۸۸٬۱۷۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
=قریش= | =قریش= | ||
نام قبیلۀ | نام قبیلۀ بزرگی از عرب که [[رسول خدا(ص)]] از تیرۀ [[بنىهاشم|بنیهاشم]] از همان قبیله است<ref>قاموس قرآن، ج5، ص 306.</ref>. | ||
=مفهوم کلی سوره= | =مفهوم کلی سوره= | ||
یادآوری نعمتهای الهی، زمینه ساز عبادت؛ | |||
الفت و | الفت و دوستی، نعمت بزرگ الهی<ref>تفسير قرآن مهر، ج 22، ص: 351.</ref>. | ||
=اسامی سوره= | =اسامی سوره= | ||
خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
=اهداف و آموزهها= | =اهداف و آموزهها= | ||
محور | محور اصلی سوره قریش بیان نعمتهای الهی برای انگیزش حس سپاس گزاری و پرستش است<ref>تفسير قرآن مهر، ج 22، ص 352.</ref>. | ||
=محتوا و موضوعات= | =محتوا و موضوعات= | ||
سوره قریش در حقیقت مکمل سوره فیل محسوب | سوره قریش در حقیقت مکمل سوره فیل محسوب میشود و آیات آن دلیل روشنی بر این مطلب است. | ||
محتوای سوره قریش بیان نعمت [[خداوند]] بر قریش و الطاف و محبتهای او نسبت به آنهاست، تا حس شکرگزاری آنها تحریک شود و به عبادت پروردگار این بیت عظیم که تمام شرف و افتخارشان از آن است قیام کنند. | |||
همانگونه که [[سوره والضحى]] و [[سوره الم نشرح]] در حقیقت یک سوره محسوب | همانگونه که [[سوره والضحى|سوره والضحی]] و [[سوره الم نشرح]] در حقیقت یک سوره محسوب میشود، همچنین سوره فیل و سوره قریش نیز اینگونهاند زیرا که اگر درست در محتوای آن دو دقت کنیم پیوند مطالب آنها به قدری است که میتواند دلیل بر وحدت آن دو بوده باشد. | ||
به همین دلیل | به همین دلیل برای خواندن یک سوره کامل در هر رکعت از [[نماز]] اگر کسی سورههای فوق را انتخاب کند باید هر دو را با هم بخواند<ref>تفسير نمونه، ج 27، ص 346.</ref>. | ||
=فضائل، خواص و ثواب قرائت= | =فضائل، خواص و ثواب قرائت= | ||
در [[حديث|حدیث]] [[ابىبنكعب| | در [[حديث|حدیث]] [[ابىبنكعب|ابیبنکعب]] است که هر کس سوره قریش را قرائت کند خداوند به عدد هر کس که [[طواف كعبه|طواف کعبه]] نموده و معتکف به آن باشد ده حسنه به او عطا فرماید. | ||
[[عياشى| | [[عياشى|عیاشی]] به اسناد خودش از [[مفضلبنصالح]] از امام صادق(ع) روایت کرده که فرمود: «جمع نمیشود دو سوره در یک رکعت، مگر الضحی و الم نشرح و الم تر کیف و لایلاف قریش». | ||
از | از ابیالعبّاس از [[امام باقر]] و یا [[امام صادق(ع)]] روایت کرده که فرمود: «الم تر کیف فعل ربّک و لایلاف قریش یک سوره هستند». | ||
روایت شده که | روایت شده که ابیبنکعب در مصحف و قرآنش بین آنها بسم اللَّه را که فصل بین دو سوره است نگذاشت. | ||
[[عمروبنميمونازدى| | [[عمروبنميمونازدى|عمروبنمیمونازدی]] میگوید: «[[نماز مغرب]] را پشت سر [[عمربنخطاب]] خواندم در رکعت اول [[سوره والتين|سوره والتین]] و [[الزيتون|الزیتون]] را خواند و در رکعت دوّم سوره الم تر کیف و لایلاف قریش را قرائت نمود»<ref>ترجمه تفسير مجمعالبيان، ج 27، ص 291.</ref>. | ||
=محل نزول و زمان= | =محل نزول و زمان= | ||
* سوره قریش در [[مكه|مکه]] بر پیامبر(ص) [[اسلام]] | * سوره قریش در [[مكه|مکه]] بر پیامبر(ص) [[اسلام]] نازل شده است<ref>همان.</ref>. | ||
* تاریخ نزول سوره قریش در ما بین [[هجرت]] مسلمین به [[حبشه]] و اسراء است و بعد از [[سوره تين|سوره تین]] نازل شده است<ref>حجةالتفاسير و بلاغالإكسير، مقدمه اول، ص 37.</ref>. | * تاریخ نزول سوره قریش در ما بین [[هجرت]] مسلمین به [[حبشه]] و اسراء است و بعد از [[سوره تين|سوره تین]] نازل شده است<ref>حجةالتفاسير و بلاغالإكسير، مقدمه اول، ص 37.</ref>. | ||
=فضای نزول= | =فضای نزول= | ||
سوره قریش در مقام امتنان بر قوم قریش است و از آن نتیجه | سوره قریش در مقام امتنان بر قوم قریش است و از آن نتیجه میگیرد که باید در مقابل این امتنان، پروردگار [[كعبه|کعبه]] را [[عبادت]] کنند که آنها را به برکت کعبه ایمنی بخشیده و از گرسنگی نجات داده است. | ||
توضیح اینکه سرزمین مکه محل | توضیح اینکه سرزمین مکه محل بیآب و علفی است، مردم آنجا مجبور بودند به [[شام]] و [[يمن|یمن]] مسافرت کنند و ما یحتاج خویش را از آن دو محل فراهم آورند و گرنه زندگی برایشان دشوار و طاقتفرسا میشد. بنابراین آنها در زمستان به یمن مسافرت میکردند که محل گرمسیری بود و به آن رحلةالشتاء میگفتند و در تابستان به شام سفر میکردند که هوای خنکی داشت و به آن رحلةالصیف نام نهاده بودند، اهل مکه در این مسافرتها از شر سارقین و راهزنان ایمن بودند، مردم تا میدانستند که این کاروان مال قریش است صدمه نمیزدند بلکه کمک هم میکردند، گویی این از آن جهت بود که ماجرای [[اصحاب]] فیل را شنیده بودند و از مزاحمت به قریش میترسیدند و یا فقط به احترام کعبه آنها را اذیت نمیکردند<ref>تفسير احسنالحديث، ج 12، ص 364.</ref>. | ||
=ویژگی= | =ویژگی= | ||
خط ۹۸: | خط ۹۸: | ||
سوره قریش از [[سور مفصلات]] میباشد<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313.</ref> ابن قتیبه میگوید: ... مفصلات سورههای کوچکی هستند که بعد از [[سور مثانی]] آمدهاند. اینکه چرا این سورهها را مفصل نامیدهاند به خاطر کوتاه بودن آنها و اینکه بسیار به واسطه بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ از یکدیگر جدا شدهاند<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313.</ref>. | سوره قریش از [[سور مفصلات]] میباشد<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313.</ref> ابن قتیبه میگوید: ... مفصلات سورههای کوچکی هستند که بعد از [[سور مثانی]] آمدهاند. اینکه چرا این سورهها را مفصل نامیدهاند به خاطر کوتاه بودن آنها و اینکه بسیار به واسطه بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ از یکدیگر جدا شدهاند<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313.</ref>. | ||
روایتی است که از رسول خدا<ref>جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref> نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جای [[تورات]] و سورههای مئین را به جای [[انجيل|انجیل]] و سورههای مثانی را به جای [[زبور]] به من داد و پروردگارم مرا با دادن سورههای مفصّل فزونی بخشید<ref>همان.</ref>. | |||
همانگونه که سوره" و | همانگونه که سوره" و الضحی" و سوره" الم نشرح" در حقیقت یک سوره محسوب میشود، همچنین است سوره" فیل" و سوره" قریش" چرا که اگر درست در محتوای آن دو دقت کنیم پیوند مطالب آنها بقدری است که میتواند دلیل بر وحدت آن دو بوده باشد. | ||
به همین دلیل | به همین دلیل برای خواندن یک سوره کامل در هر رکعت از نماز اگر کسی سورههای فوق را انتخاب کند باید هر دو را با هم بخواند<ref>تفسير نمونه، ج 27، ص 346.</ref>. | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
== منابع == | == منابع == |