پرش به محتوا

رباط: تفاوت میان نسخه‌ها

۷۶ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۱ نوامبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸۷: خط ۸۷:
=معماری رباط=
=معماری رباط=


در ساخت رباط، مانند بسیاری دیگر از بناهای دوران اسلامی، سبک‌های رایج در هر سرزمین را به کار می‌گرفتند. این بناها معمولاً چهارگوش و شامل دیواری پیرامونی، [[مسجد]]<ref>ر.ک:مقاله مسجد</ref>، انبارهای سلاح، اصطبل و برجهای نگهبانی در گوشه‌ها بود. اندازۀ رباط‌ها گوناگون بود و گاهی به قلعه‌ای کوچک یا حتی برجی دیده‌بانی می‌مانست . گاهی رباط‌ها به استحکامات نظامی رومیان شباهت داشت، بناهایی چهارگوش با برجهای گوشه‌ای؛ گاهی نیز یک رباط شامل چند تالار می‌شد. به گفتۀ مقدسی، رباط‌های سواحل شام مناره‌هایی برای برافروختن آتش و فرستادن پیام داشتند؛ این مناره‌ها پیام را به‌سرعت از رباط‌ها به آبادی‌ها می‌رساندند. در روز پیام را با دود می‌فرستاند .
در ساخت رباط، مانند بسیاری دیگر از بناهای دوران اسلامی، سبک‌های رایج در هر سرزمین را به کار می‌گرفتند. این بناها معمولاً چهارگوش و شامل دیواری پیرامونی، [[مسجد]]، انبارهای سلاح، اصطبل و برجهای نگهبانی در گوشه‌ها بود. اندازۀ رباط‌ها گوناگون بود و گاهی به قلعه‌ای کوچک یا حتی برجی دیده‌بانی می‌مانست . گاهی رباط‌ها به استحکامات نظامی رومیان شباهت داشت، بناهایی چهارگوش با برجهای گوشه‌ای؛ گاهی نیز یک رباط شامل چند تالار می‌شد. به گفتۀ مقدسی، رباط‌های سواحل شام مناره‌هایی برای برافروختن آتش و فرستادن پیام داشتند؛ این مناره‌ها پیام را به‌سرعت از رباط‌ها به آبادی‌ها می‌رساندند. در روز پیام را با دود می‌فرستاند .
یکی از کهن‌ترین رباط‌های برجاماندۀ افریقیه، رباط سوسه در شمال کشور [[تونس]] است. این رباط را که پایگاه حمله به سیسیل بود، اغلبیان در ۲۰۶ ق / ۸۲۱ م ساخته‌اند. رباط سوسه بنایی است مربع‌شکل و دوطبقه، با ابعادی نزدیک به ۴۰ متر، که در گوشه‌ها و میانۀ هر ضلعْ برجی گرد دارد. در گوشۀ بنا مناره‌ای است و در طبقۀ پایین رباط، پیرامون حیاط، رواق و اتاقهایی قرار گرفته است. در طبقۀ بالا تالاری کشیده و ستون‌دار ساخته‌اند که مسجد رباط بوده است .<ref>رباط، بنا | مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی
یکی از کهن‌ترین رباط‌های برجاماندۀ افریقیه، رباط سوسه در شمال کشور [[تونس]] است. این رباط را که پایگاه حمله به سیسیل بود، اغلبیان در ۲۰۶ ق / ۸۲۱ م ساخته‌اند. رباط سوسه بنایی است مربع‌شکل و دوطبقه، با ابعادی نزدیک به ۴۰ متر، که در گوشه‌ها و میانۀ هر ضلعْ برجی گرد دارد. در گوشۀ بنا مناره‌ای است و در طبقۀ پایین رباط، پیرامون حیاط، رواق و اتاقهایی قرار گرفته است. در طبقۀ بالا تالاری کشیده و ستون‌دار ساخته‌اند که مسجد رباط بوده است .<ref>رباط، بنا | مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی
https://www.cgie.org.ir</ref>
https://www.cgie.org.ir</ref>
خط ۹۹: خط ۹۹:
چنین تفاوت‌هایی در [[مصر]] و عصر ممالیک تقویت شد؛ چراکه در اثر رواج تصوف، خانقاه و رباط به نهاد عام‌المنفعه مشابهی تبدیل شد. در واقع به نظر می‌رسد خانقاه مسجدی محسوب می‌شده که میزبان صوفیان بی‌خانمان بوده و رباط، سرپناهی برای عموم فقرا و مفلسان بوده که خرقه طریقتی خاص از صوفیان را به تن نداشته‌اند.<ref> الاوقا‌ف‌ و الحیا‌ة‌ الاجتما‌عیة‌ فی‏‌ مصر، صص205-201</ref>
چنین تفاوت‌هایی در [[مصر]] و عصر ممالیک تقویت شد؛ چراکه در اثر رواج تصوف، خانقاه و رباط به نهاد عام‌المنفعه مشابهی تبدیل شد. در واقع به نظر می‌رسد خانقاه مسجدی محسوب می‌شده که میزبان صوفیان بی‌خانمان بوده و رباط، سرپناهی برای عموم فقرا و مفلسان بوده که خرقه طریقتی خاص از صوفیان را به تن نداشته‌اند.<ref> الاوقا‌ف‌ و الحیا‌ة‌ الاجتما‌عیة‌ فی‏‌ مصر، صص205-201</ref>


ذکر این نکته حایز اهمیت است که با وجود تاثیرات فرهنگی ممالیک بر شبه جزیره و [[حرمین شریفین]]، هیچ سند و مدرک روشنی دال بر وجود خانقاه پیش از تسلط دولت [[عثمانی]]<ref>ر.ک:مفاله عثمانی</ref> در مکه وجود ندارد. حال آنکه رباط‌هایی همچون رباط "رامشت" از سال 529، همزمان با حکومت فاطمیان، با هدف سکونت صوفیان در مکه تاسیس شده است.  
ذکر این نکته حایز اهمیت است که با وجود تاثیرات فرهنگی ممالیک بر شبه جزیره و [[حرمین شریفین]]، هیچ سند و مدرک روشنی دال بر وجود خانقاه پیش از تسلط دولت [[عثمانی]] در مکه وجود ندارد. حال آنکه رباط‌هایی همچون رباط "رامشت" از سال 529، همزمان با حکومت فاطمیان، با هدف سکونت صوفیان در مکه تاسیس شده است.  


=رباط‌های مکه=
=رباط‌های مکه=
confirmed، مدیران
۳۷٬۲۰۱

ویرایش