confirmed، مدیران
۳۷٬۰۰۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''سوره اَنعام''' ششمین سوره [[قرآن کریم]]، در اجرا هفتم و هشتم [[قرآن]] واقع شده است و شامل 165 آیه است. این [[سوره مکی]]، دومین سوره از [[سوره های حامدات|سورههای حامدات]] است و حامدات به سورههایی گفته میشود که با حمد [[خداوند]] متعال آغاز میشوند. | '''سوره اَنعام''' ششمین سوره [[قرآن کریم]]، در اجرا هفتم و هشتم [[قرآن]] واقع شده است و شامل 165 آیه است. این [[سوره مکی]]، دومین سوره از [[سوره های حامدات|سورههای حامدات]] است و حامدات به سورههایی گفته میشود که با حمد [[خداوند]] متعال آغاز میشوند. | ||
سوره انعام، پنجاه و پنجمین سورهای است که پس از [[سوره حجر]] و قبل از [[سوره صافات]] بر [[نبی اکرم(ص)]] نازل شد. همچنین پس از [[سوره بقره]] و [[سوره نساء]] در رتبه سوم طولانیترین سورههای قرآن کریم است و از این رو در شمار سورههای سبح طوال یعنی هفت سوره طولانی قرآن کریم قرار دارد. | سوره انعام، پنجاه و پنجمین سورهای است که پس از [[سوره حجر]] و قبل از [[سوره صافات]] بر [[نبی اکرم(ص)]] نازل شد. همچنین پس از [[سوره بقره]] و [[سوره نساء]] در رتبه سوم طولانیترین سورههای قرآن کریم است و از این رو در شمار سورههای سبح طوال یعنی هفت سوره طولانی قرآن کریم قرار دارد. | ||
«انعام» تنها نامی است که برای این سوره ذکر شده چرا که احکام و مسائل بسیاری درباره انعام (چهارپایان) در این سوره بیان شده است. در واقع این نامگذاری توجه و افکار انسانهای اندیشمند را به اهمیت جهان شگفت انگیز حیوانات و چهارپایان که برکات و منافع سرشاری برای بشر در بردارند، معطوف میکند. | «انعام» تنها نامی است که برای این سوره ذکر شده چرا که احکام و مسائل بسیاری درباره انعام (چهارپایان) در این سوره بیان شده است. در واقع این نامگذاری توجه و افکار انسانهای اندیشمند را به اهمیت جهان شگفت انگیز حیوانات و چهارپایان که برکات و منافع سرشاری برای بشر در بردارند، معطوف میکند. | ||
=أنعام= | == أنعام == | ||
احشام و چهارپایان، جمع نعم (بر وزن فرس) گفتهاند عبارت است از گاو، گوسفند و شتر<ref>قاموس قرآن، ج7، ص 87.</ref>. | احشام و چهارپایان، جمع نعم (بر وزن فرس) گفتهاند عبارت است از گاو، گوسفند و شتر<ref>قاموس قرآن، ج7، ص 87.</ref>. | ||
=مفهوم کلی سوره= | == مفهوم کلی سوره == | ||
# فراخوان به اصول سیاسی دین؛ | # فراخوان به اصول سیاسی دین؛ | ||
# ابراهیم بتشکن تاریخ؛ | # ابراهیم بتشکن تاریخ؛ | ||
خط ۴۳: | خط ۴۰: | ||
# ممنوعیت فرزندکشی<ref>تفسير قرآن مهر، ج 6، ص 19.</ref>. | # ممنوعیت فرزندکشی<ref>تفسير قرآن مهر، ج 6، ص 19.</ref>. | ||
=اسامی سوره= | == اسامی سوره == | ||
أنعام، حجت<ref>بصائر ذوىالتمييز فى لطائف الكتاب العزيز، ج 1، ص 187.</ref>. | أنعام، حجت<ref>بصائر ذوىالتمييز فى لطائف الكتاب العزيز، ج 1، ص 187.</ref>. | ||
=علت نامگذاری= | == علت نامگذاری == | ||
#«سوره أنعام»؛ به خاطر این که ذکر انعام و احکام آن در این سوره آمده است<ref>همان.</ref>. | #«سوره أنعام»؛ به خاطر این که ذکر انعام و احکام آن در این سوره آمده است<ref>همان.</ref>. | ||
#«سوره حجت»؛ به خاطر ذکر حجت نبوت و اینکه این حجت تکرار شده است<ref>همان.</ref>. | #«سوره حجت»؛ به خاطر ذکر حجت نبوت و اینکه این حجت تکرار شده است<ref>همان.</ref>. | ||
=تعداد آیات و کلمات و حروف= | == تعداد آیات و کلمات و حروف == | ||
سوره انعام صدوشصتوپنج آیه دارد<ref>الكشف و البيان، ج 4، ص 131.</ref>. | سوره انعام صدوشصتوپنج آیه دارد<ref>الكشف و البيان، ج 4، ص 131.</ref>. | ||
خط ۶۰: | خط ۵۴: | ||
سوره انعام دوازده هزار وچهار صد و بیست حرف دارد<ref>همان.</ref>.(لازم به ذکر است که اقوال در تعداد حروف سورههای قرآن مختلف است). | سوره انعام دوازده هزار وچهار صد و بیست حرف دارد<ref>همان.</ref>.(لازم به ذکر است که اقوال در تعداد حروف سورههای قرآن مختلف است). | ||
=اهداف و آموزهها= | == اهداف و آموزهها == | ||
همانند اکثر سورههای مکی اهداف اساسی سوره انعام دعوت به اصول اساسی دین، یعنی توحید، [[نبوت]] و [[معاد]] است<ref>همان، ص 22.</ref>. | همانند اکثر سورههای مکی اهداف اساسی سوره انعام دعوت به اصول اساسی دین، یعنی توحید، [[نبوت]] و [[معاد]] است<ref>همان، ص 22.</ref>. | ||
=محتوا و موضوعات= | == محتوا و موضوعات == | ||
آیات نخست (اول تا هفتم) سوره انعام به حمد و ستایش پروردگار و اثبات یگانگی [[خداوند]] از طریق یادآوری خلقت آسمانها و زمین و چگونگی آفرینش انسان اختصاص دارد و میافزاید که دلایل روشن و غیرقابلانکاری بر برتری و حاکمیت خداوند بر جهان هستی دلالت میکند؛ اما [[كافران|کافران]] که جز بهانهجویی کاری ندارند از این نشانههای آشکار روی برتافته، پیامبران را استهزاء میکنند و از عذاب الهی که پیشینیان آنها را در بر گرفت غفلت میکنند، در حالی که آنان از قدرت و ثروتی بیش از [[مشركان|مشرکان]] [[مكه|مکه]] برخوردار بودند؛ اما به سبب رفتار ناشایستشان به عذاب الهی دچار شدند. | آیات نخست (اول تا هفتم) سوره انعام به حمد و ستایش پروردگار و اثبات یگانگی [[خداوند]] از طریق یادآوری خلقت آسمانها و زمین و چگونگی آفرینش انسان اختصاص دارد و میافزاید که دلایل روشن و غیرقابلانکاری بر برتری و حاکمیت خداوند بر جهان هستی دلالت میکند؛ اما [[كافران|کافران]] که جز بهانهجویی کاری ندارند از این نشانههای آشکار روی برتافته، پیامبران را استهزاء میکنند و از عذاب الهی که پیشینیان آنها را در بر گرفت غفلت میکنند، در حالی که آنان از قدرت و ثروتی بیش از [[مشركان|مشرکان]] [[مكه|مکه]] برخوردار بودند؛ اما به سبب رفتار ناشایستشان به عذاب الهی دچار شدند. | ||
پس از این مقدمه کوتاه سایر آیات این سوره به بیان انحرافات فکری و رفتاری مشرکان و پاسخگویی به شبهات آنان میپردازد و به مناسبت، اصولی از [[توحيد|توحید]] و هدایت را مطرح میکند، بر این اساس آیات هشتم تا یکصدوسیوپنجم انحرافات فکری و شبهات مطرح شده از سوی مشرکان را بررسی میکند و آیات یکصدوسیوششم تا یکصدوپنجاهودوم رفتارهای ناشایست و بدعتهایی را که در آیین ابراهیم پدید آورده بودند بیان و احکام الهی را تشریح میکند و در انتها با جمع بندی این مطالب در آیات یکصدوپنجاهوسوم تا یکصدوشصتوپنجم سوره به پایان میرسد<ref>دائرة المعارف قرآن کريم، ج 4، ص 550.</ref>. | پس از این مقدمه کوتاه سایر آیات این سوره به بیان انحرافات فکری و رفتاری مشرکان و پاسخگویی به شبهات آنان میپردازد و به مناسبت، اصولی از [[توحيد|توحید]] و هدایت را مطرح میکند، بر این اساس آیات هشتم تا یکصدوسیوپنجم انحرافات فکری و شبهات مطرح شده از سوی مشرکان را بررسی میکند و آیات یکصدوسیوششم تا یکصدوپنجاهودوم رفتارهای ناشایست و بدعتهایی را که در آیین ابراهیم پدید آورده بودند بیان و احکام الهی را تشریح میکند و در انتها با جمع بندی این مطالب در آیات یکصدوپنجاهوسوم تا یکصدوشصتوپنجم سوره به پایان میرسد<ref>دائرة المعارف قرآن کريم، ج 4، ص 550.</ref>. | ||
=فضائل، خواص و ثواب قرائت= | == فضائل، خواص و ثواب قرائت == | ||
'''همراهی هفتاد هزار [[فرشته]] هنگام [[نزول]]، [[صلوات]] فرشتگان؛''' | '''همراهی هفتاد هزار [[فرشته]] هنگام [[نزول]]، [[صلوات]] فرشتگان؛''' | ||
خط ۹۲: | خط ۸۳: | ||
[[ابوصالح]] نقل کرده است که [[ابنعباس]] میگفت: «هر کس سوره انعام را هر شب بخواند، روز قیامت از مردمی است که ایمن هستند و آتش را هرگز به چشم خود نمی بیند»<ref>ترجمه تقسير مجمعالبيان، ج8، ص 3.</ref>. | [[ابوصالح]] نقل کرده است که [[ابنعباس]] میگفت: «هر کس سوره انعام را هر شب بخواند، روز قیامت از مردمی است که ایمن هستند و آتش را هرگز به چشم خود نمی بیند»<ref>ترجمه تقسير مجمعالبيان، ج8، ص 3.</ref>. | ||
=محل نزول و زمان= | == محل نزول و زمان == | ||
[[ابن عباس]] میگوید: سوره انعام [[مكى|مکی]] است، بجز شش آیه: آن از آیه «وَ ما قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ ...» تا پایان سه آیه و از آیه: «قُلْ تَعالَوْا أَتْلُ ما حَرَّمَ رَبُّکُمْ عَلَیْکُمْ ...» تا پایان سه آیه، این شش آیه، در مدینه نازل شده اند. | [[ابن عباس]] میگوید: سوره انعام [[مكى|مکی]] است، بجز شش آیه: آن از آیه «وَ ما قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ ...» تا پایان سه آیه و از آیه: «قُلْ تَعالَوْا أَتْلُ ما حَرَّمَ رَبُّکُمْ عَلَیْکُمْ ...» تا پایان سه آیه، این شش آیه، در مدینه نازل شده اند. | ||
خط ۱۰۰: | خط ۹۰: | ||
تاریخ نزول سوره انعام در ما بین اسراء و [[هجرت پيامبر|هجرت پیامبر]] به مدینه است و بعد از [[سوره حجر]] نازل شده است<ref>حجة التفاسير و بلاغ الاکسير، مقدمه اول، ص 19.</ref>. | تاریخ نزول سوره انعام در ما بین اسراء و [[هجرت پيامبر|هجرت پیامبر]] به مدینه است و بعد از [[سوره حجر]] نازل شده است<ref>حجة التفاسير و بلاغ الاکسير، مقدمه اول، ص 19.</ref>. | ||
=فضای نزول= | == فضای نزول == | ||
به احتمال قوی سوره انعام در سال چهارم یا پنجم بعثت، یعنی یک یا دو سال پس از آنکه [[پيامبر(ص)|پیامبر(ص)]] مأمور به آشکار کردن دعوت خود شد فرود آمده است. مشرکان که با سخنان و تعالیم جدیدی مواجه شده بودند و تأثیر شگرف آن را بر مردم مشاهده میکردند تلاش گستردهای را برای تخریب شخصیت پیامبر(ص) و رویاروئی با تعالیم حیاتبخش اسلام سامان دادند و با شبههافکنی درباره آموزههای قرآنی مانع از ایمان آوردن عموم مردم و گسترش دین اسلام در جامعه خود شدند. | به احتمال قوی سوره انعام در سال چهارم یا پنجم بعثت، یعنی یک یا دو سال پس از آنکه [[پيامبر(ص)|پیامبر(ص)]] مأمور به آشکار کردن دعوت خود شد فرود آمده است. مشرکان که با سخنان و تعالیم جدیدی مواجه شده بودند و تأثیر شگرف آن را بر مردم مشاهده میکردند تلاش گستردهای را برای تخریب شخصیت پیامبر(ص) و رویاروئی با تعالیم حیاتبخش اسلام سامان دادند و با شبههافکنی درباره آموزههای قرآنی مانع از ایمان آوردن عموم مردم و گسترش دین اسلام در جامعه خود شدند. | ||
مشرکان [[مكه|مکه]] پیامبر اکرم(ص) را به دروغگویی متهم و اعلام کردند که پیامبران باید از فرشتگان باشند؛ نه از نوع انسان. آنان معاد را انکار کرده، آن را به سخره میگرفتند و [[شرك|شرک]] و [[بت پرستى|بتپرستی]] را برتر از یگانهپرستی میدانستند. آیات خدا را تکذیب میکردند، [[اعجاز قرآن]] را زیر سؤال برده و میگفتند: قرآن چیزی جز سخنان پیامبر صلیاللهعلیهوآله نیست و تقاضای معجزات دیگری میکردند. در چنین فضایی سوره مبارکه انعام نازل شد و ضمن ارائه پاسخهای منطقی و مستدل به شبهات [[مشركان|مشرکان]] و ابطال عقاید نادرست آنها اصول و بنیادهای دین اسلام را بیان کرد<ref>دائرة المعارف قرآن کريم، ج 4، ص 549.</ref>. | مشرکان [[مكه|مکه]] پیامبر اکرم(ص) را به دروغگویی متهم و اعلام کردند که پیامبران باید از فرشتگان باشند؛ نه از نوع انسان. آنان معاد را انکار کرده، آن را به سخره میگرفتند و [[شرك|شرک]] و [[بت پرستى|بتپرستی]] را برتر از یگانهپرستی میدانستند. آیات خدا را تکذیب میکردند، [[اعجاز قرآن]] را زیر سؤال برده و میگفتند: قرآن چیزی جز سخنان پیامبر صلیاللهعلیهوآله نیست و تقاضای معجزات دیگری میکردند. در چنین فضایی سوره مبارکه انعام نازل شد و ضمن ارائه پاسخهای منطقی و مستدل به شبهات [[مشركان|مشرکان]] و ابطال عقاید نادرست آنها اصول و بنیادهای دین اسلام را بیان کرد<ref>دائرة المعارف قرآن کريم، ج 4، ص 549.</ref>. | ||
=ویژگی= | == ویژگی == | ||
سوره انعام یکی از پنج سورهای است که با عبارت «الحمدلله» آغاز شده است این سورهها عبارتند از فاتحه، انعام، کهف، سبأ، فاطر که همه آنها جزو سور مکی هستند. | سوره انعام یکی از پنج سورهای است که با عبارت «الحمدلله» آغاز شده است این سورهها عبارتند از فاتحه، انعام، کهف، سبأ، فاطر که همه آنها جزو سور مکی هستند. | ||
خط ۱۲۱: | خط ۱۰۹: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
=منابع= | == منابع == | ||
[https://quran.inoor.ir/fa/surah/6/ برگرفته از سایت معرفی سوره انعام - پایگاه جامع قرآن https://quran.inoor.ir] | [https://quran.inoor.ir/fa/surah/6/ برگرفته از سایت معرفی سوره انعام - پایگاه جامع قرآن https://quran.inoor.ir] | ||
[[رده:قرآن]] | [[رده:قرآن]] | ||
[[رده:سورههای قرآن]] | [[رده:سورههای قرآن]] |