در هر رکعت از نماز اگر کسى سوره‌هاى فوق را انتخاب کند باید هر دو را با هم بخواند<ref>تفسير نمونه، ج 27، ص 346.</ref>.
به همین دلیل برای خواندن یک سوره کامل در هر رکعت از نماز اگر کسی سوره‌های فوق را انتخاب کند باید هر دو را با هم بخواند<ref>تفسير نمونه، ج 27، ص 346.</ref>.


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


== منابع ==
== منابع ==
Writers، confirmed، مدیران
۸۸٬۱۷۷

ویرایش